۲۱٬۲۱۷
ویرایش
خانه امام‌خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
'''خانه امام‌خمینی'''، محل اصلی سکونت [[امام‌خمینی]] در [[قم]]، ۱۳۲۵–۱۳۴۳. | '''خانه امام‌خمینی'''، محل اصلی سکونت [[امام‌خمینی]] در [[قم]]، ۱۳۲۵–۱۳۴۳. | ||
== موقعیت == | == موقعیت == | ||
امام‌خمینی در آغاز ورود به قم چند سال (حدود هشت سال) در [[مدرسه فیضیه]] و [[مدرسه دارالشفا]] ساکن شد<ref>سبحانی، مصاحبه، ۴/۱۹۲–۱۹۳؛ رجائی‌نژاد و حاضری، هفت‌اقلیم گذری بر اماکن منتسب به امام‌خمینی از ولادت تا رحلت، ص۶۵ و ۶۹؛ روحانی، نهضت امام‌خمینی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۳۹–۴۰.</ref> و پس از | امام‌خمینی در آغاز ورود به قم چند سال (حدود هشت سال) در [[مدرسه فیضیه]] و [[مدرسه دارالشفا]] ساکن شد<ref>سبحانی، مصاحبه، ۴/۱۹۲–۱۹۳؛ رجائی‌نژاد و حاضری، هفت‌اقلیم گذری بر اماکن منتسب به امام‌خمینی از ولادت تا رحلت، ص۶۵ و ۶۹؛ روحانی، نهضت امام‌خمینی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۳۹–۴۰.</ref> و پس از ازدواج در سال ۱۳۰۸ به علت سکونت خانواده همسرش در [[تهران]] و تعطیلی حوزه، موقتاً در تهران نزدیک پامنار، کوچه میرزامحمود وزیر، زندگی مشترک خود را در منزلی استیجاری آغاز کرد.<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ص۳۴۰؛ ثقفی، بانوی انقلاب خدیجه‌ای دیگر، ص۵۴.</ref>{{ببینید| اقامتگاه‌ها}} | ||
ایشان پس از پایان تعطیلی حوزه، با همسر خود به قم رفت و در منزلی استیجاری، واقع در خیابان ارم به مدت دو سال ساکن شد و فرزندش [[سیدمصطفی خمینی|سیدمصطفی]] در سال ۱۳۰۹ در این خانه متولد شد<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ص۳۴۰–۳۴۱؛ ثقفی، بانوی انقلاب خدیجه‌ای دیگر، ص۶۴–۶۵.</ref> سومین خانه اجاره‌ای امام‌خمینی در قم، محله عشقعلی، کوچه الوندیه بود که به علت گرانی اجاره، پس از سه ماه از آن به خانه چهارم نقل مکان کرد و پنجمین خانه اجاره‌ای ایشان نزدیک تکیه ملامحمود بود و هشت سال در این خانه زندگی کرد و پسرش سیدعلی که در کودکی درگذشت، متولد این خانه بود<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ص۳۴۸–۳۴۹؛ ثقفی، بانوی انقلاب خدیجه‌ای دیگر، ص۷۹.</ref> خانه ششم در گذر جَدّا، کوچه شادقلی‌خان قرار داشت و ایشان در این خانه استیجاری سه سال زندگی کرد<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ۳۴۹؛ آزاد، مصاحبه عبدالرحیم اباذری با علی‌اکبر آزاد.</ref> و مدتی نیز خانه‌ای را در پارک اتابکی (کامران‌میرزا) کنار [[مدرسه حجتیه]] اجاره کرد. [[سیداحمد خمینی]] در اسفند ۱۳۲۴ در این خانه متولد شد<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ۳۴۹؛ رجائی‌نژاد و حاضری، هفت‌اقلیم گذری بر اماکن منتسب به امام‌خمینی از ولادت تا رحلت، ص۸۷.</ref> این خانه را بعدها [[سیدمحمد حجت]] خریداری و به [[مدرسه حجتیه]] ضمیمه کرد. محل تولد دیگر [[فرزندان امام‌خمینی]] مشخص نیست.<ref>ملکوتی، مصاحبه با آیت‌الله مسلم ملکوتی.