کاربر:Alipour/صفحه تمرین۲: تفاوت میان نسخهها
imported>Alipour بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Alipour |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
== گرانفروشی از دیدگاه امامخمینی == | == گرانفروشی از دیدگاه امامخمینی == | ||
پيام [به اصناف و كسبه (تحذير از اجحاف و گرانفروشى)] | |||
من با کمال تأسف هر روز مواجه هستم با مشکلاتی جانفرسا که گاهی ناچار می شوم تذکراتی به ملت شریف بدهم. از آن جمله قضیۀ اجحاف و گرانفروشی است که کراراً شکایت از آن دارند؛ و حتی گفته می شود که برخلاف موازین شرعیه، اجناس را که از طرف دولت مبنی بر آنکه به قیمت معینی بفروشند، به قیمتهای بسیار گزاف به مردم مستمند می فروشند و موجبات ناراحتی و مضیقه برای برادران و خواهران خود فراهم می کنند. | من با کمال تأسف هر روز مواجه هستم با مشکلاتی جانفرسا که گاهی ناچار می شوم تذکراتی به ملت شریف بدهم. از آن جمله قضیۀ اجحاف و گرانفروشی است که کراراً شکایت از آن دارند؛ و حتی گفته می شود که برخلاف موازین شرعیه، اجناس را که از طرف دولت مبنی بر آنکه به قیمت معینی بفروشند، به قیمتهای بسیار گزاف به مردم مستمند می فروشند و موجبات ناراحتی و مضیقه برای برادران و خواهران خود فراهم می کنند. | ||
من از فروشندگان، خصوصاً آنچه مربوط است به ارتزاق مردم، تقاضا می کنم دست از این اجحاف و تعدی بردارند و به اخلاق و اعمال اسلامی برگردند. من آنان را نصیحت می کنم که با این ملتی که خون خود را در راه اسلام داد و جوانان عزیز خود را از دست داد با عدل و انصاف رفتار کنند. من خوف آن دارم که خدای نخواسته به غضب خداوند قهار مبتلا گردیم و تر و خشک با هم بسوزد. | من از فروشندگان، خصوصاً آنچه مربوط است به ارتزاق مردم، تقاضا می کنم دست از این اجحاف و تعدی بردارند و به اخلاق و اعمال اسلامی برگردند. من آنان را نصیحت می کنم که با این ملتی که خون خود را در راه اسلام داد و جوانان عزیز خود را از دست داد با عدل و انصاف رفتار کنند. من خوف آن دارم که خدای نخواسته به غضب خداوند قهار مبتلا گردیم و تر و خشک با هم بسوزد. | ||
من اخیراً اخطار می کنم که اگر دست از اجحافات و مخالفت با اسلام برندارند، حسب عدل الهی و حکومت شرعیه، تعزیرات و سیاسات شرعیۀ اسلامیه با آنان رفتار می شود. برادران! قبل از آمدن تازیانۀ الهی به خود آیید و دست از ستم بردارید. خداوند شما را اصلاح کند.<ref>صحیفه امام جلد ۶ ص ۵۱۰.</ref> | من اخیراً اخطار می کنم که اگر دست از اجحافات و مخالفت با اسلام برندارند، حسب عدل الهی و حکومت شرعیه، تعزیرات و سیاسات شرعیۀ اسلامیه با آنان رفتار می شود. برادران! قبل از آمدن تازیانۀ الهی به خود آیید و دست از ستم بردارید. خداوند شما را اصلاح کند.<ref>خمینی، سید روح الله، صحیفه امام، تهران، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى، ۱۳۸۹ش، جلد ۶ ص ۵۱۰.</ref> | ||
