کاربر:Salehi/صفحه تمرین۱: تفاوت میان نسخه‌ها
(خالی کردن صفحه تمرین) برچسب‌ها: خالی کردن واگردانی دستی |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: برگردانده‌شده |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
کتابشناسیها، معرفی مأخذشناسی‌های آثار و اندیشه امام‌خمینی. | |||
کتابشناسی را سیاهه منابع یا مدارک درباره فرد یا موضوعی خاص (کینن، 4) یا مجموعهای که دربردارنده اطلاعات کتابشناختی آثار خطی یا چاپی بوده و با نظم مخصوص و با هدف استناد و ارائه اطلاعات تهیه شده (برومند، 6)، معرفی کرده‌اند. هدف از انجام چنین‌کاری، فراهم‌کردن امکان دسترسی دقیق و سریع به منابع موجود درباره یک موضوع یا یک شخص خاص است. | |||
ویژگی‌های فردی و اجتماعی امام‌خمینی و نقش ایشان در تأسیس حکومت دینی، باعث شده است در داخل و خارج کشور، آثار فراوانی درباره ایشان نگاشته شود. برای اطلاعرسانی بهینه و به‌سامان درباره این منابع نیز تاکنون کتاب‌شناسی‌های گوناگونی تهیه شده است؛ به طوری که تا سال 1392، بیش از شصت مأخذشناسی درباره امام‌خمینی گزارش شده است (برای شصت مورد آن، ← رحمانی، 264). این تعداد، غیر از منابعی است که به طور کوتاه، نام چند اثر ایشان را آوردهاند. قدیمیترین مأخذشناسی، مربوط به حدود سال 1310 است که چهار اثر امام‌خمینی را معرفی کرده است (← ریحان یزدی، 187) و یا منبع دیگر که در سال 1332، هفده اثر از ایشان را در زمینههای عرفان، فقه، اصول و مسائل سیاسی ـ اجتماعی معرفی کرده است (← شریف رازی، 2/45). بیشتر منابع اولیه به معرفی اجمالی آثار بسنده کرده، از توصیف آنها خودداری کرده‌اند. شمار این منابع پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، حدود ده مورد است (استادی، 251)؛ ولی با پیروزی انقلاب و افزایش کتاب‌ها و مقاله‌ها دراین‌باره، شمار کتابشناسیها نیز افزایش یافته است؛ به گونهایکه میتوان گفت تا سال 1377 به طور میانگین هر سال یک کتابشناسی تدوین شده است. اوج تهیه کتابشناسیها سال 1378 است. در این سال که به مناسبت یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی به نام ایشان خوانده شد، سی کتابشناسی ـ حدود 43% کل کتابشناسیها ـ منتشر گردید (← رحمانی، 263 ـ 293). | |||
شیوهها: تنظیم کتابشناسیها براساس یک معیار نیست و منابع معرفی‌شده در هر کتابشناسی، با توجه به هدف گردآورنده، به گونهای خاص تنظیم شده است. برخی شاخصههایی که دراین‌باره به آنها توجه شده است، عبارت‌اند از: | |||
1. زبان: بیشتر کتابشناسیها به زبان فارسی و در ایران تهیه شده‌اند؛ ولی برخی از آنها به زبانهای دیگر نیز ترجمه شده‌اند (ازجمله، ← احمدی فقیه). مواردی که در خارج از ایران تهیه و به فارسی ترجمه شده باشند، بسیار اندک است (برای نمونه، ← مرکز اسلامی). بیشتر منابع معرفی‌شده نیز به زبان فارسی است؛ ولی برخی کتابشناسیها به معرفی کتاب‌ها، مقاله‌ها و پایان‌نامه‌های انگلیسی، عربی، آلمانی، فرانسه، ترکی استانبولی، اردو، لهستانی و سوئدی نیز پرداخته‌اند (← ذکایی، 11؛ امیری، 72). در میان زبانهای غیر فارسی، منابع انگلیسی‌زبان فراوانی بیشتری دارند؛ | |||
2. نسبت منابع با امام‌خمینی: از این جهت، کتابشناسیها سه دسته‌اند: برخی تنها آثار خود امام‌خمینی (← استادی، 249) و برخی دیگر تنها آثار درباره ایشان را معرفی کرده‌اند (← مطالعات معرفتی، 172) و گروهی دیگر هر کدام از این دو دسته را جدا آوردهاند (← صدیقیان و میرعمادی؛ عماد دشتی، 40؛ دشتی، 61)؛ | |||
3. زمان و مکان: در مواردی منابع، براساس مقطع زمانی خاص انتخاب شده‌اند (← مرکز اسلامی) یا براساس سیر زمانی تألیف آنها، مثلاً به پنج دوره تقسیم شده‌اند (← امه‌طلب). از نظر مکان نیز هرچند بیشتر کتابشناسیها درباره آثار تألیف‌شده در ایران‌اند، اما برخی نیز منابع مربوط به یک منطقه جغرافیایی را پوشش داده‌اند (برای نمونه، ← مرکز اسلامی)؛ | |||
4. موضوع: کتاب‌شناسی‌های انجام‌شده، گستره موضوعی متنوعی را دربر میگیرند: تک‌موضوعی، که به معرفی منابع یک موضوع خاص می‌پردازد؛ مانند دیدگاه امام‌خمینی درباره زنان (← مرکز امور)، یا دیدگاه‌ها و آثار حدیثی (← انصاری قمی، 233)، اخلاقی و عرفانی (← حوزه، سیری در، 416)، فقهی و اصولی (← حوزه، کتابنامه، 403) یا فلسفی (← رحمتی، 213) ایشان را بررسی و معرفی می‌کند. چندموضوعی، که منابع مربوط به چند موضوع یا محور را تنظیم می‌نماید (برای نمونه، ← نادرپور و دیگران)، و عمومی، که تنها براساس نام پدیدآورنده یا عنوان اثر تنظیم می‌شود (← صدیقیان و میرعمادی؛ عماد دشتی، 40). کتاب‌شناسی‌های چندموضوعی از بسامد بیشتری برخورداراند. | |||
از سوی دیگر، روش معمول و ساختار کتاب‌شناسی‌های انجام‌شده بدین صورت است که نویسنده نخست طی مقدمهای، ضمن بیان نکاتی درباره زندگی، شخصیت و آثار امام‌خمینی و منابع مربوط به ایشان، هدف و روش انجام کار را بیان می‌کند. پس از آن، متن کتابشناسی قرار دارد که براساس شاخصههای مختلف تنظیم شده است. هر مدخل معمولاً براساس نام پدیدآورنده است، به‌جز آثار خود امام‌خمینی که براساس عنوان کتاب است. در مورد کتاب‌ها، پس از نام پدیدآورنده، عنوان کتاب، نام مترجم، محل نشر، ناشر، نوبت چاپ، تاریخ نشر و شمار صفحات آمده است (برای نمونه، ← مطالعات معرفتی، 172) و در معرفی مقاله‌ها، پس از نام پدیدآورنده، عنوان مقاله، نام سند و سال، شماره و تاریخ آن و شماره صفحات قرار دارد (برای نمونه، ← معاونت پژوهشی). در مدخل‌های مربوط به پایان‌نامه‌ها افزون بر نام دانشجو و عنوان پایان‌نامه، رشته درسی، نام استادان راهنما و مشاور، نام دانشگاه و دانشکده، تاریخ دفاع و شمار صفحات آمده است (برای نمونه، ← دهقان و کفایی). در کتابشناسی توصیفی، پس از ذکر مشخصات کتابشناختی، گزارشی از مطالب مطرح‌شده در هر منبع آمده است. بیشتر کتاب‌شناسی‌هایی که به صورت کتاب منتشر شده‌اند، دارای فهرست‌ها و نمایههای گوناگون‌اند. | |||
کتاب‌شناسی‌های انجام‌شده از نظر شیوه اطلاعرسانی نیز چند دسته‌اند: برخی تنها به بیان عنوان کتابهای امام‌خمینی پرداخته، از آوردن مشخصات کتابشناختی یا وصف آنها خودداری کرده‌اند. بیشتر این موارد مربوط به معرفی‌های انجام‌شده در پیش از انقلاب است (برای نمونه، ← شریف، 2/45). دسته دیگر به صورت اجمالی است و گردآورنده به آوردن مشخصات کتابشناختی اثر ـ مانند ناشر، سال نشر و نوبت چاپ ـ بسنده کرده است (برای نمونه، ← مطالعات معرفتی، 172). دسته سوم نیز به صورت وصفی است که افزون بر اطلاعات دسته قبل، توصیفی از محتوای هر منبع، اختلاف نسخه‌ها، تاریخچه تألیف و مانند آن نیز آمده است (برای نمونه، ← استادی، 249؛ شیرازی، 99 ـ 110). روش توصیفی، بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده است. | |||
قالبها: کتابشناسیها گاه به صورت یک کتاب کامل، گاه به صورت بخشی از یک کتاب و در مواردی هم در قالب یک مقاله منتشر شده‌اند (رحمانی، 263 ـ 264). برخی از معرفی‌ها هم در ضمن خاطرات افراد (← خمینی، 1/128 ـ 132)، سال‌شمار زندگی امام‌خمینی (← ذاکری، 261) یا بیان حوادث انقلاب (← روحانی، 1/70 ـ 74) آمده‌اند. از نظر تعداد، کتاب‌شناسی‌های در قالب مقاله، در رتبه اول (حدود 70%) و پس از آن، کتاب قرار دارد. | |||
مواد: منابع معرفی‌شده در کتاب‌شناسی‌های امام‌خمینی چند دسته‌اند: برخی به معرفی کتاب، مقاله و گفت‌وگو پرداخته‌اند (← یوسفی فخر، 95 ـ 112). برخی تنها به معرفی کتاب پرداخته‌اند؛ خواه کتاب‌ها و رسالههای خود ایشان (برای مثال، ← احمدی فقیه) و خواه کتابهای درباره ایشان (← مطالعات معرفتی، 172). برخی دیگر نیز صرفاً به معرفی مقالات (برای نمونه، ← معاونت پژوهشی) یا پایان‌نامه‌ها (← دهقان و کفایی) بسنده کرده‌اند. بعضی کتابشناسیها نیز معرفی سخنرانی‌ها (← مؤسسه تنظیم، کوثر)، تقریرات (← حسینی، 55)، مجموعه‌های شعری (← دشتی، 61)، همایش‌ها (← سلیمانی و محققی، 69)، نوارهای سخنرانی (← سروش)، دیدارهای امام‌خمینی (← مؤسسه تنظیم، محضر نور) و یا امام‌خمینی در دایرةالمعارفهای غربی (← وهمن، 60) را برعهده گرفتهاند و برخی چند عنوان از عناوین یادشده را پوشش داده‌اند (برای نمونه، ← نادرپور و دیگران). بیشترین درصد فراوانی مواد معرفی‌شده، مربوط به مقالات است و کتاب‌ها و پایان‌نامه‌ها در رتبه بعدی جای میگیرند. از نظر شمار منابع معرفی‌شده در یک کتابشناسی نیز کمترین تعداد سه (← امینی، 48) و بیشترین تعداد 6956 مورد است (← معاونت پژوهشی). برخی کتابشناسیها نیز ویژه امام‌خمینی نیستند و تنها در یک یا چند بخش به کتابشناسی امام‌خمینی اختصاص یافته‌اند. | |||