</ref> | ایشان پس از پایان تعطیلی حوزه، با همسر خود به قم رفت و در منزلی استیجاری، واقع در خیابان ارم به مدت دو سال ساکن شد و فرزندش [[سیدمصطفی خمینی|سیدمصطفی]] در سال ۱۳۰۹ در این خانه متولد شد<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ص۳۴۰–۳۴۱؛ ثقفی، بانوی انقلاب خدیجه‌ای دیگر، ص۶۴–۶۵.</ref> سومین خانه اجاره‌ای امام‌خمینی در قم، محله عشقعلی، کوچه الوندیه بود که به علت گرانی اجاره، پس از سه ماه از آن به خانه چهارم نقل مکان کرد و پنجمین خانه اجاره‌ای ایشان نزدیک تکیه ملامحمود بود و هشت سال در این خانه زندگی کرد و پسرش سیدعلی که در کودکی درگذشت، متولد این خانه بود<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ص۳۴۸–۳۴۹؛ ثقفی، بانوی انقلاب خدیجه‌ای دیگر، ص۷۹.</ref> خانه ششم در گذر جَدّا، کوچه شادقلی‌خان قرار داشت و ایشان در این خانه استیجاری سه سال زندگی کرد<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ۳۴۹؛ آزاد، مصاحبه عبدالرحیم اباذری با علی‌اکبر آزاد.</ref> و مدتی نیز خانه‌ای را در پارک اتابکی (کامران‌میرزا) کنار [[مدرسه حجتیه]] اجاره کرد. [[سیداحمد خمینی]] در اسفند ۱۳۲۴ در این خانه متولد شد<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ۳۴۹؛ رجائی‌نژاد و حاضری، هفت‌اقلیم گذری بر اماکن منتسب به امام‌خمینی از ولادت تا رحلت، ص۸۷.</ref> این خانه را بعدها [[سیدمحمد حجت]] خریداری و به [[مدرسه حجتیه]] ضمیمه کرد. محل تولد دیگر [[فرزندان امام‌خمینی]] مشخص نیست.<ref>ملکوتی، مصاحبه با آیت‌الله مسلم ملکوتی.</ref> | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
== رخدادهای مهم == | == رخدادهای مهم == | ||
امام‌خمینی حدود نوزده سال (تا زمان [[تبعید امام‌خمینی|تبعید]] ۱۳ آبان ۱۳۴۳) در این خانه زندگی کرد. در طول این مدت این خانه محل مراجعه مردم بود و گاه نیز بعضی از درس‌های خصوصی خود را در قسمت بیرونی همین خانه تدریس می‌کرد<ref>طاهری خرم‌آبادی، خاطرات آیت‌الله سیدحسن خرم‌آبادی، ج۱، ص۳۰۲؛ رجائی‌نژاد و حاضری، هفت‌اقلیم گذری بر اماکن منتسب به امام‌خمینی از ولادت تا رحلت، ص۸۸.</ref> ایشان برابر اسناد موجود در مدت اقامت در این خانه مجموعاً ۳۳ سخنرانی سیاسی و اجتماعی، ۴۰ تلگرام سیاسی، ۲۶ پیام و اعلامیه سیاسی، ۴۶ نامه مبارزاتی، ۲ مصاحبه و ۸۲ اجازه شرعی صادر کرده‌است<ref>رجائی‌نژاد، خانه دیانت سرای سیاست، ص۳۳–۳۶.</ref> آخرین سال‌های سکونت امام‌خمینی در این خانه مصادف با آغاز نهضت اسلامی و آبستن حوادث تلخ و شیرین بود و در واقع نخستین جرقه‌های [[انقلاب اسلامی]] در این خانه زده شد. سخنان و پیام‌های امام‌خمینی از این خانه به همه شهرها فرستاده می‌شد<ref>خامنه‌ای، نرم‌افزار حدیث ولایت، ص۴۹۵.</ref> بسیاری از شخصیت‌های حوزوی و | امام‌خمینی حدود نوزده سال (تا زمان [[تبعید امام‌خمینی|تبعید]] ۱۳ آبان ۱۳۴۳) در این خانه زندگی کرد. در طول این مدت این خانه محل مراجعه مردم بود و گاه نیز بعضی از درس‌های خصوصی خود را در قسمت بیرونی همین خانه تدریس می‌کرد<ref>طاهری خرم‌آبادی، خاطرات آیت‌الله سیدحسن خرم‌آبادی، ج۱، ص۳۰۲؛ رجائی‌نژاد و حاضری، هفت‌اقلیم گذری بر اماکن منتسب به امام‌خمینی از ولادت تا رحلت، ص۸۸.