confirmed، emailconfirmed، templateeditor
۱٬۱۸۸
ویرایش
خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
یکی از کسانی که از آغاز [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت]]، با امامخمینی همراه بود و در امور بیت و دفتر ایشان در قم همکاری داشت، [[سیدمحمد ابطحی کاشانی]] (۱۳۰۹ ـ ۱۳۹۳ش) بود. وی در سالهای حضور امامخمینی در [[نجف]]، در موضوع پرداخت یا فرستادن [[شهریه امامخمینی]] از [[قم]] فعال بود و با سیدمرتضی پسندیده و سیداحمد خمینی ارتباط نزدیک و همکاری داشت.<ref>ابطحی کاشانی خاطرات منتشرنشده.</ref> وی بهویژه پس از بازگشت امامخمینی به ایران و در زمان حضور ایشان در قم (اسفند ۱۳۵۷ ـ بهمن ۱۳۵۸)، حضور جدی و دایمی در دفتر ایشان داشت و به عنوان امین مالی ایشان، بیشتر به امور مالی رسیدگی میکرد؛ چنانکه در بخش تنظیم برنامهها و دیدارهای امامخمینی و پاسخ به نامهها و رفع نیازهای مردم نیز فعال بود.<ref>ابطحی کاشانی خاطرات منتشرنشده.</ref> وی از اعضای [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] بود و در سال ۱۳۶۲ در هیئتی چهارنفره شامل او و سیدجعفر کریمی، {{ببینید|سیدجعفر کریمی}} محمد محمدی گیلانی {{ببینید|محمد محمدی گیلانی}} و مهدی قاضی خرمآبادی و در ادامه با افزودن [[سیدمحمد بجنوردی]]، از سوی امامخمینی، مامور رسیدگی به وضع زندانیان شد؛<ref> امامخمینی، صحیفه امام، ۴۸۶/۱۷؛ ۱۲۱/۱۹.</ref> هیئتی که بارها پیشنهاد عفو زندانیان یا کاهش مجازات را به [[امامخمینی]] داد و ایشان با آن موافقت کرد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۷۱/۱۸، ۳۱۶، ۳۵۳، ۴۷۳، ۴۹۵؛ ۸۰/۱۹، ۱۲۳، ۳۰۷.</ref> {{ببینید|عفو(۲)}} ابطحی همچنین در مرداد ۱۳۶۳، با حکم امامخمینی به عنوان یکی از مسئولان دبیرخانه ائمه جمعه برگزیده شد.<ref> امامخمینی، صحیفه امام، ۱۶/۱۹.</ref> {{ببینید|امامان جمعه}} | یکی از کسانی که از آغاز [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت]]، با امامخمینی همراه بود و در امور بیت و دفتر ایشان در قم همکاری داشت، [[سیدمحمد ابطحی کاشانی]] (۱۳۰۹ ـ ۱۳۹۳ش) بود. وی در سالهای حضور امامخمینی در [[نجف]]، در موضوع پرداخت یا فرستادن [[شهریه امامخمینی]] از [[قم]] فعال بود و با سیدمرتضی پسندیده و سیداحمد خمینی ارتباط نزدیک و همکاری داشت.<ref>ابطحی کاشانی خاطرات منتشرنشده.</ref> وی بهویژه پس از بازگشت امامخمینی به ایران و در زمان حضور ایشان در قم (اسفند ۱۳۵۷ ـ بهمن ۱۳۵۸)، حضور جدی و دایمی در دفتر ایشان داشت و به عنوان امین مالی ایشان، بیشتر به امور مالی رسیدگی میکرد؛ چنانکه در بخش تنظیم برنامهها و دیدارهای امامخمینی و پاسخ به نامهها و رفع نیازهای مردم نیز فعال بود.<ref>ابطحی کاشانی خاطرات منتشرنشده.</ref> وی از اعضای [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] بود و در سال ۱۳۶۲ در هیئتی چهارنفره شامل او و سیدجعفر کریمی، {{ببینید|سیدجعفر کریمی}} محمد محمدی گیلانی {{ببینید|محمد محمدی گیلانی}} و مهدی قاضی خرمآبادی و در ادامه با افزودن [[سیدمحمد بجنوردی]]، از سوی امامخمینی، مامور رسیدگی به وضع زندانیان شد؛<ref> امامخمینی، صحیفه امام، ۴۸۶/۱۷؛ ۱۲۱/۱۹.</ref> هیئتی که بارها پیشنهاد عفو زندانیان یا کاهش مجازات را به [[امامخمینی]] داد و ایشان با آن موافقت کرد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۷۱/۱۸، ۳۱۶، ۳۵۳، ۴۷۳، ۴۹۵؛ ۸۰/۱۹، ۱۲۳، ۳۰۷.</ref> {{ببینید|عفو(۲)}} ابطحی همچنین در مرداد ۱۳۶۳، با حکم امامخمینی به عنوان یکی از مسئولان دبیرخانه ائمه جمعه برگزیده شد.<ref> امامخمینی، صحیفه امام، ۱۶/۱۹.</ref> {{ببینید|امامان جمعه}} | ||
==دفتر جماران== | ==دفتر جماران== | ||