فهرست تفصیلی: فهرست پیش رو درباره کتاب‌ها، پایان‌نامه‌ها و مقالاتی است که به معرفی آثار امام‌خمینی یا آثار درباره ایشان می‌پردازند. اسامی کتاب‌هایی مانند آثار الحجه یا تاریخ و دایرةالمعارف حوزه علمیه قم (محمد شریف رازی) و بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی (سیدحمید روحانی)، رجال قم (سیدمحمد مقدس‌زاده)، فهرست کتب چاپی فارسی (خان‌بابا مشار)، فقهای نامدار شیعه (عبدالرحیم عقیقی بخشایشی)، نقباء البشر (آقابزرگ تهرانی)، گنجینه دانشمندان (محمد شریف رازی) و آینه دانشوران (سیدعلیرضا ریحان یزدی) که تنها به معرفی اجمالی فهرست آثار امام‌خمینی پرداخته‌اند، در این کتابشناسی نیامده است، اما شماری از کتابهای امام‌خمینی در کتاب الذریعه الی تصانیف الشیعه معرفی شده‌اند (آقابزرگ، 13/69؛ 18/13؛ 21/123 و 26/285). بعضی کتابشناسیها تنها به امام‌خمینی مربوط هستند و بعضی درباره امام‌خمینی و انقلاب اسلامی ایران؛ برخی از آنها نیز صرفاً کتاب‌شناسی‌اند، ولی بعضی دیگر زندگی‌نامه امام‌خمینی هستند که در آنها بخشی به معرفی اجمالی یا تفصیلی تألیفات ایشان اختصاص یافته است: | |||
الف) کتاب و پایان‌نامه: 1. آرمین، محسن و افسر رزازی‌فر، کتابشناسی توصیفی انقلاب اسلامی ایران 1357 ـ 1370، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعه و تحقیقات رسانه‌ها، چاپ اول، 1377، 160 + 152ص؛ معرفی کتابهای فارسی و انگلیسی منتشرشده درباره امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، در محدوده زمانی سال‌های 1357 ـ 1370. در این اثر 983 کتاب و دوازده پایان‌نامه به زبان فارسی معرفی شده است؛ چنان‌که 597 کتاب و 74 پایان‌نامه نیز به زبان لاتین آمده است؛ | |||
2. احمدی فقیه یزدی، محمدحسن، آثار و تألیفات حضرت آیت‌الله العظمی امام‌خمینی، تهران، مرکز نشر مدرس، چاپ اول، 1368، 70ص. معرفی توصیفی آثار و تألیفات امام‌خمینی، گزارشی از مباحث مطرح‌شده در آنها، شرایط تألیف آنها، نقد و بررسی برخی چاپ‌های انجام‌شده از آثار ایشان. این کتاب به زبان عربی نیز ترجمه شده است (← احمدی فقیه). مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی نیز این اثر را چاپ کرده است؛ | |||
3. امیرخانی فراهانی، فاطمه؛ فهرست مقالات منتشرشده درباره انقلاب اسلامی (به زبان انگلیسی)، 1357 ـ 1377، تهران، انتشارات بین‌المللی الهدی، 1378ش/1999م، 789ص. فهرست 1481 مقاله که درباره امام‌خمینی و ابعاد مختلف انقلاب اسلامی، در سال‌های 1357 ـ 1377 نوشته شده است. این مقالات ذیل عناوینِ زیر تنظیم شده‌اند: پیشنیه انقلاب اسلامی، علل و عوامل پیروزی انقلاب، مبانی نظری انقلاب، امام‌خمینی و حکومت اسلامی در ایران، سیاست داخلی و خارجی جمهوری اسلامی، نهادهای انقلابی، فرهنگ ادب و هنر، روابط ایران و امریکا، جنگ ایران و عراق، احزاب سیاسی، اقوام ایرانی و انقلاب، اقتصاد ایران، موقعیت زنان در جمهوری اسلامی؛ | |||
4. امیری، کیومرث، مأخذشناسی امام‌خمینی، تهران، باز، چاپ اول، 1378، 327ص. معرفی 1431 کتاب و مقاله از امام‌خمینی یا درباره ایشان، به زبانهای فارسی، انگلیسی، فرانسه، آلمانی، ترکی، عربی، اردو و...که در داخل یا خارج از کشور منتشر شده‌اند؛ | |||
5. امیری، کیومرث، چکیده پایان‌نامه‌های دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاه‌های جهان درباره امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، باز، چاپ اول، 1378، چهارده + 368ص. فهرست 252 پایان‌نامه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری که در دانشگاه‌های امریکا، کانادا و دیگر کشورهای جهان درباره شخصیت و اندیشه امام‌خمینی و انقلاب اسلامی نگاشته‌شده، براساس سال نشر، از 1980 ـ 1998م، تنظیم شده است؛ | |||
6. امیری، محمود، چکیده یکصد کتاب درباره امام‌خمینی به زبانهای غیر فارسی، تهران، پیام آزادی، چاپ اول، 1378، 259ص. معرفی یکصد کتاب منتشرشده درباره امام‌خمینی به زبانهای انگلیسی، عربی، آلمانی، فرانسه، ترکی، اسپانیولی و لهستانی، همراه با خلاصه‌ای از مباحث هر کتاب است؛ | |||
7. انصاری، حمید، حدیث بیداری، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ سوم، 1374، ص 214 ـ 243. معرفی 48 اثر از امام‌خمینی طبق سیر تاریخ نگارش، همراه با بیان مشخصات کتابشناختی هر اثر است؛ | |||
8. پویا، حسن، کتابشناسی تحریر الوسیله، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، 1391، 128ص. معرفی اجمالی تحریر الوسیله و نجاة العباد، سپس گزارش ترجمه‌ها، گزیده‌ها، تعلیقات، مستندات و شروح تحریر است؛ | |||
9. جهاد دانشگاهی، بوی گل، نظری اجمالی به آثار منتشرشده حضرت امام‌خمینی، مشهد، 1369، 116ص. معرفی هجده اثر از امام‌خمینی است؛ | |||
10. جهانشاه، ناصر، گزیده صد کتاب آلمانی درباره اسلام و ایران، 468ص. معرفی توصیفی یکصد کتاب که یا به زبان آلمانی نوشته‌شده یا از ترجمه آلمانی آنها در زمینه ایران، اسلام و امام‌خمینی استفاده شده است؛ | |||
11. حبیبی، سلمان، کتابشناسی توصیفی ولایت فقیه، قم، مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما، 1381، 330ص. بخشی از کتاب دربردارنده کتابهای فارسی و عربی، پایان‌نامه‌ها و فهرست موضوعی مقالات با محور اندیشه امام‌خمینی است؛ | |||
12. دهقان، علی و امیرحسین کفایی، چکیده پایان‌نامه‌های دانشگاهها و مراکز آموزش عالی ایران درباره امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، پیام آزادی، 1378، 293ص. گزارشی توصیفی از 159 پایان‌نامه نگاشته‌شده در دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی، تربیت مدرس، امام‌صادق(ع)، آزاد اسلامی و دانشکده بین‌الملل وزارت امور خارجه درباره ابعاد شخصیت و اندیشه امام‌خمینی و انقلاب اسلامی است؛ | |||
13. رحمانی، حمید، کتابشناسی توصیفی کتاب‌شناسی‌های امام‌خمینی، تهران، نشر هستی‌نما، چاپ اول، 1382، 107ص. گزارشی از فهرست‌واره‌های آثار، همچنین خود آثار امام‌خمینی، همراه با خلاصه‌ای از موضوعات است؛ | |||
14. زمانی جباری، افسانه، مأخذشناسی توصیفی فقهی، اصولی و حقوقی امام‌خمینی، تهران، پژوهشکده امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، چاپ اول، 1382، 559ص. در قسمت اول کتاب به صورت فهرست‌وار بخش‌های کتابهای درباره آثار امام‌خمینی آمده است. بخش‌های بعدی به مقالات و پایان‌نامه‌های درباره امام‌خمینی اختصاص یافته است؛ | |||
15. صدیقیان، محمدجواد و منصور میرعمادی، فهرست کتابهای مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، 1379، 240ص. معرفی آثاری که مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی و چاپخانه عروج آنها را به چاپ رسانده‌اند؛ ازجمله آثار و تألیفات امام‌خمینی؛ | |||
16. عاملی، سعیدرضا، خلاصه پایان‌نامه‌های دکتری و مقالات خارجی درباره امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، ترجمه محمدرضا آهنی، چاپ اول، تهران، دبیرخانه همایش پژوهشکده علوم انسانی دانشگاه امام‌حسین(ع)، 1378، 348ص. معرفی بیست رساله دکتری (سال‌های 1980 ـ 1996)، کتاب و مقاله مندرج در نشریات دانشگاهی اروپا و امریکای شمالی که با رهیافت‌های جامعه‌شناختی، سیاسی، تاریخی، اقتصادی، روان‌شناسی سیاسی و مدیریتی به بررسی و تحلیل انقلاب اسلامی ایران و رهبری امام‌خمینی، در دو سطح خرد و کلان پرداخته‌اند؛ | |||
17. کتابخانه آستان قدس رضوی، کتابنامه انقلاب اسلامی، مشهد، 1361، 170ص. فهرستی از کتاب‌ها و مقالات فارسی و غیر فارسی درباره انقلاب اسلامی و امام‌خمینی است؛ | |||
18. گلی زواره، غلامرضا، فرازهای فروزان، پژوهشی در سیره اخلاقی، تربیتی و عرفانی حضرت امام‌خمینی، قم، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی حضور، چاپ اول، 1379، ص 468 ـ 501. نگاهی به شخصیت امام‌خمینی در عرصه قلم و نگارش، معرفی 53 اثر از امام‌خمینی در حوزه فقه، اصول، اخلاق، عرفان، تفسیر و حدیث، حکمت نظری و عملی، کلام و عقاید، بیانات، مکاتبات و نامه‌هاست؛ | |||