</ref> ایشان برابر اسناد موجود در مدت اقامت در این خانه مجموعاً ۳۳ سخنرانی سیاسی و اجتماعی، ۴۰ تلگرام سیاسی، ۲۶ پیام و اعلامیه سیاسی، ۴۶ نامه مبارزاتی، ۲ مصاحبه و ۸۲ اجازه شرعی صادر کرده‌است<ref>رجائی‌نژاد، خانه دیانت سرای سیاست، ص۳۳–۳۶.</ref> آخرین سال‌های سکونت امام‌خمینی در این خانه مصادف با آغاز نهضت اسلامی و آبستن حوادث تلخ و شیرین بود و در واقع نخستین جرقه‌های [[انقلاب اسلامی]] در این خانه زده شد. سخنان و پیام‌های امام‌خمینی از این خانه به همه شهرها فرستاده می‌شد<ref>خامنه‌ای، نرم‌افزار حدیث ولایت، ص۴۹۵.</ref> بسیاری از شخصیت‌های حوزوی و مراجع تقلید ازجمله [[سیدحسین بروجردی]]، [[سیدمحمد حجت]] و [[سیدمحمدتقی خوانساری]] به این خانه رفت و آمد و دربارهٔ مسائل حوزوی و سیاسی گفتگو کرده‌اند.<ref>امام‌خمینی، ولایت فقیه، ص۱۴۴.</ref> | ||
برخی از رخدادهای مهم در این خانه اینهاست: | برخی از رخدادهای مهم در این خانه اینهاست: | ||
=== دیدار علی امینی === | === دیدار علی امینی === | ||
[[علی امینی]] نخست‌وزیر وقت برای دیدار و جلب اعتماد علما و | [[علی امینی]] نخست‌وزیر وقت برای دیدار و جلب اعتماد علما و مراجع تقلید در اول دی ۱۳۴۰ به قم آمده بود و به دیدار امام‌خمینی نیز آمد<ref>پسندیده، مصاحبه، ج۱، ص۳۰–۳۱، ذاکری، طلوع خورشید، ص۱۴۷.</ref> امام‌خمینی در آغاز دیدار نصیحت‌ها و سفارش‌هایی به او کرد و سپس یادآور شد ایران نخست‌وزیرهای فراوانی چون امیرکبیرها و قائم‌مقام‌ها را به خود دیده‌است؛ برخی خاطره خوبی در تاریخ بر جای گذاشته‌اند و برخی نیز مورد لعن و نفرین مردم بوده‌اند. سپس خاطرنشان کرد امینی نیز به هر اندازه به مردم خدمت کند، مورد علاقه مردم خواهد بود.<ref>ذاکری، طلوع خورشید، ص۱۴۷.</ref>{{ببینید|علی امینی}} | ||
=== رخداد لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی === | === رخداد لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی === | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
=== فاجعه مدرسه فیضیه === | === فاجعه مدرسه فیضیه === | ||
{{اصلی|حمله به مدرسه فیضیه}} | {{اصلی|حمله به مدرسه فیضیه}} | ||
امام‌خمینی [[عید نوروز]] سال ۱۳۴۲ را که مصادف با ایام [[ | امام‌خمینی [[عید نوروز]] سال ۱۳۴۲ را که مصادف با ایام شهادت [[امام جعفر صادق(ع)|امام‌صادق(ع)]] بود برای اعتراض به طرح جدید محمدرضا پهلوی موسوم به [[انقلاب سفید]] شاه و ملت، عزای عمومی اعلام کرد<ref>← مقاله انقلاب سفید.</ref> روز دوم فروردین/ ۲۵ شوال ۱۳۸۲ق مجلسِ سوگواری در خانه امام‌خمینی برپا بود و سخنرانان دربارهٔ مسائل روز سخنرانی می‌کردند. عوامل رژیم پهلوی در صدد برهم‌زدن مجلس بودندکه با اخطار [[صادق خلخالی]] از سوی امام‌خمینی توطئه آنان خنثی شد<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ج۱، ص۳۶۶؛ گرامی، خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، ص۲۳۶–۲۳۷.