حسین راستی‌کاشانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی امام خمینی
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸۵: خط ۸۵:
[[رده:اعضای هیئت استفتای امام خمینی]]
[[رده:اعضای هیئت استفتای امام خمینی]]
[[رده:مسئولان جمهوری اسلامی ایران]]
[[رده:مسئولان جمهوری اسلامی ایران]]
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]

نسخهٔ ‏۱۳ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۰۲:۳۶

حسین راستی‌کاشانی
راستی کاشانی.jpg
شناسنامه
زادروز۱۳۰۶ش
شهر تولدکاشان
کشور تولدایران
تاریخ درگذشت۲۹ شهریور ۱۳۹۶ش
شهر درگذشتتهران
آرامگاهحرم فاطمه معصومه(س)
دیناسلام
مذهبشیعه
پیشهروحانی
اطلاعات سیاسی
پست‌هانماینده خبرگان رهبری، عضو شورای عالی مدیریت حوزه علمیه قم، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
اطلاعات علمی و مذهبی
اساتیدامام‌خمینی، سیدمحسن حکیم، سیدابوالقاسم خویی، سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی، مرتضی حائری یزدی، سیدمحمدحسین طباطبایی

حسین راستی‌کاشانی، شاگرد و عضو دفتر استفتای امام‌خمینی و نماینده خبرگان رهبری.

زندگی‌نامه و تحصیلات

حسین راستی کاشانی فرزند علی، در سال ۱۳۰۶ در کاشان، در خانواده مذهبی به دنیا آمد و پس از پایان تحصیلات ابتدایی به تحصیل علوم حوزوی پرداخت.[۱] او مقدمات و بخشی از سطح را در حوزه علمیه کاشان نزد سیدمحمدحسین رضوی، میرزاحسین فاضل نراقی، علی‌اکبر صمدی و جعفر صبوری قمی آموخت[۲] و سپس وارد حوزه علمیه قم شد و سطوح عالی را نزد سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی، مرتضی حائری یزدی و عبدالجواد اصفهانی و تفسیر، هیئت و فلسفه را از سیدمحمدحسین طباطبایی فرا گرفت. راستی کاشانی با سیدجلال فقیه ایمانی و محمدرضا مهدوی کنی هم‌بحث بود.[۳]

راستی کاشانی برای ادامه تحصیل عازم نجف شد و در مدت ۲۵ سال اقامت خود در نجف، در درس خارج اصول، فقه و نیز تفسیر سیدابوالقاسم خویی شرکت کرد و در شورای استفتائات ایشان حضور یافت.[۴] او همچنین از درس خارج سیدمحسن حکیم، سیدمحمود شاهرودی، سیدعبدالهادی شیرازی، میرزاحسن یزدی و میرزاحسن بجنوردی استفاده کرد و علم حدیث و درایه را از سیدعبدالاعلی سبزواری آموخت. وی در نجف با سیدمرتضی نجومی، سیدمحمد نوری، سیدنصرالله مستنبط و سیدحسن قزوینی هم‌بحث بود و به هنگام تحصیل به تدریس نیز اشتغال داشت.[۵] پس از حضور امام‌خمینی در نجف در سال ۱۳۴۴، راستی کاشانی با اینکه از جایگاه والای استادی برخوردار بود، درس خود را تعطیل و به همراه شاگردانش در درس خارج فقه ایشان حضور یافت.[۶] عمق درس و بیان رسای ایشان باعث شد راستی کاشانی نیاز به یادگیری را بیش از پیش در خود احساس کند[۷] و در مقابل مورد اعتماد امام‌خمینی قرار گرفت و بارها معرف افراد برای دریافت اجازه شرعی از ایشان شد.[۸]

