پاسدار: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی امام خمینی
دیداریویکی‌متن
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''پاسدار'''، عضو رسمی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی. ==مقدمه== پاسدار به معنای نگهبان و مراقب است <ref>‌دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۴/۴۶۶۰</ref> و در اصطلاح کنونی به کسی گفته می‌شود که برای جهاد در راه خدا و دفاع مسلحانه از انقلاب اسلامی و دستاورد...» ایجاد کرد)
 
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:پاسدار.jpg|بندانگشتی]]
'''پاسدار'''، عضو رسمی [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]].
'''پاسدار'''، عضو رسمی [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]].
==مقدمه==
 
پاسدار به معنای [[نگهبان]] و مراقب است <ref>‌دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۴/۴۶۶۰</ref> و در اصطلاح کنونی به کسی گفته می‌شود که برای [[جهاد]] در راه خدا و [[دفاع مسلحانه]] از [[انقلاب اسلامی]] و دستاوردهای آن و [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] به استخدام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در آمده است <ref>‌قانون مقررات استخدامی سپاه، ماده ۸؛ ستاد مرکزی بسیج مستضعفین، اساسنامه، ماده ۳۵</ref>.
با پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]]، نیروهای جوان و انقلابی برای حفظ و تداوم نهضت و دستاوردهای آن، زمینه تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را فراهم کردند. پاسداران کسانی‌اند که برای [[جهاد و دفاع|جهاد]] در راه خدا و دفاع مسلحانه از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن به استخدام سپاه درآمده‌اند.
<br>
 
با پیروزی انقلاب اسلامی، نیروهای جوان و انقلابی برای حفظ و تداوم نهضت و دستاوردهای آن منسجم شدند و با تشکیل هسته و گروه‌های امنیتی‌نظامی، زمینه تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را فراهم کردند <ref>‌مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب سپاه پاسداران، الف</ref>. جرقه شکل‌گیری سپاه را نخستین بار [[محمد منتظری]] با هدف تشکیل نیرویی برای حفاظت از انقلاب زد. وی این موضوع را از طریق [[مرتضی مطهری]] با [[امام‌خمینی]] در میان گذاشت که با استقبال ایشان، حکم تأسیس سپاه پاسداران صادر شد. گفته شده نخستین واحد سپاه پاسداران «پاسا» را نیز خود محمد منتظری بنیان گذاشت <ref>‌صادقی اردستانی، زندگینامه محمد منتظری، ۵۸؛ ایزدی، یادنامه شهید محمد منتظری، ۳۵۳</ref>. در دوم [[اردیبهشت]] ۱۳۵۸ با توافق [[شورای انقلاب]] و نظر مثبت امام‌خمینی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی-با به‌هم‌پیوستن چند سپاه موجود-به شکل نیرویی مستقل از [[دولت]] و [[ارتش]]، رسمیت پیدا کرد <ref>‌نخعی و یکتا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ۱/۷۴۱</ref> {{ببینید|متن=ببینید| سپاه پاسداران انقلاب اسلامی}}.
[[امام‌خمینی]] که به پاسداران بسیار علاقمند بود، آنها را نیروهایی مؤمن و برآمده از متن انقلاب می‌شمرد که با از خودگذشتگی، موجب سرافرازی ملت شدند. ایشان برای پاسداری، معنا و ارزش وسیعی قائل بود و وظیفه پاسداران را نه‌تنها پاسداری از مرز، بلکه پاسداری از [[اسلام]] و [[قرآن]] می‌دانست و از این منظر، فقها و [[روحانیت|روحانیان]] را نیز پاسدار اسلام می‌شمرد.
<br>
 
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر مبنای ماده‌های دوم تا هشتم اساسنامه خود، نیرویی نظامی، انتظامی و امنیتی به شمار می‌آید و با توجه به [[اصل ۱۵۰ قانون اساسی]] جمهوری اسلامی ایران و [[اساسنامه سپاه]]، دو وظیفه مهم را بر عهده دارد:
امام همچنین ارزش کار پاسداران نزد خدا را منوط به الگوبودن آنان در [[اخلاق|اخلاق اسلامی]] می‌دانست. امام‌خمینی پاسداران را به رعایت کامل [[قانون]] و پرهیز از هرگونه گرایش سیاسی فرا می‌خواند و همواره به آنان درباره دفع تجاوز دشمنان هشدار می‌داد.
 
== مقدمه ==
پاسدار به معنای نگهبان و مراقب است<ref>‌دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۴/۴۶۶۰</ref> و در اصطلاح کنونی به کسی گفته می‌شود که برای [[جهاد]] در راه خدا و [[مبارزه مسلحانه|دفاع مسلحانه]] از [[انقلاب اسلامی]] و دستاوردهای آن و [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] به استخدام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمده است.<ref>‌قانون مقررات استخدامی سپاه، ماده ۸؛ ستاد مرکزی بسیج مستضعفین، اساسنامه، ماده ۳۵</ref>
{{سخ}}
با پیروزی انقلاب اسلامی، نیروهای [[جوان]] و انقلابی برای حفظ و تداوم نهضت و دستاوردهای آن منسجم شدند و با تشکیل هسته و گروه‌های امنیتی‌نظامی، زمینه تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را فراهم کردند.<ref>‌مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب سپاه پاسداران، الف</ref> جرقه شکل‌گیری سپاه را نخستین بار [[محمد منتظری]] با هدف تشکیل نیرویی برای حفاظت از انقلاب زد. وی این موضوع را از طریق [[مرتضی مطهری]] با [[امام‌خمینی]] در میان گذاشت که با استقبال ایشان، حکم تأسیس سپاه پاسداران صادر شد. گفته شده نخستین واحد سپاه پاسداران «پاسا» را نیز خود محمد منتظری بنیان گذاشت.<ref>‌صادقی اردستانی، زندگینامه محمد منتظری، ۵۸؛ ایزدی، یادنامه شهید محمد منتظری، ۳۵۳</ref> در دوم اردیبهشت ۱۳۵۸ با توافق [[شورای انقلاب]] و نظر مثبت امام‌خمینی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی-با به‌هم‌پیوستن چند سپاه موجود-به شکل نیرویی مستقل از دولت و ارتش، رسمیت پیدا کرد<ref>‌نخعی و یکتا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ۱/۷۴۱</ref> {{ببینید|متن=ببینید| سپاه پاسداران انقلاب اسلامی}}.
{{سخ}}
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر مبنای ماده‌های دوم تا هشتم اساسنامه خود، نیرویی نظامی، انتظامی و امنیتی به‌شمار می‌آید و با توجه به اصل ۱۵۰ [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] و اساسنامه سپاه، دو وظیفه مهم را بر عهده دارد:
# پاسداری از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن؛
# پاسداری از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن؛
# جهاد در راه خدا و تلاش برای حاکمیت قانون خدا و [[دین اسلام]] <ref>‌ستاد مرکزی بسیج مستضعفین، اساسنامه، ماده ۳۵</ref>. امام‌خمینی نیز بر این دو وظیفه تأکید کرده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۷۸-۲۷۹ و ۱۰/۱۰۶</ref>.
# [[جهاد و دفاع|جهاد در راه خدا]] و تلاش برای حاکمیت قانون خدا و [[دین اسلام]].<ref>‌ستاد مرکزی بسیج مستضعفین، اساسنامه، ماده ۳۵</ref> امام‌خمینی نیز بر این دو وظیفه تأکید کرده است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۷۸–۲۷۹ و ۱۰/۱۰۶</ref>
==جایگاه==
 
