عبدالله نوری
 | |
| شناسنامه | |
|---|---|
| نام کامل | عبدالله نوری حسین‌آبادی |
| زادروز | بهمن ۱۳۲۸ |
| شهر تولد | اصفهان |
| کشور تولد | ایران |
| دین | اسلام |
| مذهب | شیعه |
| اطلاعات سیاسی | |
| پست‌ها | نماینده امام‌خمینی در انجمن نظارت بر انتخابات، نمایندگی امام‌خمینی در جهاد سازندگی کل کشور، نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی از حوزه اصفهان، نایب رئیس مجلس، رئیس کمیسیون برنامه وبودجه مجلس شورای اسلامی، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، عضویت شورای بازنگری در قانون اساسی |
| اطلاعات علمی و مذهبی | |
| اساتید | حسین علی منتظری، عبدالرحیم ربانی شیرازی، محمد فاضل لنکرانی، حسین مظاهری، حسین نوری همدانی، یوسف صانعی، سیدموسی شبیری زنجانی و مرتضی حائری یزدی |
عبدالله نوری، نماینده امام‌خمینی در جهاد سازندگی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو شورای بازنگری قانون اساسی.
عبدالله نوری در سال ۱۳۲۸ در شهر اصفهان متولد شد و در سال ۱۳۴۴ پس از اتمام دوره تحصیل دبیرستان، تحصیلات حوزوی خود را در اصفهان آغاز کرد. او در سال ۱۳۴۵ به قم رفت و پس از اتمام مقدمات و سطوح، در دوره درس خارج شاگرد سیدموسی شبیری زنجانی و مرتضی حائریی زدی بوده است.
نوری در مسائل نهضت امام‌خمینی با محمد منتظری و کمی بعد با سیداحمد خمینی آشنا و همکاری می‌کرد.
او پس از پیروزی انقلاب اسلامی در نهادهای مختلف خدمت کرد و در سال ۱۳۶۰ به نمایندگی امام‌خمینی در جهاد سازندگی منصوب شد. او در سال ۱۳۶۴ به نمایندگی از مردم اصفهان به مجلس راه یافت و در دوره سوم نیز نماینده مجلس بود. امام‌خمینی در سال ۱۳۶۷ نوری را با حفظ سمت نمایندگی در جهاد سازندگی، به نمایندگی خود در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب کرد و او را فردی فاضل، متدین، مبارز، متقی و با فهم سیاسی بسیار خوب برشمرد. نوری از اعضای شورای بازنگری قانون اساسی نیز بوده است.
او در ماجرای برکناری حسینعلی منتظری از قائم مقامی رهبری و نوشتن نامه ۷/۱/۱۳۶۸ توسط منتظری نقش زیادی داشته است.
معرفی
عبدالله نوری حسین‌آبادی در بهمن ۱۳۲۸ در خانواده‌ای مذهبی در شهر اصفهان به دنیا آمد.[۱] پدرش محمدعلی نوری از مقلدان سیدابوالقاسم خویی بود. عبدالله نوری در سال ۱۳۴۴ پس از پایان دوران دبیرستان، به سفارش پدر برای فراگیری علوم اسلامی وارد مدرسه صدر اصفهان شد[۲] و در سال ۱۳۴۵ به قم رفت. وی از درس حسینعلی منتظری و عبدالرحیم ربانی شیرازی بهره گرفت و در ادامه، درس مکاسب و کفایة الاصول را از محمد فاضل لنکرانی، حسین مظاهری، حسین نوری همدانی و یوسف صانعی آموخت و در درس خارج فقه سیدموسی شبیری زنجانی و مرتضی حائری یزدی شرکت کرد.[۳]
مبارزات
نوری در مسیر مبارزات انقلابی با محمد منتظری و کمی بعد با سیداحمد خمینی آشنا شد و این آشنایی زمینه ارتباط نزدیک وی با بیت امام‌خمینی در دوران پس از انقلاب شد.[۴] وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت خود را با مدیریت در رادیو و تلویزیون، صدا و سیمای جمهوری اسلامی، همچنین معاونت وزارت امور خارجه در دولت محمدعلی رجایی آغاز کرد.[۵]
فعالیت‌ها
امام‌خمینی در ۲۸/۲/۱۳۵۹ عبدالله نوری را نماینده خود در انجمن نظارت بر انتخابات سه نفر اعضای شورای عالی قضایی کرد تا بر جریان این انتخابات بنابر مقررات نظارت کند.[۶] همچنین وی در ۱۳/۱۰/۱۳۶۰ به نمایندگی امام‌خمینی در جهاد سازندگی کل کشور منصوب و مأمور شد با شرکت در جلسات شورای مرکزی جهاد سازندگی، امام‌خمینی را از تصمیم‌گیری‌های کلی مطلع کند. ایشان از نوری خواست تا با دقت کامل، حرکت این نهاد انقلابی را در سراسر کشور، زیر نظر بگیرد و در صورت مشاهده انحراف، قاطعانه با آن برخورد کند[۷] (ببینید: جهاد سازندگی) در شهریور ۱۳۶۱ امام‌خمینی در سخنرانی در جمع اعضای شورای جهاد سازندگی و روحانیان استان‌ها، پس از ارائه گزارش نوری، تأکید کرد از سخنان نوری فهمیده است که آنان سِرّ موفقیت را به دست آورده‌اند و جهاد سازندگی در عملکرد خود موفقیت‌هایی به دست آورده است و مخصوصاً آنچه در جبهه‌ها انجام شده، شایسته قدردانی است.[۸]
