حوزه علمیه نجف، حوزه نجف، تحولات گذشته و رویدادهای آن در دوره حضور امام‌خمینی.

حوزه علمیه نجف در پی هجرت شیخ طوسی به نجف در قرن پنجم شکل گرفت و تا عصر حاضر، دوره‌هایی از رشد و رکود را پشت سر گذاشت. در حوزه نجف، عمده علوم اسلامی به تناسب زمان تدریس می‌شد. از قرن سیزدهم و چهاردهم هجری، حوزه نجف با ورود به مسائل اجتماعی‌سیاسی، در برخی از جنبش‌های بزرگ معاصر حضور فعال داشت. امام‌خمینی معتقد بود مرجعیت شیعه در نجف، نهضت‌های گوناگونی در جهان اسلام را رهبری کرده، در استقلال کشورها نقش داشته است. ایشان هماهنگی حوزه نجف با حوزه قم را در مبارزه ضروری می‌دانست. امام‌خمینی در مهر ۱۳۴۴ به نجف تبعید شد. عوامل رژیم پهلوی در صدد برآمدند تا علمای نجف را به ایشان بدبین و در حوزه تفرقه ایجاد کنند. در مقابل امام‌خمینی برای صیانت از حوزه و همبستگی میان مراجع، اقداماتی انجام داد. در مجموع نگاه علمای نجف به امام‌خمینی و نهضت اسلامی، متفاوت بود.