بر مبنای آموزه‌های اسلامی، مسلمانان همواره باید در برابر دشمنان از آمادگی کافی و همه‌جانبه برخوردار باشند <ref>‌انفال، ۶۰؛ نساء، ۷۱</ref> و یکی از نمودهای این آمادگی، نگهبانی و پاسداری از مرزهای اسلامی است <ref>‌نوری همدانی، آمادگی رزمی، ۹۱</ref>. روایات چندی در منابع اسلامی درباره اهمیت پاسداری و ارزش پاسداری از سرزمین و مرزهای اسلامی وارد شده است <ref>نوری همدانی، آمادگی رزمی، ۱۲۰-۱۲۵</ref>؛ چنان‌که [[پیامبر اکرم(ص)]] یک شب پاسداری و نگهبانی‌دادن در راه خدا را بهتر از هزار شبانه‌روز [[عبادت]] و [[روزه‌داری]] شمرده <ref>‌متقی هندی، کنز العمال، ۴/۲۹۷</ref> و پاداش پاسداری را که در حال نگهبانی از دنیا برود، مانند ثواب جهادکننده در راه خدا دانسته است <ref>‌احسائی، عوالی اللئالی، ۱/۸۷</ref>؛ نیز در میان دعاهای [[امام‌سجاد(ع)]] یک دعای کامل درباره پاسداران مرزهای اسلامی وجود دارد <ref>‌صحیفه سجادیه، دعای ۲۷ و ۱۲۶</ref> {{ببینید|متن=ببینید| مرزنشینان}}.
== جایگاه ==
<br>
بر مبنای آموزه‌های اسلامی، مسلمانان همواره باید در برابر دشمنان از آمادگی کافی و همه‌جانبه برخوردار باشند<ref>‌انفال، ۶۰؛ نساء، ۷۱</ref> و یکی از نمودهای این آمادگی، نگهبانی و پاسداری از مرزهای اسلامی است.<ref>‌نوری همدانی، آمادگی رزمی، ۹۱</ref> روایات چندی در منابع اسلامی دربارهٔ اهمیت پاسداری و ارزش پاسداری از سرزمین و مرزهای اسلامی وارد شده است<ref>نوری همدانی، آمادگی رزمی، ۱۲۰–۱۲۵</ref>؛ چنان‌که [[پیامبر اکرم(ص)]] یک شب پاسداری و نگهبانی‌دادن در راه خدا را بهتر از هزار شبانه‌روز [[عبادت]] و [[روزه‌داری]] شمرده<ref>‌متقی هندی، کنز العمال، ۴/۲۹۷</ref> و پاداش پاسداری را که در حال نگهبانی از دنیا برود، مانند ثواب جهادکننده در راه خدا دانسته است<ref>‌احسائی، عوالی اللئالی، ۱/۸۷</ref>؛ نیز در میان دعاهای [[امام‌سجاد(ع)]] یک دعای کامل دربارهٔ پاسداران مرزهای اسلامی وجود دارد<ref>‌صحیفه سجادیه، دعای ۲۷ و ۱۲۶</ref> {{ببینید|متن=ببینید| مرزنشینان}}.
امام‌خمینی پاسداران انقلاب اسلامی و نیروهای [[کمیته انقلاب اسلامی]] را نیروهایی مردمی، خودجوش <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۲۴۹</ref>، ضروری برای حفظ اسلام <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۸۰</ref> و حفظ نظام اسلامی و اداره کشور <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۴۶۲</ref> و نیروهایی مؤمن، متدین و برآمده از متن انقلاب <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۲۶۹ و ۳۰۷</ref> می‌شمرد که با از خودگذشتگی، پیش‌قدم‌شدن در میدان‌های نبرد حق علیه باطل و خدمت به انقلاب، اسلام و کشور، موجب سرافرازی و افتخار ملت شدند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۱۰۸</ref>. ایشان علاقه زیادی به پاسداران داشت و مشتاق ملاقات با پاسداران بود و دیدار با جوانان برومند و چهره‌های تابناک پاسداران و بسیجیان را موجب خوشحالی خود می‌دانست و کشور و ملت را نیازمند آنان می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۵۳۳</ref>. نیروهای سپاه پاسداران از همان آغاز شکل‌گیری سپاه، نزد امام‌خمینی محبوبیت بسیاری یافتند به‌ گونه‌ای که در جمع آنان بیان داشت: «اى کاش من هم یک پاسدار بودم‏» <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۴۹۶</ref>. ایشان با اعلام حمایت <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۱۷ و ۱۲/۲۰۴</ref> و رضایت از عملکرد پاسداران، حفظ کشور را مدیون سپاه می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۱۴</ref> و ضعیف‌کردن پاسداران را ضعیف‌کردن [[اسلام]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۴</ref> و توطئه مخالفان نظام جمهوری اسلامی می‌خواند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۷۱</ref>. ایشان همواره از پاسداران در برابر شایعات و تبلیغات منفیِ ضد انقلاب حمایت می‌کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۹ و ۲۱/۳۵۷</ref>. ایشان پس از [[قطعنامه ۵۹۸]]، در پیامی به فرماندهان و مسئولان سپاه پاسداران، علاقه و احساس خود به پاسداران را فوق بیان و وصف دانست و اعلام کرد که چون فاصله‌ای میان خود و آنان نمی‌بیند، سخن دل آنان را پیش از آنکه بیان شود، درک می‌کند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴</ref>.
{{سخ}}
==وظایف و ویژگی‌ها==
امام‌خمینی پاسداران انقلاب اسلامی و نیروهای [[کمیته انقلاب اسلامی]] را نیروهایی مردمی، خودجوش،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۲۴۹</ref> ضروری برای حفظ [[اسلام]]<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۸۰</ref> و [[حفظ نظام|حفظ نظام اسلامی]] و اداره کشور<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۴۶۲</ref> و نیروهایی مؤمن، متدین و برآمده از متن انقلاب<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۲۶۹ و ۳۰۷</ref> می‌شمرد که با از خودگذشتگی، پیش‌قدم‌شدن در میدان‌های نبرد حق علیه باطل و خدمت به انقلاب، اسلام و کشور، موجب سرافرازی و افتخار ملت شدند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۱۰۸</ref> ایشان علاقه زیادی به پاسداران داشت و مشتاق ملاقات با پاسداران بود و دیدار با جوانان برومند و چهره‌های تابناک پاسداران و بسیجیان را موجب خوشحالی خود می‌دانست و کشور و ملت را نیازمند آنان می‌دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۵۳۳</ref> نیروهای سپاه پاسداران از همان آغاز شکل‌گیری سپاه، نزد امام‌خمینی محبوبیت بسیاری یافتند به گونه‌ای که در جمع آنان بیان داشت: «ای کاش من هم یک پاسدار بودم‏».<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۴۹۶</ref> ایشان با اعلام حمایت<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۱۷ و ۱۲/۲۰۴</ref> و رضایت از عملکرد پاسداران، حفظ کشور را مدیون سپاه می‌دانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۱۴</ref> و ضعیف‌کردن پاسداران را ضعیف‌کردن [[اسلام]]<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۴</ref> و توطئه مخالفان [[نظام جمهوری اسلامی ایران|نظام جمهوری اسلامی]] می‌خواند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۷۱</ref> ایشان همواره از پاسداران در برابر [[شایعات]] و تبلیغات منفیِ [[ضدانقلاب]] حمایت می‌کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۹ و ۲۱/۳۵۷</ref> ایشان پس از [[قطعنامه ۵۹۸]]، در پیامی به فرماندهان و مسئولان سپاه پاسداران، علاقه و احساس خود به پاسداران را فوق بیان و وصف دانست و اعلام کرد که چون فاصله‌ای میان خود و آنان نمی‌بیند، سخن دل آنان را پیش از آنکه بیان شود، درک می‌کند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴</ref>
التزام عملی به [[احکام اسلام]] و رعایت موازین اخلاقی ازجمله شرایط عضویت در سپاه پاسداران قرار داده شده و پاسدار کسی دانسته شده که جهاد همه‌جانبه در راه خدا را وظیفه شرعی خود می‌داند <ref>‌ستاد مرکزی بسیج مستضعفین، اساسنامه، ماده ۳۴</ref>؛ اما امام‌خمینی برای پاسداری، معنا و ارزش وسیعی قائل بود و وظیفه پاسداران را تنها در پاسداری از [[مرز]] نمی‌دید <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۰۱ و ۱۰/۱۰۶</ref> و پاسداری از اسلام و [[قرآن]] را نیز [[تکلیف]] آنان به شمار می‌آورد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۶۰</ref>. از این منظر، ایشان فقها و روحانیان را نیز پاسدار اسلام می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۸۹؛ ۸/۲۷۹، ۳۱۸ و ۱۰/۱۴۰</ref>.
 