نوری در انتخابات میان‌دوره‌ای دومین دوره مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۶۴ از حوزه اصفهان به مجلس راه یافت.[۹] در تیر ۱۳۶۶ او و مهدی کروبی نایب رئیس مجلس، حسین هاشمیان رئیس کمیسیون نفت و محمدعلی هادی عضو کمیسیون دفاع، در یک استفتا، خواستار نظر امام‌خمینی در استفاده از وجوه شرعی در انتخابات و وظایف شرعی گروه‌ها و جمعیت‌ها و نامزدهای مجلس شدند[۱۰] و ایشان در پاسخ تأکید کرد در انتخابات نباید کاری انجام گیرد که کسی بر مردم تحمیل شود؛ بلکه باید تلاش شود تا به مردم آگاهی سیاسی داده شود؛ اما هیچ نهاد و سازمان و حزب و دفتر و تجمعی حق دخالت در حوزه دیگران را ندارند و همچنین کسی حق استفاده از سهم امام(ع)، اموال دولت، سازمان‌ها و اموال عمومی را ندارند.[۱۱] در انتخابات دوره سوم مجلس شورای اسلامی، نوری بار دیگر از حوزه اصفهان انتخاب و رئیس کمیسیون برنامه وبودجه مجلس شورای اسلامی شد.[۱۲]
در هجدهم اسفند ۱۳۶۷ امام‌خمینی در حکمی به نوری با حفظ سمتِ نمایندگی در جهاد سازندگی، وی را به نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب کرد. ایشان در این حکم، وی را فرد فاضل، متدین، مبارز، متقی و با فهم سیاسیِ بسیار خوب و از خانواده شهدا که خود افتخار بزرگی است برشمرد. ایشان تأکید کرد وظایفی که بر عهده نوری گذاشته شده، باید دقیقاً انجام شود و به هیچ‌وجه نباید از آن چشم‌پوشی گردد. ایشان نمایندگی نوری در سپاه پاسداران را اعم از لشکری و کشوری و وزارت و سپاه پاسداران دانست و بیان کرد همه مسائل فرهنگی، عقیدتی، سیاسی، فکری و فعالیت‌های تبلیغاتی و انتشارات و حفاظت اطلاعات و مسائل قانونی دیگر زیر نظر نوری است و او باید تمام موارد را هدایت کند. همچنین تأیید عزل و نصب فرماندهان سپاه را بر عهده او گذاشت و تأکید کرد از آنجاکه وی نماینده ایشان در جهاد سازندگی نیز است، باید با هماهنگی سپاه و جهاد بتواند دو نهاد انقلاب را یار و همکار یکدیگر کند تا بتوانند به اسلام، انقلاب و ایران خدمت کنند و برای توفیق و تأیید وی دعا کرد[۱۳] (ببینید: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)
نوری به همراه نوزده نفر دیگر، در چهارم اردیبهشت ۱۳۶۸ به حکم امام‌خمینی به عضویت شورای بازنگری در قانون اساسی منصوب شد.[۱۴] وی در آغاز سال ۱۳۶۸ به دیدار حسینعلی منتظری رفت و از برنامه پخش‌شدن نامه امام‌خمینی به سبب قضایای به‌وجودآمده دربارهٔ منتظری از طریق رادیو و تلویزیون خبر داد.[۱۵] از طرفی منتظری در خاطرات خود نامه احترام‌آمیز خود در ۷/۱/۱۳۶۸ به امام‌خمینی را به هدف کاسته‌شدن از بحران و رعایت حال امام‌خمینی و به اصرار عبدالله نوری برشمرده است.[۱۶] وی در آن نامه خود را ملزم به اطاعت و اجرای دستورهای امام‌خمینی دانست و تأکید کرد وی از اول با منصب قائم‌مقامی برای خودش، مخالف بوده است[۱۷] (ببینید: قائم‌مقام رهبری)
دیدگاه درباره امام‌خمینی
به نظر نوری، امام‌خمینی در جایگاه رهبری دینی، در بیداری مسلمانان نقش اساسی داشت؛ زیرا در زمانه ایشان خیلی‌ها دین را عاری از برنامه سیاسی می‌پنداشتند؛ ولی ایشان با قرائت خاص خود از دین، آن را در ستیز با کفر و ظلم مطرح کرد و قیام علیه مستکبران را جزو اصول تغییرناپذیر رفتار متدینان قرار داد.[۱۸] به نظر وی یکی از دستاوردهای حرکت امام‌خمینی این بود که مردم ایران از طریق ایشان، ولایت فقیه را به صورت یک اصل تثبیت‌شده و قطعی پذیرفتند. مردم ایران از صمیم قلب به ایشان علاقه و اعتقاد داشتند و ایشان هرگز از ابزارهای مادی و ظاهری برای جا بازکردن در قلوب مردم استفاده نکرد، بلکه صداقت ایشان عاملی بود که برای حاکمیت از آن بهره برد.