آزادسازی خرمشهر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۶۶۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰: خط ۲۰:
}}
}}
'''آزادسازی خرمشهر،''' اشغال [[خرمشهر]] به دست ارتش عراق و آزادسازی آن از اشغال، [[سوم خرداد ۱۳۶۱]].
'''آزادسازی خرمشهر،''' اشغال [[خرمشهر]] به دست ارتش عراق و آزادسازی آن از اشغال، [[سوم خرداد ۱۳۶۱]].
خرمشهر که از غرب و جنوب غربی به اروندرود منتهی می‌شود، از اولویت‌های [[حزب بعث عراق|رژیم عراق]] در تهاجم نظامی به ایران بود که سرانجام پس از مقاومت 35روزه، در ۴ آبان ۱۳۵۹ به تصرف بعثی‌ها درآمد. اهمیت راهبردی خرمشهر برای دو کشور و گستردگی منطقه عملیاتی موجب طولانی‌شدن اشغال آن شد.
دهم اردیبهشت 1361، عملیات بزرگ بیت‌المقدس با هدف آزادی خرمشهر آغاز شد و در سه‌مرحله، به پیروزی رسید. فتح خرمشهر در سوم خرداد 1361 افزون بر روحیه [[شهادت|شهادت‌]]<nowiki/>طلبی ایرانیان، نتیجه جنگ نامنظم و راهکارهای منحصربه‌فرد نیروهای ایرانی بود. بزرگ‌ترین پیروزی ایران در جنگ بیست‌ماهه با عراق، افکار عمومی دنیا را به واکنش واداشت و صحنه سیاسی را به نفع [[جمهوری اسلامی]] رقم زد.
آزادسازی خرمشهر [[امام‌خمینی]] را بسیار خوشحال کرد. ایشان این پیروزی را «نصر عظیم» و افتخاری ابدی برای اسلام خواند. در نگاه ایشان، امدادهای غیبی، وحدت فرماندهی، هماهنگی نیروها و ابتکار [[رزمندگان اسلام|رزمندگان]] از عوامل پیروزی بود.
== معرفی و موقعیت==
== معرفی و موقعیت==
شهرستان خرمشهر از توابع استان خوزستان است و در جنوب غربی آن واقع شده و حدود دو هزار کیلومتر مربع مساحت دارد. از شمال به [[اهواز]]، از شرق و شمال شرق به شادگان، از جنوب شرقی به شهرستان آبادان و از غرب (منطقه مرزی [[شلمچه]]) و جنوب غرب (اروندرود) به [[عراق|کشور عراق]] محدود می‌شود<ref>سازمان جغرافیایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، فرهنگ جغرافیای آبادی‌های استان خوزستان، ص۱۴۹.</ref> این شهر را در گذشته «مُحمَّره» می‌نامیدند<ref>قیصری، خرم ولی خونین، ۱۹.</ref> خرمشهر در دشت واقع است و سه رود کارون، خَیِّن و اروند در آن جریان دارد که ۹ کیلومتر آن مرز مشترک ایران و عراق است<ref>جعفری، گیتاشناسی ایران، تهران، ۲/۳۴۳ و ۴۶۸ ـ ۴۶۹.</ref> شهر از دو بخش قدیم و جدید تشکیل شده است: بخش قدیم در ساحل راست کارون محل پیوست کارون به اروند است و بخش دیگر بر ساحل اروند گسترده شده است<ref>سلطانی، بنادر ایران در خلیج فارس، ص۱۰۹ ـ ۱۱۱.</ref> ساکنان خرمشهر افزون بر کارهای خدماتی، به پرورش نخل و صید ماهی و دامداری و ساخت لنج مشغول‌اند<ref>سیادت، تاریخ جغرافیای عرب خوزستان، ص۳۲۸.</ref> آنان [[شیعه دوازده‌امامی|شیعه دوازده‌امامی‌اند]] و به زبان عربی و فارسی سخن می‌گویند<ref>سازمان جغرافیایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، فرهنگ جغرافیای آبادی‌های استان خوزستان، ص۱۷۵.</ref> بر اساس آمار سال ۱۳۵۵، خرمشهر ۱۴۰۴۹۰ نفر جمعیت داشته است و در آستانه [[جنگ ایران و عراق|جنگ تحمیلی]] جمعیت آن را ۱۶۹ هزار نفر تخمین زده‌اند<ref>سازمان جغرافیایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، فرهنگ جغرافیای آبادی‌های استان خوزستان، ص۱۷۴.</ref> ارتباط با دریای آزاد و راه‌آهن سرتاسری<ref>ودیعی، بازشناسی خرمشهر، ۲.</ref>، برخورداری از دو رودخانه آب شیرین و قرارگرفتن در دهانه اروندرود، این شهر را از دیرباز مورد طمع قدرت‌های جهانی<ref>حبیببی، خوزستان در جنگ، ص۷.