<br>
== وظایف و ویژگی‌ها ==
از سوی دیگر، امام‌خمینی از پاسداران انتظار داشت ضمن رعایت موازین اسلامی، [[ایمان]] و اعتقاد خود را همواره حفظ کنند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۷۸ و ۱۳/۳۹۷-۳۹۸</ref>؛ زیرا ادای وظیفه پاسداری، نیازمند برخورداری از ایمان عمیق دینی و اعتقاد و باور به درستی و حقانیت راه انقلاب اسلامی از روی یقین و تا حد جانفشانی است <ref>‌رفیعی و الهامی‌نیا، تربیت اسلامی، ۱۰۵</ref>. امام‌خمینی پاسداران انقلاب اسلامی را آراسته به ویژگی ایمان می‌دید و از آنان می‌خواست که در حفظ آن بکوشند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۰۵ و ۹/۲۲۲</ref>. ایشان بر تحقق این ویژگی در پاسداران انقلاب اسلامی تأکید می‌کرد و به توجه بیش از پیش پاسداران به اخلاق اسلامی برای مظهر کامل سرباز اسلام‌شدن، تذکر می‌داد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۵۴۸</ref>. امام‌خمینی از آنجاکه پاسداری از «خود» را مقدم بر پاسداری از کشور و انقلاب می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۴۹</ref>، پاسداران را به [[خودسازی]] و آراسته‌شدن به [[فضایل اخلاقی]] فرا می‌خواند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۱۲۲ و ۲۸۰ و ۹/۲۲۰، ۵۴۸</ref>، تا در [[اخلاق اسلامی]] [[الگو]] و نمونه باشند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۳۳۳</ref> و با رفتار اسلامی خود، دیگران را نیز جذب اسلام کنند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۴۵۴</ref>. ایشان معتقد بود در این صورت است که خدمت خطیر پاسداری، نزد خداوند ارزش می‌یابد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۷۲-۳۷۳</ref>.
التزام عملی به [[احکام اسلام]] و رعایت موازین اخلاقی ازجمله شرایط عضویت در سپاه پاسداران قرار داده شده و پاسدار کسی دانسته شده که جهاد همه‌جانبه در راه خدا را وظیفه شرعی خود می‌داند<ref>‌ستاد مرکزی بسیج مستضعفین، اساسنامه، ماده ۳۴</ref>؛ اما امام‌خمینی برای پاسداری، معنا و ارزش وسیعی قائل بود و وظیفه پاسداران را تنها در پاسداری از [[مرز]] نمی‌دید<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۰۱ و ۱۰/۱۰۶</ref> و پاسداری از اسلام و [[قرآن]] را نیز [[تکلیف]] آنان به‌شمار می‌آورد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۶۰</ref> از این منظر، ایشان فقها و [[روحانیت|روحانیان]] را نیز پاسدار اسلام می‌دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۸۹؛ ۸/۲۷۹، ۳۱۸ و ۱۰/۱۴۰</ref>
<br>
{{سخ}}
امام‌خمینی که پاسداران را دارای شور و شوق وصف‌ناشدنی برای [[شهادت]] می‌دانست و چهره‌های شادمان و نورانی و گریه‌های شوق و قلوب متوجه خدای آنان را مایه [[حسرت]] خود می‌شمرد و عزم راسخ و شجاعت بی‌نظیر سپاهیان اسلام، به‌ویژه پاسداران را غیر قابل ستایش می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۳۹۱</ref> و بر آن بود که همه ذرات وجود آنان با [[شجاعت]] آمیخته شده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴</ref>، در بیان آسیب‌هایی که می‌تواند نیروهای سپاه را تهدید کند، سپاهیان را از دچارشدن به [[غرور]] که از آفت‌های پیروزی است، برحذر می‌داشت <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۲۶۷</ref> و از آنان می‌خواست که مراقب [[نفس]] خود باشند تا تحت تأثیر برخی از خصلت‌های شیطانیِ پنهان در نهاد آدمی، مرتکب اعمال ناشایست نشوند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۴۶۲</ref> و در همین زمینه درباره سوء استفاده از توان و قدرت نظامی هشدار می‌داد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۶۰</ref>.
از سوی دیگر، امام‌خمینی از پاسداران انتظار داشت ضمن رعایت موازین اسلامی، [[ایمان]] و اعتقاد خود را همواره حفظ کنند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۷۸ و ۱۳/۳۹۷–۳۹۸</ref>؛ زیرا ادای وظیفه پاسداری، نیازمند برخورداری از ایمان عمیق دینی و اعتقاد و باور به درستی و حقانیت راه انقلاب اسلامی از روی یقین و تا حد جانفشانی است.<ref>‌رفیعی و الهامی‌نیا، تربیت اسلامی، ۱۰۵</ref> امام‌خمینی پاسداران انقلاب اسلامی را آراسته به ویژگی ایمان می‌دید و از آنان می‌خواست که در حفظ آن بکوشند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۰۵ و ۹/۲۲۲</ref> ایشان بر تحقق این ویژگی در پاسداران انقلاب اسلامی تأکید می‌کرد و به توجه بیش از پیش پاسداران به [[اخلاق اسلامی]] برای مظهر کامل سرباز اسلام‌شدن، تذکر می‌داد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۵۴۸</ref> امام‌خمینی از آنجاکه پاسداری از «خود» را مقدم بر پاسداری از کشور و انقلاب می‌دانست،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۴۹</ref> پاسداران را به [[خودسازی]] و آراسته‌شدن به فضایل اخلاقی فرا می‌خواند،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۱۲۲ و ۲۸۰ و ۹/۲۲۰، ۵۴۸</ref> تا در [[اخلاق اسلامی]] الگو و نمونه باشند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۳۳۳</ref> و با رفتار اسلامی خود، دیگران را نیز جذب اسلام کنند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۴۵۴</ref> ایشان معتقد بود در این صورت است که خدمت خطیر پاسداری، نزد خداوند ارزش می‌یابد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۷۲–۳۷۳</ref>
==نقش پاسداران در ماندگاری انقلاب اسلامی==
{{سخ}}
به اعتقاد امام‌خمینی از آنجاکه جمهوری اسلامی امانتی در دست پاسداران است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۳۵۹-۳۶۰</ref> و دفاع از انقلاب اسلامی و مقابله با توطئه‌های دشمنان اسلام، وظیفه آنان به شمار می‌آید <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۳۰</ref>، پاسداران مایه عزت مسلمانان و سپر حوادث کشور به شمار می‌روند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۳</ref>؛ از این‌رو ایشان همواره نقش سازنده و حمایت شجاعانه پاسداران از نظام و انقلاب را ستوده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۰۱، ۲۰۸ و ۲۱/۱۳۴</ref>.
امام‌خمینی که پاسداران را دارای شور و شوق وصف‌ناشدنی برای [[شهادت]] می‌دانست و چهره‌های شادمان و نورانی و گریه‌های شوق و قلوب متوجه خدای آنان را مایه [[حسرت]] خود می‌شمرد و عزم راسخ و [[شجاعت]] بی‌نظیر سپاهیان اسلام، به‌ویژه پاسداران را غیرقابل ستایش می‌دانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۳۹۱</ref> و بر آن بود که همه ذرات وجود آنان با [[شجاعت]] آمیخته شده است،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴</ref> در بیان آسیب‌هایی که می‌تواند نیروهای سپاه را تهدید کند، سپاهیان را از دچارشدن به [[غرور]] که از آفت‌های [[پیروزی]] است، برحذر می‌داشت<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۲۶۷</ref> و از آنان می‌خواست که مراقب [[نفس]] خود باشند تا تحت تأثیر برخی از خصلت‌های شیطانیِ پنهان در نهاد آدمی، مرتکب اعمال ناشایست نشوند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۴۶۲</ref> و در همین زمینه دربارهٔ سوء استفاده از توان و قدرت نظامی هشدار می‌داد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۶۰</ref>
<br>
 
مبارزه با عوامل و جریان‌های خرابکار و برانداز و ضد انقلاب یکی دیگر از وظایف مهم پاسداران است <ref>‌ستاد مرکزی بسیج مستضعفین، اساسنامه، ماده ۲</ref> که به باور امام‌خمینی در سال‌های نخستین پیروزی انقلاب اسلامی به‌خوبی انجام داده‌اند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۷۸-۲۷۹</ref>؛ چنان‌که به اذعان ایشان زمانی که کشور نیاز شدید به امور امنیتی داشت و فاقد [[سازمان اطلاعاتی و امنیتی]] بود، پاسداران انقلاب اسلامی در کشف و انهدام خانه‌های تیمی منافقان و گروه‌های محارب، تلاش فراوان از خود نشان دادند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۱۶۰</ref> {{ببینید|متن=ببینید| امنیت}}.
== نقش پاسداران در ماندگاری انقلاب اسلامی ==
<br>
به اعتقاد امام‌خمینی از آنجاکه جمهوری اسلامی امانتی در دست پاسداران است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۳۵۹–۳۶۰</ref> و دفاع از انقلاب اسلامی و مقابله با توطئه‌های دشمنان اسلام، وظیفه آنان به‌شمار می‌آید،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۳۰</ref> پاسداران مایه عزت مسلمانان و سپر حوادث کشور به‌شمار می‌روند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۳</ref>؛ از این‌رو ایشان همواره نقش سازنده و حمایت شجاعانه پاسداران از نظام و انقلاب را ستوده است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۰۱، ۲۰۸ و ۲۱/۱۳۴</ref>
با پیروزی انقلاب اسلامی، برخی گروه‌ها و سازمان‌ها با سوء استفاده از مسائل قومیتی، زمینه شورش و درگیری را در مناطق مختلف کشور پدید آوردند <ref>‌نخعی و یکتا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ۱/۹۴</ref>، ولی پاسداران با تقدیم شهدای بسیار، این مناطق را از وجود [[ضد انقلاب]]، پاک و امنیت را در آن مناطق برقرار کردند <ref>‌معاونت روابط عمومی، سپاه در گذرگاه انقلاب، ۲۸۵؛ خلیلی، گام‌به‌گام با انقلاب، ۲/۲۹۲-۲۹۵</ref>؛ که موجب رضایت بیش از پیش امام‌خمینی از پاسداران گردید <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۱۴ و ۱۳/۱۰۸</ref> {{ببینید|متن=ببینید| حج کردستان}}؛ ازجمله، عناصر ضد انقلاب، در برخی از این وقایع سرهای تعدادی از پاسداران را در [[ماه رمضان]] از تن جدا کردند که امام‌خمینی با تقدیر از شهدا، اعلام کرد نیروهای نظامی و انتظامی ازجمله پاسداران از شهادت ترسی ندارند و پاسدارانی را که در پاوه و مانند آن سر بریدند به زندگی جاودان رسیدند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۴۱</ref>. همچنین دوران دفاع مقدس سرشار از صحنه‌های فداکاری، شهادت‌طلبی و رشادت پاسداران بود و امام‌خمینی نیز این روحیه آنان را می‌ستود <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۲۶۷</ref>. ایشان در واپسین روزهای عمر خویش نیز از تلاش و جانفشانی پاسداران انقلاب اسلامی در هشت سال [[دفاع مقدس]] تشکر کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۳</ref> {{ببینید|متن=ببینید| جنگ تحمیلی}}.
{{سخ}}
==هشدارها و توصیه‌ها==
مبارزه با عوامل و جریان‌های خرابکار و برانداز و ضدانقلاب یکی دیگر از وظایف مهم پاسداران است<ref>‌ستاد مرکزی بسیج مستضعفین، اساسنامه، ماده ۲</ref> که به باور امام‌خمینی در سال‌های نخستین پیروزی انقلاب اسلامی به‌خوبی انجام داده‌اند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۷۸–۲۷۹</ref>؛ چنان‌که به اذعان ایشان زمانی که کشور نیاز شدید به امور امنیتی داشت و فاقد سازمان اطلاعاتی و امنیتی بود، پاسداران انقلاب اسلامی در کشف و انهدام خانه‌های تیمی منافقان و گروه‌های محارب، تلاش فراوان از خود نشان دادند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۱۶۰</ref> {{ببینید|متن=ببینید| امنیت}}.
امام‌خمینی در عین [[رضایت]] از عملکرد پاسداران، به آنان هشدار می‌داد و تکلیف آنان را در جایگاه مدافعان انقلاب گوشزد می‌کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴</ref>. ایشان پاسداری را مسئولیتی بسیار سنگین <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۷۲</ref> و خدمتگزاری به اسلام <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۴۵، ۲۲۰ و ۱۰/۱۰۶</ref> می‌دانست و پاسداران را به حفظ موقعیت ممتاز و حیثیت اجتماعی خود فرا می‌خواند و به آنان سفارش می‌کرد همواره مواظب رفتار و کردار خود باشند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۷۹، ۳۲۰، ۳۸۸؛ ۹/۴۵-۴۶ و ۱۵/۳۲۱</ref>. ایشان به همه پاسداران توصیه می‌کرد، جایگاه واقعی خود و شئون پاسداری را بشناسند؛ زیرا از دیدگاه ایشان، پاسدار مظهر سرباز اسلام است و هر خطای او به پای [[اسلام]] نوشته می‌شود <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۰۶، ۳۶۹-۳۷۰؛ ۹/۲۲۰ و ۱۰/۱۰۸</ref>. ایشان پاسداران را جزو لشکر اسلام می‌دانست و ضمن سفارش به رعایت موازین و اصول اسلامی <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۷۸-۲۷۹ و ۱۱/۲۴۹</ref> و حفظ روحیه نظامی، از آنان می‌خواست پاسدارِ روحیه جهاد و شهادت و مقاومت و [[ایثار]] در همه ارکان کشور نیز باشند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴</ref>. ایشان همه نیروهای مسلح ازجمله پاسداران را به حفظ اتحاد و برادری فرا می‌خواند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۸۷ و ۱۴/۲۱۹، ۴۰۵-۴۰۶</ref> و تأکید می‌کرد پاسداران باید با حفظ [[وحدت]]، از نفوذ دشمنان و ایجاد اختلاف و تفرقه در میان خود جلوگیری کنند؛ زیرا [[تفرقه]] عامل شکست است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۴۲۰؛ ۱۳/۴۰۰ و ۲۰/۷۸</ref>.
{{سخ}}
<br>
با پیروزی انقلاب اسلامی، برخی گروه‌ها و سازمان‌ها با سوء استفاده از مسائل قومیتی، زمینه شورش و درگیری را در مناطق مختلف کشور پدیدآوردند،<ref>‌نخعی و یکتا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ۱/۹۴</ref> ولی پاسداران با تقدیم شهدای بسیار، این مناطق را از وجود [[ضدانقلاب]]، پاک و [[امنیت]] را در آن مناطق برقرار کردند<ref>‌معاونت روابط عمومی، سپاه در گذرگاه انقلاب، ۲۸۵؛ خلیلی، گام‌به‌گام با انقلاب، ۲/۲۹۲–۲۹۵</ref>؛ که موجب رضایت بیش از پیش امام‌خمینی از پاسداران گردید<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۱۴ و ۱۳/۱۰۸</ref> {{ببینید|متن=ببینید| کردستان}}؛ ازجمله، عناصر ضدانقلاب، در برخی از این وقایع سرهای تعدادی از پاسداران را در [[ماه رمضان]] از تن جدا کردند که امام‌خمینی با تقدیر از شهدا، اعلام کرد نیروهای نظامی و انتظامی ازجمله پاسداران از شهادت ترسی ندارند و پاسدارانی را که در [[پاوه]] و مانند آن سر بریدند به زندگی جاودان رسیدند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۴۱</ref> همچنین دوران [[جنگ عراق علیه ایران|دفاع مقدس]] سرشار از صحنه‌های فداکاری، شهادت‌طلبی و رشادت پاسداران بود و امام‌خمینی نیز این روحیه آنان را می‌ستود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۲۶۷</ref> ایشان در واپسین روزهای عمر خویش نیز از تلاش و جانفشانی پاسداران انقلاب اسلامی در هشت سال دفاع مقدس تشکر کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۳</ref> {{ببینید|متن=ببینید| جنگ تحمیلی}}.
از سوی دیگر، امام‌خمینی، [[حفظ اسلام]] و انتقال آن به نسل‌های بعد را وظیفه پاسداران می‌شمرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۰۱</ref> و از آنان می‌خواست در [[صدور انقلاب]]، تبلیغات صحیح برای اسلام و نشر دین و ارزش‌های الهی نیز نقش فعالی بر عهده بگیرند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۲۱</ref>؛ البته وظیفه اصلی پاسداران برقرارکردن امنیت و دفاع از انقلاب اسلامی و کشور است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۱۰۸</ref> و پاسداران باید برای انجام این مأموریت، افزون بر عوامل معنوی، به آگاهی و دانش نظامی نیز مجهز باشند؛ بر همین اساس ایشان بر تقویت آمادگی‌دفاعی، آموزش و تعلیمات نظامی پاسداران تأکید می‌کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۱۲۱</ref> و همواره به آنان درباره دفع تجاوز دشمنان هشدار می‌داد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴</ref>؛ چنان‌که ایشان رعایت نظم و انضباط را وظیفه سازمانی و شرعی نیروهای مسلح ازجمله پاسداران می‌شمرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۱۵ و ۵۱۱</ref> و به بی‌نظمی و بی‌انضباطی بسیار حساس بود و آن را موجب ضعیف‌شدن نیروهای مسلح می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۷۸-۴۷۹؛ ۱۲/۴۴۲ و ۱۳/۴۱، ۱۵۰</ref>.
 