امام خمینی در استفتائات خود، عدم جواز گرانفروشی را در صورتی میداند که به حد اجحاف برسد و مقررات دولت اسلامی رعایت نشود.<ref>استفتائات امام خمینی (س)ج. 5، ص۶۱۸.</ref> ایشان در پاسخ به پرسشهای متعدد درباره بالا بردن قیمت اجناس گفته است: «اگر به حد اجحاف برسد جایز نیست و در هر صورت، مراعات مقررات دولت اسلامی لازم است.»<ref>خمینی، روح الله، استفتائات امام خمینی (س)، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينی، ۱۳۹۲ش، ج۵، ص۲۱۸ تا ص۶۲۰.</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
نسخهٔ ۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۲۲:۵۳
گرانفروشی
تعریف
گرانفروشى عبارت است از عرضه كالا يا خدمات به بهاى بيش از نرخهاى تعيين شده است.[۱] گرانفروشی به معنای قِیمت بِیشتر از ارزش واقعِی کالا است.[۲] گرانفروشی یکی از مصادیق بارز تجاوز به حقوق اجتماعی است.[۳] در قانون تشدید مجازات محتکران و گرانفروشان، گرانفروشی را این گونه تعریف کرده است: «گرانفروشی عبارت است از عرضه کالا به بیش از نرخ متعارف، و در مورد کالاهای که به دست دولت توزیع میشود به بیش از نرخ تعیین شده توسط دولت.[۴]
حکم گرانفروشی
گران فروشِی به لحاظ حکم تکلِیفِی به عنوان اولِی جاِیز است، مجمع المسائل 3/ 163.مگر نسبت به کسِی که فروشنده به او وعده احسان و رعاِیت حال او در معامله را داده باشد، که گران فروشِی نسبت به او مکروه خواهد بود؛ بلکه برخِی حرام دانسته اند (← غبن مسترسل). گران فروشِی به لحاظ حکم وضعِی موجب خِیار غبن مِیشود.[۵]
اگر چه در قرآن کریم گران فروشی به صراحت با این واژه نیامده، اما مسائل مرتبط با آن که با گران فروشی در ارتباط است و نتیجه اش همان گران فروشی است؛ یعنی کم فروشی و احتکار به صراحت ذکر شده است. به عبارت دیگر؛ ادله منع احتکار و خطاکار یا ملعون دانستن محتکر در حقیقت به معنای نکوهش و منع گران فروشی است؛ زیرا که قصد محتکر از مخفی کردن ارزاق عمومی تشدید مضیقه و ازدیاد تقاضا و باال بردن قیمت کاالی احتکار شده است که در حقیقت احتکار مقدمه گران فروشی است.[۶]
بر اساس قاعده تسلط مردم بر اموال خود و حق مالکیت، هر شخصی حق دارد با سرمایه ای که در اختیار دارد به نحوه دلخواه رفتار نماید، اما گستره این آزادی تا آنجایی است که با مصالح اجتماعی و حقوقی در تضاد نباشد. درموارد تعارض، عقل و دین حکم میکند که مصلحتهای اجتماع بر منافع فردی پیشی داشته باشد و آزادی های فردی در چهار چوب مصلحت عمومی کنترل شود. آنچه که صدق می کند مسئله احتکار وگران فروشی است زیرا که محتکر و گران فروش با عمل خود سالمت اقتصادی و روانی جامعه را تهدید می کند و آسیب هایی که از ناحیه احتکار و گران فروشی گریبان گیر جامعه می شود بسیار وسیع است و درتمام ابعاد زندگی جمیع مردم تاثیری منفی ومخرب دارد و مسبب ایجاد بزه کاریهای دیگر در جامعه می گردد.[۷]
« رُبَّ أرباحٍ تَؤُلُ إلیَ الخُسرَانِ»[1]غرالحکم، ج1، ص416، ح 43. بسا سودها که بازگشتن به زیان است. پیامبر خدا (ص) می فرماید: مَن دخَلَ فی شیءِ مِن اَسعارِ المُسلمین لِیَغلی علیهم کان حقًا عَلی اللهِ اَن یَقذِفَهَ فی مُعظَمِ جَهنَّم رأسَه اَسفلَه[2] هر کسی به عنوانی، سبب گرانی در بازار مسلمانان گردد برخداوند لازم است او را در بزرگترین جایگاه جهنم سرنگون سازد.