به دنبال بیماری امامخمینی و انتقال ایشان به تهران و بستریشدن در بیمارستان قلب (شهید رجایی) در بهمن ۱۳۵۸، امور شرعی دفتر با سرپرستی رسولی محلاتی به یکی از اتاقهای بیمارستان منتقل شد.<ref>رسولی محلاتی، خاطرات آیتالله رسولی محلاتی، ۱۲۰.</ref> با بهبود نسبی، امامخمینی دوران نقاهت را به مدت ۷۵ روز در محله دربند گذراند<ref>عارفی، طبیب دلها، ۷۳؛ فراهانی، خاطرات خادمان و پاسداران امامخمینی، ۱۲۵ و ۱۲۷.</ref> و امور دفتری ایشان نیز در طبقه سوم ساختمان محل اقامت قرار داشت | به دنبال [[بیماری امامخمینی]] و انتقال ایشان به [[تهران]] و بستریشدن در بیمارستان قلب (شهید رجایی) در بهمن ۱۳۵۸، امور شرعی دفتر با سرپرستی رسولی محلاتی به یکی از اتاقهای بیمارستان منتقل شد.<ref>رسولی محلاتی، خاطرات آیتالله رسولی محلاتی، ۱۲۰.</ref> با بهبود نسبی، امامخمینی دوران نقاهت را به مدت ۷۵ روز در محله دربند گذراند<ref>عارفی، طبیب دلها، ۷۳؛ فراهانی، خاطرات خادمان و پاسداران امامخمینی، ۱۲۵ و ۱۲۷.</ref> و امور دفتری ایشان نیز در طبقه سوم ساختمان محل اقامت قرار داشت.<ref>رسولی محلاتی، خاطرات آیتالله رسولی محلاتی، ۱۲۱؛ انصاری، مصاحبه، ۸۳/۲.</ref> پس از استقرار ایشان در [[جماران]]، دفتر نیز به جماران منتقل شد.<ref>رسولی محلاتی، خاطرات آیتالله رسولی محلاتی، ۱۲۱ ـ ۱۲۲.</ref> سیداحمد خمینی تماموقت در کنار امامخمینی بود<ref>طباطبایی، گنجینه دل، ۶۵.</ref> و دفتر جماران به وجود او سرپا بود.<ref>امامجمارانی، خاطرات، ۱۵۹ ـ ۱۶۱.</ref> وی مورد اعتماد امامخمینی بود و همه کارها را با موافقت و اطلاع ایشان انجام میداد.<ref>امامجمارانی، خاطرات، ۲۳۰.</ref> {{ببینید|سیداحمد خمینی}} [[محمدرضا توسلی|توسلی]]، [[حسن صانعی]]، [[سیدهاشم رسولی محلاتی|رسولی محلاتی]]، [[علیاکبر آشتیانی]]، محمدعلی انصاری، {{ببینید|محمدعلی انصاری}} [[محمدحسن رحیمیان|رحیمیان]] و کسانی دیگر نیز در دفتر جماران مسئولیت و همکاری داشتند.<ref>رجائینژاد، آشنایی با اعضای دفتر امام در قم، ۳.</ref> | ||
کارهای دفتر در جماران به چند دسته تقسیم میشد: امور مالی شامل گرفتن وجوهات و احکام شرعی و اجازات بر عهده رسولی محلاتی بود. امور سیاسی، احکام و بیانیهها، اخبار و خبرنگاران و اطلاعیهها زیر نظر سیداحمد خمینی بود.<ref>امامجمارانی، خاطرات، ۱۵۹.</ref> وجوهات شرعی خارج از کشور، به حسابی ارزی در داخل کشور به نام امامخمینی واریز میشد و مسئولیت آن بر عهده رحیمیان و فردی دیگر بود.<ref>رحیمیان، پابهپای آفتاب، ۲۶۹/۲ ـ ۲۷۰.</ref> | کارهای دفتر در جماران به چند دسته تقسیم میشد: امور مالی شامل گرفتن وجوهات و احکام شرعی و اجازات بر عهده رسولی محلاتی بود. امور سیاسی، احکام و بیانیهها، اخبار و خبرنگاران و اطلاعیهها زیر نظر سیداحمد خمینی بود.<ref>امامجمارانی، خاطرات، ۱۵۹.</ref> وجوهات شرعی خارج از کشور، به حسابی ارزی در داخل کشور به نام امامخمینی واریز میشد و مسئولیت آن بر عهده رحیمیان و فردی دیگر بود.<ref>رحیمیان، پابهپای آفتاب، ۲۶۹/۲ ـ ۲۷۰.</ref> | ||
==ویژگیهای دفتر امامخمینی== | ==ویژگیهای دفتر امامخمینی== | ||
در دفتر امامخمینی کارها تقسیم میشد و وظایف هر فرد مشخص بود. حکمها و نامههای کوتاه مثل تبریک و عزل و نصبها را رسولی محلاتی مینوشت و امامخمینی آن را میخواند و تأیید میکرد.<ref>رسولی محلاتی، مصاحبه، خبرگزاری فارس.</ref> احکام و پیام و نامههای مهم مانند نامه به | در دفتر امامخمینی کارها تقسیم میشد و وظایف هر فرد مشخص بود. حکمها و نامههای کوتاه مثل تبریک و عزل و نصبها را رسولی محلاتی مینوشت و [[امامخمینی]] آن را میخواند و تأیید میکرد.<ref>رسولی محلاتی، مصاحبه، خبرگزاری فارس.</ref> احکام و پیام و نامههای مهم مانند [[نامه به گورباچف]]، به املا و انشای امامخمینی و گاه به خط خود ایشان بود و در صورت نیاز، رسولی محلاتی آن را بدون هیچ اصلاحی بازنویسی میکرد و امامخمینی آن را میدید و امضا میکرد.<ref>رسولی محلاتی، مصاحبه، خبرگزاری فارس.</ref> اجازه علما و احکام ائمه جمعه بر عهده صانعی، رسولی محلاتی و رحیمیان بود. دیدارهای عمومی در [[جماران|حسینیه جماران]] بر عهده توسلی بود و دیدارهای سیاسی و خصوصی را [[سیداحمد خمینی]] تنظیم میکرد.<ref>رسولی محلاتی، مصاحبه، خبرگزاری فارس.</ref> | ||
