غائله پاوه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''غائله پاوه'''، هجوم مسلحانه [[ضدانقلاب]] به شهر [[پاوه]]، مرداد ۱۳۵۸ و آزادسازی آن به فرمان [[امام‌خمینی]].

== پاوه و مردم آن ==

پاوه شهری مرزی و کوهستانی از توابع استان [[کرمانشاه]]، در منطقه اورامانات شامل بخش مرکزی، نوسود، باینگان، جوانرود و روانسر است.<ref>عبدی بسطامی، عبور از سیروان، ۱۲ و ۲۲؛ اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۱۴</ref> مردم این شهر [[شافعی‌مذهب]] هستند و بیشتر به گویش کردی هورامی و برخی به زبان جافی سخن می‌گویند. شغل آنان باغداری، کشاورزی سنتی و مبادلات تجاری مرزی است.<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۵ و ۱۵–۱۶</ref>

مردم پاوه به خاطر وجود عالمان دینی در میان‌شان از گذشته دور مردمانی متدین بوده‌اند. در سال ۱۳۵۶، مدرسه دارالقرآن به همت عده‌ای از روحانیان تأسیس شد و این مرکز در آستانه [[انقلاب اسلامی]]، به کانونی برای گسترش [[دین]] و پیام انقلاب در پاوه و شهرهای اطراف تبدیل شد و جوانان بسیاری را به خود جذب کرد.<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۱۸</ref> مردم پاوه با نهضت اسلامی به رهبری [[امام‌خمینی]] همراهی نشان دادند و بدین جهت در ۸/۸/۱۳۵۷ به دست چماق‌دارانِ سالار جاف، نماینده پاوه در [[مجلس شورای ملی]] [[رژیم پهلوی]] به خاک و خون کشیده شدند و شماری از آنان به [[شهادت]] رسیدند.<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۱۸</ref> آنان در روزهای [[تظاهرات تاسوعا و عاشورا|تاسوعا و عاشورای ۱۳۵۷]] همراه با دیگر مردم ایران، با شعار [[استقلال]]، [[آزادی]]، [[حکومت اسلامی]]، در میدان مولوی این شهر [[راهپیمایی تاسوعا و عاشورا|راهپیمایی]] کردند و در [[راهپیمایی نوزده بهمن]] همین سال حمایت خود را از انتصاب [[مهدی بازرگان]] به نخست‌وزیری اعلام کردند.<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۲۰</ref>

مردم پاوه پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]] نیز پشتیبان نظام اسلامی بودند و علی‌رغم آنکه گروه‌های [[ضد انقلاب|ضدانقلاب]] کردستان [[رفراندم جمهوری اسلامی]] را تحریم کردند {{ببینید|متن=ببینید|کردستان}}، آنان با شور و شوق در [[انتخابات]] شرکت کردند.<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۵؛ کیهان، روزنامه، ۲۶/۷/۱۳۹۰، ۲–۳</ref> در ۵/۲/۱۳۵۸ معلمان مدرسه دارالقرآن و مردم منطقه اورامانات و پاوه به دیدار امام‌خمینی به [[قم]] رفتند و امام‌خمینی در جمع آنان دربارهٔ جایگاه [[قرآن]] و اخوت و برادری مردم ایران سخن گفت و خود را خدمتگزار همه اقشار [[مردم]] ایران شمرد و برای آنان دعا کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۷/۱۳۱</ref> در ۳۱/۴/۱۳۵۸ مردم پاوه به طرفداری از رهبر انقلاب و جمهوری اسلامی [[تظاهرات]] کردند.<ref>انقلاب اسلامی، روزنامه، ۱/۶/۱۳۵۸، ۱۱</ref>

