پرش به محتوا

امریکا: تفاوت میان نسخه‌ها

۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۲ دی ۱۴۰۱
ابرابزار
(ابرابزار)
خط ۲۹: خط ۲۹:


=== مبنای سیاست خارجی ===
=== مبنای سیاست خارجی ===
سیاست خارجی امریکا پس از استقلال بر مبنای دکترین رؤسای جمهور آن قرار داشت؛ بر این اساس جورج واشینگتن بر اصل بی‌طرفی مطلق تأکید می‌کرد<ref>امام‌جمعه‌زاده و تویسرکانی، درآمدی بر سیاست خارجی ایالات متحده از دکترین واشینگتن تا یک‌جانبه‌گرایی، ۶۴۳–۶۴۴.</ref> و پس از وی، رئیس‌جمهور مونروئه (۱۸۲۳م/ ۱۲۰۲ش)، سیاست خارجی امریکا را بر مبنای سیاست انزواطلبی تعیین کرد<ref>deconde, ۱۴۰.</ref> و این سیاست در حدود یک‌ونیم قرن ادامه یافت.<ref>پلنو و آلتون، فرهنگ روابط بین‌الملل، ۵۸۲.</ref>
سیاست خارجی امریکا پس از استقلال بر مبنای دکترین رؤسای جمهور آن قرار داشت؛ بر این اساس جورج واشینگتن بر اصل بی‌طرفی مطلق تأکید می‌کرد<ref>امام‌جمعه‌زاده و تویسرکانی، درآمدی بر سیاست خارجی ایالات متحده از دکترین واشینگتن تا یک‌جانبه‌گرایی، ۶۴۳–۶۴۴.</ref> و پس از وی، رئیس‌جمهور مونروئه (۱۸۲۳م/ ۱۲۰۲ش)، سیاست خارجی امریکا را بر مبنای سیاست انزواطلبی تعیین کرد<ref>deconde, 140.</ref> و این سیاست در حدود یک‌ونیم قرن ادامه یافت.<ref>پلنو و آلتون، فرهنگ روابط بین‌الملل، ۵۸۲.</ref>