</ref> بعد از ظهر همان روز [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]] از مراجع تقلید مجلس دیگری در [[مدرسه فیضیه]] برگزار کرد که کماندوهای مسلح رژیم این مجلس را به خاک و خون کشیدند و مردم به خانه امام‌خمینی پناه آوردند. بعضی از نزدیکان برای [[حفاظت از امام‌خمینی|تأمین امنیت امام‌خمینی]] درِ خانه را از داخل بستند که با اعتراض شدید ایشان، در خانه به روی مردم گشوده شد.<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ج۱، ص۳۸۳.</ref> امام‌خمینی در آن روز در جمع [[مردم]] و روحانیان نگران یادآور شد رژیم پهلوی خواهد رفت و نهضت باقی خواهد ماند و آنان را به تحمل و ایستادگی دعوت کرد.<ref>خامنه‌ای، نرم‌افزار حدیث ولایت، ص۴۹۵.</ref> ایشان جنایت فیضیه را از نشانه‌های نابودی رژیم و نوید سقوط آن معرفی کرد و بیانیه کوتاهی نیز که با جمله‌ای از سخنان [[امام حسین(ع)|امام‌حسین (ع)]] «انی لااری الموت الا سعادة و لا الحیاة مع الظالمین الا برما»<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۴۴، ص۱۹۲.</ref> آغاز می‌شد صادر کرد.<ref>هاشمی رفسنجانی، امام‌خمینی به روایت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، ص۳۴.</ref> | ||
=== دستگیری امام‌خمینی و قیام ۱۵ خرداد === | === دستگیری امام‌خمینی و قیام ۱۵ خرداد === | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
در دهه اول خرداد ۱۳۴۲ برابر با [[دهه اول محرم]] ۱۳۸۳ق امام‌خمینی به علمای قم پیشنهاد کرد در [[روز عاشورا]] برای مردم سخنرانی کنند و جنایت‌های رژیم را به گوش مردم برسانند<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ج۱، ص۴۹۱.</ref> در خانه امام‌خمینی مجلس سوگواری برپا بود و سه تن از سخنرانان ضمن سخنان خود مطالبی بر ضد دولت و شاه بیان کردند<ref>ذاکری، طلوع خورشید، ص۲۲۸.</ref> امام‌خمینی بعد از ظهر عاشورا در میان انبوه جمعیت با ماشین روباز به [[مدرسه فیضیه |مدرسه فیضیه]] رفت<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ج۱، ص۴۹۵.</ref> و سخنرانی مهم و تاریخی خود را انجام داد. ایشان در این سخنرانی بارها از خطر [[اسرائیل]] و [[بهائیان]] وابسته به اسرائیل برای ایران سخن به میان آورد و از [[روحانیت]] دفاع کرد و به‌شدت با [[محمدرضا پهلوی]] برخورد کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱، ص۲۴۳–۲۴۵.</ref> بر اثر فراوانی جمعیت، مأموران رژیم پهلوی جرئت نکردند در آن مجلس واکنشی از خود نشان دهند اما در ساعت ۳۰ :۳ بامداد ۱۵ خرداد، با هجوم کماندوهای اعزامی از تهران، [[امام‌خمینی]] را دستگیر و به تهران بردند. | در دهه اول خرداد ۱۳۴۲ برابر با [[دهه اول محرم]] ۱۳۸۳ق امام‌خمینی به علمای قم پیشنهاد کرد در [[روز عاشورا]] برای مردم سخنرانی کنند و جنایت‌های رژیم را به گوش مردم برسانند<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ج۱، ص۴۹۱.</ref> در خانه امام‌خمینی مجلس سوگواری برپا بود و سه تن از سخنرانان ضمن سخنان خود مطالبی بر ضد دولت و شاه بیان کردند<ref>ذاکری، طلوع خورشید، ص۲۲۸.