کاربر:Salehi/صفحه تمرین۲: تفاوت میان نسخه‌ها

دولت جمهوری اسلامی ایران در واکنش به کشتار حاجیان ایرانی روز ۱۱ مرداد را عزای عمومی اعلام و تعطیل کرد.<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱۲/۵/۱۳۶۶، ۴)</ref> مجالس ختم و بزرگداشت برای شهدای مکه در شهرهای مختلف ایران برگزار شد<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱۴/۵/۱۳۶۶، ۴)</ref> و سیدمحمدرضا گلپایگانی از مراجع تقلید که در آن زمان در مشهد به سر می‌برد، مجلس یادبودی در همان شهر برگزار کرد.<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱۳/۵/۱۳۶۶، ۷)</ref> سران سه قوه برای بررسی موضوع، جلسه تشکیل دادند و نمایندگان امام‌خمینی و نخست‌وزیر و رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه برای پیگیری مسئله به مکه رفتند.<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱۱/۵/۱۳۶۶، ۱۲)</ref> حسینعلی منتظری قائم‌مقام رهبری وقت در اجتماع طلاب خارجی خواستار قیام مسلمانان علیه آل سعود گردید.<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱۲/۵/۱۳۶۶، ۱۲)</ref>

مردم سراسر ایران در روز ۱۱ مرداد، طی راهپیمایی سراسری این حادثه را با شعار «مرگ بر امریکا» و «مرگ بر آل سعود» و «‏تَبَّتْ یدا أَبی لَهَبٍ بریده باد دست فهد» آن را محکوم کردند و اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در پایان اجتماع و راهپیمایی مردم تهران در برابر مجلس شورای اسلامی، امریکا را از مقصران این جریان شمرد و وعده داد انتقام خون شهدای مکه از مجریان آن گرفته خواهد شد.<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱۲/۵/۱۳۶۶، ۴؛ هاشمی رفسنجانی، دفاع و سیاست، ۲۱۰ ـ ۲۱۱)</ref> ائمه جمعه سراسر کشور نیز در خطبه‌های نماز جمعه به بیان موضوع برائت از مشرکان و جنایت سعودی‌ها پرداختند.<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱۴/۵/۱۳۶۶، ۸)</ref> سیدعلی خامنه‌ای امام‌جمعه تهران این حادثه را زمینه نابودی جنایتکاران خواند و با اشاره به کمک و همراهی دیگر مسلمانان به مجروحان ایرانی این حادثه را مایه وحدت بیشتر مسلمانان دانست و آن را تبلور جنگ میان بینش اسلام انقلابی و اسلام امریکایی خواند. مردم نمازگزار نیز شعار می‌دادند «تبت یدا ابی‌لهب، بریده باد دست فهد».<ref>(یزدانفام، روزشمار جنگ ایران و عراق (اسکورت نفت کش ها)، ۵۰/۲۳۰ ـ ۲۳۱)</ref> مردم تهران نیز در روز جمعه در برابر سفارت عربستان در تهران تجمع کردند و با صدور قطعنامه‌ای انزجار خود را از رفتار ناجوانمردانه دولت سعودی بیان کردند. با توجه به حمایت دولت کویت از سیاست‌های دولت عربستان در جنگ ایران و عراق، سفارت کویت در تهران نیز در همان روز برای ساعت‌هایی به اشغال مردم درآمد.<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱۱/۵/۱۳۶۶، ۱۱)</ref> تقریباً همه گروه‌های سیاسی و مذهبی ایران و بسیاری از علمای شیعه و اهل سنت شهرستان‌ها با صدور بیانیه به امام‌خمینی و ملت ایران تسلیت گفتند. اصناف بازار نیز با صدور اعلامیه‌های جداگانه اعلام کردند هر موضعی که دولت ایران بگیرد، در کنار دولت و مردم خواهند بود (میردامادی، جنایت وهابیت، ۵۰۰ ـ ۵۱۵؛ دلشاد، جمعه خونین مکه، ۲۵). شاعران و مداحان در نوحه‌های خود نیز از جنایت آل سعود و شهدای فاجعه مکه یاد کردند (آهنگران، مجله حیات طیبه، ۳؛ سبزواری، اشعار مربوط به حج خونین، ۱۵/۲۷۳ ـ ۲۷۴).