پس از پیروزی انقلاب اسلامی برخی از گروه‌های سیاسی با انگیزه‌های متفاوت به مخالفت با [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] برخاستند. برخی خواهان برپایی کردستان بزرگ و برخی خودمختاری مناطق کردنشین و گروهی ایجاد [[جامعه سوسیالیستی]] را مطرح می‌کردند.<ref>فوزی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی، ۱/۴۶۰</ref> عده‌ای نیز سلطنت‌طلب و هوادار [[رژیم پهلوی]] بودند.<ref>روزنامه روزنامه، ۲۹/۵/۱۳۵۸، ۴؛ ابوشریف، مصاحبه، ۱</ref> ضعف دولت مرکزی، موقعیت ویژه جغرافیایی و نژادی،<ref>اسماعیلی، دولت موقت، ۱۳۹</ref> تفاوت مذهبی، [[فقر]] اقتصادی مناطق مرزی<ref>چمران، کردستان، ۲۸</ref> و احساس عدم مشارکت در قدرت سیاسی،<ref>فوزی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی، ۱/۴۸۵–۴۸۶</ref> زمینه بروز مخالفت با دولت مرکزی را فراهم کرده بود.

[[حزب دموکرات کردستان]] به رهبری [[عبدالرحمن قاسملو]] و سازمان مائوئیستی [[کومله]]<ref>سازمان انقلابی زحمتکشان کردستان</ref> به مدیریت [[عبدالله مهتدی]] از مهم‌ترین گروه‌های معارض بودند.<ref>اسماعیلی، دولت موقت، ۱۳۹–۱۴۰؛ فوزی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی، ۱/۴۶۱–۴۶۳</ref> [[عزالدین حسینی]]-که امام‌خمینی او را فاسد خواند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۲۹۸</ref>-از روحانیان وابسته به [[ساواک|سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک)<ref>چمران، کردستان، ۱۶۳</ref> و [[امامت جمعه|امام‌جمعه]] مهاباد نیز رهبر معنوی احزاب سیاسی منطقه به‌شمار می‌رفت.<ref>فوزی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی، ۱/۴۶۶؛ اسماعیلی، دولت موقت، ۱۴۰</ref> هجوم گروه‌های مسلح به پادگان مهاباد در ۱/۱۲/۱۳۵۷<ref>اسماعیلی، دولت موقت، ۱۴۳</ref> و محاصره پادگان سنندج در ۲۷/۱۲/۱۳۵۷ تا ۲/۱/۱۳۵۸ و ضرب و جرح شهروندان عادی و سربازان و نظامیان به جرم وابستگی به نظام اسلامی،<ref>چمران، کردستان، ۳۸–۳۹</ref> قتل‌عام پاسداران بومی مریوان در ۲۳/۴/۱۳۵۸،<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۵/۴/۱۳۵۸، ۱</ref> ازجمله اقدام‌های گروه‌های معارض بود.

[[دولت موقت|دولت موقت جمهوری اسلامی]] به ریاست [[مهدی بازرگان]] سعی داشت مشکلات منطقه را از راه سیاسی حل و فصل کند؛ ولی گروه‌های سیاسی آن را برخاسته از ناتوانی دولت شمردند و بر دامنه توقعات خود افزودند.<ref>هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۳۴۲؛ اسماعیلی، دولت موقت، ۱۴۱–۱۴۲</ref> در ۶/۱/۱۳۵۸، گروه‌های سیاسی مخالف درخواست‌های خود ازجمله تعیین سرنوشت و [[حاکمیت سیاسی]] و اقتصادی بر منطقه، ایجاد ارتش خلقی در سراسر کشور، جبران ستم‌دیدگی مردم منطقه از راه [[کشاورزی]] و توسعه صنعت و خودداری دولت از تماس با افراد [[ارتجاع|مرتجع]] منطقه را نوشتند و برای دولت فرستادند که در مجموع مفهوم تجزیه‌طلبی را تداعی می‌کرد<ref>اسماعیلی، دولت موقت، ۱۴۲</ref> {{ببینید|متن=ببینید|کردستان}}.