<br>
== هشدارها و توصیه‌ها ==
امام‌خمینی پاسداران را به رعایت کامل قانون فرا می‌خواند و کوچک‌ترین سرپیچی از قانون را برای آنان جایز نمی‌دید <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۱۳</ref>. در آغاز انقلاب که برخی نابسامانی‌ها بر امور غلبه داشت و کشور از نظم و انضباط مطلوب بی‌بهره بود، افرادی معدود از روی ناآگاهی، بیرون از چارچوب وظایف و ضوابط عمل می‌کردند و حتی گاه برخی پاسداران به گمان دلسوزی و خیرخواهی برای انقلاب، در هر کاری دخالت می‌کردند که امام‌خمینی تذکر می‌داد و آنان را از دخالت ناروا در برخی امور برحذر می‌داشت و تأکید می‌کرد کارهای برخلاف مشی پاسداری انجام ندهند <ref>← امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۷۹؛ ۱۲/۴۴۲؛ ۱۳/۴۲ و ۱۵/۳۲۲</ref>.
امام‌خمینی در عین رضایت از عملکرد پاسداران، به آنان هشدار می‌داد و تکلیف آنان را در جایگاه مدافعان انقلاب گوشزد می‌کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴</ref> ایشان پاسداری را مسئولیتی بسیار سنگین<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۷۲</ref> و خدمتگزاری به اسلام<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۴۵، ۲۲۰ و ۱۰/۱۰۶</ref> می‌دانست و پاسداران را به حفظ موقعیت ممتاز و حیثیت اجتماعی خود فرا می‌خواند و به آنان سفارش می‌کرد همواره مواظب رفتار و کردار خود باشند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۷۹، ۳۲۰، ۳۸۸؛ ۹/۴۵–۴۶ و ۱۵/۳۲۱</ref> ایشان به همه پاسداران توصیه می‌کرد، جایگاه واقعی خود و شئون پاسداری را بشناسند؛ زیرا از دیدگاه ایشان، پاسدار مظهر سرباز اسلام است و هر خطای او به پای [[اسلام]] نوشته می‌شود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۰۶، ۳۶۹–۳۷۰؛ ۹/۲۲۰ و ۱۰/۱۰۸</ref> ایشان پاسداران را جزو لشکر اسلام می‌دانست و ضمن سفارش به رعایت موازین و اصول اسلامی<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۷۸–۲۷۹ و ۱۱/۲۴۹</ref> و حفظ روحیه نظامی، از آنان می‌خواست پاسدارِ روحیه [[جهاد و دفاع|جهاد]] و شهادت و [[استقامت|مقاومت]] و [[ایثار]] در همه ارکان کشور نیز باشند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴</ref> ایشان همه [[قوای مسلح|نیروهای مسلح]] ازجمله پاسداران را به حفظ اتحاد و برادری فرا می‌خواند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۸۷ و ۱۴/۲۱۹، ۴۰۵–۴۰۶</ref> و تأکید می‌کرد پاسداران باید با حفظ [[وحدت]]، از نفوذ دشمنان و ایجاد اختلاف و تفرقه در میان خود جلوگیری کنند؛ زیرا [[تفرقه]] عامل شکست است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۴۲۰؛ ۱۳/۴۰۰ و ۲۰/۷۸</ref>
==پرهیز از گرایش‌های سیاسی و حزبی==
{{سخ}}
از صریح‌ترین رهنمودهای [[امام‌خمینی]] خطاب به نیروهای مسلح ازجمله پاسداران، دوری از گروه‌گرایی و عضویت و فعالیت در [[احزاب‌ سیاسی]] است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۱۴۳-۱۴۴ و ۱۶/۱۱۰-۱۱۱</ref>. امام‌خمینی چنین چیزی را آفت نظامی‌گری می‌دانست و معتقد بود ورود پاسداران به دسته‌بندی‌های سیاسی و طرفداری برخی از سپاهیان از یک گروه و پشتیبانی بعضی از آنان از گروهی دیگر، باعث اختلاف در درون سپاه و ناکارآمدی و بازماندن از انجام وظیفه اصلی آنان می‌شود <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۱۲</ref>. از دیدگاه ایشان، اگر نظامیان وارد بازی‌های سیاسی شوند، ورزیدگان در عرصه [[سیاست]]، انسجام کامل نیروهای مسلح را که لازمه خدمت به کشور است، از آنان می‌گیرند و آنان را به شرق یا غرب می‌کشانند و با ایجاد اختلاف و بدبینی به اقشاری از مردم، ضربه خود را وارد می‌سازند و کشور را به اسارت بیگانه در می‌آورند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۷۴</ref>؛ از این‌رو ایشان نظامیان ازجمله پاسداران را به‌شدت از واردشدن در امور سیاسی، گروه‌گرایی و حزب‌بازی، منع می‌کرد و بارها نگرانی خود را از این موضوع ابراز ‌کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۱۱۰؛ ۱۷/۳۳۳ و ۱۹/۲۹۵</ref>. ایشان در [[وصیت‌نامه سیاسی‌الهی]] خود نیز درباره این موضوع تذکر و هشدار داده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۴۳۲</ref>.
از سوی دیگر، امام‌خمینی، حفظ اسلام و انتقال آن به نسل‌های بعد را وظیفه پاسداران می‌شمرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۰۱</ref> و از آنان می‌خواست در [[صدور انقلاب]]، تبلیغات صحیح برای اسلام و نشر دین و ارزش‌های الهی نیز نقش فعالی بر عهده بگیرند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۲۱</ref>؛ البته وظیفه اصلی پاسداران برقرارکردن [[امنیت]] و دفاع از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] و کشور است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۱۰۸</ref> و پاسداران باید برای انجام این مأموریت، افزون بر عوامل معنوی، به آگاهی و دانش نظامی نیز مجهز باشند؛ بر همین اساس ایشان بر تقویت آمادگی‌دفاعی، آموزش و تعلیمات نظامی پاسداران تأکید می‌کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۱۲۱</ref> و همواره به آنان دربارهٔ دفع تجاوز [[دشمنان]] هشدار می‌داد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴</ref>؛ چنان‌که ایشان رعایت نظم و انضباط را وظیفه سازمانی و شرعی نیروهای مسلح ازجمله پاسداران می‌شمرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۱۵ و ۵۱۱</ref> و به بی‌نظمی و بی‌انضباطی بسیار حساس بود و آن را موجب ضعیف‌شدن نیروهای مسلح می‌دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۷۸–۴۷۹؛ ۱۲/۴۴۲ و ۱۳/۴۱، ۱۵۰</ref>
<br>
{{سخ}}
امام‌خمینی در عین حال که توجه می‌داد نظامیان باید آگاه، هوشیار و دارای [[دید سیاسی]] لازم باشند و کورکورانه عمل نکنند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۷۴</ref> به صراحت و تأکید فراوان ورود نیروهای نظامی و انتظامی ازجمله پاسداران را به عضویت احزاب و گروه‌های سیاسی ممنوع می‌کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۱۱۰</ref>. با توجه به اینکه مقصود امام‌خمینی از کلمه «حزب» حزب خاصی نبوده و پاسداران نباید تابع هیچ باند یا حزبی شوند و عملکرد آنان نیز باید طوری باشد که این را نشان ندهد <ref>‌مرکز تحقیقات اسلامی، انتظارات حضرت امام، ۶۵</ref>؛ بنابراین هواداری و پشتیبانی آشکار از حزب یا گروه سیاسی و نیز هواداری و پشتیبانی پنهانی و نامحسوس از حزب، گروه یا جریان سیاسی نیز ممنوع است؛ از همین‌رو عضو و هوادارنبودن در احزاب و گروه‌ها و سازمان‌های سیاسی در شمار شرایط عمومی استخدام پاسداران قرار گرفته است <ref>‌قانون مقررات استخدامی سپاه، بند ده، ماده ۱۶</ref>.
امام‌خمینی پاسداران را به رعایت کامل قانون فرا می‌خواند و کوچک‌ترین سرپیچی از قانون را برای آنان جایز نمی‌دید.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۱۳</ref> در آغاز انقلاب که برخی نابسامانی‌ها بر امور غلبه داشت و کشور از نظم و انضباط مطلوب بی‌بهره بود، افرادی معدود از روی ناآگاهی، بیرون از چارچوب وظایف و ضوابط عمل می‌کردند و حتی گاه برخی پاسداران به گمان دلسوزی و خیرخواهی برای انقلاب، در هر کاری دخالت می‌کردند که امام‌خمینی تذکر می‌داد و آنان را از دخالت ناروا در برخی امور برحذر می‌داشت و تأکید می‌کرد کارهای برخلاف مشی پاسداری انجام ندهند.<ref>← امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۷۹؛ ۱۲/۴۴۲؛ ۱۳/۴۲ و ۱۵/۳۲۲</ref>
==روز پاسدار==
 
