قیامت: تفاوت میان نسخه‌ها

قیامت از ریشه «قوم» در اصل، مصدر و به معنای برخاستن است<ref>← ابن‌منظور، لسان العرب، ۱۲/۵۰۶؛ ابن‌اثیر، النهایة فی غریب الحدیث و الاثر، ۴/۱۳۵.</ref> و تاء دلالت بر یک‌بار وقوع دارد.<ref>راغب، مفردات الفاظ القرآن، ۶۹۱.</ref> این واژه در اصطلاح کلامی به معنای روز جزا<ref>قاضی‌عبدالجبار، تنزیه القرآن عن المطاعن، ۴۹۱؛ طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۵/۲۸۴.</ref> و روز برخاستن و زنده‌شدن مردگان از قبرهاست<ref>طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ۱۰/۱۹۰.</ref> و در اصطلاح [[عرفان|عرفانی]] به معنای بازگشت موجودات به خالق و مبدأ خود<ref>قاضی‌سعید، شرح الاربعین، ۱۷۷ و ۴۶۴.</ref> و فنای ذات، صفات و افعال موجودات در ذات، صفات و افعال حق‌تعالی است.<ref>قیصری، شرح فصوص الحکم، ۳۹۱.</ref> [[امام‌خمینی]] نیز قیامت را روز جزا و حساب می‌داند؛ روزی که سلطنت الهی ظهور و بروز می‌کند.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۷۶.</ref>

در [[قرآن کریم]] به مراحل و مواقف روز قیامت اشاره شده‌است؛ مانند نفخ صور،<ref>مومنون، ۱۰۱.</ref> حَشر،<ref>ق، ۴۴.</ref> سؤال،<ref>صافات، ۲۴.</ref> حساب،<ref>ص، ۲۶.</ref> صراط<ref>شوری، ۵۳.</ref> و نامه عمل.<ref>حاقه، ۱۹.</ref> در روایات نیز برای قیامت مراحل و مواقف بسیاری ذکر شده‌است.<ref>کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۲۵۹؛ مجلسی، بحار الانوار، ۵۷/۲۵۹.</ref> برخی از این مراحل، مانند علامت‌ها و نشانه‌های روز قیامت، پیش از وقوع قیامت است و برخی مانند [[نفخ صور]] از مقدمات روز قیامت است. در روایات مواقف روز قیامت پنجاه موقف بیان شده که هر موقف آن هزار سال است و نخستین موقف آن خروج از قبر است که افراد پیاده، برهنه و گرسنه و تشنه محشور می‌شوند.<ref>شعیری، جامع الاخبار، ۱۷۶.</ref> برخی مواقف پنجاه‌گانه را چنین شمرده‌اند: خروج از قبر، محشر، موقف نور، موقف ظلمت، سرادقات حساب (شامل ده موقف)، گرفتن نامه عمل (شامل پانزده موقف)، قرائت کتاب‌های اعمال، میزان، وقوف در محضر خداوند (شامل دوازده موقف)، عبور از صراط (شامل هفت موقف).<ref>قاضی‌سعید، شرح توحید، ۱/۵۶۰–۵۶۱.</ref>

* سیدعلی احمدی امیری، [https://books.khomeini.ir/books/10008/318/ قیامت]، دانشنامه امام‌خمینی، ج۸، ص۳۱۸–۳۳۰.

[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]

[[رده:مقاله‌های جلد هشتم دانشنامه]]