فعالیت‌ها و مسئولیت‌ها

فعالیت سیاسی راستی کاشانی به جریان مطرح‌کردن مرجعیت و مجتهد اعلم‌بودن امام‌خمینی پس از ورود ایشان به عراق، به‌ویژه پس از درگذشت سیدمحسن حکیم در سال ۱۳۴۹ بر می‌گردد.[۹] وی در سال ۱۳۵۰ ازجمله ایرانیانی بود که دولت بعثی آنان را از عراق بیرون کرد.[۱۰] او پس از سکونت در قم به عضویت جامعه مدرسین درآمد و از نهضت مردمی به رهبری امام‌خمینی حمایت کرد.[۱۱] در پی توهین روزنامه اطلاعات در ۱۷/۱۰/۱۳۵۶ به امام‌خمینی، راستی کاشانی روز بعد در جمع طلاب که در خانه وی تجمع کرده بودند، این اقدام را محکوم کرد[۱۲] و در ۲۲/۱۰/۱۳۵۶ طی اعلامیه‌ای همراه فضلای قم، حمله نیروهای رژیم پهلوی را در ۱۹ دی به طلاب و مردم قم که به منازل علما می‌رفتند محکوم کرد.[۱۳] او همچنین در اعلامیه‌ای همراه علمای قم در اسفند ۱۳۵۶ کشتار مردم تبریز به دست مأموران رژیم پهلوی را عملی غیر انسانی خواند.[۱۴]

پس از اعتصاب کارکنان صنعت نفت در سال ۱۳۵۷ که به حمایت از انقلاب اسلامی صورت گرفت (ببینید: اعتصاب کارکنان صنعت نفت) راستی کاشانی به همراه علی‌اکبر مسعودی خمینی و سیدجعفر موسوی با هدف حمایت از کارکنان صنعت نفت و رسیدگی به مشکلات آنان عازم آبادان شد.[۱۵] وی همچنین در بهمن ۱۳۵۷ در تحصن مسجد دانشگاه تهران در اعتراض به تأخیرافتادن ورود امام‌خمینی به کشور حضور داشت.[۱۶] وی هنگام بازگشت امام‌خمینی در دوازده بهمن ۱۳۵۷ از پاریس به ایران، در کمیته استقبال از ایشان فعال بود.[۱۷]

راستی کاشانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در شورای استفتائات امام‌خمینی در قم مشغول فعالیت شد[۱۸] و سپس به عضویت شورای عالی موقت اعزام قضات درآمد. وی همچنین به عضویت شورایی درآمد که به دستور امام‌خمینی، موظف به تشخیص صلاحیت فقهی و اجتهادی نامزدهای سه عضو شورای عالی قضایی بودند.[۱۹] راستی کاشانی در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۵۸ همراه شورای رسیدگی به امور مسجد جمکران، طی نامه‌ای به امام‌خمینی خواستار تأیید هیئت امنای این مسجد و مصوبات آن از سوی ایشان شد که مورد موافقت ایشان قرار گرفت.[۲۰] امام‌خمینی در ۱/۴/۱۳۵۹ طی سخنرانی‌ای تأکید کرد برای حفظ اسلامیت نهضت، فرماندهان و مسئولان اطلاعات و تحقیقات سپاه پاسداران از حسینعلی منتظری، علی‌اکبر مشکینی و حسین راستی کاشانی دستورهای لازم را دریافت کنند؛[۲۱] چنان‌که در سال ۱۳۵۹ به پیشنهاد منتظری، امام‌خمینی راستی کاشانی را عضو شورای عالی مدیریت حوزه علمیه قم قرار داد.[۲۲] وی سپس به ریاست شورای عالی حوزه علمیه قم انتخاب شد.[۲۳] راستی کاشانی در دوره اول و دوم انتخابات مجلس خبرگان رهبری نماینده مردم تهران بود.[۲۴]

امام‌خمینی در آغاز سال ۱۳۵۸ راستی کاشانی را نماینده خود در سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی معرفی کرد.[۲۵] با ورود وی، اختلاف‌ها در سازمان شکل دیگری به خود گرفت؛ زیرا با وجود نظر برخی اعضای سازمان که فعالیت حزبی و سیاسی را خارج از دایره فقه می‌دانستند، راستی کاشانی که به اقتصاد بازار آزاد، مطابق با فقه سنتی اعتقاد داشت و با علی شریعتی و نوگرایی وی به‌شدت مخالف بود، بر حل همه اختلاف‌ها با مراجعه به فقه و نماینده ولی فقیه تأکید می‌کرد.[۲۶] اختلاف درباره میزان اختیارات نماینده امام‌خمینی و حکم حزبی و سازمانی، اعضای گروه را به سه دسته تقسیم کرد.[۲۷]