[[امام‌خمینی]] در ۶ تیر ۱۳۵۸ و به مناسبت [[میلاد حضرت سیدالشهدا]](ع) در پیامی به پاسداران انقلاب اسلامی، سوم [[شعبان]]، سالروز تولد [[امام‌حسین(ع)]] را روز پاسدار نام‌گذاری کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۰۵</ref> و امام‌حسین(ع) را بزرگ‌پاسدار [[قرآن کریم]] و اسلام عزیز شمرد و پاسداران را به پیروی از سیره ایشان فرا خواند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۰۵؛ ۱۶/۲۶۳ و ۱۷/۴۳۹</ref>. ایشان انتخاب این روز به نام روز پاسدار را بیانگر رسالت بزرگ پاسداران می‌دانست و معتقد بود همان‌ گونه که امام‌حسین‌(ع) از انقلاب الهی پیامبر(ص) پاسداری کرد و اسلام را نجات داد، پاسداران نیز از انقلاب اسلامی، حراست و حمایت می‌کنند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۰۵-۳۰۶ و ۴۸۳</ref> و باید در صدد پاسداری از اسلام و حکومتِ حق و عدل باشند که خود نیازمند متصف‌شدن پاسداران به صفت [[عدالت]] است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۱۷</ref>. ایشان حفاظت و پاسداری از اسلام را در برخورد خوب و برادرانه با مردم و رعایت تعادل در رفتارها می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۷۱-۳۷۲</ref>.
== پرهیز از گرایش‌های سیاسی و حزبی ==
==پانویس==
از صریح‌ترین رهنمودهای [[امام‌خمینی]] خطاب به [[نیروهای مسلح]] ازجمله پاسداران، دوری از گروه‌گرایی و عضویت و فعالیت در احزاب سیاسی است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۱۴۳–۱۴۴ و ۱۶/۱۱۰–۱۱۱</ref> امام‌خمینی چنین چیزی را آفت نظامی‌گری می‌دانست و معتقد بود ورود پاسداران به دسته‌بندی‌های سیاسی و طرفداری برخی از سپاهیان از یک گروه و پشتیبانی بعضی از آنان از گروهی دیگر، باعث اختلاف در درون سپاه و ناکارآمدی و بازماندن از انجام وظیفه اصلی آنان می‌شود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۱۲</ref> از دیدگاه ایشان، اگر نظامیان وارد بازی‌های سیاسی شوند، ورزیدگان در عرصه [[سیاست]]، انسجام کامل نیروهای مسلح را که لازمه خدمت به کشور است، از آنان می‌گیرند و آنان را به شرق یا غرب می‌کشانند و با ایجاد اختلاف و بدبینی به اقشاری از مردم، ضربه خود را وارد می‌سازند و کشور را به اسارت بیگانه درمی‌آورند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۷۴</ref>؛ از این‌رو ایشان نظامیان ازجمله پاسداران را به‌شدت از واردشدن در امور سیاسی، گروه‌گرایی و حزب‌بازی، منع می‌کرد و بارها نگرانی خود را از این موضوع ابراز کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۱۱۰؛ ۱۷/۳۳۳ و ۱۹/۲۹۵</ref> ایشان در [[وصیت‌نامه سیاسی‌الهی]] خود نیز دربارهٔ این موضوع تذکر و هشدار داده است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۴۳۲</ref>
{{پانویس}}
{{سخ}}
==منابع==
امام‌خمینی در عین حال که توجه می‌داد نظامیان باید آگاه، هوشیار و دارای دید سیاسی لازم باشند و کورکورانه عمل نکنند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۷۴</ref> به صراحت و تأکید فراوان ورود نیروهای نظامی و انتظامی ازجمله پاسداران را به عضویت احزاب و گروه‌های سیاسی ممنوع می‌کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۱۱۰</ref> با توجه به اینکه مقصود امام‌خمینی از کلمه «حزب» حزب خاصی نبوده و پاسداران نباید تابع هیچ باند یا حزبی شوند و عملکرد آنان نیز باید طوری باشد که این را نشان ندهد<ref>‌مرکز تحقیقات اسلامی، انتظارات حضرت امام، ۶۵</ref>؛ بنابراین هواداری و پشتیبانی آشکار از حزب یا گروه سیاسی و نیز هواداری و پشتیبانی پنهانی و نامحسوس از حزب، گروه یا جریان سیاسی نیز ممنوع است؛ از همین‌رو عضو و هوادارنبودن در [[احزاب]] و گروه‌ها و سازمان‌های سیاسی در شمار شرایط عمومی استخدام پاسداران قرار گرفته است.<ref>‌قانون مقررات استخدامی سپاه، بند ده، ماده ۱۶</ref>
 
== روز پاسدار ==
[[امام‌خمینی]] در ۶ تیر ۱۳۵۸ و به مناسبت میلاد حضرت سیدالشهدا(ع) در پیامی به پاسداران انقلاب اسلامی، سوم شعبان، سالروز تولد [[امام‌حسین(ع)]] را روز پاسدار نام‌گذاری کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۰۵</ref> و امام‌حسین(ع) را بزرگ‌پاسدار [[قرآن کریم]] و اسلام عزیز شمرد و پاسداران را به پیروی از سیره ایشان فرا خواند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۰۵؛ ۱۶/۲۶۳ و ۱۷/۴۳۹</ref> ایشان انتخاب این روز به نام روز پاسدار را بیانگر رسالت بزرگ پاسداران می‌دانست و معتقد بود همان گونه که امام‌حسین(ع) از انقلاب الهی [[پیامبر اکرم(ص)|پیامبر(ص)]] پاسداری کرد و اسلام را نجات داد، پاسداران نیز از انقلاب اسلامی، حراست و حمایت می‌کنند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۰۵–۳۰۶ و ۴۸۳</ref> و باید در صدد پاسداری از اسلام و حکومتِ حق و عدل باشند که خود نیازمند متصف‌شدن پاسداران به صفت [[عدالت]] است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۱۷</ref> ایشان حفاظت و پاسداری از اسلام را در برخورد خوب و برادرانه با [[مردم]] و رعایت تعادل در رفتارها می‌دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۷۱–۳۷۲</ref>
 