پس از پیروزی انقلاب، دفتر امامخمینی افزون بر دفتر مرجعیت، دفتر رهبری انقلاب و نظام اسلامی نیز به شمار میآمد؛ از اینرو به فعالیتهای اجتماعی و سیاسی نیز مشغول بود. پیش از پیروزی انقلاب | پس از پیروزی انقلاب، دفتر امامخمینی افزون بر دفتر مرجعیت، دفتر رهبری انقلاب و نظام اسلامی نیز به شمار میآمد؛ از اینرو به فعالیتهای اجتماعی و سیاسی نیز مشغول بود. پیش از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]]، دفتر ایشان در [[قم]] به خانوادههای زندانیان سیاسی و تبعیدیها و مردم مستضعف کمک میکرد؛<ref>پسندیده، یاران امام به روایت اسناد ساواک آیتالله سیدمرتضی پسندیده، ۲۲۸.</ref> اما پس از پیروزی، این دفتر مواجه با مسئولیتهای سیاسی و اجتماعی نیز شد؛ چنانکه برخی آن را نخستین دفتر یک مرجع تقلید شیعه دانستند که با ساختاری منظم، علاوه بر کارهای معمولیِ شرعی و حوزوی، به فعالیتهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی میپرداخت.<ref>یزدی، خاطرات آیتالله محمد یزدی، ۴۶۱ ـ ۴۶۴.</ref> از سوی دیگر، جامعیت به معنای نمایندگی از همه دیدگاههای درست اسلامی از ویژگیهای دیگر دفتر امامخمینی بود؛ از اینرو در دفتر ایشان افرادی از همه طیفهای فکری همراه با انقلاب اسلامی فعالیت میکردند.<ref>محتشمیپور، گنجینه دل، ۴۵۱.</ref> | ||
دفتر امامخمینی افزون بر تنظیم دیدارهای عمومی و خصوصی ایشان، پاسخگوی مراجعان بود و در آغاز برای قضاوت، حاکم شرع شناسایی میکرد و به مناطق میفرستاد؛ همچنین برای رفع مشکلات مردم نماینده اعزام میکرد؛<ref>حاضری، مدیری بزرگ با دفتری کوچک، ۱۵.</ref> چنانکه به جبهههای جنگ کمک میرساند و از آن پشتیبانی میکرد.<ref>شریفی، مصاحبه، ۱۵.</ref> این دفتر در مواقع حساس و لازم، برای بهصحنهآوردن مردم برای دفاع از اسلام و انقلاب، به تشویق و ترغیب آنان میپرداخت و توطئه و شایعههای پخششده به دست دشمنان انقلاب در میان مردم را خنثی میکرد. در غائله پاوه در مرداد ۱۳۵۸ این دفتر در اطلاعیهای با ستایش از حضور مردم در صحنه از حمایت مردم از پاسداران انقلاب اسلامی تشکر کرد.<ref>کیهان، روزنامه، ۱۳۵۸/۵/۳۰.</ref> {{ببینید|پاوه}} نیز در پی بالاگرفتن اختلاف میان سیدابوالحسن بنیصدر رئیسجمهور وقت ایران با نخستوزیر محمدعلی | دفتر امامخمینی افزون بر تنظیم دیدارهای عمومی و خصوصی ایشان، پاسخگوی مراجعان بود و در آغاز برای قضاوت، حاکم شرع شناسایی میکرد و به مناطق میفرستاد؛ همچنین برای رفع مشکلات مردم نماینده اعزام میکرد؛<ref>حاضری، مدیری بزرگ با دفتری کوچک، ۱۵.</ref> چنانکه به [[جنگ عراق علیه ایران|جبهههای جنگ]] کمک میرساند و از آن پشتیبانی میکرد.<ref>شریفی، مصاحبه، ۱۵.</ref> این دفتر در مواقع حساس و لازم، برای بهصحنهآوردن مردم برای دفاع از [[اسلام]] و انقلاب، به تشویق و ترغیب آنان میپرداخت و توطئه و شایعههای پخششده به دست دشمنان انقلاب در میان مردم را خنثی میکرد. در غائله پاوه در مرداد ۱۳۵۸ این دفتر در اطلاعیهای با ستایش از حضور مردم در صحنه از حمایت مردم از [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|پاسداران انقلاب اسلامی]] تشکر کرد.<ref>کیهان، روزنامه، ۱۳۵۸/۵/۳۰.</ref> {{ببینید|پاوه}} نیز در پی بالاگرفتن اختلاف میان [[سیدابوالحسن بنیصدر]] رئیسجمهور وقت ایران با نخستوزیر [[محمدعلی رجایی]]، عدهای به قصد اغتشاش در کشور عکس امامخمینی را پاره کردند که در اعتراض به آن، جمع زیادی از مردم، تشکلهای اسلامی و [[جامعه روحانیت مبارز تهران|جامعه روحانیت]] اعلام برگزاری راهپیمایی در ۱۳۵۹/۹/۲۷ کردند؛<ref>(مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، پاورقی صحیفه امام، ۴۰۶/۱۳.