پس از به‌وجودآمدن اختلافات میان اعضای سازمان مجاهدین انقلاب، امام‌خمینی تأکید کرد کسانی که تمایل همکاری با راستی کاشانی را ـ که در طیف راست سازمان قرار داشت ـ ندارند، می‌توانند استعفا کنند و با استعفای ۳۷ نفر ـ از طیف چپ ـ در فروردین ۱۳۶۱، فعالیت سازمان محدود شد[۲۸] و در نهایت راستی کاشانی در مهر ۱۳۶۵ طی نامه‌ای به امام‌خمینی با ذکر عذر برطرف‌شدن خطر منحرفان و انجام اوامر ایشان در مسائل دیگر و اشتغال درسی در حوزه علمیه، از نمایندگی ایشان در آن سازمان استعفا کرد و خواستار انحلال آن شد. امام‌خمینی در پاسخ به نامه وی ضمن پذیرش استعفا و انحلال سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، از راستی کاشانی خواست با خصوصیت علمی و اخلاق خوبی که از وی سراغ دارد، به تربیت افراد صالح بپردازد تا به اسلام و جمهوری اسلامی خدمت کنند.[۲۹] البته امام‌خمینی در نامه‌ای دیگر تصریح کرد که تنها با استعفای وی و انحلال این سازمان موافقت کرده و سایر مطالب وی را تأیید نکرده‌است[۳۰] (ببینید: سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی) راستی کاشانی همچنین همراه احمد آذری قمی، محمدعلی شرعی و علی کریمی جهرمی به نمایندگی از جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در سال ۱۳۶۴ در تأسیس روزنامه رسالت که نخسین روزنامه منتقد دولت وقت بود، نقش اساسی داشت.[۳۱]

امام‌خمینی برای اصلاح و ساماندهی حوزه علمیه در اسفند ۱۳۶۷ طی پیامی تأکید کرد میان طلاب و جامعه مدرسین همکاری وجود داشته باشد.[۳۲] جامعه مدرسین در گام نخست برای اجرای فرمان ایشان راستی کاشانی، محمد مؤمن، محمد یزدی و احمد آذری قمی را رابط میان جامعه مدرسین و طلاب انتخاب کرد.[۳۳] به عقیده راستی کاشانی امام‌خمینی در تقوا، اخلاق و رفتار با مردم تالی‌تلو معصومان(ع) بود و از جهات علمی، هوش و سیاست در رأس همه علمای عصر خود قرار داشت.[۳۴]

حسین راستی کاشانی طلاب زیادی از کشورهای افغانستان، پاکستان، هندوستان و سایر کشورهای خارجی تربیت کرده‌است و آثاری در موضوعات فقه، اصول، تفسیر و اخلاق دارد.[۳۵] وی پس از مدت‌ها تحمل بیماری در تاریخ ۲۹/۶/۱۳۹۶ و در ۹۰سالگی درگذشت. پیکر او نخست در تهران و سپس در قم تشییع و در حرم فاطمه معصومه(س) به خاک سپرده شد.[۳۶]