== پانویس ==
{{پانویس|۲}}
 
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* قرآن کریم.
* قرآن کریم.
خط ۴۹: خط ۶۵:
* ستاد مرکزی واحد بسیج مستضعفین، اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۶۱ش.
* ستاد مرکزی واحد بسیج مستضعفین، اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۶۱ش.
* صادقی اردستانی، احمد، زندگینامه محمد منتظری، قم، محمد، چاپ اول، ۱۳۶۱ش.
* صادقی اردستانی، احمد، زندگینامه محمد منتظری، قم، محمد، چاپ اول، ۱۳۶۱ش.
* صحیفه سجادیه، امام‌­علی‌بن‌الحسین(ع)، قم، الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش.
* صحیفه سجادیه، امام‌علی‌بن‌الحسین(ع)، قم، الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش.
* قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تهران، معاونت نیروی انسانی ستاد نمایندگی ولی فقیه در سپاه، ۱۳۸۰ش.
* قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تهران، معاونت نیروی انسانی ستاد نمایندگی ولی فقیه در سپاه، ۱۳۸۰ش.
* متقی هندی، علاءالدین، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، تصحیح بکری حیانی و صفوة السقاء، بیروت، الرساله، چاپ پنجم، ۱۴۰۹ق.
* متقی هندی، علاءالدین، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، تصحیح بکری حیانی و صفوة السقاء، بیروت، الرساله، چاپ پنجم، ۱۴۰۹ق.
خط ۵۸: خط ۷۴:
* نوری همدانی، حسین، آمادگی رزمی و مرزداری در اسلام، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۷ش.
* نوری همدانی، حسین، آمادگی رزمی و مرزداری در اسلام، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۷ش.
{{پایان}}
{{پایان}}
==پیوند به بیرون==
 
* حبیب زمانی محجوب، [https://books.khomeini.ir/books/10003/59/ «پاسدار»]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۳، ص۵۹-۶۴.
== پیوند به بیرون ==
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]
* حبیب زمانی محجوب، [https://books.khomeini.ir/books/10003/59/ «پاسدار»]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۳، ص۵۹–۶۴.
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های جلد سوم دانشنامه امام‌خمینی]]
[[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]]
[[رده:نیروهای نظامی]]
[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۲۶

پاسدار.jpg

پاسدار، عضو رسمی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.

با پیروزی انقلاب اسلامی، نیروهای جوان و انقلابی برای حفظ و تداوم نهضت و دستاوردهای آن، زمینه تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را فراهم کردند. پاسداران کسانی‌اند که برای جهاد در راه خدا و دفاع مسلحانه از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن به استخدام سپاه درآمده‌اند.

امام‌خمینی که به پاسداران بسیار علاقمند بود، آنها را نیروهایی مؤمن و برآمده از متن انقلاب می‌شمرد که با از خودگذشتگی، موجب سرافرازی ملت شدند. ایشان برای پاسداری، معنا و ارزش وسیعی قائل بود و وظیفه پاسداران را نه‌تنها پاسداری از مرز، بلکه پاسداری از اسلام و قرآن می‌دانست و از این منظر، فقها و روحانیان را نیز پاسدار اسلام می‌شمرد.

امام همچنین ارزش کار پاسداران نزد خدا را منوط به الگوبودن آنان در اخلاق اسلامی می‌دانست. امام‌خمینی پاسداران را به رعایت کامل قانون و پرهیز از هرگونه گرایش سیاسی فرا می‌خواند و همواره به آنان درباره دفع تجاوز دشمنان هشدار می‌داد.

مقدمه

پاسدار به معنای نگهبان و مراقب است[۱] و در اصطلاح کنونی به کسی گفته می‌شود که برای جهاد در راه خدا و دفاع مسلحانه از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن و نظام جمهوری اسلامی ایران به استخدام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمده است.[۲]
با پیروزی انقلاب اسلامی، نیروهای جوان و انقلابی برای حفظ و تداوم نهضت و دستاوردهای آن منسجم شدند و با تشکیل هسته و گروه‌های امنیتی‌نظامی، زمینه تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را فراهم کردند.[۳] جرقه شکل‌گیری سپاه را نخستین بار محمد منتظری با هدف تشکیل نیرویی برای حفاظت از انقلاب زد. وی این موضوع را از طریق مرتضی مطهری با امام‌خمینی در میان گذاشت که با استقبال ایشان، حکم تأسیس سپاه پاسداران صادر شد. گفته شده نخستین واحد سپاه پاسداران «پاسا» را نیز خود محمد منتظری بنیان گذاشت.[۴] در دوم اردیبهشت ۱۳۵۸ با توافق شورای انقلاب و نظر مثبت امام‌خمینی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی-با به‌هم‌پیوستن چند سپاه موجود-به شکل نیرویی مستقل از دولت و ارتش، رسمیت پیدا کرد[۵] (ببینید: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی).
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر مبنای ماده‌های دوم تا هشتم اساسنامه خود، نیرویی نظامی، انتظامی و امنیتی به‌شمار می‌آید و با توجه به اصل ۱۵۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اساسنامه سپاه، دو وظیفه مهم را بر عهده دارد:

  1. پاسداری از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن؛
  2. جهاد در راه خدا و تلاش برای حاکمیت قانون خدا و دین اسلام.[۶] امام‌خمینی نیز بر این دو وظیفه تأکید کرده است.[۷]

جایگاه

بر مبنای آموزه‌های اسلامی، مسلمانان همواره باید در برابر دشمنان از آمادگی کافی و همه‌جانبه برخوردار باشند[۸] و یکی از نمودهای این آمادگی، نگهبانی و پاسداری از مرزهای اسلامی است.[۹] روایات چندی در منابع اسلامی دربارهٔ اهمیت پاسداری و ارزش پاسداری از سرزمین و مرزهای اسلامی وارد شده است[۱۰]؛ چنان‌که پیامبر اکرم(ص) یک شب پاسداری و نگهبانی‌دادن در راه خدا را بهتر از هزار شبانه‌روز عبادت و روزه‌داری شمرده[۱۱] و پاداش پاسداری را که در حال نگهبانی از دنیا برود، مانند ثواب جهادکننده در راه خدا دانسته است[۱۲]؛ نیز در میان دعاهای امام‌سجاد(ع) یک دعای کامل دربارهٔ پاسداران مرزهای اسلامی وجود دارد[۱۳] (ببینید: مرزنشینان).
امام‌خمینی پاسداران انقلاب اسلامی و نیروهای کمیته انقلاب اسلامی را نیروهایی مردمی، خودجوش،[۱۴] ضروری برای حفظ اسلام[۱۵] و حفظ نظام اسلامی و اداره کشور[۱۶] و نیروهایی مؤمن، متدین و برآمده از متن انقلاب[۱۷] می‌شمرد که با از خودگذشتگی، پیش‌قدم‌شدن در میدان‌های نبرد حق علیه باطل و خدمت به انقلاب، اسلام و کشور، موجب سرافرازی و افتخار ملت شدند.[۱۸] ایشان علاقه زیادی به پاسداران داشت و مشتاق ملاقات با پاسداران بود و دیدار با جوانان برومند و چهره‌های تابناک پاسداران و بسیجیان را موجب خوشحالی خود می‌دانست و کشور و ملت را نیازمند آنان می‌دانست.[۱۹] نیروهای سپاه پاسداران از همان آغاز شکل‌گیری سپاه، نزد امام‌خمینی محبوبیت بسیاری یافتند به گونه‌ای که در جمع آنان بیان داشت: «ای کاش من هم یک پاسدار بودم‏».[۲۰] ایشان با اعلام حمایت[۲۱] و رضایت از عملکرد پاسداران، حفظ کشور را مدیون سپاه می‌دانست[۲۲] و ضعیف‌کردن پاسداران را ضعیف‌کردن اسلام[۲۳] و توطئه مخالفان نظام جمهوری اسلامی می‌خواند.[۲۴] ایشان همواره از پاسداران در برابر شایعات و تبلیغات منفیِ ضدانقلاب حمایت می‌کرد.[۲۵] ایشان پس از قطعنامه ۵۹۸، در پیامی به فرماندهان و مسئولان سپاه پاسداران، علاقه و احساس خود به پاسداران را فوق بیان و وصف دانست و اعلام کرد که چون فاصله‌ای میان خود و آنان نمی‌بیند، سخن دل آنان را پیش از آنکه بیان شود، درک می‌کند.[۲۶]