</ref> امام‌خمینی بعد از ظهر عاشورا در میان انبوه جمعیت با ماشین روباز به [[مدرسه فیضیه |مدرسه فیضیه]] رفت<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ج۱، ص۴۹۵.</ref> و سخنرانی مهم و تاریخی خود را انجام داد. ایشان در این سخنرانی بارها از خطر [[اسرائیل]] و [[بهائیان]] وابسته به اسرائیل برای ایران سخن به میان آورد و از [[روحانیت]] دفاع کرد و به‌شدت با [[محمدرضا پهلوی]] برخورد کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱، ص۲۴۳–۲۴۵.</ref> بر اثر فراوانی جمعیت، مأموران رژیم پهلوی جرئت نکردند در آن مجلس واکنشی از خود نشان دهند اما در ساعت ۳۰ :۳ بامداد ۱۵ خرداد، با هجوم کماندوهای اعزامی از تهران، [[امام‌خمینی]] را دستگیر و به تهران بردند. | ||
روز ۱۵/۳/۱۳۴۲ مردم قم، تهران، [[ورامین]] با شنیدن خبر دستگیری و انتقال رهبرشان به تهران به خیابان‌ها ریختند و مأموران رژیم آنان را به خاک و خون کشیدند و بدین ترتیب [[پانزده خرداد|قیام تاریخی پانزده خرداد ۱۳۴۲]] به وقوع پیوست<ref>پانزده خرداد.</ref> امام‌خمینی پس از حدود ده ماه بازداشت، حبس و حصر در تهران، در ۱۵ فروردین ۱۳۴۳ آزاد شد و به قم بازگشت و موجب شادی مردم شد. بازاریان و اصناف قم مغازه‌های خود را با پرچم و چراغ آذین بستند و جشن‌های باشکوهی در [[مدرسه فیضیه]] و دیگر نقاط به مدت چند روز برپا شد. مردم تهران و شهرستان‌ها نیز مدت‌ها برای دیدار با رهبر خویش به خانه ایشان رفت و آمد می‌کردند<ref>هاشمی رفسنجانی، امام‌خمینی به روایت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، ۳۵؛ ذاکری، طلوع خورشید، ص۲۵۸؛ بنی‌فضل، خاطرات آیت‌الله مرتضی بنی‌فضل، ص۱۷۱.</ref> امام‌خمینی در جمع علما و فضلای [[حوزه علمیه مشهد]] که به دیدار ایشان رفته بودند، ضمن اشاره به نقص | روز ۱۵/۳/۱۳۴۲ مردم قم، تهران، [[ورامین]] با شنیدن خبر دستگیری و انتقال رهبرشان به تهران به خیابان‌ها ریختند و مأموران رژیم آنان را به خاک و خون کشیدند و بدین ترتیب [[پانزده خرداد|قیام تاریخی پانزده خرداد ۱۳۴۲]] به وقوع پیوست<ref>پانزده خرداد.</ref> امام‌خمینی پس از حدود ده ماه بازداشت، حبس و حصر در تهران، در ۱۵ فروردین ۱۳۴۳ آزاد شد و به قم بازگشت و موجب شادی مردم شد. بازاریان و اصناف قم مغازه‌های خود را با پرچم و چراغ آذین بستند و جشن‌های باشکوهی در [[مدرسه فیضیه]] و دیگر نقاط به مدت چند روز برپا شد. مردم تهران و شهرستان‌ها نیز مدت‌ها برای دیدار با رهبر خویش به خانه ایشان رفت و آمد می‌کردند<ref>هاشمی رفسنجانی، امام‌خمینی به روایت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، ۳۵؛ ذاکری، طلوع خورشید، ص۲۵۸؛ بنی‌فضل، خاطرات آیت‌الله مرتضی بنی‌فضل، ص۱۷۱.</ref> امام‌خمینی در جمع علما و فضلای [[حوزه علمیه مشهد]] که به دیدار ایشان رفته بودند، ضمن اشاره به نقص رساله‌های عملیه موجود، نگارش رساله‌ای که همه ابواب فقه و مسائل جدید مستحدثه را دربرداشته باشد، از آرزوهای خود دانست و در مرداد همان سال درسی را در خانه خود با عنوان «[[مسائل مستحدثه]]» آغاز و برخی از این مسائل را بحث کرد.<ref>بی‌آزار شیرازی، بینش فقهی امام در برخورد با رویدادهای نوین جهان، ص۴۵.</ref> | ||