پاوه به جهت کوهستانی‌بودن و پوشش جنگلی و زبان و مذهب و مرز مشترک با کردستان عراق<ref>عبدی بسطامی، عبور از سیروان، ۱۱–۱۲</ref> و راه‌های مواصلاتی با [[عراق]]<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۲۲</ref> مکانی مناسب برای قدرت‌نمایی [[ضد انقلاب|ضدانقلاب]] به‌شمار می‌رفت و تسلط ضدانقلاب بر این منطقه می‌توانست مقدمه‌ای برای توسعه درگیری در کردستان و بر سرنوشت انقلاب مؤثر باشد.<ref>چمران، کردستان، ۴۶–۴۸</ref>

مخالفان انقلاب اسلامی از آغاز پیروزی انقلاب مقدمات حضور خود در پاوه را فراهم می‌آوردند. فعالیت‌های ضد دینی برخی از گروه‌های سیاسی در این شهر موجب شد که در ۲۵/۱۲/۱۳۵۷ مسئولان مدرسه دارالقرآن پاوه، مردم را علیه فعالیت آنان به راهپیمایی دعوت کنند.<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۲۱</ref> افزون بر [[حزب دموکرات کردستان]]، سلطنت‌طلبان به ریاست سپهبد عزیز پالیزبان استاندار نظامی سابق کرمانشاه، هواداران سالار جاف، افراد کومله و رزگاری به رهبری عثمان نقشبندی،<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۲۰–۲۱؛ عبدی بسطامی، عبور از سیروان، ۱۲</ref> برخی از دولت‌های خارجی،<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۷/۵/۱۳۵۸، ۲</ref> شماری از افراد [[اتحادیه میهنی کردستان عراق]] و [[چریک‌های فدایی خلق]]<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۲۸؛ عبدی بسطامی، عبور از سیروان، ۲۹؛ رسالت، روزنامه، ۱۹</ref> برای تصرف پاوه هم‌دیدگاه شده بودند. به گزارشی در ۱۷/۳/۱۳۵۸، شش هزار قبضه از انواع سلاح از مرز نوسود عراق به دست ضدانقلاب رسید.<ref>عبدی بسطامی، عبور از سیروان، ۱۴</ref> در ۱۴/۵/۱۳۵۸، حزب دموکرات، جاده پاوه-کرمانشاه را بست و شورشیان آزادانه در شهر رفت و آمد می‌کردند.<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۲۶</ref> این حزب در این روز با انتشار نامه‌ای به [[امام‌خمینی]] دربارهٔ ورود دولت و ارتش به کردستان هشدار داد.<ref>چمران، کردستان، ۴۸–۴۹؛ اسماعیلی، دولت موقت، ۱۴۴</ref> محور پاوه-نوسود و پاوه-روانسر نیز در حوزه نفوذ ضدانقلاب قرار گرفت. آنان مخالفان خود را دستگیر و محموله‌های مواد غذایی را غارت می‌کردند.<ref>عبدی بسطامی، عبور از سیروان، ۱۲–۱۴</ref>

مردم پاوه در هراس از افراد ضدانقلاب در چهاردهم مرداد با تحصن در فرمانداری پاوه از مسئولان تقاضای کمک کردند.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۲/۵/۱۳۵۸، ۲؛ اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۲۶</ref> در ۲۰/۵/۱۳۵۸ عده‌ای از گروه‌های چپ و طرفداران حزب دموکرات در روستای قوری قلعه، ۲۵ کیلومتری پاوه، تجمع کردند و قطعنامه‌ای در دوازده ماده ازجمله تشکیل شورای شهرستان پاوه، تصفیه [[سپاه پاسداران]] پاوه و حق خودمختاری کردستان منتشر کردند. هم‌زمان میان اهالی پاوه و عشایر تحت حمایت حزب دموکرات مشاجره‌ای درگرفت. ساکنان شهر در هراس از هجوم افراد تحت حمایت دموکرات‌ها به فرمانداری شهر پناهنده شدند و ضمن حمایت از [[نظام جمهوری اسلامی ایران|نظام جمهوری اسلامی]] خواستار [[امنیت]] منطقه شدند.<ref>چمران، کردستان، ۵۳–۵۴</ref>