</ref> اما دفتر امامخمینی در اطلاعیهای ضمن قدردانی صمیمانه از احساسات و عواطف مردم، از سوی [[امامخمینی]] از مردم خواست که با توجه به وضعیت جنگی کشور و برای حفظ وحدت، در صورت اهانت به ایشان یا تصویر ایشان، واکنشی نشان ندهند و از تعطیلی یا راهپیمایی به سبب آن صرفنظر و مردم را به آرامش و نظم دعوت کنند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۴۰۶/۱۳.</ref> همچنین دفتر در پی هجرت سیدجلالالدین طاهری امامجمعه اصفهان به قم، به سبب اهانتهای طرفداران بنیصدر به انقلاب، از وی خواست که به اصفهان بازگردد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۴۰۷/۱۳.</ref> {{ببینید|سیدجلالالدین طاهری اصفهانی}} نیز در ۲۹ بهمن ۱۳۶۷ طی اطلاعیهای شایعات منتشرشده درباره امکان توبه سلمان رشدی را رد کرد و تأکید کرد بر مسلمانان واجب است همه توان خود را برای نابودی وی به کار گیرند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۶۸/۲۱.</ref> {{ببینید|سلمان رشدی}} | ||
==نظارت و توصیههای امامخمینی== | ==نظارت و توصیههای امامخمینی== | ||
امامخمینی از آغاز مرجعیت تا پایان عمر با همه اشتغالات علمی و سیاسی بر همه امور دفتر نظارت داشت.<ref>موسوی خویینیها، مصاحبه، ۵۲۳.</ref> رسیدگی و مهر و امضا و صدور قبض وجوهات شرعی همه در حضور و با نظارت ایشان انجام میشد و تنها رسیدگی به امر وجوهات از سال ۱۳۶۱ به علت فراوانی کار به | امامخمینی از آغاز مرجعیت تا پایان عمر با همه اشتغالات علمی و سیاسی بر همه امور دفتر نظارت داشت.<ref>موسوی خویینیها، مصاحبه، ۵۲۳.</ref> رسیدگی و مهر و امضا و صدور قبض وجوهات شرعی همه در حضور و با نظارت ایشان انجام میشد و تنها رسیدگی به امر وجوهات از سال ۱۳۶۱ به علت فراوانی کار به [[محمدحسن رحیمیان|رحیمیان]]، [[حسن صانعی|صانعی]] و [[سیدهاشم رسولی محلاتی|رسولی محلاتی]] واگذار شد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۱۳۱/۱۷؛ رحیمیان، پابهپای آفتاب، ۲/۲۶۹ ـ ۲۷۰.</ref> ایشان به اطلاعیههای دفتر نیز حساس بود و بدون اطلاع ایشان، اطلاعیهای صادر نمیشد<ref>مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، پاورقی صحیفه امام، ۱۶۷/۱۱.</ref> و [[سیداحمد خمینی]] از کارهای دفتر به ایشان گزارش میداد.<ref>امامجمارانی، خاطرات، ۱۵۹.</ref> ایشان در مناسبتهای مختلف و شرایطی که پیش میآمد اعضای دفتر را نصیحت و بر برخی امور تأکید میکرد ازجمله: | ||
۱. '''پاسخگویی افراد صالح''': امامخمینی در موردی با خبر شد که دفتر به برخی از مسائل، پاسخ نادرست دادهاست؛ از اینرو در ۱۳۶۲/۴/۴ در نامهای کتبی به دفتر تأکید کرد که تنها رسولی محلاتی، صانعی و توسلی حق دارند به مسائل به طور شفاهی و یا تلفنی پس از مراجعه به رساله در مسائل غیر واضح پاسخ دهند و نیز این افراد میتوانند افرادی خبره به مسائل شرعی را برای پاسخگویی معین کنند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۵۰۴/۱۷.</ref> | ۱. '''پاسخگویی افراد صالح''': [[امامخمینی]] در موردی با خبر شد که دفتر به برخی از مسائل، پاسخ نادرست دادهاست؛ از اینرو در ۱۳۶۲/۴/۴ در نامهای کتبی به دفتر تأکید کرد که تنها رسولی محلاتی، صانعی و [[محمدرضا توسلی|توسلی]] حق دارند به مسائل به طور شفاهی و یا تلفنی پس از مراجعه به [[رساله امامخمینی|رساله]] در مسائل غیر واضح پاسخ دهند و نیز این افراد میتوانند افرادی خبره به مسائل شرعی را برای پاسخگویی معین کنند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۵۰۴/۱۷.</ref> | ||
