۱۹٬۱۵۹
ویرایش
(−رده:مقالههای بدون تغییرمسیر; + 2 categories; ± 2 categories using HotCat) |
جز (removed Category:مقاله های نیازمند ارزیابی; added Category:مقالههای دارای شناسه using HotCat) |
||
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''مجلسِ شورایِ ملی''' نهاد | {{ جعبه اطلاعات سازمان | ||
| عنوان = مجلس شورای ملی | |||
| تصویر = مجلس شورای ملی 2.jpg | |||
| اندازه تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| سرشناسی =نهاد قانونگذاری ایران بر اساس قانون اساسی [[نهضت مشروطه|مشروطه]] تا سال ۱۳۵۷ | |||
| نامهای دیگر = | |||
| تأسیس = سیزدهم مرداد ۱۲۸۵ش | |||
| بنیانگذار = مظفرالدینشاه | |||
| وابسته به = | |||
| رویکرد = | |||
| نوع فعالیت = نهاد قانونگذاری ایران بر اساس قانون اساسی مشروطه | |||
| گستره فعالیت = داخلی | |||
| اهداف = قانونگذاری | |||
| فعالیتها = | |||
| وظایف = پیشنهاد تجدید نظر در قانون اساسی، نظارت بر اجرای قوانین و عملکرد وزرا، انعقاد عهدنامهها و اعطای امتیاز انحصار، اعطای امتیاز تشکیل کمپانی و شرکتهای عمومی، استقراض داخلی یا خارجی و ساخت راهآهن یا شوسه به دست دولت | |||
| مکان = تهران | |||
| دبیرکل = | |||
| رئیس = | |||
| جانشین = | |||
| ساختار = | |||
| وضعیت = غیرفعال | |||
| انحلال = ۱۳۵۷ | |||
| فعالیت به زبان= | |||
| مراکز وابسته = | |||
| شعار = | |||
| جوایز = | |||
| منابع مالی = | |||
| آثار = | |||
| مرتبط = | |||
| وبگاه = | |||
}} | |||
'''مجلسِ شورایِ ملی''' نهاد قانونگذاری ایران بر اساس [[قانون اساسی مشروطه]] تا سال ۱۳۵۷. | |||
پس از پیروزی [[نهضت مشروطه]]، نخستین مجلس شورای ملی در ۱۳/۵/۱۲۸۵، با فرمان مظفرالدینشاه تشکیل شد. این مجلس تا پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] در ۲۴ دوره تشکیل شد. | |||
[[امامخمینی]] دربارۀ مجلس شورای ملی معتقد بود شاه، دربار، [[اجانب|بیگانگان]] و مراکز صاحبنفوذ، در برگزاری [[انتخابات]] و مذاکرات مجلس، اعمال نفوذ میکنند. پس از [[بازگشت امامخمینی به ایران|بازگشت امامخمینی به کشور]] و آشکارشدن نشانههای سقوط حکومت شاهنشاهی، شماری از نمایندگان و رئیس مجلس استعفا کردند. رئیس مجلس همبستگی بیشتر نمایندگان با انقلاب را اعلام کرد و در نهایت، تسخیر ساختمان مجلس در ۲۲بهمن، مجلس را بهطور کامل منحل کرد. | |||
از نظر امامخمینی بهجز مجلس دوره اول که متمایز از دیگر دورهها بود، فساد در دیگر دورهها بهتدریج افزایش یافت. ایشان از مجلس دوره [[قاجاریه|قاجار]] به مجلس «خانها» و از مجلس [[دوره پهلوی]] به مجلس «شاهنشاهی» تعبیر میکرد. امامخمینی پس از پیروزی انقلاب، تعیین سرنوشت ملت، از طریق مجلس شورا را حق آنان دانست. | |||
==معرفی اجمالی== | ==معرفی اجمالی== | ||