=== رشد سرمایه‌داری و سیاست‌های استعماری ===
=== رشد سرمایه‌داری و سیاست‌های استعماری ===
خط ۵۵: خط ۵۵:
=== سیاست امریکا در دوره کندی ===
=== سیاست امریکا در دوره کندی ===
امریکا همچنین در دوران جان اف کندی، رئیس‌جمهور آمریکا، با توجه به بروز بحران‌های سیاسی و اجتماعی در کشورهای جهان سوم، سیاست تشویق برای اصلاحات اجتماعی در این کشورها، ازجمله ایران را در پیش گرفت.<ref>معبادی، چالش‌های ایران و امریکا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، ۳۷.</ref>{{سخ}}
امریکا همچنین در دوران جان اف کندی، رئیس‌جمهور آمریکا، با توجه به بروز بحران‌های سیاسی و اجتماعی در کشورهای جهان سوم، سیاست تشویق برای اصلاحات اجتماعی در این کشورها، ازجمله ایران را در پیش گرفت.<ref>معبادی، چالش‌های ایران و امریکا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، ۳۷.</ref>{{سخ}}
[[لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی]]، اجرای [[اصلاحات ارضی]] و [[انقلاب سفید]] محمدرضا پهلوی، ازجمله این اصلاحات اجتماعی بود که با توجه به ماهیت آنها با مخالفت بسیاری از علما و مردم روبه‌رو شد. {{ببینید|متن=ببینید|انجمن‌های ایالتی و ولایتی |اصلاحات ارضی | انقلاب سفید}}{{سخ}}
[[لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی]]، اجرای [[اصلاحات ارضی]] و [[انقلاب سفید]] محمدرضا پهلوی، ازجمله این اصلاحات اجتماعی بود که با توجه به ماهیت آنها با مخالفت بسیاری از علما و مردم روبه‌رو شد. {{ببینید|متن=ببینید|انجمن‌های ایالتی و ولایتی |اصلاحات ارضی | انقلاب سفید}}{{سخ}}
امام‌خمینی در آغاز مبارزات علنی خود با انحرافات رژیم پهلوی در سال ۱۳۴۱، طرح لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی از سوی رژیم را با تهدید یا تطمیع قدرت‌های خارجی ازجمله امریکا دانست،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۰۱.</ref> و با صراحت اعلام کرد تمام سخت‌گیری رژیم پهلوی علیه [[مردم]] و [[روحانیت]] به این جرم است که می‌گویند «ربنا اللَّه» و اینکه مربی آنان آمریکا، [[انگلیس]] و [[اسرائیل]] نیست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۵۹.</ref> ایشان همچنین با تأکید بر اینکه اصلاحات ارضی به فرمان دولت امریکا صورت گرفته‌است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۳/۵۲۱ و ۴/۲۳.</ref> هدف از آن را ایجاد بازاری برای کشورهای خارجی به‌ویژه امریکا و وابسته‌کردن کشور می‌دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۳/۳۶۹؛ ۴/۲۳، ۲۷۴، ۳۳۴ و ۵/۲۳۹.</ref>{{سخ}}
امام‌خمینی در آغاز مبارزات علنی خود با انحرافات رژیم پهلوی در سال ۱۳۴۱، طرح لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی از سوی رژیم را با تهدید یا تطمیع قدرت‌های خارجی ازجمله امریکا دانست،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۰۱.</ref> و با صراحت اعلام کرد تمام سخت‌گیری رژیم پهلوی علیه [[مردم]] و [[روحانیت]] به این جرم است که می‌گویند «ربنا اللَّه» و اینکه مربی آنان آمریکا، [[انگلیس]] و [[اسرائیل]] نیست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۵۹.</ref> ایشان همچنین با تأکید بر اینکه اصلاحات ارضی به فرمان دولت امریکا صورت گرفته‌است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۳/۵۲۱ و ۴/۲۳.</ref> هدف از آن را ایجاد بازاری برای کشورهای خارجی به‌ویژه امریکا و وابسته‌کردن کشور می‌دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۳/۳۶۹؛ ۴/۲۳، ۲۷۴، ۳۳۴ و ۵/۲۳۹.</ref>{{سخ}}
همچنین تصویب قانون [[کاپیتولاسیون]] در سال ۱۳۴۳ و اعطای مصونیت سیاسی به رئیس و اعضای هیئت‌های مستشاری نظامی امریکا در ایران از سوی [[مجلس شورای ملی]]، اعتراض‌های بسیاری در پی داشت.<ref>معبادی، چالش‌های ایران و امریکا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، ۳۸.</ref>{{سخ}}
همچنین تصویب قانون [[کاپیتولاسیون]] در سال ۱۳۴۳ و اعطای مصونیت سیاسی به رئیس و اعضای هیئت‌های مستشاری نظامی امریکا در ایران از سوی [[مجلس شورای ملی]]، اعتراض‌های بسیاری در پی داشت.<ref>معبادی، چالش‌های ایران و امریکا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، ۳۸.</ref>{{سخ}}
امام‌خمینی پس از آگاهی از این قانون، با صدور اعلامیه و سخنرانی، با اعتراض شدید به آن، آن را سند بردگی ملت ایران، اقرار به مستعمره بودن ایران و مضر به حال [[قرآن]]، [[اسلام]] و استقلال کشور شمرد و محمدرضا پهلوی را به سبب تن‌دادن به این قانون ذلت‌بار، سرزنش کرد. ایشان با اعلام اینکه تمام گرفتاری مردم ایران از امریکا است، رئیس‌جمهور امریکا را به سبب تحمیل این قانون به ملت ایران، منفورترین افراد دنیا نزد ملت دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۴۰۹–۴۲۵.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|کاپیتولاسیون}} این اعتراض‌ها موجب [[دستگیری امام‌خمینی|دستگیری]] و [[تبعید امام‌خمینی|تبعید]] ایشان از کشور در آبان ۱۳۴۳ شد.<ref>فوزی، اندیشه سیاسی امام‌خمینی، ۴۳.</ref> سه روز پس از تبعید ایشان وزیر مختار و رایزن سفارت امریکا در نامه‌ای به یکی از مقامات وزارت امور خارجه آمریکا، از تبعید ایشان اظهار خوشحالی می‌کند و می‌نویسد: «بالاخره توانستیم از سوءرفتار پیرمردی که با سخن خود چوب در میان چرخ‌های ما می‌گذاشت، خلاص شویم».<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۵/۱۱۱–۱۱۶.</ref>
امام‌خمینی پس از آگاهی از این قانون، با صدور اعلامیه و سخنرانی، با اعتراض شدید به آن، آن را سند بردگی ملت ایران، اقرار به مستعمره بودن ایران و مضر به حال [[قرآن]]، [[اسلام]] و استقلال کشور شمرد و محمدرضا پهلوی را به سبب تن‌دادن به این قانون ذلت‌بار، سرزنش کرد. ایشان با اعلام اینکه تمام گرفتاری مردم ایران از امریکا است، رئیس‌جمهور امریکا را به سبب تحمیل این قانون به ملت ایران، منفورترین افراد دنیا نزد ملت دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۴۰۹–۴۲۵.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|کاپیتولاسیون}} این اعتراض‌ها موجب [[دستگیری امام‌خمینی|دستگیری]] و [[تبعید امام‌خمینی|تبعید]] ایشان از کشور در آبان ۱۳۴۳ شد.<ref>فوزی، اندیشه سیاسی امام‌خمینی، ۴۳.</ref> سه روز پس از تبعید ایشان وزیر مختار و رایزن سفارت امریکا در نامه‌ای به یکی از مقامات وزارت امور خارجه آمریکا، از تبعید ایشان اظهار خوشحالی می‌کند و می‌نویسد: «بالاخره توانستیم از سوءرفتار پیرمردی که با سخن خود چوب در میان چرخ‌های ما می‌گذاشت، خلاص شویم».<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۵/۱۱۱–۱۱۶.</ref>


=== سیاست امریکا در دوره نیکسون ===
=== سیاست امریکا در دوره نیکسون ===
خط ۱۵۷: خط ۱۵۷:


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
* امید حسین‌خانی، «[https://books.khomeini.ir/books/10002/271/ آمریکا]»، [[دانشنامه امام خمینی]]، ج۲، ص۲۷۱–۲۸۱.
* امید حسین‌خانی، «[https://books.khomeini.ir/books/10002/271/ آمریکا]»، [[دانشنامه امام خمینی]]، ج۲، ص۲۷۱–۲۸۱.


[[رده:مقاله‌های ارزیابی‌شده]]
[[رده:مقاله‌های ارزیابی‌شده]]
[[رده:مقاله‌های جلد دوم دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های نیازمند جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های نیازمند جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های جلد دوم دانشنامه]]
Image-reviewer، emailconfirmed
۱٬۵۵۴

ویرایش