۲. '''توصیه به سادهزیستی''': سادهزیستی و پرهیز از زیادهروی در مصرف بیتالمال سفارش همیشگی امامخمینی به اعضای دفتر بود.<ref>ثقفی، بانوی انقلاب خدیجهای دیگر، ۲۰۴ ـ ۲۰۵.</ref> ایشان به دستاندرکاران دفتر توصیه میکرد از افراط و تفریط و از کارهای تکراری بپرهیزند<ref>آشتیانی، مصاحبه، ۱۹/۲؛ میرشکاری و بصیرتمنش، آیینه حسن، ۴۳.</ref> و در استفاده از تلفن<ref>میرشکاری و بصیرتمنش، آیینه حسن، ۴۳ ـ ۴۴؛ رحیمیان، در سایه آفتاب، ۸۷.</ref> و مصرف انرژی زیادهروی نشود و در مصرف بیتالمال احتیاط کنند<ref>متقی، خاطرات، ۱۴۷/۲.</ref> و حتی در صورت امکان مطالب روی کاغذهای باطله یا کوچک نوشته شود.<ref>امینی، مصاحبه.</ref> ایشان در تذکری کتبی که در خرداد سال ۱۳۶۲ به اعضای دفتر نوشتهاست، به زیادهروی نکردن در استفاده از تلفن دفتر توصیه کردهاست؛ به این دلیل که هزینه آن از سهم امام پرداخت میشود.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۵۰۴/۱۷.</ref> اعضای دفتر نیز به این توصیهها عمل میکردند.<ref>ناصری، خاطرات، ۲۱۱/۲.</ref> از سوی دیگر، در دفتر ایشان، از شخصیتهای مهم مانند نخستوزیر و وزیران نیز مانند دیگران پذیرایی میشد؛<ref>رحیمیان، پابهپای آفتاب، ۲/۲۵۸.</ref> چنانکه از ادوارد شُوارد نادزه وزیر امور خارجه شوروی، مانند دیگران در اتاق امامخمینی در جماران پذیرایی شد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۹۸/۲۱؛ جماران، پایگاه اطلاعرسانی، ۱۳۹۲/۱۰/۱۱.</ref> {{ببینید|نامه به میخائیل گورباچف}} | ۲. '''توصیه به سادهزیستی''': [[سادهزیستی]] و پرهیز از زیادهروی در مصرف [[بیتالمال]] سفارش همیشگی امامخمینی به اعضای دفتر بود.<ref>ثقفی، بانوی انقلاب خدیجهای دیگر، ۲۰۴ ـ ۲۰۵.</ref> ایشان به دستاندرکاران دفتر توصیه میکرد از افراط و تفریط و از کارهای تکراری بپرهیزند<ref>آشتیانی، مصاحبه، ۱۹/۲؛ میرشکاری و بصیرتمنش، آیینه حسن، ۴۳.</ref> و در استفاده از تلفن<ref>میرشکاری و بصیرتمنش، آیینه حسن، ۴۳ ـ ۴۴؛ رحیمیان، در سایه آفتاب، ۸۷.</ref> و مصرف انرژی زیادهروی نشود و در مصرف بیتالمال احتیاط کنند<ref>متقی، خاطرات، ۱۴۷/۲.</ref> و حتی در صورت امکان مطالب روی کاغذهای باطله یا کوچک نوشته شود.<ref>امینی، مصاحبه.</ref> ایشان در تذکری کتبی که در خرداد سال ۱۳۶۲ به اعضای دفتر نوشتهاست، به زیادهروی نکردن در استفاده از تلفن دفتر توصیه کردهاست؛ به این دلیل که هزینه آن از سهم امام پرداخت میشود.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۵۰۴/۱۷.</ref> اعضای دفتر نیز به این توصیهها عمل میکردند.<ref>ناصری، خاطرات، ۲۱۱/۲.</ref> از سوی دیگر، در دفتر ایشان، از شخصیتهای مهم مانند نخستوزیر و وزیران نیز مانند دیگران پذیرایی میشد؛<ref>رحیمیان، پابهپای آفتاب، ۲/۲۵۸.</ref> چنانکه از ادوارد شُوارد نادزه وزیر امور خارجه شوروی، مانند دیگران در اتاق امامخمینی در جماران پذیرایی شد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۹۸/۲۱؛ جماران، پایگاه اطلاعرسانی، ۱۳۹۲/۱۰/۱۱.</ref> {{ببینید|نامه به میخائیل گورباچف}} | ||
۳. '''پناهگاه مردمبودن''': امامخمینی دفتر خود را پناهگاه مردم میشمرد و به مسئولان دفتر یادآور میشد که مردم میتوانند مشکلات موجود در دستگاههای اجرایی را بدون ترس به دفتر منتقل کنند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۱۶۰/۹.</ref> دفتر نیز حق توصیه خلاف قانون ندارد و اگر چنین کند دستگاه قضایی نباید به آن اعتنا کند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۷۲/۱۰.</ref> | ۳. '''پناهگاه مردمبودن''': امامخمینی دفتر خود را پناهگاه مردم میشمرد و به مسئولان دفتر یادآور میشد که مردم میتوانند مشکلات موجود در دستگاههای اجرایی را بدون ترس به دفتر منتقل کنند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۱۶۰/۹.</ref> دفتر نیز حق توصیه خلاف قانون ندارد و اگر چنین کند دستگاه قضایی نباید به آن اعتنا کند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۷۲/۱۰.</ref> | ||