عصر روز ۲۳ مرداد پاوه محاصره شد و مهاجمان ضمن کنترل راه‌های ورودی از [[مردم]] خواستند با آنان همکاری کنند و شهروندان پاوه ناخشنود از هجوم مهاجمان از مسئولان تقاضای کمک کردند.<ref>عبدی بسطامی، عبور از سیروان، ۲۳</ref> شمار مهاجمان بیش از پنج هزار نفر بود و در برابر آنان ۲۵۰ نفر ازجمله دویست پاسدار بومی، نیروهای دفاعی نظام اسلامی را تشکیل می‌دادند.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱/۶/۱۳۵۸، ۱</ref> قرار بود پس از تصرف پاوه نیروهای عزیز پالیزبان به سوی کرمانشاه حرکت کنند.<ref>کیهان، روزنامه، ۷/۶/۱۳۵۹، ۱۳</ref> تنها پاسگاه ژاندارمری در غرب شهر به فرماندهی [[آیت شعبانی]] و مرکز [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]] به فرماندهی [[اصغر وصالی]] در مرکز پاوه در دست نیروهای طرفدار انقلاب باقی مانده بود.<ref>فاطمی، عبور از بحران، ۱۷؛ اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۳۴</ref> در ۲۴ مرداد حملات مهاجمان به اوج رسید. عده‌ای از پاسداران به [[شهادت]] رسیدند. در شامگاه ۲۴ مرداد سپاه پاسداران و گروهان ژاندارمری پاوه طی پیام‌هایی فوری به مراکز خود در کرمانشاه اعلام کردند پاوه در شرف سقوط است و از سپاه پاسداران و ارتش تقاضای کمک کردند و فرمانده سپاه پاوه با بی‌سیم اطلاع داد که بدون رسیدن کمک، شهر تا یک ساعت دیگر سقوط خواهد کرد.<ref>چمران، کردستان، ۵۵؛ فوزی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی، ۱/۴۸۱؛ کیهان، روزنامه، ۲۵/۵/۱۳۵۸، ۱</ref>

[[مصطفی چمران]]، معاون نخست‌وزیر، [[ولی‌الله فلاحی]] فرمانده نیروی زمینی ارتش و ابوشریف ([[عباس آقازمانی]]) فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و همراهان، بعد از ظهر ۲۵ مرداد با هلی‌کوپتر به پاوه رفتند که گروه‌های ضدانقلاب به آنان حمله کردند. آنان نخست به گروهان ژاندارمری و سپس به مقر سپاه پاسداران رفتند و به دفاع مشغول شدند.<ref>عبدی بسطامی، عبور از سیروان، ۲۳؛ چمران، کردستان، ۵۵</ref> چمران که با جنگ‌های چریکی در [[لبنان]] آشنا بود<ref>نجف‌پور، پرستوی دهلاویه، ۶۸–۷۱</ref> فرماندهی دفاع از پاوه را بر عهده گرفت و هماهنگی کارهای داخل پاوه بر عهده وی قرار داده شد.<ref>ابوشریف، مصاحبه، ۱</ref> وی در مقر سپاه مستقر و به سازماندهی نیروها پرداخت، وجود وی بر [[استقامت]] مدافعان می‌افزود و به پاسداران بومی امید می‌داد که در کنار آنان خواهند ماند و همراه همدیگر [[پیروزی|پیروز]] یا [[شهدا|شهید]] خواهند شد.<ref>چمران، یادنامه، ۱۰۶</ref>

در شامگاه ۲۵ مرداد اوضاع پاوه وخیم‌تر شد.<ref>کیهان، روزنامه، ۲۷/۵/۱۳۵۸، ۱؛ جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۷/۵/۱۳۵۸، ۱۲</ref> مهاجمان خانه‌های مردم را غارت کردند و به آتش می‌کشیدند و صدای شیون زنان از هر سو به گوش می‌رسید. افراد مسلح در وسط شهر با بلندگو اعلام می‌کردند هر کس وفاداری خود را به حزب دموکرات اعلام کند، در امان است.<ref>چمران، کردستان، ۷۸–۷۹؛ فاطمی، عبور از بحران، ۱۷</ref> مردم از ترس گروه‌های [[ضد انقلاب|ضدانقلاب]] گروه گروه به محل سپاه پاسداران پناهنده می‌شدند.<ref>فاطمی، عبور از بحران، ۱۷</ref> مهاجمان از هر سو برای تصرف کانون اصلی سپاه پیش می‌آمدند که با آتش پاسداران عقب رانده می‌شدند. روز ۲۶/۵/۱۳۵۸ با برآمدن آفتاب هواپیمای فانتوم نیروی هوایی مواضع مهم ضدانقلاب را کوبید و از فشار آنان کم کرد.<ref>چمران، کردستان، ۷۹؛ فوزی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی، ۱/۴۸۳</ref> در همان روز فلاحی، فرمانده نیروی زمینی با شماری از زخمیان به کرمانشاه بازگشت.<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۲۸</ref>