19. مرتضایی، علی‌اکبر و فاطمه امیرخانی فراهانی، کتابشناسی کتابهای منتشرشده درباره انقلاب اسلامی در جهان (1375 ـ 1376)، تهران، انتشارات بین‌المللی الهدی، چاپ اول، 1377، 723ص. فهرست 1179 عنوان کتاب که درباره امام‌خمینی و انقلاب اسلامی طی سال‌های 1357 ـ 1376ش/1979 ـ 1997م در خارج از کشور به زبانهای انگلیسی، فرانسه، آلمانی، ترکی استانبولی، روسی، سوئدی، اندونزیایی، اسپانیولی، ژاپنی، لهستانی، عربی، اردو و فارسی نگاشته شده‌اند؛ | |||
20. مرکز اسناد انقلاب اسلامی، کتابشناسی 15 خرداد، تهران، چاپ اول، 1375، 214ص. معرفی 195 کتاب و 1116 مقاله درباره قیام 15 خرداد و امام‌خمینی است؛ | |||
21. مرکز مشارکت امور زنان ریاست جمهوری، کتابشناسی جایگاه زن در اندیشه حضرت امام‌خمینی، تهران، برگ زیتون، چاپ اول، 1380، 206ص. فهرست 622 کتاب و مقاله درباره دیدگاه‌های امام‌خمینی درباره زنان که تا سال 1378 به زبان فارسی نگاشته شده‌اند؛ | |||
22. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، کتابشناسی مجموعه آثار امام‌خمینی، تهران، چاپ و نشر عروج، 1387، 68ص. معرفی آثار امام‌خمینی شرح‌ها و تقریرات آثار ایشان است؛ | |||
23. منشادی، مرتضی و دیگران، کتابشناسی توصیفی امام‌خمینی، بندرعباس، دانشگاه هرمزگان، چاپ اول، 1378، 442ص. معرفی تفصیلی آثار امام‌خمینی و موضوعات مطرح‌شده در آنهاست؛ | |||
24. مهدوی، موسی و جمشید منصور قناعی، کتابشناسی انقلاب اسلامی و امام‌خمینی، تهران، خانه کتاب، چاپ اول، 1388، 574ص؛ | |||
25. نادرپور، محمدرضا و دیگران، کتابشناسی توصیفی امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، 1379، 334ص. فهرست آثار قلمی امام‌خمینی یا آثار گردآوری‌شده از بیانات و سخنرانیهای ایشان، نیز آثار نویسندگان دیگر درباره ابعاد مختلف شخصیت و نهضت امام‌خمینی است که ذیل یازده موضوع تنظیم شده است؛ | |||
26. نوری، محمد و علی نصر اصفهانی، امام‌خمینی و حکومت اسلامی، مأخذشناسی اندیشه سیاسی امام‌خمینی، ج9، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، 1378، 515ص. معرفی تفصیلی آثار امام‌خمینی درباره حکومت و آثار چاپی (کتاب، پایان‌نامه، مقاله و پژوهش) است که به زبانهای مختلف درباره دیدگاه‌های حکومتی ایشان نگاشته شده‌اند. | |||
ب) مقاله: 1. استادی، رضا، کتاب‌ها و آثار علمی امام‌خمینی، مجله حضور، شماره 1، خرداد 1370، ص172 ـ 194. تحصیلات و اساتید امام‌خمینی، موضوعات دهگانه آثار امام‌خمینی، شهرت علمی امام‌خمینی، معرفی 85 اثر عرفانی، اخلاقی، فقهی، اصولی، ادبی و سیاسی از امام‌خمینی همراه با گزارشی از محتوای هر کتاب و مشخصات کتابشناختی آن. این مقاله، با تغییرات مختصری، در منابع زیر بازچاپ شده است: الف) مجله مشکوة، شماره 23 ـ 24، 1368، ص249 ـ 273. این مقاله با تغییر و تکمیل در مجله حضور بازچاپ شده است؛ ب) مجله کیهان اندیشه، شماره 29 فروردین و اردیبهشت 1369، ص143 ـ 161؛ ج) فقهای نامدار شیعه، عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، قم، دفتر نشر نوید اسلام، چاپ سوم، 1376، ص 528 ـ 539؛ د) ترجمه عربی آن در قالب کتاب نیز چاپ شده است؛ | |||
2. امیری، کیومرث، کتابشناسی حضرت امام‌خمینی به زبانهای غیر فارسی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378، ص72 ـ 78. معرفی برخی از مهم‌ترین کتابهای منتشرشده به زبانهای اردو، انگلیسی، آلمانی، ترکی، سوئدی، اسپانیولی، عربی و فارسی در خارج کشور درباره شخصیت و اندیشه امام‌خمینی است؛ | |||
3. امینی، خلیل‌الله، معرفی سه کتاب به قلم نویسندگان خارجی درباره امام‌خمینی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378، ص48 ـ 51. معرفی سه کتاب که به بررسی شخصیت امام‌خمینی و انقلاب اسلامی پرداخته‌اند: الف) ولایت فقیه: امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، نوشته افضل حیدر؛ ب) خمینی، یک انقلابی به نام خدا، نوشته هاینتس نوس بائومر؛ ج) امام‌خمینی، نیروی الهام‌بخش اسلام، نوشته سیدجعفر السقوف؛ | |||
4. انصاری قمی، ناصرالدین، آثار حدیثی امام‌خمینی، مجله علوم حدیث، شماره 14، زمستان 1378، ص232 ـ 249. معرفی توصیفی شش اثر حدیثی امام‌خمینی: شرح چهل حدیث، شرح حدیث جنود عقل و جهل، شرح حدیث رأس الجالوت، التعلیقة علی الفوائد الرضویه، شرح دعاء السحر و بدائع الدرر فی قاعدة نفی الضرر؛ | |||
5. انصاری قمی، ناصرالدین، تألیفات و تقریرات امام‌خمینی، مجله آینه پژوهش، شماره 58، مهر ـ آبان 1378، ص202 ـ 216. معرفی 95 اثر از تألیفات امام‌خمینی و شرح‌ها، تلخیص‌ها و حاشیه‌های آنها، در زمینه فقه، اصول، قواعد فقهیه، حدیث، عرفان و اخلاق، تفسیر، کلام و عقاید، شعر و ادب، حکومت اسلامی و سخنان موضوعی است؛ | |||
6. باقری، معصومه، آشنایی با مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، مجله کتاب ماه، بهار 1369، ص113 ـ 121. معرفی آثار امام‌خمینی و آثار چاپ‌شده به دست مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی است؛ | |||
7. پاسدار اسلام، مجله، درباره مقام امام‌خمینی و تألیفات ایشان، شماره 34، 1363، ص54 ـ 56؛ | |||
8. حسینی، سیدرضا، تقریرات درس امام، مجله حضور، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد رحلت امام‌خمینی، بهار 1376، ص55 ـ 60. نگاهی به حوزه درس امام‌خمینی، روش ایشان در پرورش شاگردان، تقریرنویسی و اهمیت آن در حوزه‌های علوم دینی و معرفی 39 تقریر انجام‌شده از درس‌های امام‌خمینی به دست شاگردان ایشان، در سه موضوع فقه، اصول، اخلاق و فلسفه و در سه دسته چاپ‌شده، چاپ‌نشده و در دست چاپ است؛ | |||
9. حضور، مجله، کتابشناسی حضرت امام‌خمینی، شماره 5 ـ 6، 1371، ص103 ـ 111. معرفی آثار امام‌خمینی و آثاری که مستقیماً به اندیشه‌های ایشان پرداخته‌اند. این کتابنامه در نُه بخش تنظیم شده است: سخنرانی‌ها، پیام‌ها و مصاحبه‌ها؛ مجموعه‌های موضوعی و برگزیده سخنان؛ آثار چاپ‌شده فقهی، عرفانی و اشعار؛ شرح و تفسیر آثار و اشعار؛ زندگی‌نامه امام‌خمینی؛ خاطرات، مقالات و مصاحبه‌های درباره امام‌خمینی؛ اشعار در مدح و رثای ایشان؛ آثار پراکنده؛ کتابشناسی؛ | |||
10. حوزه، مجله، کتابنامه امام: سیری در تألیفات فقهی و اصولی ـ اخلاقی و عرفانی، شماره 37 ـ 38، فروردین ـ تیر 1369، ص403 ـ 424. بررسی ویژگی‌های کلی آثار مکتوب امام‌خمینی، همراه با معرفی آثار ایشان در زمینه فقه اصول، اخلاق و عرفان است؛ | |||
11. دشتی، عمادالدین، کتابشناسی توصیفی مجموعه‌های شعری در سوگ امام راحل، مجله حضور، آن موج آرام، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد رحلت امام‌خمینی، خرداد 1376، ص61 ـ 62. معرفی 22 مجموعه شعرِ شاعرانی ایرانی درباره رحلت امام‌خمینی از 1368 ـ 1374 است؛ | |||
12. ذکایی ساوجی، مرتضی، کتابشناسی امام‌خمینی در غرب، مجله راه دانش، شماره 13 ـ 14، 1377، ص289 ـ 292. به معرفی کتاب‌ها و مقالاتی که درباره امام‌خمینی در خارج از کشور، به‌ویژه اروپا و امریکا و در سال‌های نخستین پیروزی انقلاب اسلامی ایران (1978 ـ 1981م/ 1357 ـ 1360ش) به چاپ رسیده، می‌پردازد. این مقاله در مجله کیهان فرهنگی، شماره 176، خرداد 1380، ص11 نیز انتشار یافته است؛ | |||
13. رجبی، عباس، کتابشناسی برگزیده امام‌خمینی، حکومت اسلامی و انقلاب اسلامی، پژوهشنامه متین؛ شماره 3 ـ 4، تابستان ـ پاییز 1378، ص374 ـ 402. فهرست کتاب‌ها و مقاله‌ها، پایان‌نامه‌ها و همایش‌های برگزارشده تا پایان آذر 1378 درباره نظریات و اندیشه‌های سیاسی ـ اجتماعی امام‌خمینی، حکومت اسلامی و انقلاب اسلامی است؛ | |||
14. رحمتی، حسینعلی، مأخذشناسی سیره فلسفی امام‌خمینی، مجله نامه مفید، شماره 20، زمستان 1378، ص213 ـ 234. معرفی کتاب‌ها و مقالاتی از امام‌خمینی و دیگران است که در آنها مباحثی در حوزه فلسفه محض، فلسفه سیاست و فلسفه تعلیم و تربیت از دیدگاه امام‌خمینی مطرح شده است؛ | |||