وظایف و ویژگی‌ها

التزام عملی به احکام اسلام و رعایت موازین اخلاقی ازجمله شرایط عضویت در سپاه پاسداران قرار داده شده و پاسدار کسی دانسته شده که جهاد همه‌جانبه در راه خدا را وظیفه شرعی خود می‌داند[۲۷]؛ اما امام‌خمینی برای پاسداری، معنا و ارزش وسیعی قائل بود و وظیفه پاسداران را تنها در پاسداری از مرز نمی‌دید[۲۸] و پاسداری از اسلام و قرآن را نیز تکلیف آنان به‌شمار می‌آورد.[۲۹] از این منظر، ایشان فقها و روحانیان را نیز پاسدار اسلام می‌دانست.[۳۰]
از سوی دیگر، امام‌خمینی از پاسداران انتظار داشت ضمن رعایت موازین اسلامی، ایمان و اعتقاد خود را همواره حفظ کنند[۳۱]؛ زیرا ادای وظیفه پاسداری، نیازمند برخورداری از ایمان عمیق دینی و اعتقاد و باور به درستی و حقانیت راه انقلاب اسلامی از روی یقین و تا حد جانفشانی است.[۳۲] امام‌خمینی پاسداران انقلاب اسلامی را آراسته به ویژگی ایمان می‌دید و از آنان می‌خواست که در حفظ آن بکوشند.[۳۳] ایشان بر تحقق این ویژگی در پاسداران انقلاب اسلامی تأکید می‌کرد و به توجه بیش از پیش پاسداران به اخلاق اسلامی برای مظهر کامل سرباز اسلام‌شدن، تذکر می‌داد.[۳۴] امام‌خمینی از آنجاکه پاسداری از «خود» را مقدم بر پاسداری از کشور و انقلاب می‌دانست،[۳۵] پاسداران را به خودسازی و آراسته‌شدن به فضایل اخلاقی فرا می‌خواند،[۳۶] تا در اخلاق اسلامی الگو و نمونه باشند[۳۷] و با رفتار اسلامی خود، دیگران را نیز جذب اسلام کنند.[۳۸] ایشان معتقد بود در این صورت است که خدمت خطیر پاسداری، نزد خداوند ارزش می‌یابد.[۳۹]
امام‌خمینی که پاسداران را دارای شور و شوق وصف‌ناشدنی برای شهادت می‌دانست و چهره‌های شادمان و نورانی و گریه‌های شوق و قلوب متوجه خدای آنان را مایه حسرت خود می‌شمرد و عزم راسخ و شجاعت بی‌نظیر سپاهیان اسلام، به‌ویژه پاسداران را غیرقابل ستایش می‌دانست[۴۰] و بر آن بود که همه ذرات وجود آنان با شجاعت آمیخته شده است،[۴۱] در بیان آسیب‌هایی که می‌تواند نیروهای سپاه را تهدید کند، سپاهیان را از دچارشدن به غرور که از آفت‌های پیروزی است، برحذر می‌داشت[۴۲] و از آنان می‌خواست که مراقب نفس خود باشند تا تحت تأثیر برخی از خصلت‌های شیطانیِ پنهان در نهاد آدمی، مرتکب اعمال ناشایست نشوند[۴۳] و در همین زمینه دربارهٔ سوء استفاده از توان و قدرت نظامی هشدار می‌داد.[۴۴]

نقش پاسداران در ماندگاری انقلاب اسلامی

به اعتقاد امام‌خمینی از آنجاکه جمهوری اسلامی امانتی در دست پاسداران است[۴۵] و دفاع از انقلاب اسلامی و مقابله با توطئه‌های دشمنان اسلام، وظیفه آنان به‌شمار می‌آید،[۴۶] پاسداران مایه عزت مسلمانان و سپر حوادث کشور به‌شمار می‌روند[۴۷]؛ از این‌رو ایشان همواره نقش سازنده و حمایت شجاعانه پاسداران از نظام و انقلاب را ستوده است.[۴۸]
مبارزه با عوامل و جریان‌های خرابکار و برانداز و ضدانقلاب یکی دیگر از وظایف مهم پاسداران است[۴۹] که به باور امام‌خمینی در سال‌های نخستین پیروزی انقلاب اسلامی به‌خوبی انجام داده‌اند[۵۰]؛ چنان‌که به اذعان ایشان زمانی که کشور نیاز شدید به امور امنیتی داشت و فاقد سازمان اطلاعاتی و امنیتی بود، پاسداران انقلاب اسلامی در کشف و انهدام خانه‌های تیمی منافقان و گروه‌های محارب، تلاش فراوان از خود نشان دادند[۵۱] (ببینید: امنیت).
با پیروزی انقلاب اسلامی، برخی گروه‌ها و سازمان‌ها با سوء استفاده از مسائل قومیتی، زمینه شورش و درگیری را در مناطق مختلف کشور پدیدآوردند،[۵۲] ولی پاسداران با تقدیم شهدای بسیار، این مناطق را از وجود ضدانقلاب، پاک و امنیت را در آن مناطق برقرار کردند[۵۳]؛ که موجب رضایت بیش از پیش امام‌خمینی از پاسداران گردید[۵۴] (ببینید: کردستان)؛ ازجمله، عناصر ضدانقلاب، در برخی از این وقایع سرهای تعدادی از پاسداران را در ماه رمضان از تن جدا کردند که امام‌خمینی با تقدیر از شهدا، اعلام کرد نیروهای نظامی و انتظامی ازجمله پاسداران از شهادت ترسی ندارند و پاسدارانی را که در پاوه و مانند آن سر بریدند به زندگی جاودان رسیدند.[۵۵] همچنین دوران دفاع مقدس سرشار از صحنه‌های فداکاری، شهادت‌طلبی و رشادت پاسداران بود و امام‌خمینی نیز این روحیه آنان را می‌ستود.[۵۶] ایشان در واپسین روزهای عمر خویش نیز از تلاش و جانفشانی پاسداران انقلاب اسلامی در هشت سال دفاع مقدس تشکر کرد[۵۷] (ببینید: جنگ تحمیلی).

هشدارها و توصیه‌ها

امام‌خمینی در عین رضایت از عملکرد پاسداران، به آنان هشدار می‌داد و تکلیف آنان را در جایگاه مدافعان انقلاب گوشزد می‌کرد.[۵۸] ایشان پاسداری را مسئولیتی بسیار سنگین[۵۹] و خدمتگزاری به اسلام[۶۰] می‌دانست و پاسداران را به حفظ موقعیت ممتاز و حیثیت اجتماعی خود فرا می‌خواند و به آنان سفارش می‌کرد همواره مواظب رفتار و کردار خود باشند.[۶۱] ایشان به همه پاسداران توصیه می‌کرد، جایگاه واقعی خود و شئون پاسداری را بشناسند؛ زیرا از دیدگاه ایشان، پاسدار مظهر سرباز اسلام است و هر خطای او به پای اسلام نوشته می‌شود.[۶۲] ایشان پاسداران را جزو لشکر اسلام می‌دانست و ضمن سفارش به رعایت موازین و اصول اسلامی[۶۳] و حفظ روحیه نظامی، از آنان می‌خواست پاسدارِ روحیه جهاد و شهادت و مقاومت و ایثار در همه ارکان کشور نیز باشند.[۶۴] ایشان همه نیروهای مسلح ازجمله پاسداران را به حفظ اتحاد و برادری فرا می‌خواند[۶۵] و تأکید می‌کرد پاسداران باید با حفظ وحدت، از نفوذ دشمنان و ایجاد اختلاف و تفرقه در میان خود جلوگیری کنند؛ زیرا تفرقه عامل شکست است.[۶۶]
از سوی دیگر، امام‌خمینی، حفظ اسلام و انتقال آن به نسل‌های بعد را وظیفه پاسداران می‌شمرد[۶۷] و از آنان می‌خواست در صدور انقلاب، تبلیغات صحیح برای اسلام و نشر دین و ارزش‌های الهی نیز نقش فعالی بر عهده بگیرند[۶۸]؛ البته وظیفه اصلی پاسداران برقرارکردن امنیت و دفاع از انقلاب اسلامی و کشور است[۶۹] و پاسداران باید برای انجام این مأموریت، افزون بر عوامل معنوی، به آگاهی و دانش نظامی نیز مجهز باشند؛ بر همین اساس ایشان بر تقویت آمادگی‌دفاعی، آموزش و تعلیمات نظامی پاسداران تأکید می‌کرد[۷۰] و همواره به آنان دربارهٔ دفع تجاوز دشمنان هشدار می‌داد[۷۱]؛ چنان‌که ایشان رعایت نظم و انضباط را وظیفه سازمانی و شرعی نیروهای مسلح ازجمله پاسداران می‌شمرد[۷۲] و به بی‌نظمی و بی‌انضباطی بسیار حساس بود و آن را موجب ضعیف‌شدن نیروهای مسلح می‌دانست.[۷۳]
امام‌خمینی پاسداران را به رعایت کامل قانون فرا می‌خواند و کوچک‌ترین سرپیچی از قانون را برای آنان جایز نمی‌دید.[۷۴] در آغاز انقلاب که برخی نابسامانی‌ها بر امور غلبه داشت و کشور از نظم و انضباط مطلوب بی‌بهره بود، افرادی معدود از روی ناآگاهی، بیرون از چارچوب وظایف و ضوابط عمل می‌کردند و حتی گاه برخی پاسداران به گمان دلسوزی و خیرخواهی برای انقلاب، در هر کاری دخالت می‌کردند که امام‌خمینی تذکر می‌داد و آنان را از دخالت ناروا در برخی امور برحذر می‌داشت و تأکید می‌کرد کارهای برخلاف مشی پاسداری انجام ندهند.[۷۵]

پرهیز از گرایش‌های سیاسی و حزبی

از صریح‌ترین رهنمودهای امام‌خمینی خطاب به نیروهای مسلح ازجمله پاسداران، دوری از گروه‌گرایی و عضویت و فعالیت در احزاب سیاسی است.[۷۶] امام‌خمینی چنین چیزی را آفت نظامی‌گری می‌دانست و معتقد بود ورود پاسداران به دسته‌بندی‌های سیاسی و طرفداری برخی از سپاهیان از یک گروه و پشتیبانی بعضی از آنان از گروهی دیگر، باعث اختلاف در درون سپاه و ناکارآمدی و بازماندن از انجام وظیفه اصلی آنان می‌شود.[۷۷] از دیدگاه ایشان، اگر نظامیان وارد بازی‌های سیاسی شوند، ورزیدگان در عرصه سیاست، انسجام کامل نیروهای مسلح را که لازمه خدمت به کشور است، از آنان می‌گیرند و آنان را به شرق یا غرب می‌کشانند و با ایجاد اختلاف و بدبینی به اقشاری از مردم، ضربه خود را وارد می‌سازند و کشور را به اسارت بیگانه درمی‌آورند[۷۸]؛ از این‌رو ایشان نظامیان ازجمله پاسداران را به‌شدت از واردشدن در امور سیاسی، گروه‌گرایی و حزب‌بازی، منع می‌کرد و بارها نگرانی خود را از این موضوع ابراز کرد.[۷۹] ایشان در وصیت‌نامه سیاسی‌الهی خود نیز دربارهٔ این موضوع تذکر و هشدار داده است.[۸۰]
امام‌خمینی در عین حال که توجه می‌داد نظامیان باید آگاه، هوشیار و دارای دید سیاسی لازم باشند و کورکورانه عمل نکنند[۸۱] به صراحت و تأکید فراوان ورود نیروهای نظامی و انتظامی ازجمله پاسداران را به عضویت احزاب و گروه‌های سیاسی ممنوع می‌کرد.[۸۲] با توجه به اینکه مقصود امام‌خمینی از کلمه «حزب» حزب خاصی نبوده و پاسداران نباید تابع هیچ باند یا حزبی شوند و عملکرد آنان نیز باید طوری باشد که این را نشان ندهد[۸۳]؛ بنابراین هواداری و پشتیبانی آشکار از حزب یا گروه سیاسی و نیز هواداری و پشتیبانی پنهانی و نامحسوس از حزب، گروه یا جریان سیاسی نیز ممنوع است؛ از همین‌رو عضو و هوادارنبودن در احزاب و گروه‌ها و سازمان‌های سیاسی در شمار شرایط عمومی استخدام پاسداران قرار گرفته است.[۸۴]

