قلب: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۳۵۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ مرداد ۱۴۰۲
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''قلب''' جوهری مجرد و نورانی مرتبط با [[روح]] و [[نفس]]
'''قلب''' جوهری مجرد و نورانی مرتبط با [[روح]] و [[نفس]]
بحث قلب در مباحث [[عرفان|عرفانی]] از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا تجلیات و مکاشفات [[عرفا|عارف]] از طریق قلب است. در عرفان عملی از واردات قلبی انسان به معاملات قلبی تعبیر می‌کنند که برگرفته از متون اسلامی است.
با ظهور عرفان نظری و تدوین آن با عنوان یک معرفت هستی‌شناختی در قبال سایر شناخت‌های عقلی و مانند آن، این بحث تکامل بیشتری یافته و تفاوت قلب با روح، سرّ، خفی و اخفی روشن گشته است.
[[امام‌خمینی]] در آثار مختلف خود درباره جایگاه و اهمیت قلب پرداخته و با استناد به [[حدیث|روایات]]، به اقسام قلب اشاره کرده و قلب را به اعتبار تجلیات و تأثیرات آن به اقسام متعددی تقسیم کرده‌ است ازجمله: قلب انکاری، قلب حزنی، قلب عشقی و شوقی و قلب توحیدی. ایشان یکی از حالات قلب را که در کمال عمل و [[سعادت و شقاوت|سعادت]] انسان تأثیر دارد، حضور و توجه قلب می‌داند که [[عبادت]] بدون آن تأثیر نداشته و ناقص است.
حضور قلب در نظر امام‌خمینی، اقسام و مراتبی دارد و در تقسیمی بدیع، حضور قلب را به حضور قلب در معبود و حضور قلب در عبادت تقسیم می‌کند. ایشان قلب را محل نور [[ایمان و کفر|ایمان]] می‌داند و معتقد است قلب مومن چون بر [[فطرت]] توحیدی استوار است هر چه از معارف الهی در آن القا شود به‌آسانی می‌پذیرد.


== مفهوم‌شناسی ==
== مفهوم‌شناسی ==
خط ۷: خط ۱۵:


== پیشینه ==
== پیشینه ==
بحث از قلب در [[ادیان الهی]] پیشینه‌ای طولانی دارد؛ از قلب و دریافت‌های قلبی<ref>انجیل برنابا، فصل۱۶۸، ۲۴۶.</ref> و از آن با عنوان مرکز عواطف، مرکز [[روحانیت]] انسان، مرکز شرارت، منبع [[گناه]]، محل [[حجاب و نگاه|نگاه الهی]] و تکلم قلبی [[خداوند]] با انسان، سخن به میان آمده‌است.<ref>بطرس، قاموس الکتاب المقدس، ۷۴۰.</ref>
بحث از قلب در [[ادیان الهی]] پیشینه‌ای طولانی دارد؛ از قلب و دریافت‌های قلبی<ref>انجیل برنابا، فصل۱۶۸، ۲۴۶.</ref> و از آن با عنوان مرکز عواطف، مرکز روحانیت انسان، مرکز شرارت، منبع [[گناه]]، محل [[حجاب و نگاه|نگاه الهی]] و تکلم قلبی [[خداوند]] با انسان، سخن به میان آمده‌است.<ref>بطرس، قاموس الکتاب المقدس، ۷۴۰.</ref>


در [[قرآن کریم]] «قلب» در معانی مختلفی به‌کار رفته‌است؛ ازجمله به معنای نیروی ادراکی<ref>انعام، ۲۵؛ توبه، ۹۳؛ ق، ۳۷؛ طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ۱/۱۴۷.</ref> و عضوی صنوبری که در سمت چپ بدن قرار گرفته‌است.<ref>احزاب، ۴؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ۱/۶۸۷.</ref> در روایات از قلب با عنوان امام و رهبر انسان<ref>صدوق، علل الشرائع، ۱/۱۰۹.</ref> و مصحف فکر و سرچشمه حکمت<ref>آمدی، تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ۶۶.</ref> تعبیر شده‌است.
در [[قرآن کریم]] «قلب» در معانی مختلفی به‌کار رفته‌است؛ ازجمله به معنای نیروی ادراکی<ref>انعام، ۲۵؛ توبه، ۹۳؛ ق، ۳۷؛ طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ۱/۱۴۷.</ref> و عضوی صنوبری که در سمت چپ بدن قرار گرفته‌است.<ref>احزاب، ۴؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ۱/۶۸۷.</ref> در روایات از قلب با عنوان امام و رهبر انسان<ref>صدوق، علل الشرائع، ۱/۱۰۹.</ref> و مصحف فکر و سرچشمه حکمت<ref>آمدی، تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ۶۶.</ref> تعبیر شده‌است.
خط ۱۲۴: خط ۱۳۲:
* یزدان‌پناه، سیدیدالله، مبانی و اصول عرفان نظری، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۸۸ش.
* یزدان‌پناه، سیدیدالله، مبانی و اصول عرفان نظری، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۸۸ش.
{{پایان}}
{{پایان}}
محمدامین صادقی ارزگانی


[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]
==پیوند به بیرون==
[[رده:مقاله‌های جلد هشتم دانشنامه]]
*محمدامین صادقی ارزگانی، [https://books.khomeini.ir/books/10008/217/ قلب]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۸، ص۲۱۷-۲۲۴.
 
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های جلد هشتم دانشنامه امام‌خمینی]]
[[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:فلسفه]]
[[رده:عرفان]]
[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]]
۱۴٬۷۴۱

ویرایش