کتاب‌های حدیثی امام‌خمینی

از ویکی امام خمینی

کتاب‌های حدیثی امام‌خمینی: مجموعه تألیفات امام‌خمینی در حوزه حدیث

امام‌خمینی افزون بر استفاده و استناد به احادیث در آثار فقهی و غیر فقهیِ خود تألیفاتی نیز در شرح برخی از احادیث نگاشته‌است، ازجمله:

  1. شرح چهل حدیث: این کتاب شرح مجموعه‌ای از احادیث اخلاقی، اعتقادی و تفسیری است و امام‌خمینی آن را با توجه به ارزش حفظ چهل حدیث در روایات[۱] با استفاده از احادیث کافی نگاشته‌است و در آغاز آن سند خود به محمدبن‌یعقوب کلینی را بازگو کرده‌است. (ببینید: شرح چهل حدیث)
  2. شرح حدیث جنود عقل و جهل: این کتاب، شرح بخشی از حدیثی معروف از امام‌صادق (ع) است که حضرت در آن، ۷۵ سپاه برای عقل و ۷۵ سپاه برای جهل شمرده و کلینی آن را در اصول کافی روایت کرده‌است. (ببینید: شرح حدیث جنود عقل و جهل)
  3. التعلیقة علی الفوائد الرضویه: الفوائد الرضویه نام شرحی است که قاضی‌سعید قمی (۱۰۴۹–۱۱۰۳ق) بر حدیث رأس الجالوت نگاشته‌است و امام‌خمینی که به دیدگاه‌های وی اهتمام داشته[۲]، دیدگاه‌های خود دربارهٔ محتوای کتاب را به صورت تعلیقه مطرح ساخته‌است (ببینید: التعلیقة علی الفوائد الرضویه).
  4. شرح دعاء السحر: دعای سحر نقل‌شده از امام‌باقر (ع) است که امام‌خمینی در ۲۷سالگی (۱۳۴۷ق) شرحی به زبان عربی بر آن نگاشته‌است. ایشان در این کتاب، اشاره‌های متعددی به دیدگاه‌های استاد خود محمدعلی شاه‌آبادی کرده و از اسرار الصلاة میرزاجواد ملکی تبریزی، شرح الاسماء الحسنی ملاهادی سبزواری، القبسات میرداماد، الاسفار الاربعه صدرالمتألهین و کتاب‌های فیض کاشانی، الفتوحات المکیه ابن‌عربی و شرح فصوص الحکم قیصری، مطالبی نقل کرده و به نقد و توضیح آنها پرداخته‌است (ببینید: شرح دعاء السحر).
  5. بدائع الدرر فی قاعدة نفی الضرر: قاعده لاضرر که مبتنی بر حدیث مشهور و متواتر «لاضرر و لاضرار» از پیامبر اکرم (ص) است و بنا بر نظر مشهور فقها مقصود از آن نفی حکم ضرری است، آثار فراوانی در ابواب متعدد فقه دربارهٔ آن تألیف شده‌است. امام‌خمینی در سال ۱۳۶۸ق به عربی شرحی بر آن نوشته و دیدگاه خاص خود در سلطانی‌بودن دستور پیامبر (ص) را بیان کرده‌است و با نام بدائع الدرر فی قاعدة نفی الضرر منتشر شده‌است (ببینید: بدائع الدرر فی قاعدة نفی الضرر).
  1. مجلسی، بحار الانوار، ۲/۱۵۳–۱۵۸؛ متقی هندی، کنز العمال، ۱۰/۲۲۴–۲۲۵.
  2. امام‌خمینی، تقریرات، ۲/۴۱ و ۱۳۲.