گرانفروشی از دیدگاه امامخمینی
پيام [به اصناف و كسبه (تحذير از اجحاف و گرانفروشى)]
من با کمال تأسف هر روز مواجه هستم با مشکلاتی جانفرسا که گاهی ناچار می شوم تذکراتی به ملت شریف بدهم. از آن جمله قضیۀ اجحاف و گرانفروشی است که کراراً شکایت از آن دارند؛ و حتی گفته می شود که برخلاف موازین شرعیه، اجناس را که از طرف دولت مبنی بر آنکه به قیمت معینی بفروشند، به قیمتهای بسیار گزاف به مردم مستمند می فروشند و موجبات ناراحتی و مضیقه برای برادران و خواهران خود فراهم می کنند.
من از فروشندگان، خصوصاً آنچه مربوط است به ارتزاق مردم، تقاضا می کنم دست از این اجحاف و تعدی بردارند و به اخلاق و اعمال اسلامی برگردند. من آنان را نصیحت می کنم که با این ملتی که خون خود را در راه اسلام داد و جوانان عزیز خود را از دست داد با عدل و انصاف رفتار کنند. من خوف آن دارم که خدای نخواسته به غضب خداوند قهار مبتلا گردیم و تر و خشک با هم بسوزد.
من اخیراً اخطار می کنم که اگر دست از اجحافات و مخالفت با اسلام برندارند، حسب عدل الهی و حکومت شرعیه، تعزیرات و سیاسات شرعیۀ اسلامیه با آنان رفتار می شود. برادران! قبل از آمدن تازیانۀ الهی به خود آیید و دست از ستم بردارید. خداوند شما را اصلاح کند.[۸]
امام خمینی در استفتائات خود، عدم جواز گرانفروشی را در صورتی میداند که به حد اجحاف برسد و مقررات دولت اسلامی رعایت نشود.[۹] ایشان در پاسخ به پرسشهای متعدد درباره بالا بردن قیمت اجناس گفته است: «اگر به حد اجحاف برسد جایز نیست و در هر صورت، مراعات مقررات دولت اسلامی لازم است.»[۱۰]
پانویس
- ↑ یوسفیان، نعمت الله، احکام حقوقی اسلام، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ج۱، ص۶۴.
- ↑ هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه فارسی، ج۷، ص۲۴۹.
- ↑ میرزایی، محمد رضا، «بررسی احتکار و گرانفروشی در فقه و حقوق ایران»، گفتمان حقوقی (جامعه المصطفی العالمیه)، شماره ۲۱، بهار و تابستان ۱۴۰۱ش، ص۴۹.
- ↑ میرزایی، محمد رضا، «بررسی احتکار و گرانفروشی در فقه و حقوق ایران»، گفتمان حقوقی (جامعه المصطفی العالمیه)، شماره ۲۱، بهار و تابستان ۱۴۰۱ش، ص۵۴.
- ↑ هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه فارسی، ج۷، ص۲۴۹.
- ↑ مجتهدی، «پیشگیری از جرم در احتکار و گرانفروشی»، ص۱۶۶.
- ↑ مجتهدی، «پیشگیری از جرم در احتکار و گرانفروشی»، ص۱۷۲.
- ↑ خمینی، سید روح الله، صحیفه امام، تهران، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى، ۱۳۸۹ش، جلد ۶ ص ۵۱۰.
- ↑ استفتائات امام خمینی (س)ج. 5، ص۶۱۸.
- ↑ خمینی، روح الله، استفتائات امام خمینی (س)، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينی، ۱۳۹۲ش، ج۵، ص۲۱۸ تا ص۶۲۰.
منابع
- هاشمی شاهرودی، محمود، فرهنگ فقه فارسی، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، ۱۳۸۷ش.
- مجتهدی، هاشم، «پیشگیری از جرم در احتکار و گرانفروشی»، مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، شماره ۲، تابستان ۱۴۰۰ش.