۴. '''لزوم بیطرفی''': به دستور امامخمینی دفتر در امور مملکتی و حکومتی حق دخالت نداشت.<ref>امامجمارانی، خاطرات، ۱۵۹.</ref> ایشان تأکید میکرد افراد دفتر، حتی فرزند ایشان سیداحمد خمینی، به سود یا ضرر کسی موضع نگیرند<ref>موسوی، گزارشی از یازده ماه اداره انقلاب از منزل امام در قم، ۶.</ref> و او نیز سعی میکرد بیطرفانه عمل کند و وجهه پدری امامخمینی نسبت به همه جناحها حفظ شود.<ref>(صدوقی، خاطرات، ۳۶۲.</ref> {{ببینید|سیداحمد خمینی}} از آغاز تشکیل جمهوری اسلامی جناحهای گوناگونی از مردم در سایه نظام اسلامی و قانون اساسی فعالیت میکردند و اختلاف دیدگاهها در انتخاباتِ نخستین دوره ریاستجمهوری در اسفند ۱۳۵۸ خود را نشان داد. | ۴. '''لزوم بیطرفی''': به دستور امامخمینی دفتر در امور مملکتی و حکومتی حق دخالت نداشت.<ref>امامجمارانی، خاطرات، ۱۵۹.</ref> ایشان تأکید میکرد افراد دفتر، حتی فرزند ایشان سیداحمد خمینی، به سود یا ضرر کسی موضع نگیرند<ref>موسوی، گزارشی از یازده ماه اداره انقلاب از منزل امام در قم، ۶.</ref> و او نیز سعی میکرد بیطرفانه عمل کند و وجهه پدری امامخمینی نسبت به همه جناحها حفظ شود.<ref>(صدوقی، خاطرات، ۳۶۲.</ref> {{ببینید|سیداحمد خمینی}} از آغاز تشکیل [[جمهوری اسلامی]] جناحهای گوناگونی از مردم در سایه [[حکومت اسلامی|نظام اسلامی]] و [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|قانون اساسی]] فعالیت میکردند و اختلاف دیدگاهها در انتخاباتِ نخستین دوره ریاستجمهوری در اسفند ۱۳۵۸ خود را نشان داد. | ||
امامخمینی در آغاز ۱۳۵۹ در نامهای به اعضای دفتر و بیت خود یادآور شد در مسائل موجود در کشور باید با کمال بیطرفی و بینظری عمل کنند و گفتار یا کرداری از آنان دیده نشود که از آن برداشت طرفداری یا مخالفت نسبت به اشخاص یا گروهها شود. ایشان تخلف از آن را خلاف شرع و مصلحت انقلاب اسلامی خواند و هشدار داد متخلفان نباید در دفتر یا خانه وی بمانند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۲۸/۱۲.</ref> ایشان اعضای دفتر را از ورود به مسائل اختلافی منع میکرد؛ چنانکه در سال ۱۳۵۸ غائلهای در قم و تبریز به دست حزب جمهوری خلق مسلمان به انگیزه طرفداری از سیدکاظم شریعتمداری به وجود آمد. {{ببینید|سیدکاظم شریعتمداری | حزب خلق مسلمان ایران}} امامخمینی برای از میانرفتن این غائله دستور داد کسی از نزدیکان و اعضای دفتر در این مسئله و مسائل مرتبط با تبریز دخالت نکند و قضایا به صورت قانونی پیش رود و اگر کسی دراینباره تخلف کند مؤاخذه خواهد شد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۳۶۴/۱۱.</ref> | [[امامخمینی]] در آغاز ۱۳۵۹ در نامهای به اعضای دفتر و بیت خود یادآور شد در مسائل موجود در کشور باید با کمال بیطرفی و بینظری عمل کنند و گفتار یا کرداری از آنان دیده نشود که از آن برداشت طرفداری یا مخالفت نسبت به اشخاص یا گروهها شود. ایشان تخلف از آن را خلاف شرع و مصلحت [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] خواند و هشدار داد متخلفان نباید در دفتر یا خانه وی بمانند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۲۸/۱۲.</ref> ایشان اعضای دفتر را از ورود به مسائل اختلافی منع میکرد؛ چنانکه در سال ۱۳۵۸ غائلهای در [[قم]] و تبریز به دست [[حزب جمهوری خلق مسلمان]] به انگیزه طرفداری از سیدکاظم شریعتمداری به وجود آمد. {{ببینید|سیدکاظم شریعتمداری | حزب خلق مسلمان ایران}} امامخمینی برای از میانرفتن این غائله دستور داد کسی از نزدیکان و اعضای دفتر در این مسئله و مسائل مرتبط با تبریز دخالت نکند و قضایا به صورت قانونی پیش رود و اگر کسی دراینباره تخلف کند مؤاخذه خواهد شد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۳۶۴/۱۱.</ref> | ||