در نظامهای سیاسی رایج و معاصر، سازوکاری که [[قانون]] یا قواعد لازمالاجرا را تهیه و وضع میکند، مجلس مشورتی است که نمایندگان حاضر در آن، به نوعی با رأی مردم برگزیده میشوند.<ref>قاضی، بایستههای حقوق اساسی، ۱۹۹.</ref> برخی نظامها پارلمانی متشکل از دو مجلس مشورتیاند. در اینگونه نظامها، مجلسی که اعضای آن متشکل از اقشار مختلف جامعه و منتخب عموم مردم است، مجلس رعایا، سافل، وکلا یا مبعوثین نام دارد.<ref>فروغی، حقوق اساسی (یعنی) آداب مشروطیت دول، ۴۳ ـ ۴۴.</ref> و مجلس دیگر را به اعتبار حضور اشراف، سالخوردگان و شیوخ، مجلس اشراف، اعیان، عالی، شیوخ یا [[سنا]] مینامند <ref>فروغی، حقوق اساسی (یعنی) آداب مشروطیت دول، ۴۴؛ جعفری لنگرودی، ترمنولوژی حقوق، ص۶۱۹.</ref> در کشورهای بسیاری، [[قوه مجریه]] برآمده از خواست مجلس شورا ([[قوه مقننه]]) است و در تعدادی دیگر، قوه مجریه مستقل از مقننه است و برای نظارت (بازخواست) رئیس اجرایی، راههای دیگری پیشبینی شدهاست.<ref>عالم، بنیادهای علم سیاست، ۳۲۲ ـ ۳۳۳.</ref> | در نظامهای سیاسی رایج و معاصر، سازوکاری که [[قانون]] یا قواعد لازمالاجرا را تهیه و وضع میکند، مجلس مشورتی است که نمایندگان حاضر در آن، به نوعی با رأی مردم برگزیده میشوند.<ref>قاضی، بایستههای حقوق اساسی، ۱۹۹.</ref> برخی نظامها پارلمانی متشکل از دو مجلس مشورتیاند. در اینگونه نظامها، مجلسی که اعضای آن متشکل از اقشار مختلف جامعه و منتخب عموم مردم است، مجلس رعایا، سافل، وکلا یا مبعوثین نام دارد.<ref>فروغی، حقوق اساسی (یعنی) آداب مشروطیت دول، ۴۳ ـ ۴۴.</ref> و مجلس دیگر را به اعتبار حضور اشراف، سالخوردگان و شیوخ، مجلس اشراف، اعیان، عالی، شیوخ یا [[سنا]] مینامند <ref>فروغی، حقوق اساسی (یعنی) آداب مشروطیت دول، ۴۴؛ جعفری لنگرودی، ترمنولوژی حقوق، ص۶۱۹.</ref> در کشورهای بسیاری، [[قوه مجریه]] برآمده از خواست مجلس شورا ([[قوه مقننه]]) است و در تعدادی دیگر، قوه مجریه مستقل از مقننه است و برای نظارت (بازخواست) رئیس اجرایی، راههای دیگری پیشبینی شدهاست.<ref>عالم، بنیادهای علم سیاست، ۳۲۲ ـ ۳۳۳.</ref> | ||
خط ۹۲: | خط ۱۳۲: | ||
*منیره شریعتجو، [https://books.khomeini.ir/books/10009/83/ مجلس شورای ملی]، [[دانشنامه امامخمینی]]، ج۹، ص۸۳-۹۱. | *منیره شریعتجو، [https://books.khomeini.ir/books/10009/83/ مجلس شورای ملی]، [[دانشنامه امامخمینی]]، ج۹، ص۸۳-۹۱. | ||
[[رده:مقالههای تأییدشده]] | [[رده:مقالههای تأییدشده]] | ||
[[رده:مقالههای جلد نهم دانشنامه]] | [[رده:مقالههای جلد نهم دانشنامه امامخمینی]] | ||
[[رده:مقالههای دارای لینک دانشنامه]] | [[رده:مقالههای دارای لینک دانشنامه]] | ||
[[رده:مقالههای | [[رده:مقالههای دارای جعبه اطلاعات]] | ||
[[رده:مقالههای | [[رده:مقالههای دارای تصویر]] | ||
[[رده:سازمانهای دولتی رژیم پهلوی]] | |||
[[رده:مقالههای دارای شناسه]] |