روز پاسدار

امام‌خمینی در ۶ تیر ۱۳۵۸ و به مناسبت میلاد حضرت سیدالشهدا(ع) در پیامی به پاسداران انقلاب اسلامی، سوم شعبان، سالروز تولد امام‌حسین(ع) را روز پاسدار نام‌گذاری کرد[۸۵] و امام‌حسین(ع) را بزرگ‌پاسدار قرآن کریم و اسلام عزیز شمرد و پاسداران را به پیروی از سیره ایشان فرا خواند.[۸۶] ایشان انتخاب این روز به نام روز پاسدار را بیانگر رسالت بزرگ پاسداران می‌دانست و معتقد بود همان گونه که امام‌حسین(ع) از انقلاب الهی پیامبر(ص) پاسداری کرد و اسلام را نجات داد، پاسداران نیز از انقلاب اسلامی، حراست و حمایت می‌کنند[۸۷] و باید در صدد پاسداری از اسلام و حکومتِ حق و عدل باشند که خود نیازمند متصف‌شدن پاسداران به صفت عدالت است.[۸۸] ایشان حفاظت و پاسداری از اسلام را در برخورد خوب و برادرانه با مردم و رعایت تعادل در رفتارها می‌دانست.[۸۹]

پانویس

  1. ↑ ‌دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۴/۴۶۶۰
  2. ↑ ‌قانون مقررات استخدامی سپاه، ماده ۸؛ ستاد مرکزی بسیج مستضعفین، اساسنامه، ماده ۳۵
  3. ↑ ‌مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب سپاه پاسداران، الف
  4. ↑ ‌صادقی اردستانی، زندگینامه محمد منتظری، ۵۸؛ ایزدی، یادنامه شهید محمد منتظری، ۳۵۳
  5. ↑ ‌نخعی و یکتا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ۱/۷۴۱
  6. ↑ ‌ستاد مرکزی بسیج مستضعفین، اساسنامه، ماده ۳۵
  7. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۷۸–۲۷۹ و ۱۰/۱۰۶
  8. ↑ ‌انفال، ۶۰؛ نساء، ۷۱
  9. ↑ ‌نوری همدانی، آمادگی رزمی، ۹۱
  10. ↑ نوری همدانی، آمادگی رزمی، ۱۲۰–۱۲۵
  11. ↑ ‌متقی هندی، کنز العمال، ۴/۲۹۷
  12. ↑ ‌احسائی، عوالی اللئالی، ۱/۸۷
  13. ↑ ‌صحیفه سجادیه، دعای ۲۷ و ۱۲۶
  14. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۲۴۹
  15. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۸۰
  16. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۴۶۲
  17. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۲۶۹ و ۳۰۷
  18. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۱۰۸
  19. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۵۳۳
  20. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۴۹۶
  21. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۱۷ و ۱۲/۲۰۴
  22. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۱۴
  23. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۴
  24. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۷۱
  25. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۹ و ۲۱/۳۵۷
  26. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴
  27. ↑ ‌ستاد مرکزی بسیج مستضعفین، اساسنامه، ماده ۳۴
  28. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۰۱ و ۱۰/۱۰۶
  29. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۶۰
  30. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۲۸۹؛ ۸/۲۷۹، ۳۱۸ و ۱۰/۱۴۰
  31. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۷۸ و ۱۳/۳۹۷–۳۹۸
  32. ↑ ‌رفیعی و الهامی‌نیا، تربیت اسلامی، ۱۰۵
  33. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۰۵ و ۹/۲۲۲
  34. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۵۴۸
  35. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۴۹
  36. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۱۲۲ و ۲۸۰ و ۹/۲۲۰، ۵۴۸
  37. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۳۳۳
  38. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۴۵۴
  39. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۷۲–۳۷۳
  40. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۳۹۱
  41. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴
  42. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۲۶۷
  43. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۴۶۲
  44. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۶۰
  45. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۳۵۹–۳۶۰
  46. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۳۰
  47. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۳
  48. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۰۱، ۲۰۸ و ۲۱/۱۳۴
  49. ↑ ‌ستاد مرکزی بسیج مستضعفین، اساسنامه، ماده ۲
  50. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۷۸–۲۷۹
  51. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۱۶۰
  52. ↑ ‌نخعی و یکتا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ۱/۹۴
  53. ↑ ‌معاونت روابط عمومی، سپاه در گذرگاه انقلاب، ۲۸۵؛ خلیلی، گام‌به‌گام با انقلاب، ۲/۲۹۲–۲۹۵
  54. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۱۴ و ۱۳/۱۰۸
  55. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۴۱
  56. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۲۶۷
  57. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۳
  58. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴
  59. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۷۲
  60. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۴۵، ۲۲۰ و ۱۰/۱۰۶
  61. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۷۹، ۳۲۰، ۳۸۸؛ ۹/۴۵–۴۶ و ۱۵/۳۲۱
  62. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۰۶، ۳۶۹–۳۷۰؛ ۹/۲۲۰ و ۱۰/۱۰۸
  63. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۲۷۸–۲۷۹ و ۱۱/۲۴۹
  64. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴
  65. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۸۷ و ۱۴/۲۱۹، ۴۰۵–۴۰۶
  66. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۴۲۰؛ ۱۳/۴۰۰ و ۲۰/۷۸
  67. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۰۱
  68. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۲۱
  69. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۱۰۸
  70. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۱۲۱
  71. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۱۳۴
  72. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۱۵ و ۵۱۱
  73. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۷۸–۴۷۹؛ ۱۲/۴۴۲ و ۱۳/۴۱، ۱۵۰
  74. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۱۳
  75. ↑ ← امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۷۹؛ ۱۲/۴۴۲؛ ۱۳/۴۲ و ۱۵/۳۲۲
  76. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۱۴۳–۱۴۴ و ۱۶/۱۱۰–۱۱۱
  77. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۱۲
  78. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۷۴
  79. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۱۱۰؛ ۱۷/۳۳۳ و ۱۹/۲۹۵
  80. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۴۳۲
  81. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۷۴
  82. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۱۱۰
  83. ↑ ‌مرکز تحقیقات اسلامی، انتظارات حضرت امام، ۶۵
  84. ↑ ‌قانون مقررات استخدامی سپاه، بند ده، ماده ۱۶
  85. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۰۵
  86. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۰۵؛ ۱۶/۲۶۳ و ۱۷/۴۳۹
  87. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۰۵–۳۰۶ و ۴۸۳
  88. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۱۷
  89. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۷۱–۳۷۲

منابع

  • قرآن کریم.
  • احسائی، ابن‌ابی‌جمهور، عوالی اللئالی العزیزیة فی الاحادیث الدینیه، تحقیق مجتبی عراقی، قم، مؤسسه سیدالشهداء(ع)، چاپ اول، ۱۴۰۳ق.
  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
  • ایزدی، مصطفی، یادنامه شهید محمد منتظری، انتشارات و تبلیغات فرهنگ انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۱ش.
  • خلیلی، اکبر، گام‌به‌گام با انقلاب، تهران، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
  • دهخدا، علی‌اکبر، لغتنامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول، ۱۳۷۳ش.
  • رفیعی، علی و علی‌اصغر الهامی‌نیا، تربیت اسلامی و منش پاسداری، قم، زمزم هدایت، چاپ اول، ۱۳۹۰ش.
  • ستاد مرکزی واحد بسیج مستضعفین، اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۶۱ش.
  • صادقی اردستانی، احمد، زندگینامه محمد منتظری، قم، محمد، چاپ اول، ۱۳۶۱ش.
  • صحیفه سجادیه، امام‌علی‌بن‌الحسین(ع)، قم، الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش.
  • قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تهران، معاونت نیروی انسانی ستاد نمایندگی ولی فقیه در سپاه، ۱۳۸۰ش.
  • متقی هندی، علاءالدین، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، تصحیح بکری حیانی و صفوة السقاء، بیروت، الرساله، چاپ پنجم، ۱۴۰۹ق.
  • مرکز تحقیقات اسلامی، انتظارات حضرت امام از سپاه، قم، چاپ اول، ۱۳۷۱ش.
  • معاونت روابط عمومی و انتشارات سپاه، سپاه در گذرگاه انقلاب، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.
  • مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، مقدمه کتاب سپاه پاسداران در اندیشه امام‌خمینی، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۹ش.
  • نخعی، هادی و حسین یکتا، روزشمار جنگ ایران و عراق، پیدایش نظام جدید، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۵ش.
  • نوری همدانی، حسین، آمادگی رزمی و مرزداری در اسلام، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۷ش.

پیوند به بیرون

برگرفته از «http://fa.wiki.khomeini.ir/w/index.php?title=پاسدار&oldid=29951»