۵. '''توجه به اعضای دفتر و دلجویی از آنان''': امامخمینی از اعضای دفتر و خدمتکاران بیت خود دلجویی میکرد و مراقب بود زندگی آنان بهدشواری نگذرد و در غوغای مبارزه با رژیم پهلوی فراموش نشوند. در پی گزارشی از زندگی خدمتکاران بیت به ایشان، ایشان در ۱۵ آذر ۱۳۵۶ به اعضای دفتر سفارش کرد به آنان بیشتر کمک شود.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۷۷/۳.</ref> ایشان در مسیر هجرت از نجف به فرانسه در میان راه چندین بار به کریمی و خاتم یزدی از اعضای دفتر، درباره دیگر اعضا نکاتی را یادآور شد.<ref>خاتم یزدی، خاطرات آیتالله خاتم یزدی، ۱۳۶.</ref> | ۵. '''توجه به اعضای دفتر و دلجویی از آنان''': امامخمینی از اعضای دفتر و خدمتکاران بیت خود دلجویی میکرد و مراقب بود زندگی آنان بهدشواری نگذرد و در غوغای مبارزه با رژیم پهلوی فراموش نشوند. در پی گزارشی از زندگی خدمتکاران بیت به ایشان، ایشان در ۱۵ آذر ۱۳۵۶ به اعضای دفتر سفارش کرد به آنان بیشتر کمک شود.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۷۷/۳.</ref> ایشان در [[هجرت امامخمینی|مسیر هجرت]] از نجف به فرانسه در میان راه چندین بار به [[سید جعفر کریمی|کریمی]] و خاتم یزدی از اعضای دفتر، درباره دیگر اعضا نکاتی را یادآور شد.<ref>خاتم یزدی، خاطرات آیتالله خاتم یزدی، ۱۳۶.</ref> | ||
۶. '''لزوم حفاظت از جایگاه دفتر''': امامخمینی از یکسو مراقب بود کسی از موقعیت ایشان یا دفتر سوء استفاده نکند؛ چنانکه پس از نامزدی یکی از اعضای دفتر در انتخابات مجلس شورای اسلامی و متوجه شدن اتهام استفاده تبلیغاتی وی از موقعیت خود، از وی توضیح خواست<ref>آشتیانی، مصاحبه، ۳۰/۲ ـ ۳۱.</ref> یا ادعای وکالت شخصی در امریکا از ایشان را از طریق اعلام کتبی به وزارت خارجه رد کرد؛<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۴۴/۱۴.</ref> از سوی دیگر، امامخمینی مراقب بود چیزی بر خلاف حقیقت به دفتر نسبت داده نشود؛ ازجمله اینکه کسانی وقتی مواضع ایشان را با خواستههای خود همسو نمیدیدند، انگشت اتهام را به دفتر و اعضای بیت بهویژه سیداحمد خمینی متوجه میکردند و از اطلاعرسانی و ارتباطات کنترلشده درباره امامخمینی و دفتر ایشان سخن به میان میآوردند؛ چنانکه در یک مورد امامخمینی در اطلاعیهای این سخن را رد کرد و از گوینده آن خواست به درگاه خدای متعال توبه کند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۵۰۵/۱۷.</ref> | ۶. '''لزوم حفاظت از جایگاه دفتر''': امامخمینی از یکسو مراقب بود کسی از موقعیت ایشان یا دفتر سوء استفاده نکند؛ چنانکه پس از نامزدی یکی از اعضای دفتر در انتخابات مجلس شورای اسلامی و متوجه شدن اتهام استفاده تبلیغاتی وی از موقعیت خود، از وی توضیح خواست<ref>آشتیانی، مصاحبه، ۳۰/۲ ـ ۳۱.</ref> یا ادعای وکالت شخصی در امریکا از ایشان را از طریق اعلام کتبی به وزارت خارجه رد کرد؛<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۴۴/۱۴.</ref> از سوی دیگر، امامخمینی مراقب بود چیزی بر خلاف حقیقت به دفتر نسبت داده نشود؛ ازجمله اینکه کسانی وقتی مواضع ایشان را با خواستههای خود همسو نمیدیدند، انگشت اتهام را به دفتر و اعضای بیت بهویژه سیداحمد خمینی متوجه میکردند و از اطلاعرسانی و ارتباطات کنترلشده درباره امامخمینی و دفتر ایشان سخن به میان میآوردند؛ چنانکه در یک مورد امامخمینی در اطلاعیهای این سخن را رد کرد و از گوینده آن خواست به درگاه خدای متعال توبه کند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۵۰۵/۱۷.</ref> | ||
ایشان بارها از سیداحمد درباره امور دفتر دفاع کردهاست؛ {{ببینید|سیداحمد خمینی}} چنانکه وی در موضوع استعفای شورای سرپرستی صداوسیما و در واقع برکناری آنان از سوی امامخمینی، از سوی برخی متهم به دروغگویی و نسبت نادرست به امامخمینی شد که با واکنش قاطع و صریح امامخمینی روبهرو شد و ایشان هدف این کار را نه تخریب فرزند خود بلکه بیاعتبار کردن خود ایشان و بیت شمرد و بهشدت آن را رد کرد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۸۸/۱۸ ـ ۲۸۹.</ref> ایشان پیشتر در اواخر خرداد ۱۳۵۲، در زمان حضور در نجف نیز در پاسخ به نامه انتقادی سیدمحمدصادق | ایشان بارها از سیداحمد درباره امور دفتر دفاع کردهاست؛ {{ببینید|سیداحمد خمینی}} چنانکه وی در موضوع استعفای شورای سرپرستی صداوسیما و در واقع برکناری آنان از سوی امامخمینی، از سوی برخی متهم به دروغگویی و نسبت نادرست به امامخمینی شد که با واکنش قاطع و صریح امامخمینی روبهرو شد و ایشان هدف این کار را نه تخریب فرزند خود بلکه بیاعتبار کردن خود ایشان و بیت شمرد و بهشدت آن را رد کرد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۸۸/۱۸ ـ ۲۸۹.