عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی از نگاه امام‌خمینی (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| عنوان | عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی از نگاه امام‌خمینی |
| نویسنده | معصومه صابری |
| تاریخ نگارش | ۱۳۹۶ش |
| سبک | توصیفی |
| زبان | فارسی |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی |
عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی از نگاه امام‌خمینی، کتابی به قلم معصومه صابری است که به بیان و بررسی دیدگاه امام‌خمینی درباره عقلانیت دینی می‌پردازد. این کتاب در سال ۱۳۹۶ش توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، منتشر شده است.
مؤلف
معصومه صابری، متولد ۱۳۶۵ش، دکترای فلسفه تطبیقی، ارشد و دکتری کلام اسلامی، سطح سه فقه و اصول و ارشد رسانه و ارتباطات می‌باشد. کتب و مقالات زیادی به قلم او منتشر شده است.
محتوا
پرداختن روش فلسفی عقلانیت دینی در نگاه امام‌خمینی امری راه‌گشا و کلیدی در تبیین مکتب تشیع است.[۱]
در کتاب عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی از نگاه امام‌خمینی، به مسئله مهم در مباحث دینی و کلامی پرداخته شده است و آن مسئله عقلانیت در حوزه تفکر دینی است، به واقع عقلانیت دینی، عقلانیتی است که در دین اسلام مطرح بوده است. درباره تعامل و رابطه عقل و دین، اندیشمندان مسلمان به بررسی جایگاه و ارزش آن پرداخته‌اند؛ امام‌خمینی نیز به عنوان یک فیلسوف و جامعه‌شناس، به بهترین وجه عقلانیت دینی را در عرصه‌های فردی و اجتماعی متبلور ساخته و جلوه‌های جدید از کارکردهای دین بر مبنای عقلانیت و توانمندی آن را بیان کرده است.[۲] در اندیشه امام‌خمینی، عقلانیت و رویکرد فلسفی به دین، اساس و پایه نظریه پردازی وی می‌باشد. رویکردی که در حصول معرفت و شناخت، بیانگر نوع نگاه به انسان است؛ زیرا نگاه امام‌خمینی به انسان نگاه خلیفةاللهی است؛ از این رو پرداختن به عقلانیت دینی از نگاه امام‌خمینی امری راه گشا و کلیدی در تبیین نگاه اسلام و مکتب تشیع به مسئله عقل و دین است. [۳]
در این کتاب به برخی ویژگی‌های عقلی حاکم بر رفتار اخلاقی از دیدگاه امام‌خمینی پرداخته شده است.[۴] در نگاه امام، عقلانیت دینی، عقلانیتی است که در دین اسلام مطرح بوده و این آیین وحیانی را فرا گرفته و منزلتی تعیین‌کننده در تفکر دینی دارد. بر اساس این بینش، هیچگونه تعارضی میان عقل و دین در آیین اسلام وجود ندارد.[۵] مبانی معرفتی امام در هر یک از زمینه‌های هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و انسان‌شناسی، تأثیر بسزایی در نگاه ایشان به تأثیر عقلانیت بر رفتار اخلاقی دارد.[۶] امام‌خمینی ضمن پذیرش نیاز انسان به عقلانیت ابزاری، علم، عالم و عقل را در قالب دانشمندان، متخصصان و کارشناسان می‌ستاید و ترغیب می‌نماید. ایشان با تأکید بر لزوم متعهد بودن حاملان عقلانیت به اسلام و عدم وابستگی و خودباختگی، این عقلانیت ابزاری را کنار سطوح دیگر عقلانیت که به معنویت، خداگرایی و آخرت‌گرایی مربوط است قرار می‌دهد و از گرایش یک جانبه به عقلانیت ابزاری نیز برحذر می‌دارد.[۷] ایشان رعایت آداب شریعت را لازمه رفتار اخلاقی و رفتار اخلاقی را مقدمه کسب حصول معرفت می‌شمارد.[۸]
ساختار
ساختار کتاب عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی از نگاه امام‌خمینی، شامل یک مقدمه و چهار بخش می‌باشد.
- بخش اول آن درباره مباحثی کلی است که دارای سه فصل می‌باشد.
- بخش دوم آن درباره مبانی فکری مؤثر بر دیدگاه امام در زمینه رفتار اخلاقی است که دارای سه فصل می‌باشد.
- بخش سوم درباره عقلانیت دینی و رفتار اخلاقی است و دارای سه فصل می‌باشد.
- بخش چهارم درباره اصول عقلانی حاکم بر رفتار اخلاقی از دیدگاه امام‌خمینی است که دارای سه فصل می‌باشد.
وضعیت نشر
چاپ اول کتاب عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی از نگاه امام‌خمینی، در سال ۱۳۹۶ش توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، منتشر شده است.
پانویس
- ↑ صابری، عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی، مقدمه.
- ↑ صابری، عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی، مقدمه.
- ↑ صابری، عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی، مقدمه.
- ↑ صابری، عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی، ص۲۴۰.
- ↑ صابری، عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی، ص۲۴۰.
- ↑ صابری، عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی، ص۲۴۱.
- ↑ صابری، عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی، ص۲۴۱.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۹، ص۲۲۵؛ صابری، عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی، ص۲۴۲.
منابع
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دوم، ۱۳۷۹ش.
- صابری، معصومه، عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی از نگاه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۹۶ش.