</ref> و تجزیه‌طلبان داخلی<ref>منصوری، بررسی حقوقی، سیاسی تجاوز رژیم عراق به جمهوری اسلامی ایران، ۸۲.</ref> قرار داده است. [[رژیم بعث عراق]] برای درهم‌شکستن [[انقلاب اسلامی ایران]]<ref>حبیببی، خوزستان در جنگ، ص۷؛ درودیان، انقلاب اسلامی، ۱۱۷ ـ ۱۱۸.</ref>، در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ با همه توان نظامی به ایران هجوم آورد<ref>منصوری، بررسی حقوقی، سیاسی تجاوز رژیم عراق به جمهوری اسلامی ایران، ۱۳۶.</ref> و تسلط بر اروندرود دستاویز این تجاوز بود.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲/۳/۱۳۷۴.</ref>  
شهرستان خرمشهر از توابع استان خوزستان است و در جنوب غربی آن واقع شده و حدود دو هزار کیلومتر مربع مساحت دارد. از شمال به [[اهواز]]، از شرق و شمال شرق به شادگان، از جنوب شرقی به شهرستان آبادان و از غرب (منطقه مرزی [[شلمچه]]) و جنوب غرب (اروندرود) به [[عراق|کشور عراق]] محدود می‌شود<ref>سازمان جغرافیایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، فرهنگ جغرافیای آبادی‌های استان خوزستان، ص۱۴۹.</ref> این شهر را در گذشته «مُحمَّره» می‌نامیدند<ref>قیصری، خرم ولی خونین، ۱۹.</ref> خرمشهر در دشت واقع است و سه رود کارون، خَیِّن و اروند در آن جریان دارد که ۹ کیلومتر آن مرز مشترک ایران و عراق است<ref>جعفری، گیتاشناسی ایران، تهران، ۲/۳۴۳ و ۴۶۸ ـ ۴۶۹.</ref> شهر از دو بخش قدیم و جدید تشکیل شده است: بخش قدیم در ساحل راست کارون محل پیوست کارون به اروند است و بخش دیگر بر ساحل اروند گسترده شده است<ref>سلطانی، بنادر ایران در خلیج فارس، ص۱۰۹ ـ ۱۱۱.</ref> ساکنان خرمشهر افزون بر کارهای خدماتی، به پرورش نخل و صید ماهی و دامداری و ساخت لنج مشغول‌اند<ref>سیادت، تاریخ جغرافیای عرب خوزستان، ص۳۲۸.</ref> آنان [[شیعه دوازده‌امامی|شیعه دوازده‌امامی‌اند]] و به زبان عربی و فارسی سخن می‌گویند<ref>سازمان جغرافیایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، فرهنگ جغرافیای آبادی‌های استان خوزستان، ص۱۷۵.</ref> بر اساس آمار سال ۱۳۵۵، خرمشهر ۱۴۰۴۹۰ نفر جمعیت داشته است و در آستانه [[جنگ ایران و عراق|جنگ تحمیلی]] جمعیت آن را ۱۶۹ هزار نفر تخمین زده‌اند<ref>سازمان جغرافیایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، فرهنگ جغرافیای آبادی‌های استان خوزستان، ص۱۷۴.</ref> ارتباط با دریای آزاد و راه‌آهن سرتاسری<ref>ودیعی، بازشناسی خرمشهر، ۲.</ref>، برخورداری از دو رودخانه آب شیرین و قرارگرفتن در دهانه اروندرود، این شهر را از دیرباز مورد طمع قدرت‌های جهانی<ref>حبیببی، خوزستان در جنگ، ص۷.</ref> و تجزیه‌طلبان داخلی<ref>منصوری، بررسی حقوقی، سیاسی تجاوز رژیم عراق به جمهوری اسلامی ایران، ۸۲.</ref> قرار داده است. [[رژیم بعث عراق]] برای درهم‌شکستن [[انقلاب اسلامی ایران]]<ref>حبیببی، خوزستان در جنگ، ص۷؛ درودیان، انقلاب اسلامی، ۱۱۷ ـ ۱۱۸.</ref>، در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ با همه توان نظامی به ایران هجوم آورد<ref>منصوری، بررسی حقوقی، سیاسی تجاوز رژیم عراق به جمهوری اسلامی ایران، ۱۳۶.</ref> و تسلط بر اروندرود دستاویز این تجاوز بود.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲/۳/۱۳۷۴.</ref>  
خط ۱۱۹: خط ۱۲۷:
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:حوادث پس از انقلاب]]
[[رده:حوادث پس از انقلاب]]
[[رده:مقاله های نیازمند ارزیابی]]