=== گسترش نهضت === | === گسترش نهضت === | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
لایحه مصونیت مستشاران و دیگر تبعه آمریکا که در ۱۳ مهر ۱۳۴۲ در دولت [[اسدالله علم]] به تصویب رسیده بود، در ۲۱ مهر ۱۳۴۳ در زمان نخست‌وزیری [[حسنعلی منصور]] از تصویب نمایندگان مجلس گذشت<ref>مؤسسه تنظیم، ج۱، ص۱۶۲–۱۶۳.</ref> {{ببینید|کاپیتولاسیون}} | لایحه مصونیت مستشاران و دیگر تبعه آمریکا که در ۱۳ مهر ۱۳۴۲ در دولت [[اسدالله علم]] به تصویب رسیده بود، در ۲۱ مهر ۱۳۴۳ در زمان نخست‌وزیری [[حسنعلی منصور]] از تصویب نمایندگان مجلس گذشت<ref>مؤسسه تنظیم، ج۱، ص۱۶۲–۱۶۳.</ref> {{ببینید|کاپیتولاسیون}} | ||
امام‌خمینی پس از رایزنی با علمای حوزه بر آن شد در سالروز ولادت [[حضرت زهرا | امام‌خمینی پس از رایزنی با علمای حوزه بر آن شد در سالروز ولادت [[حضرت زهرا (س)]] ([[بیستم جمادی‌الثانی]]) برابر با چهارم آبان علیه آن سخنرانی کند<ref>ذاکری، طلوع خورشید، ص۲۷۵.</ref> مردم از شهرهای مختلف به‌خصوص از دانشگاه و بازار تهران به سوی قم و خانه ایشان روانه شدند. با فرارسیدن این روز، خانه امام‌خمینی، کوچه‌های اطراف، زمین باغ انار پر از جمعیت شد. تمام فضای محوطه با بلندگوهای قوی پوشش داده شد. امام‌خمینی ساعت ۸:۳۰ صبح<ref>طلوع خورشید، ص۲۷۵–۲۷۶.</ref> سخنان حماسی خود را با [[جمله استرجاع]] «انا لله و انا الیه راجعون» آغاز کرد. ایشان پس از بیان تأثرات قلبی خود اعلام عزا کرد و یادآور شد به جهت فروش استقلال و عظمت ایران به وسیله رژیم، مردم بر سر بازارها و خانه‌ها پرچم عزا بزنند و در پایان خطاب به علمای دین و سیاسیان دربارهٔ توطئه‌های بیگانگان اعلام خطر کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱، ص۴۱۵ و ۴۱۸–۴۱۹.</ref> در آن روز مأموران رژیم پهلوی به دلیل حضور پرشور مردم نتوانستند از خود واکنشی نشان بدهند؛ اما در بامداد ۱۳/۸/۱۳۴۳ نزدیک اذان صبح با صدها نیرو برای دومین بار خانه را محاصره و ایشان را [[دستگیری امام‌خمینی|دستگیر]] کردند و با سرعت به تهران برده، به ترکیه تبعید کردند.<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۱۰۵۴–۱۰۵۵</ref> {{ببینید|دستگیری امام‌خمینی| تبعید امام‌خمینی|بورسا}} | ||
== پس از تبعید == | == پس از تبعید == | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
== پس از پیروزی انقلاب == | == پس از پیروزی انقلاب == | ||
امام‌خمینی پس از بازگشت به ایران در | امام‌خمینی پس از بازگشت به ایران در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ و مدتی اقامت در [[مدرسه رفاه]] و علوی در تهران در ۱۰/۱۲/۱۳۵۷ به قم آمد و به دلیل عدم امکانات این خانه برای پذیرایی از مشتاقان دیدار ایشان، در خانه [[محمد یزدی]] واقع در خیابان ساحلی ساکن شد<ref>یزدی، خاطرات آیت‌الله محمد یزدی، ۲۷۹</ref> و در ۳/۱۰/۱۳۵۸ به علت ناراحتی قلبی به [[تهران]] بازگشت. خانه امام‌خمینی در یخچال‌قاضی همچنان در اختیار [[سیدمرتضی پسندیده]] بود. پس از سکونت امام‌خمینی در تهران، از این خانه همچنان برای گردآوری وجوه شرعی، [[شهریه امام‌خمینی|شهریه طلاب]]، پاسخ به استفتائات، برگزاری مجالس سوگواری و جلسات درس برخی از استادان حوزه مانند [[سیدعباس خاتم یزدی]] استفاده می‌شد<ref>کهن‌نسب و سلیمانی، آنجا که بوی یار می‌دهد، ص۳۷۰؛ احمدی، مصاحبه عبدالرحیم اباذری با حجت‌الاسلام و المسلمین احمدی.