پانویس

  1. دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۳.
  2. دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۳؛ صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، ۳/۱۹۷.
  3. دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۳ ـ ۳۴۴.
  4. دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۴ ـ ۳۴۵؛ صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، ۳/۱۹۷ ـ ۱۹۸.
  5. صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، ۳/۱۹۸ ـ ۱۹۹؛ دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۴ ـ ۳۴۶.
  6. دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۶.
  7. موسوی تبریزی خاطرات آیت‌الله موسوی تبریزی، ۱۶۸.
  8. امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۴۸۱، ۵۹۹، ۵۰۲ و ۵۰۸.
  9. امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۴۸۱، ۵۹۹، ۵۰۲ و ۵۰۸؛ دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۶.
  10. صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، ۱/۶۷.
  11. دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۶.
  12. فاضل لنکرانی، یاران امام به روایت اسناد ساواک؛ آیت‌الله العظمی محمد فاضل لنکرانی، ۴۸/۲۲۹؛ شیرخانی، حماسه ۱۹ دی قم، ۱۱۰.
  13. مرکز اسناد انقلاب اسلامی، اسناد انقلاب اسلامی، ۳/۲۳۸.
  14. مرکز اسناد انقلاب اسلامی، اسناد انقلاب اسلامی، ۳/۲۴۸ ـ ۲۵۱.
  15. دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۶؛ مسعودی خمینی، ۳۹۷.
  16. دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۶.
  17. موسوی تبریزی خاطرات آیت‌الله موسوی تبریزی، ۵۰۸.
  18. دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۷.
  19. دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۷.
  20. امام‌خمینی، صحیفه امام، ۷/۱۹۵.
  21. امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۲/۴۵۵.
  22. امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۴/۱۶۰.
  23. دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۷؛ صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، ۳/۲۰۰.
  24. دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۷.
  25. سعیدی، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی از تاسیس تا انحلال (۶۵ ـ ۵۸)، ۱۲۵ و ۱۲۹.
  26. میرسلیم، جریان‌شناسی فرهنگی بعد از انقلاب اسلامی ایران، ۱۵۲.
  27. فوزی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی در ایران، ۱/۳۹۷؛ ظریفی‌نیا، کالبد شکافی جناح‌های سیاسی ایران (۱۳۵۸ ـ ۱۳۷۸)، ۶۲.
  28. الویری، خاطرات مرتضی الویری، ۹۶.
  29. امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۰/۱۳۹.
  30. امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۰/۱۴۲.
  31. نبوی، پایگاه اطلاع‌رسانی همشهری.
  32. امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۱/۲۸۷ ۲۸۸.
  33. صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، ۲/۴۹۳.
  34. راستی کاشانی، مصاحبه، ۱.
  35. دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ۲/۳۴۶.
  36. اطلاعات؛ جمهوری اسلامی.

منابع

  • اطلاعات، روزنامه، ۱/۷/۱۳۹۶ش.
  • الویری، مرتضی، خاطرات مرتضی الویری، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۵ش.
  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
  • جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱/۷/۱۳۹۶ش.
  • دبیر خانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، قم، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
  • راستی کاشانی، حسین، مصاحبه، روزنامه رسالت، ۱/۱۱/۱۳۶۴ش.
  • سعیدی، مهدی، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی از تاسیس تا انحلال (۶۵ ـ ۵۸)، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.
  • شیرخانی، علی، حماسه ۱۹ دی قم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۷۷ش.
  • صالح، سیدمحسن، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۵ش.
  • طاهری خرم‌آبادی، سیدحسن، خاطرات آیت‌الله طاهری خرم‌آبادی، تدوین محمدرضا احمدی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۴ش.
  • ظریفی‌نیا، حمیدرضا، کالبد شکافی جناح‌های سیاسی ایران (۱۳۵۸ ـ ۱۳۷۸)، تهران، آزادی‌اندیشه، چاپ سوم، ۱۳۷۸ش.
  • فاضل لنکرانی، محمد، یاران امام به روایت اسناد ساواک آیت‌الله العظمی محمد فاضل لنکرانی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، چاپ اول، ۱۳۹۳ش.
  • فوزی تویسرکانی، یحیی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی در ایران، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۸۴ش.
  • مرکز اسناد انقلاب اسلامی، اسناد انقلاب اسلامی، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.
  • مسعودی خمینی، علی‌اکبر، خاطرات آیت‌الله مسعودی خمینی، تدوین جواد امامی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۱ش.
  • موسوی تبریزی، سیدحسین، خاطرات آیت‌الله موسوی تبریزی، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۸۴ش.
  • میرسلیم، سیدمصطفی، جریان‌شناسی فرهنگی بعد از انقلاب اسلامی ایران، تهران، باز، چاپ اول، ۱۳۸۴ش.
  • نبوی، مرتضی، پایگاه اطلاع‌رسانی همشهری، ۱۲/۶/۱۳۹۷ش.

پیوند به بیرون

زهره رضایی، حسین راستی‌کاشانی، دانشنامه امام‌خمینی، ج۵، ص۵۲۵–۵۲۸.