15. زرشکی، پریا، فهرست پایان‌نامه‌های دانشجویی داخل کشور درباره امام‌خمینی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378، ص31 ـ 36 و 83 ـ 86. معرفی 130 پایان‌نامه نوشته‌شده در دانشگاه‌های ایران درباره ابعاد سیاسی، عرفانی، تربیتی و... امام‌خمینی است؛ | |||
16. شیرازی، علی، کتابشناسی توصیفی: سیری در آثار ارزشمند حضرت امام‌خمینی، مجله معرفت، سال هشتم، شماره 3، آذر ـ دی 1378، ص99 ـ 111. این مقاله در «چهل پرده اشک» ضمیمه روزنامه جمهوری اسلامی، تیر 1368 نیز به چاپ رسیده است. معرفی 104 کتاب و رساله از آثار امام‌خمینی یا کتاب‌هایی است که دیگران با استفاده از آثار ایشان جمع‌آوری و تدوین کرده‌اند. این کتاب‌ها در زمینه اخلاق و سیر و سلوک، فقه، اصول، ادبیات، سیاست و... است؛ | |||
17. صادق‌پور، محمدحسین، فهرست کتاب‌ها و مقاله‌های منتشرشده درباره امام‌خمینی در سال امام، مجله مشکوة، شماره 62 ـ 65، 1378، ص50 ـ 73. معرفی 436 کتاب و مقاله که در مطبوعات ایران در سال 1378 درباره امام‌خمینی نوشته شده است؛ | |||
18. طالقانی، رضا، بررسی اجمالی آثار عرفانی امام‌خمینی، مجله آشنا، خرداد ـ تیر 1371؛ | |||
19. عماد دشتی، صدرالدین، کتابشناسی موضوعی توصیفی آثار امام راحل، مجله حضور، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد رحلت امام‌خمینی، بهار 1376، ص40 ـ 54. معرفی توصیفی 68 کتاب و رساله از امام‌خمینی در قالب موضوع‌های فلسفه و عرفان، تفسیر، کلام، اخلاق، حدیث، فقه، فتاوی، اصول فقه، حکومت، اجتماع، شعر و ادب و آثار دیگران است؛ | |||
20. فهیمی، مهدی، کتابشناسی حضرت امام‌خمینی، مجله کیهان فرهنگی، سال ششم، شماره 3، خرداد 1368، ص12 ـ 15. معرفی اجمالی 24 اثر از آثار امام‌خمینی است؛ | |||
21. قاسمی، جواد، فهرست کتابهای منتشرشده به زبان انگلیسی درباره امام‌خمینی، مجله مشکوة، شماره 62 ـ 65، 1378، ص74 ـ 75. فهرست سی اثر که به زبان انگلیسی درباره امام‌خمینی نوشته شده‌اند؛ | |||
22. مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، مجله، کتابهای منتشرشده درباره امام‌خمینی، سال سوم، شماره 9 ـ 10، تابستان ـ پاییز 1378، ص172 ـ 178. معرفی 259 اثر از آثار امام‌خمینی یا آثار منتشرشده درباره ایشان است؛ | |||
23. کتاب ماه، مجله، فهرست کتابهای منتشرشده درباره امام‌خمینی، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378، ص72 به بعد. معرفی اجمالی 298 کتاب منتشرشده به زبان فارسی درباره اندیشه و شخصیت امام‌خمینی ویژگی‌های ایشان و... است؛ | |||
24. کتاب ماه، مجله، معرفی چند کتاب درباره امام‌خمینی، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378، ص67 ـ 71. معرفی پانزده کتاب منتشرشده به زبان فارسی درباره ابعاد مختلف شخصیت و اندیشه امام‌خمینی است؛ | |||
25. کفایی، امیرحسین، کتابشناسی آثار حضرت امام‌خمینی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 1/30/1378، ص37 ـ 41. معرفی 24 کتاب از مهم‌ترین آثار امام‌خمینی است؛ | |||
26. مرادی‌نیا، محمدجواد، معرفی آثار مکتوب امام‌خمینی، روزنامه اطلاعات، 20/3/1378، ش21644؛ | |||
27. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، آشنایی با دفتر مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی در قم، مجله متین، سال اول، شماره 2، بهار 1378، ص295 ـ 301. معرفی کتاب‌ها و تقریرات فقهی و اصولی امام‌خمینی است؛ | |||
28. نجف‌زاده بارفروش، محمدباقر، معرفی گذرای آثار امام‌خمینی، مجله اطلاعات هفتگی، شماره 2442، 21 تیر ـ 28 تیر 1368، ص42 ـ 45. معرفی و ارزیابی آثار امام‌خمینی است. | |||
منابع: آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، بیروت، دارالاضواء، چاپ سوم، 1403ق؛ احمدی فقیه یزدی، محمدحسن، الامام‌الخمینی، الآثار و المؤلفات، بیروت، دارالروضه، بی‌تا؛ استادی، رضا، تألیفات و آثار حضرت امام‌خمینی، مجله مشکوة، شماره 23 ـ 24، 1368ش؛ امه‌طلب، فرخ، جریان تعاملی آثار، آرا و رفتار سیاسی امام‌خمینی، مؤلفههای اندیشه سیاسی امام‌خمینی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ اول، تهران، 1379ش؛ امیری، کیومرث، کتابشناسی حضرت امام‌خمینی به زبانهای غیر فارسی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378ش؛ امینی، خلیل‌الله، معرفی سه کتاب به قلم نویسندگان خارجی درباره امام‌خمینی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378ش؛ انصاری قمی، ناصرالدین، آثار حدیثی امام‌خمینی، مجله علوم حدیث، شماره 14، 1378ش؛ برومند، فیروزه، راهنمای تدوین کتابشناسی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، چاپ اول، 1368ش؛ حسینی، سیدرضا، تقریرات درس امام، مجله حضور، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد امام‌خمینی، 1376ش؛ حوزه، مجله، سیری در تألیفات اخلاقی، عرفانی حضرت امام، شماره 37 ـ 38، 1369ش؛ همان، کتابنامه امام سیری در تألیفات فقهی و اصولی حضرت امام، شماره 37 و 38، 1369ش؛ خمینی، سیداحمد، مصاحبه، چاپ‌شده در سرگذشتهای ویژه از زندگی حضرت امام‌خمینی، تدوین مصطفی وجدانی، تهران، پیام آزادی، چاپ اول، 1367ش؛ دشتی، عمادالدین، کتابشناسی مجموعه‌های شعری در سوگ امام راحل، مجله حضور، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد امام‌خمینی، 1376ش؛ دهقان، علی و امیرحسین کفایی، چکیده پایان‌نامه‌های انقلاب اسلامی و امام‌خمینی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور، تهران، پیام آزادی، چاپ اول، 1378ش؛ ذاکری، علی‌اکبر، سال‌شمار زندگی امام‌خمینی، مجله حوزه، شماره 96، 1378ش؛ ذکایی ساوجی، مرتضی، کتابشناسی امام‌خمینی در غرب، مجله کیهان فرهنگی، شماره 176، 1380ش؛ رحمانی، حمید، کتابشناسی توصیفی کتاب‌شناسی‌های امام‌خمینی، مجله حضور، شماره 41، 1381ش؛ رحمتی، حسینعلی، مأخذشناسی سیره فلسفی امام‌خمینی، مجله نامه مفید، شماره 20، 1378ش؛ روحانی، سیدحمید، نهضت امام‌خمینی، تهران، عروج، چاپ پانزدهم، 1381ش؛ ریحان یزدی، علیرضا، آینه دانشوران، مقدمه، تعلیقات و اضافات ناصر باقری بیدهندی، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، چاپ سوم، 1372ش؛ سروش، انتشارات، فهرست سخنرانیهای امام در آرشیوهای سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، تهران، چاپ اول، 1364ش؛ سلیمانی، فرشید و زهره محققی، معرفی سمینارهای برگزار شده در مورد حضرت امام‌خمینی، مجله حضور، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد امام‌خمینی، 1376ش؛ شریف رازی، محمد، آثار الحجة و دائرةالمعارف حوزه علمیه قم، قم، دارالکتاب، چاپ سوم، 1332ش؛ شیرازی، علی، کتابشناسی توصیفی، سیری در آثار ارزشمند امام‌خمینی، مجله معرفت، شماره 31، 1378ش؛ صدیقیان، محمدجواد و منصور میرعمادی، فهرست کتابهای مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی و مؤسسه چاپ و نشر عروج، سال 1379 ـ 1368، تهران، مؤسسه تنظیم ...، 1379ش؛ عماد دشتی، صدرالدین، کتابشناسی موضوعی توصیفی آثار امام راحل، مجله حضور، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد امام‌خمینی، 1376ش؛ کینن، استلا، فرهنگ فشرده علوم کتاب‌داری و اطلاعرسانی، ترجمه فاطمه اسدی گرگانی، تهران، کتابدار، چاپ اول، 1378ش؛ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، کوثر، مجموعه سخنرانیهای حضرت امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم ...، چاپ اول، 1371ش؛ همو، محضر نور، فهرست دیدارهای امام‌خمینی، تهران، چاپ دوم، 1374ش؛ مرکز اسلامی انگلیس، امام‌خمینی و انقلاب اسلامی در رسالههای دکتری و نشریات دانشگاهی، ترجمه محمدرضا آهنی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی دانشگاه امام‌حسین(ع)، چاپ اول، 1378ش؛ مرکز امور مشارکت زنان ریاست جمهوری، کتابشناسی جایگاه زن در اندیشه حضرت امام‌خمینی، تهران، برگ زیتون، چاپ اول، 1380ش؛ مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، مجله، کتابهای منتشرشده درباره امام‌خمینی، شماره 9 ـ 10، 1378ش؛ معاونت پژوهشی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، مقاله‌شناسی توصیفی امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، 1379ش؛ نادرپور، محمدرضا و دیگران، کتابشناسی موضوعی امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم ...، چاپ اول، 1379ش؛ وهمن، امیر، امام‌خمینی در نگاه دایرةالمعارفهای غربی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378ش؛ یوسفی فخر، سیدحسین، مأخذشناسی فرمان هشت‌ماده‌ای امام‌خمینی، چاپ‌شده در امام‌خمینی و فرمان هشت‌ماده‌ای، قم، مؤسسه تنظیم ...، چاپ اول، 1392ش. | |||