</ref> ایشان پیشتر در اواخر خرداد ۱۳۵۲، در زمان حضور در [[نجف]] نیز در پاسخ به نامه انتقادی [[سیدمحمدصادق روحانی]]، یکی از علمای قم که درباره برخی مسائل ازجمله حملاتی که به برادر وی [[سیدمحمد روحانی]] صورت گرفته بود و به برخی مرتبطان با امامخمینی منتسب شده بود، گله و شکایت کرده بود، ضمن اشاره به تلاش خود برای ایجاد وحدت، تأکید کرد که ایشان بهکلی از اینگونه مسائل شخصی به دور است و دخالتی در آن ندارد و تاکنون یک کلمه نیز درباره وی یا بستگان وی سخن نگفتهاست و خاطرنشان ساخت در مدتی که در نجف حضور دارد (با توجه به پرهیز کامل ایشان از سخنگفتن درباره اشخاص) هیچکسی در پیشگاه خداوند از ایشان طلبی ندارد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۶۱۵/۲۱.</ref> | ||
امامخمینی در پاسخ به نامه دیگری از سیدمحمدصادق روحانی نیز توضیح و پاسخی مشروح را درباره بیت و دفتر خود و رفع برخی شبهات به وی نوشتهاست. ایشان در این نامه به اتهاماتی که نامبرده بر پایه شنیدهها و گمانهزنیها درباره بیت ایشان وارد کرده بود، یکبهیک پاسخ گفتهاست. ایشان با تأکید بر اینکه اطرافیانی ندارد و تنها دو نفر از افراد صالح و مورد اعتماد ایشان به عنوان رابط اندرونی و بیرونی عمل میکنند، از برخی اقدامهای انتسابی برائت جسته و با اشاره به تهدید برادر نامبرده که در پاریس بود و ایشان را تهدید به افشاگری کرده بود، خاطرنشان ساخت که زحمت او را پیشتر دو بار رژیم پهلوی کشیدهاست! ایشان با اشاره به اینکه چه بسا برخی افراد ناصالح با انتساب خود به ایشان مرتکب اموری شوند که هیچ ارتباطی به ایشان ندارد، از وی خواسته بود اگر در دفتر قم چنین افرادی وجود دارند، آنان را به ایشان معرفی کند تا کنار بگذارد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۶۹۱/۲۱ ـ ۶۹۳.</ref> | [[امامخمینی]] در پاسخ به نامه دیگری از سیدمحمدصادق روحانی نیز توضیح و پاسخی مشروح را درباره بیت و دفتر خود و رفع برخی شبهات به وی نوشتهاست. ایشان در این نامه به اتهاماتی که نامبرده بر پایه شنیدهها و گمانهزنیها درباره بیت ایشان وارد کرده بود، یکبهیک پاسخ گفتهاست. ایشان با تأکید بر اینکه اطرافیانی ندارد و تنها دو نفر از افراد صالح و مورد اعتماد ایشان به عنوان رابط اندرونی و بیرونی عمل میکنند، از برخی اقدامهای انتسابی برائت جسته و با اشاره به تهدید برادر نامبرده که در پاریس بود و ایشان را تهدید به افشاگری کرده بود، خاطرنشان ساخت که زحمت او را پیشتر دو بار [[حکومت پهلوی|رژیم پهلوی]] کشیدهاست! ایشان با اشاره به اینکه چه بسا برخی افراد ناصالح با انتساب خود به ایشان مرتکب اموری شوند که هیچ ارتباطی به ایشان ندارد، از وی خواسته بود اگر در دفتر قم چنین افرادی وجود دارند، آنان را به ایشان معرفی کند تا کنار بگذارد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۶۹۱/۲۱ ـ ۶۹۳.</ref> | ||
پس از درگذشت | پس از [[ارتحال امامخمینی|درگذشت امامخمینی]]، [[سیداحمد خمینی]] خانه و دفتر یخچالقاضی در قم را در اختیار مقام رهبری، قرار داد. {{ببینید|خانه امامخمینی}} همچنین وی پس از تحویل وجوهات شرعی موجود در حساب مخصوص امامخمینی، به [[شورای مدیریت حوزه علمیه قم]]<ref>راستی کاشانی، خاطرات، ۲۷۵.</ref> که زیر نظر [[محمد فاضل لنکرانی|محمدفاضل لنکرانی]] بود،<ref>فاضل مصاحبه.)</ref> {{ببینید|شهریه امامخمینی}} طی اطلاعیهای اعلام کرد دفاتر امامخمینی شرعا نمیتوانند وجوه شرعی دریافت کنند و این دفاتر پس از رحلت تاکنون هیچگونه وجهی دریافت نکردهاند.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱۳۶۸/۳/۱۹.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== |