</ref> امام‌خمینی در سال ۱۳۵۹ در گزارش اموال خود به [[قوه قضاییه]] برابر اصل ۱۴۲ قانون اساسی این خانه را یکی از دو ملک غیرمنقول خود ذکر کرده‌است و دیگری سهم خود از زمین موروثی در [[خمین]] است<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۳، ص. ۵۲۳</ref> که در اسفند ۱۳۶۲ به دستور ایشان به فقرا بخشیده و واگذار شد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۸، ص۳۹۰.</ref> | ||
خانه امام‌خمینی در قم اینک پس از طرح توسعه شهری و انتقال بیمارستان‌ها و تبدیل باغ انار به خیابان و خانه‌های مسکونی در مرکز شهر قم و در شمال شرقی | خانه امام‌خمینی در قم اینک پس از طرح توسعه شهری و انتقال بیمارستان‌ها و تبدیل باغ انار به خیابان و خانه‌های مسکونی در مرکز شهر قم و در شمال شرقی میدان روح‌الله قرار گرفته‌است<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ص۲۵۵.</ref> پس از [[رحلت امام‌خمینی]] فرزند ایشان سیداحمد خمینی طی صورت جلسه‌ای با حضور اعضای [[بیت امام‌خمینی|بیت]]، این خانه را در اختیار دفتر مقام رهبری قرار داد و همچنان در اختیار این دفتر است.<ref>رجائی‌نژاد، خانه دیانت سرای سیاست، ص۱۸۹؛ کهن‌نسب و سلیمانی، آنجا که بوی یار می‌دهد، ص۳۷۰.</ref> | ||
این خانه در سال ۱۳۷۵ در سازمان میراث فرهنگی با شماره ۱۷۴۵ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده‌است و این سازمان طی سال‌های ۱۳۸۹–۱۳۹۰ این خانه را تعمیر اساسی کرد و کوچه‌ها و خانه‌های اطراف آن نیز به شکل سابق بازسازی شد<ref>خبرگزاری مهر.</ref> مشتاقان بسیاری که از گوشه و کنار جهان برای زیارت [[حضرت فاطمه معصومه(س)|فاطمه معصومه (س)]] به قم می‌آیند، از خانه امام‌خمینی نیز دیدار می‌کنند. آنان مشتاق‌اند بدانند رهبر انقلاب ایران در چگونه خانه‌ای زندگی می‌کرده‌است.<ref>رجائی‌نژاد، خانه دیانت سرای سیاست، ص۱۸۹؛ کهن‌نسب و سلیمانی، آنجا که بوی یار می‌دهد، ص۳۷۰.</ref> | این خانه در سال ۱۳۷۵ در سازمان میراث فرهنگی با شماره ۱۷۴۵ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده‌است و این سازمان طی سال‌های ۱۳۸۹–۱۳۹۰ این خانه را تعمیر اساسی کرد و کوچه‌ها و خانه‌های اطراف آن نیز به شکل سابق بازسازی شد<ref>خبرگزاری مهر.</ref> مشتاقان بسیاری که از گوشه و کنار جهان برای زیارت [[حضرت فاطمه معصومه(س)|فاطمه معصومه (س)]] به قم می‌آیند، از خانه امام‌خمینی نیز دیدار می‌کنند. آنان مشتاق‌اند بدانند رهبر انقلاب ایران در چگونه خانه‌ای زندگی می‌کرده‌است.<ref>رجائی‌نژاد، خانه دیانت سرای سیاست، ص۱۸۹؛ کهن‌نسب و سلیمانی، آنجا که بوی یار می‌دهد، ص۳۷۰.</ref> | ||