سیدعلی خامنه‌ای رئیس‌جمهور ایران، در جمع رؤسای نمایندگی‌های کشورهای اسلامی خواستار موضع‌گیری کشورهای اسلامی و کنفرانس کشورهای اسلامی در قبال این حادثه شد<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱۲/۵/۱۳۶۶، ۱۲)</ref> و در جمعه ۲۳ مرداد در خطبه‌های نماز جمعه تهران با شرح جنایت آل سعود در حق زخمی‌ها و بدن‌های شهدای حادثه و تبلیغات دروغین سعودی درباره حادثه، وارونه جلوه‌دادن ماجرا و مقصرشمردن حاجیان مظلوم را به واقعه کربلا و تبلیغات بنی‌امیه علیه خاندان پیامبر اکرم(ص) تشبیه کرد و علت اصلی ماجرا را جلوگیری از حرکت اسلامی در منطقه شمرد.<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۴/۵/۱۳۶۶، ۹)</ref> وی در چهل و دومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۳۱ شهریور ۱۳۶۶ نیز به نقش امریکا در حادثه مکه اشاره کرد.<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱/۷/۱۳۶۶، ۱۱)</ref> علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه با فرستادن نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل، دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی و رئیس کمیته بین‌المللی صلیب سرخ و محکوم‌کردن عربستان در حمله به زائران خانه خدا، فرستادن یک گروه از کارشناسان کشورهای اسلامی برای ارائه گزارش واقعه روز جمعه مکه و وضعیت نگهداری اجساد و رسیدگی به مجروحان حادثه را درخواست کرد؛<ref>(دلشاد، جمعه خونین مکه، ۲۳)</ref> همچنین دولت ایران با فرستادن نامه و نمایندگانی به کشورهای اسلامی مانند سوریه، لیبی و پاکستان از آنان خواست با توجه به حادثه پیش‌آمده پیشنهادهایی درباره تغییر چگونگی اداره حرمین شریفین ارائه کنند<ref>(نوازنی، گاهشمار سیاست خارجی ایران از دی‌ماه ۱۳۵۶ تا مرداد ۱۳۶۷، ۴۴۰؛ دلشاد، جمعه خونین مکه، ۲۷ و ۴۱)</ref>

سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور وزیر کشور با فرستادن پیامی به نایف‌بن‌عبدالعزیز وزیر کشور عربستان در خصوص حادثه مکه، دولت عربستان و شخص وزیر کشور را مسئول تأمین امنیت حاجیان شمرد.<ref>(اطلاعات، روزنامه، ۱۱/۵/۱۳۶۶)</ref> این واقعه موجب توقف اعزام زائران ایرانی به مدت سه سال به مکه شد؛ با این حال، امام‌خمینی گرچه در برابر رژیم سعودی موضع قاطع داشت، تأکید می‌کرد برای عمل مردم مسلمان به تکلیف دینی خود و رسیدن به این فیض، مشکل مسئله حج که فریضه بزرگ الهی است باید به گونه‌ای حل شود.<ref>(محمدی ری‌شهری، خاطره‌ها، ۵/۶۳)</ref>

سران کشورهای عراق، تونس، اردن، مصر، کویت و رژیم صهیونیستی اسرائیل<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱۲/۵/۱۳۶۶، ۸)</ref> و رژیم نژادپرست افریقای جنوبی<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱۷/۵/۱۳۶۶، ۳)</ref> از اقدامات عربستان حمایت کردند و دولت‌های سوریه، آلمان فدرال و ژاپن نیز پس از واقعه با دولت ایران احساس همدردی کردند.<ref>(جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱۷/۵/۱۳۶۶، ۳)</ref> ضیاءالحق نیز از ریخته‌شدن خون زائران خانه خدا ابراز تأسف کرد.<ref>(دلشاد، جمعه خونین مکه، ۲۷)</ref> سفیر یمن شمالی نیز جنایت حاکمان سعودی را عملی وحشیانه و بی‌سابقه در تاریخ اسلام خواند.<ref>(یزدانفام، روزشمار جنگ ایران و عراق (اسکورت نفت کش ها)، ۵۰/۴۵۲)</ref> به گزارش بی ‌بی ‌سی از نشست مطبوعاتی وزیر کشور عربستان، مقامات سعودی با بی‌علاقگی اذعان کردند که به ایران از قبل اجازه تظاهراتی آرام داده بودند.<ref>(یزدانفام، روزشمار جنگ ایران و عراق (اسکورت نفت کش ها)، ۵۰/۴۵۲)</ref>