حسینعلی رحمتی | |||
نسخهٔ ۱۳ دی ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۵۸
کتابشناسیها، معرفی مأخذشناسی‌های آثار و اندیشه امام‌خمینی. کتابشناسی را سیاهه منابع یا مدارک درباره فرد یا موضوعی خاص (کینن، 4) یا مجموعهای که دربردارنده اطلاعات کتابشناختی آثار خطی یا چاپی بوده و با نظم مخصوص و با هدف استناد و ارائه اطلاعات تهیه شده (برومند، 6)، معرفی کرده‌اند. هدف از انجام چنین‌کاری، فراهم‌کردن امکان دسترسی دقیق و سریع به منابع موجود درباره یک موضوع یا یک شخص خاص است. ویژگی‌های فردی و اجتماعی امام‌خمینی و نقش ایشان در تأسیس حکومت دینی، باعث شده است در داخل و خارج کشور، آثار فراوانی درباره ایشان نگاشته شود. برای اطلاعرسانی بهینه و به‌سامان درباره این منابع نیز تاکنون کتاب‌شناسی‌های گوناگونی تهیه شده است؛ به طوری که تا سال 1392، بیش از شصت مأخذشناسی درباره امام‌خمینی گزارش شده است (برای شصت مورد آن، ← رحمانی، 264). این تعداد، غیر از منابعی است که به طور کوتاه، نام چند اثر ایشان را آوردهاند. قدیمیترین مأخذشناسی، مربوط به حدود سال 1310 است که چهار اثر امام‌خمینی را معرفی کرده است (← ریحان یزدی، 187) و یا منبع دیگر که در سال 1332، هفده اثر از ایشان را در زمینههای عرفان، فقه، اصول و مسائل سیاسی ـ اجتماعی معرفی کرده است (← شریف رازی، 2/45). بیشتر منابع اولیه به معرفی اجمالی آثار بسنده کرده، از توصیف آنها خودداری کرده‌اند. شمار این منابع پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، حدود ده مورد است (استادی، 251)؛ ولی با پیروزی انقلاب و افزایش کتاب‌ها و مقاله‌ها دراین‌باره، شمار کتابشناسیها نیز افزایش یافته است؛ به گونهایکه میتوان گفت تا سال 1377 به طور میانگین هر سال یک کتابشناسی تدوین شده است. اوج تهیه کتابشناسیها سال 1378 است. در این سال که به مناسبت یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی به نام ایشان خوانده شد، سی کتابشناسی ـ حدود 43% کل کتابشناسیها ـ منتشر گردید (← رحمانی، 263 ـ 293). شیوهها: تنظیم کتابشناسیها براساس یک معیار نیست و منابع معرفی‌شده در هر کتابشناسی، با توجه به هدف گردآورنده، به گونهای خاص تنظیم شده است. برخی شاخصههایی که دراین‌باره به آنها توجه شده است، عبارت‌اند از: 1. زبان: بیشتر کتابشناسیها به زبان فارسی و در ایران تهیه شده‌اند؛ ولی برخی از آنها به زبانهای دیگر نیز ترجمه شده‌اند (ازجمله، ← احمدی فقیه). مواردی که در خارج از ایران تهیه و به فارسی ترجمه شده باشند، بسیار اندک است (برای نمونه، ← مرکز اسلامی). بیشتر منابع معرفی‌شده نیز به زبان فارسی است؛ ولی برخی کتابشناسیها به معرفی کتاب‌ها، مقاله‌ها و پایان‌نامه‌های انگلیسی، عربی، آلمانی، فرانسه، ترکی استانبولی، اردو، لهستانی و سوئدی نیز پرداخته‌اند (← ذکایی، 11؛ امیری، 72). در میان زبانهای غیر فارسی، منابع انگلیسی‌زبان فراوانی بیشتری دارند؛ 2. نسبت منابع با امام‌خمینی: از این جهت، کتابشناسیها سه دسته‌اند: برخی تنها آثار خود امام‌خمینی (← استادی، 249) و برخی دیگر تنها آثار درباره ایشان را معرفی کرده‌اند (← مطالعات معرفتی، 172) و گروهی دیگر هر کدام از این دو دسته را جدا آوردهاند (← صدیقیان و میرعمادی؛ عماد دشتی، 40؛ دشتی، 61)؛ 3. زمان و مکان: در مواردی منابع، براساس مقطع زمانی خاص انتخاب شده‌اند (← مرکز اسلامی) یا براساس سیر زمانی تألیف آنها، مثلاً به پنج دوره تقسیم شده‌اند (← امه‌طلب). از نظر مکان نیز هرچند بیشتر کتابشناسیها درباره آثار تألیف‌شده در ایران‌اند، اما برخی نیز منابع مربوط به یک منطقه جغرافیایی را پوشش داده‌اند (برای نمونه، ← مرکز اسلامی)؛ 4. موضوع: کتاب‌شناسی‌های انجام‌شده، گستره موضوعی متنوعی را دربر میگیرند: تک‌موضوعی، که به معرفی منابع یک موضوع خاص می‌پردازد؛ مانند دیدگاه امام‌خمینی درباره زنان (← مرکز امور)، یا دیدگاه‌ها و آثار حدیثی (← انصاری قمی، 233)، اخلاقی و عرفانی (← حوزه، سیری در، 416)، فقهی و اصولی (← حوزه، کتابنامه، 403) یا فلسفی (← رحمتی، 213) ایشان را بررسی و معرفی می‌کند. چندموضوعی، که منابع مربوط به چند موضوع یا محور را تنظیم می‌نماید (برای نمونه، ← نادرپور و دیگران)، و عمومی، که تنها براساس نام پدیدآورنده یا عنوان اثر تنظیم می‌شود (← صدیقیان و میرعمادی؛ عماد دشتی، 40). کتاب‌شناسی‌های چندموضوعی از بسامد بیشتری برخورداراند. از سوی دیگر، روش معمول و ساختار کتاب‌شناسی‌های انجام‌شده بدین صورت است که نویسنده نخست طی مقدمهای، ضمن بیان نکاتی درباره زندگی، شخصیت و آثار امام‌خمینی و منابع مربوط به ایشان، هدف و روش انجام کار را بیان می‌کند. پس از آن، متن کتابشناسی قرار دارد که براساس شاخصههای مختلف تنظیم شده است. هر مدخل معمولاً براساس نام پدیدآورنده است، به‌جز آثار خود امام‌خمینی که براساس عنوان کتاب است. در مورد کتاب‌ها، پس از نام پدیدآورنده، عنوان کتاب، نام مترجم، محل نشر، ناشر، نوبت چاپ، تاریخ نشر و شمار صفحات آمده است (برای نمونه، ← مطالعات معرفتی، 172) و در معرفی مقاله‌ها، پس از نام پدیدآورنده، عنوان مقاله، نام سند و سال، شماره و تاریخ آن و شماره صفحات قرار دارد (برای نمونه، ← معاونت پژوهشی). در مدخل‌های مربوط به پایان‌نامه‌ها افزون بر نام دانشجو و عنوان پایان‌نامه، رشته درسی، نام استادان راهنما و مشاور، نام دانشگاه و دانشکده، تاریخ دفاع و شمار صفحات آمده است (برای نمونه، ← دهقان و کفایی). در کتابشناسی توصیفی، پس از ذکر مشخصات کتابشناختی، گزارشی از مطالب مطرح‌شده در هر منبع آمده است. بیشتر کتاب‌شناسی‌هایی که به صورت کتاب منتشر شده‌اند، دارای فهرست‌ها و نمایههای گوناگون‌اند. کتاب‌شناسی‌های انجام‌شده از نظر شیوه اطلاعرسانی نیز چند دسته‌اند: برخی تنها به بیان عنوان کتابهای امام‌خمینی پرداخته، از آوردن مشخصات کتابشناختی یا وصف آنها خودداری کرده‌اند. بیشتر این موارد مربوط به معرفی‌های انجام‌شده در پیش از انقلاب است (برای نمونه، ← شریف، 2/45). دسته دیگر به صورت اجمالی است و گردآورنده به آوردن مشخصات کتابشناختی اثر ـ مانند ناشر، سال نشر و نوبت چاپ ـ بسنده کرده است (برای نمونه، ← مطالعات معرفتی، 172). دسته سوم نیز به صورت وصفی است که افزون بر اطلاعات دسته قبل، توصیفی از محتوای هر منبع، اختلاف نسخه‌ها، تاریخچه تألیف و مانند آن نیز آمده است (برای نمونه، ← استادی، 249؛ شیرازی، 99 ـ 110). روش توصیفی، بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده است. قالبها: کتابشناسیها گاه به صورت یک کتاب کامل، گاه به صورت بخشی از یک کتاب و در مواردی هم در قالب یک مقاله منتشر شده‌اند (رحمانی، 263 ـ 264). برخی از معرفی‌ها هم در ضمن خاطرات افراد (← خمینی، 1/128 ـ 132)، سال‌شمار زندگی امام‌خمینی (← ذاکری، 261) یا بیان حوادث انقلاب (← روحانی، 1/70 ـ 74) آمده‌اند. از نظر تعداد، کتاب‌شناسی‌های در قالب مقاله، در رتبه اول (حدود 70%) و پس از آن، کتاب قرار دارد. مواد: منابع معرفی‌شده در کتاب‌شناسی‌های امام‌خمینی چند دسته‌اند: برخی به معرفی کتاب، مقاله و گفت‌وگو پرداخته‌اند (← یوسفی فخر، 95 ـ 112). برخی تنها به معرفی کتاب پرداخته‌اند؛ خواه کتاب‌ها و رسالههای خود ایشان (برای مثال، ← احمدی فقیه) و خواه کتابهای درباره ایشان (← مطالعات معرفتی، 172). برخی دیگر نیز صرفاً به معرفی مقالات (برای نمونه، ← معاونت پژوهشی) یا پایان‌نامه‌ها (← دهقان و کفایی) بسنده کرده‌اند. بعضی کتابشناسیها نیز معرفی سخنرانی‌ها (← مؤسسه تنظیم، کوثر)، تقریرات (← حسینی، 55)، مجموعه‌های شعری (← دشتی، 61)، همایش‌ها (← سلیمانی و محققی، 69)، نوارهای سخنرانی (← سروش)، دیدارهای امام‌خمینی (← مؤسسه تنظیم، محضر نور) و یا امام‌خمینی در دایرةالمعارفهای غربی (← وهمن، 60) را برعهده گرفتهاند و برخی چند عنوان از عناوین یادشده را پوشش داده‌اند (برای نمونه، ← نادرپور و دیگران). بیشترین درصد فراوانی مواد معرفی‌شده، مربوط به مقالات است و کتاب‌ها و پایان‌نامه‌ها در رتبه بعدی جای میگیرند. از نظر شمار منابع معرفی‌شده در یک کتابشناسی نیز کمترین تعداد سه (← امینی، 48) و بیشترین تعداد 6956 مورد است (← معاونت پژوهشی). برخی کتابشناسیها نیز ویژه امام‌خمینی نیستند و تنها در یک یا چند بخش به کتابشناسی امام‌خمینی اختصاص یافته‌اند. فهرست تفصیلی: فهرست پیش رو درباره کتاب‌ها، پایان‌نامه‌ها و مقالاتی است که به معرفی آثار امام‌خمینی یا آثار درباره ایشان می‌پردازند. اسامی کتاب‌هایی مانند آثار الحجه یا تاریخ و دایرةالمعارف حوزه علمیه قم (محمد شریف رازی) و بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی (سیدحمید روحانی)، رجال قم (سیدمحمد مقدس‌زاده)، فهرست کتب چاپی فارسی (خان‌بابا مشار)، فقهای نامدار شیعه (عبدالرحیم عقیقی بخشایشی)، نقباء البشر (آقابزرگ تهرانی)، گنجینه دانشمندان (محمد شریف رازی) و آینه دانشوران (سیدعلیرضا ریحان یزدی) که تنها به معرفی اجمالی فهرست آثار امام‌خمینی پرداخته‌اند، در این کتابشناسی نیامده است، اما شماری از کتابهای امام‌خمینی در کتاب الذریعه الی تصانیف الشیعه معرفی شده‌اند (آقابزرگ، 13/69؛ 18/13؛ 21/123 و 26/285). بعضی کتابشناسیها تنها به امام‌خمینی مربوط هستند و بعضی درباره امام‌خمینی و انقلاب اسلامی ایران؛ برخی از آنها نیز صرفاً کتاب‌شناسی‌اند، ولی بعضی دیگر زندگی‌نامه امام‌خمینی هستند که در آنها بخشی به معرفی اجمالی یا تفصیلی تألیفات ایشان اختصاص یافته است: الف) کتاب و پایان‌نامه: 1. آرمین، محسن و افسر رزازی‌فر، کتابشناسی توصیفی انقلاب اسلامی ایران 1357 ـ 1370، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعه و تحقیقات رسانه‌ها، چاپ اول، 1377، 160 + 152ص؛ معرفی کتابهای فارسی و انگلیسی منتشرشده درباره امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، در محدوده زمانی سال‌های 1357 ـ 1370. در این اثر 983 کتاب و دوازده پایان‌نامه به زبان فارسی معرفی شده است؛ چنان‌که 597 کتاب و 74 پایان‌نامه نیز به زبان لاتین آمده است؛ 2. احمدی فقیه یزدی، محمدحسن، آثار و تألیفات حضرت آیت‌الله العظمی امام‌خمینی، تهران، مرکز نشر مدرس، چاپ اول، 1368، 70ص. معرفی توصیفی آثار و تألیفات امام‌خمینی، گزارشی از مباحث مطرح‌شده در آنها، شرایط تألیف آنها، نقد و بررسی برخی چاپ‌های انجام‌شده از آثار ایشان. این کتاب به زبان عربی نیز ترجمه شده است (← احمدی فقیه). مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی نیز این اثر را چاپ کرده است؛ 3. امیرخانی فراهانی، فاطمه؛ فهرست مقالات منتشرشده درباره انقلاب اسلامی (به زبان انگلیسی)، 1357 ـ 1377، تهران، انتشارات بین‌المللی الهدی، 1378ش/1999م، 789ص. فهرست 1481 مقاله که درباره امام‌خمینی و ابعاد مختلف انقلاب اسلامی، در سال‌های 1357 ـ 1377 نوشته شده است. این مقالات ذیل عناوینِ زیر تنظیم شده‌اند: پیشنیه انقلاب اسلامی، علل و عوامل پیروزی انقلاب، مبانی نظری انقلاب، امام‌خمینی و حکومت اسلامی در ایران، سیاست داخلی و خارجی جمهوری اسلامی، نهادهای انقلابی، فرهنگ ادب و هنر، روابط ایران و امریکا، جنگ ایران و عراق، احزاب سیاسی، اقوام ایرانی و انقلاب، اقتصاد ایران، موقعیت زنان در جمهوری اسلامی؛ 4. امیری، کیومرث، مأخذشناسی امام‌خمینی، تهران، باز، چاپ اول، 1378، 327ص. معرفی 1431 کتاب و مقاله از امام‌خمینی یا درباره ایشان، به زبانهای فارسی، انگلیسی، فرانسه، آلمانی، ترکی، عربی، اردو و...که در داخل یا خارج از کشور منتشر شده‌اند؛ 5. امیری، کیومرث، چکیده پایان‌نامه‌های دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاه‌های جهان درباره امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، باز، چاپ اول، 1378، چهارده + 368ص. فهرست 252 پایان‌نامه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری که در دانشگاه‌های امریکا، کانادا و دیگر کشورهای جهان درباره شخصیت و اندیشه امام‌خمینی و انقلاب اسلامی نگاشته‌شده، براساس سال نشر، از 1980 ـ 1998م، تنظیم شده است؛ 6. امیری، محمود، چکیده یکصد کتاب درباره امام‌خمینی به زبانهای غیر فارسی، تهران، پیام آزادی، چاپ اول، 1378، 259ص. معرفی یکصد کتاب منتشرشده درباره امام‌خمینی به زبانهای انگلیسی، عربی، آلمانی، فرانسه، ترکی، اسپانیولی و لهستانی، همراه با خلاصه‌ای از مباحث هر کتاب است؛ 7. انصاری، حمید، حدیث بیداری، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ سوم، 1374، ص 214 ـ 243. معرفی 48 اثر از امام‌خمینی طبق سیر تاریخ نگارش، همراه با بیان مشخصات کتابشناختی هر اثر است؛ 8. پویا، حسن، کتابشناسی تحریر الوسیله، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، 1391، 128ص. معرفی اجمالی تحریر الوسیله و نجاة العباد، سپس گزارش ترجمه‌ها، گزیده‌ها، تعلیقات، مستندات و شروح تحریر است؛
9. جهاد دانشگاهی، بوی گل، نظری اجمالی به آثار منتشرشده حضرت امام‌خمینی، مشهد، 1369، 116ص. معرفی هجده اثر از امام‌خمینی است؛
10. جهانشاه، ناصر، گزیده صد کتاب آلمانی درباره اسلام و ایران، 468ص. معرفی توصیفی یکصد کتاب که یا به زبان آلمانی نوشته‌شده یا از ترجمه آلمانی آنها در زمینه ایران، اسلام و امام‌خمینی استفاده شده است؛ 11. حبیبی، سلمان، کتابشناسی توصیفی ولایت فقیه، قم، مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما، 1381، 330ص. بخشی از کتاب دربردارنده کتابهای فارسی و عربی، پایان‌نامه‌ها و فهرست موضوعی مقالات با محور اندیشه امام‌خمینی است؛ 12. دهقان، علی و امیرحسین کفایی، چکیده پایان‌نامه‌های دانشگاهها و مراکز آموزش عالی ایران درباره امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، پیام آزادی، 1378، 293ص. گزارشی توصیفی از 159 پایان‌نامه نگاشته‌شده در دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی، تربیت مدرس، امام‌صادق(ع)، آزاد اسلامی و دانشکده بین‌الملل وزارت امور خارجه درباره ابعاد شخصیت و اندیشه امام‌خمینی و انقلاب اسلامی است؛ 13. رحمانی، حمید، کتابشناسی توصیفی کتاب‌شناسی‌های امام‌خمینی، تهران، نشر هستی‌نما، چاپ اول، 1382، 107ص. گزارشی از فهرست‌واره‌های آثار، همچنین خود آثار امام‌خمینی، همراه با خلاصه‌ای از موضوعات است؛ 14. زمانی جباری، افسانه، مأخذشناسی توصیفی فقهی، اصولی و حقوقی امام‌خمینی، تهران، پژوهشکده امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، چاپ اول، 1382، 559ص. در قسمت اول کتاب به صورت فهرست‌وار بخش‌های کتابهای درباره آثار امام‌خمینی آمده است. بخش‌های بعدی به مقالات و پایان‌نامه‌های درباره امام‌خمینی اختصاص یافته است؛ 15. صدیقیان، محمدجواد و منصور میرعمادی، فهرست کتابهای مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، 1379، 240ص. معرفی آثاری که مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی و چاپخانه عروج آنها را به چاپ رسانده‌اند؛ ازجمله آثار و تألیفات امام‌خمینی؛ 16. عاملی، سعیدرضا، خلاصه پایان‌نامه‌های دکتری و مقالات خارجی درباره امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، ترجمه محمدرضا آهنی، چاپ اول، تهران، دبیرخانه همایش پژوهشکده علوم انسانی دانشگاه امام‌حسین(ع)، 1378، 348ص. معرفی بیست رساله دکتری (سال‌های 1980 ـ 1996)، کتاب و مقاله مندرج در نشریات دانشگاهی اروپا و امریکای شمالی که با رهیافت‌های جامعه‌شناختی، سیاسی، تاریخی، اقتصادی، روان‌شناسی سیاسی و مدیریتی به بررسی و تحلیل انقلاب اسلامی ایران و رهبری امام‌خمینی، در دو سطح خرد و کلان پرداخته‌اند؛ 17. کتابخانه آستان قدس رضوی، کتابنامه انقلاب اسلامی، مشهد، 1361، 170ص. فهرستی از کتاب‌ها و مقالات فارسی و غیر فارسی درباره انقلاب اسلامی و امام‌خمینی است؛ 18. گلی زواره، غلامرضا، فرازهای فروزان، پژوهشی در سیره اخلاقی، تربیتی و عرفانی حضرت امام‌خمینی، قم، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی حضور، چاپ اول، 1379، ص 468 ـ 501. نگاهی به شخصیت امام‌خمینی در عرصه قلم و نگارش، معرفی 53 اثر از امام‌خمینی در حوزه فقه، اصول، اخلاق، عرفان، تفسیر و حدیث، حکمت نظری و عملی، کلام و عقاید، بیانات، مکاتبات و نامه‌هاست؛ 19. مرتضایی، علی‌اکبر و فاطمه امیرخانی فراهانی، کتابشناسی کتابهای منتشرشده درباره انقلاب اسلامی در جهان (1375 ـ 1376)، تهران، انتشارات بین‌المللی الهدی، چاپ اول، 1377، 723ص. فهرست 1179 عنوان کتاب که درباره امام‌خمینی و انقلاب اسلامی طی سال‌های 1357 ـ 1376ش/1979 ـ 1997م در خارج از کشور به زبانهای انگلیسی، فرانسه، آلمانی، ترکی استانبولی، روسی، سوئدی، اندونزیایی، اسپانیولی، ژاپنی، لهستانی، عربی، اردو و فارسی نگاشته شده‌اند؛ 20. مرکز اسناد انقلاب اسلامی، کتابشناسی 15 خرداد، تهران، چاپ اول، 1375، 214ص. معرفی 195 کتاب و 1116 مقاله درباره قیام 15 خرداد و امام‌خمینی است؛ 21. مرکز مشارکت امور زنان ریاست جمهوری، کتابشناسی جایگاه زن در اندیشه حضرت امام‌خمینی، تهران، برگ زیتون، چاپ اول، 1380، 206ص. فهرست 622 کتاب و مقاله درباره دیدگاه‌های امام‌خمینی درباره زنان که تا سال 1378 به زبان فارسی نگاشته شده‌اند؛ 22. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، کتابشناسی مجموعه آثار امام‌خمینی، تهران، چاپ و نشر عروج، 1387، 68ص. معرفی آثار امام‌خمینی شرح‌ها و تقریرات آثار ایشان است؛ 23. منشادی، مرتضی و دیگران، کتابشناسی توصیفی امام‌خمینی، بندرعباس، دانشگاه هرمزگان، چاپ اول، 1378، 442ص. معرفی تفصیلی آثار امام‌خمینی و موضوعات مطرح‌شده در آنهاست؛ 24. مهدوی، موسی و جمشید منصور قناعی، کتابشناسی انقلاب اسلامی و امام‌خمینی، تهران، خانه کتاب، چاپ اول، 1388، 574ص؛ 25. نادرپور، محمدرضا و دیگران، کتابشناسی توصیفی امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، 1379، 334ص. فهرست آثار قلمی امام‌خمینی یا آثار گردآوری‌شده از بیانات و سخنرانیهای ایشان، نیز آثار نویسندگان دیگر درباره ابعاد مختلف شخصیت و نهضت امام‌خمینی است که ذیل یازده موضوع تنظیم شده است؛ 26. نوری، محمد و علی نصر اصفهانی، امام‌خمینی و حکومت اسلامی، مأخذشناسی اندیشه سیاسی امام‌خمینی، ج9، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، 1378، 515ص. معرفی تفصیلی آثار امام‌خمینی درباره حکومت و آثار چاپی (کتاب، پایان‌نامه، مقاله و پژوهش) است که به زبانهای مختلف درباره دیدگاه‌های حکومتی ایشان نگاشته شده‌اند. ب) مقاله: 1. استادی، رضا، کتاب‌ها و آثار علمی امام‌خمینی، مجله حضور، شماره 1، خرداد 1370، ص172 ـ 194. تحصیلات و اساتید امام‌خمینی، موضوعات دهگانه آثار امام‌خمینی، شهرت علمی امام‌خمینی، معرفی 85 اثر عرفانی، اخلاقی، فقهی، اصولی، ادبی و سیاسی از امام‌خمینی همراه با گزارشی از محتوای هر کتاب و مشخصات کتابشناختی آن. این مقاله، با تغییرات مختصری، در منابع زیر بازچاپ شده است: الف) مجله مشکوة، شماره 23 ـ 24، 1368، ص249 ـ 273. این مقاله با تغییر و تکمیل در مجله حضور بازچاپ شده است؛ ب) مجله کیهان اندیشه، شماره 29 فروردین و اردیبهشت 1369، ص143 ـ 161؛ ج) فقهای نامدار شیعه، عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، قم، دفتر نشر نوید اسلام، چاپ سوم، 1376، ص 528 ـ 539؛ د) ترجمه عربی آن در قالب کتاب نیز چاپ شده است؛ 2. امیری، کیومرث، کتابشناسی حضرت امام‌خمینی به زبانهای غیر فارسی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378، ص72 ـ 78. معرفی برخی از مهم‌ترین کتابهای منتشرشده به زبانهای اردو، انگلیسی، آلمانی، ترکی، سوئدی، اسپانیولی، عربی و فارسی در خارج کشور درباره شخصیت و اندیشه امام‌خمینی است؛ 3. امینی، خلیل‌الله، معرفی سه کتاب به قلم نویسندگان خارجی درباره امام‌خمینی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378، ص48 ـ 51. معرفی سه کتاب که به بررسی شخصیت امام‌خمینی و انقلاب اسلامی پرداخته‌اند: الف) ولایت فقیه: امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، نوشته افضل حیدر؛ ب) خمینی، یک انقلابی به نام خدا، نوشته هاینتس نوس بائومر؛ ج) امام‌خمینی، نیروی الهام‌بخش اسلام، نوشته سیدجعفر السقوف؛ 4. انصاری قمی، ناصرالدین، آثار حدیثی امام‌خمینی، مجله علوم حدیث، شماره 14، زمستان 1378، ص232 ـ 249. معرفی توصیفی شش اثر حدیثی امام‌خمینی: شرح چهل حدیث، شرح حدیث جنود عقل و جهل، شرح حدیث رأس الجالوت، التعلیقة علی الفوائد الرضویه، شرح دعاء السحر و بدائع الدرر فی قاعدة نفی الضرر؛ 5. انصاری قمی، ناصرالدین، تألیفات و تقریرات امام‌خمینی، مجله آینه پژوهش، شماره 58، مهر ـ آبان 1378، ص202 ـ 216. معرفی 95 اثر از تألیفات امام‌خمینی و شرح‌ها، تلخیص‌ها و حاشیه‌های آنها، در زمینه فقه، اصول، قواعد فقهیه، حدیث، عرفان و اخلاق، تفسیر، کلام و عقاید، شعر و ادب، حکومت اسلامی و سخنان موضوعی است؛ 6. باقری، معصومه، آشنایی با مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، مجله کتاب ماه، بهار 1369، ص113 ـ 121. معرفی آثار امام‌خمینی و آثار چاپ‌شده به دست مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی است؛
7. پاسدار اسلام، مجله، درباره مقام امام‌خمینی و تألیفات ایشان، شماره 34، 1363، ص54 ـ 56؛
8. حسینی، سیدرضا، تقریرات درس امام، مجله حضور، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد رحلت امام‌خمینی، بهار 1376، ص55 ـ 60. نگاهی به حوزه درس امام‌خمینی، روش ایشان در پرورش شاگردان، تقریرنویسی و اهمیت آن در حوزه‌های علوم دینی و معرفی 39 تقریر انجام‌شده از درس‌های امام‌خمینی به دست شاگردان ایشان، در سه موضوع فقه، اصول، اخلاق و فلسفه و در سه دسته چاپ‌شده، چاپ‌نشده و در دست چاپ است؛ 9. حضور، مجله، کتابشناسی حضرت امام‌خمینی، شماره 5 ـ 6، 1371، ص103 ـ 111. معرفی آثار امام‌خمینی و آثاری که مستقیماً به اندیشه‌های ایشان پرداخته‌اند. این کتابنامه در نُه بخش تنظیم شده است: سخنرانی‌ها، پیام‌ها و مصاحبه‌ها؛ مجموعه‌های موضوعی و برگزیده سخنان؛ آثار چاپ‌شده فقهی، عرفانی و اشعار؛ شرح و تفسیر آثار و اشعار؛ زندگی‌نامه امام‌خمینی؛ خاطرات، مقالات و مصاحبه‌های درباره امام‌خمینی؛ اشعار در مدح و رثای ایشان؛ آثار پراکنده؛ کتابشناسی؛ 10. حوزه، مجله، کتابنامه امام: سیری در تألیفات فقهی و اصولی ـ اخلاقی و عرفانی، شماره 37 ـ 38، فروردین ـ تیر 1369، ص403 ـ 424. بررسی ویژگی‌های کلی آثار مکتوب امام‌خمینی، همراه با معرفی آثار ایشان در زمینه فقه اصول، اخلاق و عرفان است؛ 11. دشتی، عمادالدین، کتابشناسی توصیفی مجموعه‌های شعری در سوگ امام راحل، مجله حضور، آن موج آرام، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد رحلت امام‌خمینی، خرداد 1376، ص61 ـ 62. معرفی 22 مجموعه شعرِ شاعرانی ایرانی درباره رحلت امام‌خمینی از 1368 ـ 1374 است؛ 12. ذکایی ساوجی، مرتضی، کتابشناسی امام‌خمینی در غرب، مجله راه دانش، شماره 13 ـ 14، 1377، ص289 ـ 292. به معرفی کتاب‌ها و مقالاتی که درباره امام‌خمینی در خارج از کشور، به‌ویژه اروپا و امریکا و در سال‌های نخستین پیروزی انقلاب اسلامی ایران (1978 ـ 1981م/ 1357 ـ 1360ش) به چاپ رسیده، می‌پردازد. این مقاله در مجله کیهان فرهنگی، شماره 176، خرداد 1380، ص11 نیز انتشار یافته است؛ 13. رجبی، عباس، کتابشناسی برگزیده امام‌خمینی، حکومت اسلامی و انقلاب اسلامی، پژوهشنامه متین؛ شماره 3 ـ 4، تابستان ـ پاییز 1378، ص374 ـ 402. فهرست کتاب‌ها و مقاله‌ها، پایان‌نامه‌ها و همایش‌های برگزارشده تا پایان آذر 1378 درباره نظریات و اندیشه‌های سیاسی ـ اجتماعی امام‌خمینی، حکومت اسلامی و انقلاب اسلامی است؛ 14. رحمتی، حسینعلی، مأخذشناسی سیره فلسفی امام‌خمینی، مجله نامه مفید، شماره 20، زمستان 1378، ص213 ـ 234. معرفی کتاب‌ها و مقالاتی از امام‌خمینی و دیگران است که در آنها مباحثی در حوزه فلسفه محض، فلسفه سیاست و فلسفه تعلیم و تربیت از دیدگاه امام‌خمینی مطرح شده است؛ 15. زرشکی، پریا، فهرست پایان‌نامه‌های دانشجویی داخل کشور درباره امام‌خمینی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378، ص31 ـ 36 و 83 ـ 86. معرفی 130 پایان‌نامه نوشته‌شده در دانشگاه‌های ایران درباره ابعاد سیاسی، عرفانی، تربیتی و... امام‌خمینی است؛ 16. شیرازی، علی، کتابشناسی توصیفی: سیری در