[۱۹] وی خاطرنشان کرده است وقتی امام‌خمینی پا به عرصه گذاشت به روحانیت، اسلام و قرآن روح تازه‌ای بخشید و آنها را در جهان مطرح کرد؛ بدین‌ترتیب استقبال عمومی داخلی و خارجی به اسلام، قرآن و روحانیت به دلیل قرائت خاصی بود که امام‌خمینی از دین داشت[۲۰]؛ همچنین تأکید کرده است رفتار امام‌خمینی حاکم‌مأبانه نبود و در هر کاری از نظرات کارشناسی بهره می‌برد و این‌گونه نبود که در هر موردی با نظر شخصی خود، حکم صادر کند[۲۱]؛ چنان‌که ایشان هیچ ضابطه‌ای را بر قانون اساسی ترجیح نمی‌داد و معتقد بود همه چیز باید در چارچوب قانون اساسی شکل بگیرد و حکومت باید بر ملت خود متکی باشد.[۲۲] نوری تأکید کرده است امام‌خمینی همواره به فکر حل مشکلات مستضعفان بود و بر رعایت حال آنان تأکید فراوان می‌کرد.[۲۳]
نوری در آغاز دهه ۱۳۵۰ با دختر یکی از خانواده‌های مذهبی شهر اصفهان ازدواج کرد و صاحب دو پسر و یک دختر شد.[۲۴] او سابقه نمایندگی مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در دوره پنجم و دو دوره مسئولیت وزارت کشور را در دولت نخست اکبر هاشمی رفسنجانی و دولت نخست سیدمحمد خاتمی در کارنامه سیاسی خود دارد.[۲۵]
پانویس
- ↑ آقایی جیرهنده و بسطامی، ۲۲۶.
- ↑ پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی.
- ↑ پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی.
- ↑ پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی.
- ↑ پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی؛ محبوب، رجال سیاسی شوراها، ۱/۳۹۹.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۳۰۲.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۴۶۲.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۴۹۱.
- ↑ آقایی جیرهنده و بسطامی، ۲۲۶.
- ↑ جهان‌محمدی، مجلس شورای اسلامی، ۲۰.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۲۹۵.
- ↑ محبوب، رجال سیاسی شوراها، ۱/۳۹۹.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۱۳–۳۱۴.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۶۳–۳۶۴.
- ↑ منتظری، خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱/۶۷۷.
- ↑ منتظری، خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱/۶۸۱.
- ↑ منتظری، خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱/۶۸۱–۶۸۲.
- ↑ نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۵۷.
- ↑ نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۵۹.
- ↑ نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۶۰–۵۶۲.
- ↑ نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۶۸.
- ↑ نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۶۶.
- ↑ نوری، برداشتهایی از سیره، ۱/۲۲۱.
- ↑ پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی.
- ↑ محبوب، رجال سیاسی شوراها، ۱/۳۹۹.
منابع
- آقایی جیرهنده، عباس و رضا بسطامی، مجلس شورای اسلامی، دوره دوم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۷ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
- پرتال جامع مسئولین جمهوری اسلامی ایران، پایگاه اطلاع‌رسانی، ۱۹/۱/۱۳۹۶ش.
- جهان‌محمدی، رضا، مجلس شورای اسلامی، دوره سوم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.
- محبوب، علی، رجال سیاسی شوراها، نظام‌ها، مفاهیم و اندیشه‌های سیاسی، تهران، آموزش و سنجش، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.
- منتظری، حسینعلی، خاطرات آیت‌الله منتظری، قم، بی‌نا، ۱۳۷۹ش.
- نوری، عبدالله، خاطرات، چاپ‌شده در برداشتهایی از سیره امام‌خمینی، تدوین غلامعلی رجایی، تهران، عروج، چاپ پنجم، ۱۳۸۴ش.
- نوری، عبدالله، خاطرات، مصاحبه، چاپ‌شده در مصاحبه‌های علمی کنگره امام‌خمینی و اندیشه حکومت اسلامی، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ اول، ۱۳۷۸ش.
پیوند به بیرون
- سمیه تام، عبدالله نوری، دانشنامه امام‌خمینی، ج۱۰، ص ۱۳۹–۱۴۱.