آثار ارزشمند حضرت امام‌خمینی، مجله معرفت، سال هشتم، شماره 3، آذر ـ دی 1378، ص99 ـ 111. این مقاله در «چهل پرده اشک» ضمیمه روزنامه جمهوری اسلامی، تیر 1368 نیز به چاپ رسیده است. معرفی 104 کتاب و رساله از آثار امام‌خمینی یا کتاب‌هایی است که دیگران با استفاده از آثار ایشان جمع‌آوری و تدوین کرده‌اند. این کتاب‌ها در زمینه اخلاق و سیر و سلوک، فقه، اصول، ادبیات، سیاست و... است؛ 17. صادق‌پور، محمدحسین، فهرست کتاب‌ها و مقاله‌های منتشرشده درباره امام‌خمینی در سال امام، مجله مشکوة، شماره 62 ـ 65، 1378، ص50 ـ 73. معرفی 436 کتاب و مقاله که در مطبوعات ایران در سال 1378 درباره امام‌خمینی نوشته شده است؛ 18. طالقانی، رضا، بررسی اجمالی آثار عرفانی امام‌خمینی، مجله آشنا، خرداد ـ تیر 1371؛ 19. عماد دشتی، صدرالدین، کتابشناسی موضوعی توصیفی آثار امام راحل، مجله حضور، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد رحلت امام‌خمینی، بهار 1376، ص40 ـ 54. معرفی توصیفی 68 کتاب و رساله از امام‌خمینی در قالب موضوع‌های فلسفه و عرفان، تفسیر، کلام، اخلاق، حدیث، فقه، فتاوی، اصول فقه، حکومت، اجتماع، شعر و ادب و آثار دیگران است؛ 20. فهیمی، مهدی، کتابشناسی حضرت امام‌خمینی، مجله کیهان فرهنگی، سال ششم، شماره 3، خرداد 1368، ص12 ـ 15. معرفی اجمالی 24 اثر از آثار امام‌خمینی است؛ 21. قاسمی، جواد، فهرست کتابهای منتشرشده به زبان انگلیسی درباره امام‌خمینی، مجله مشکوة، شماره 62 ـ 65، 1378، ص74 ـ 75. فهرست سی اثر که به زبان انگلیسی درباره امام‌خمینی نوشته شده‌اند؛ 22. مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، مجله، کتابهای منتشرشده درباره امام‌خمینی، سال سوم، شماره 9 ـ 10، تابستان ـ پاییز 1378، ص172 ـ 178. معرفی 259 اثر از آثار امام‌خمینی یا آثار منتشرشده درباره ایشان است؛
23. کتاب ماه، مجله، فهرست کتابهای منتشرشده درباره امام‌خمینی، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378، ص72 به بعد. معرفی اجمالی 298 کتاب منتشرشده به زبان فارسی درباره اندیشه و شخصیت امام‌خمینی ویژگی‌های ایشان و... است؛
24. کتاب ماه، مجله، معرفی چند کتاب درباره امام‌خمینی، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378، ص67 ـ 71. معرفی پانزده کتاب منتشرشده به زبان فارسی درباره ابعاد مختلف شخصیت و اندیشه امام‌خمینی است؛ 25. کفایی، امیرحسین، کتابشناسی آثار حضرت امام‌خمینی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 1/30/1378، ص37 ـ 41. معرفی 24 کتاب از مهم‌ترین آثار امام‌خمینی است؛ 26. مرادی‌نیا، محمدجواد، معرفی آثار مکتوب امام‌خمینی، روزنامه اطلاعات، 20/3/1378، ش21644؛ 27. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، آشنایی با دفتر مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی در قم، مجله متین، سال اول، شماره 2، بهار 1378، ص295 ـ 301. معرفی کتاب‌ها و تقریرات فقهی و اصولی امام‌خمینی است؛ 28. نجف‌زاده بارفروش، محمدباقر، معرفی گذرای آثار امام‌خمینی، مجله اطلاعات هفتگی، شماره 2442، 21 تیر ـ 28 تیر 1368، ص42 ـ 45. معرفی و ارزیابی آثار امام‌خمینی است. منابع: آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، بیروت، دارالاضواء، چاپ سوم، 1403ق؛ احمدی فقیه یزدی، محمدحسن، الامام‌الخمینی، الآثار و المؤلفات، بیروت، دارالروضه، بی‌تا؛ استادی، رضا، تألیفات و آثار حضرت امام‌خمینی، مجله مشکوة، شماره 23 ـ 24، 1368ش؛ امه‌طلب، فرخ، جریان تعاملی آثار، آرا و رفتار سیاسی امام‌خمینی، مؤلفههای اندیشه سیاسی امام‌خمینی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ اول، تهران، 1379ش؛ امیری، کیومرث، کتابشناسی حضرت امام‌خمینی به زبانهای غیر فارسی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378ش؛ امینی، خلیل‌الله، معرفی سه کتاب به قلم نویسندگان خارجی درباره امام‌خمینی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378ش؛ انصاری قمی، ناصرالدین، آثار حدیثی امام‌خمینی، مجله علوم حدیث، شماره 14، 1378ش؛ برومند، فیروزه، راهنمای تدوین کتابشناسی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، چاپ اول، 1368ش؛ حسینی، سیدرضا، تقریرات درس امام، مجله حضور، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد امام‌خمینی، 1376ش؛ حوزه، مجله، سیری در تألیفات اخلاقی، عرفانی حضرت امام، شماره 37 ـ 38، 1369ش؛ همان، کتابنامه امام سیری در تألیفات فقهی و اصولی حضرت امام، شماره 37 و 38، 1369ش؛ خمینی، سیداحمد، مصاحبه، چاپ‌شده در سرگذشتهای ویژه از زندگی حضرت امام‌خمینی، تدوین مصطفی وجدانی، تهران، پیام آزادی، چاپ اول، 1367ش؛ دشتی، عمادالدین، کتابشناسی مجموعه‌های شعری در سوگ امام راحل، مجله حضور، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد امام‌خمینی، 1376ش؛ دهقان، علی و امیرحسین کفایی، چکیده پایان‌نامه‌های انقلاب اسلامی و امام‌خمینی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور، تهران، پیام آزادی، چاپ اول، 1378ش؛ ذاکری، علی‌اکبر، سال‌شمار زندگی امام‌خمینی، مجله حوزه، شماره 96، 1378ش؛ ذکایی ساوجی، مرتضی، کتابشناسی امام‌خمینی در غرب، مجله کیهان فرهنگی، شماره 176، 1380ش؛ رحمانی، حمید، کتابشناسی توصیفی کتاب‌شناسی‌های امام‌خمینی، مجله حضور، شماره 41، 1381ش؛ رحمتی، حسینعلی، مأخذشناسی سیره فلسفی امام‌خمینی، مجله نامه مفید، شماره 20، 1378ش؛ روحانی، سیدحمید، نهضت امام‌خمینی، تهران، عروج، چاپ پانزدهم، 1381ش؛ ریحان یزدی، علیرضا، آینه دانشوران، مقدمه، تعلیقات و اضافات ناصر باقری بیدهندی، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، چاپ سوم، 1372ش؛ سروش، انتشارات، فهرست سخنرانیهای امام در آرشیوهای سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، تهران، چاپ اول، 1364ش؛ سلیمانی، فرشید و زهره محققی، معرفی سمینارهای برگزار شده در مورد حضرت امام‌خمینی، مجله حضور، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد امام‌خمینی، 1376ش؛ شریف رازی، محمد، آثار الحجة و دائرةالمعارف حوزه علمیه قم، قم، دارالکتاب، چاپ سوم، 1332ش؛ شیرازی، علی، کتابشناسی توصیفی، سیری در آثار ارزشمند امام‌خمینی، مجله معرفت، شماره 31، 1378ش؛ صدیقیان، محمدجواد و منصور میرعمادی، فهرست کتابهای مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی و مؤسسه چاپ و نشر عروج، سال 1379 ـ 1368، تهران، مؤسسه تنظیم ...، 1379ش؛ عماد دشتی، صدرالدین، کتابشناسی موضوعی توصیفی آثار امام راحل، مجله حضور، ویژه‌نامه هشتمین سالگرد امام‌خمینی، 1376ش؛ کینن، استلا، فرهنگ فشرده علوم کتاب‌داری و اطلاعرسانی، ترجمه فاطمه اسدی گرگانی، تهران، کتابدار، چاپ اول، 1378ش؛ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، کوثر، مجموعه سخنرانیهای حضرت امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم ...، چاپ اول، 1371ش؛ همو، محضر نور، فهرست دیدارهای امام‌خمینی، تهران، چاپ دوم، 1374ش؛ مرکز اسلامی انگلیس، امام‌خمینی و انقلاب اسلامی در رسالههای دکتری و نشریات دانشگاهی، ترجمه محمدرضا آهنی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی دانشگاه امام‌حسین(ع)، چاپ اول، 1378ش؛ مرکز امور مشارکت زنان ریاست جمهوری، کتابشناسی جایگاه زن در اندیشه حضرت امام‌خمینی، تهران، برگ زیتون، چاپ اول، 1380ش؛ مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، مجله، کتابهای منتشرشده درباره امام‌خمینی، شماره 9 ـ 10، 1378ش؛ معاونت پژوهشی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، مقاله‌شناسی توصیفی امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، 1379ش؛ نادرپور، محمدرضا و دیگران، کتابشناسی موضوعی امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم ...، چاپ اول، 1379ش؛ وهمن، امیر، امام‌خمینی در نگاه دایرةالمعارفهای غربی، مجله کتاب ماه، ویژه یکصدمین سال میلاد امام‌خمینی، 30/1/1378ش؛ یوسفی فخر، سیدحسین، مأخذشناسی فرمان هشت‌ماده‌ای امام‌خمینی، چاپ‌شده در امام‌خمینی و فرمان هشت‌ماده‌ای، قم، مؤسسه تنظیم ...، چاپ اول، 1392ش. حسینعلی رحمتی