افزون بر زخمی‌های سپاه، هزاران نفر از [[زن|زنان]] و مردان بومی هراسان در انتظار کمک‌های پاسداران انقلاب بودند. بالگردی برای کمک به مجروحان در میان امواج گلوله در پاوه نشست و پس از پرواز در میان گلوله‌های افراد ضدانقلاب ناپدید شد و به مقصد نرسید و زخمی‌ها در میان گریه و زاری بستگان جان می‌دادند.<ref>چمران، یادنامه، ۱۰۳–۱۰۴</ref> با وجود کمبود آذوقه و مهمات جنگی،<ref>چمران، یادنامه، ۱۰۴</ref> پاسداران در برابر مهاجمان تا آخرین فشنگ جنگیدند<ref>انقلاب اسلامی، روزنامه، ۱/۶/۱۳۵۸، ۱۱</ref> و روحیه [[شهادت‌طلبی]] و [[توکل]] به خدا به آنان روحیه می‌داد<ref>نجف‌پور، پرستوی دهلاویه، ۱۲۹ و ۱۳۲</ref>؛ چنان‌که پاسداران زخمی نیز در بیمارستان شهر سرود انقلابیِ «خمینی ای امام» را می‌خواندند.<ref>کیهان، روزنامه، ۲۸/۵/۱۳۵۸، ۱</ref> افراد ژاندارمری نیز غسل شهادت و با قدرت در برابر مهاجمان ایستادگی کردند.<ref>کیهان، روزنامه، ۲۸/۵/۱۳۵۸، ۱؛ جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۹/۵/۱۳۵۸، ۲</ref> مهاجمان برای جداکردن افراد ژاندارمری از سپاه اعلام می‌کردند آنان تنها سر پاسداران را می‌خواهند.<ref>انقلاب اسلامی، روزنامه، ۳/۶/۱۳۵۸، ۵؛ چمران، کردستان، ۷۷؛ اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۳۴</ref> آنان با نزدیک‌شدن به دیوارهای پاسگاه ژاندارمری از مدافعان آن خواستند با تسلیم‌شدن در امان باشند که فرمانده پایگاه افراد خود را دررفتن و ماندن آزاد گذاشت و آنان مرگ را بر تسلیم‌شدن ترجیح دادند.<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۳۴</ref>

در ادامه بیمارستان شهر با خیانت دکتر عرفانی از هواداران دموکرات‌ها به تصرف مهاجمان درآمد. مهاجمان زخمی‌ها و [[اسیران]] را در محوطه بیمارستان تیرباران کردند و هجده نفر را سر بریدند و کارکنان بیمارستان را به گروگان گرفتند و داروها را به بخش باینگان منتقل کردند.<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۳۲؛ جمهوری اسلامی، روزنامه، ۳۱/۵/۱۳۵۸، ۲</ref> پزشک هندی بیمارستان نیز کشته و یک بهیار سر بریده شد.<ref>عبدی بسطامی، عبور از سیروان، ۳۰؛ کیهان، روزنامه، ۲۷/۵/۱۳۵۸، ۱</ref> دکتر ابوالقاسم رشوند سرداری، از کمونیست‌های تجزیه‌طلب، داروهای بیمارستان را برای دموکرات‌ها [[سرقت]] کرد و زخمی‌ها به دستور وی سر بریده شدند.<ref>خلخالی، مصاحبه، ۱</ref> هواپیمای پشتیبانی اعزامی از پایگاه هوایی حر (نوژه) به خلبانی محمد نوژه و سیدعبدالله بشیری موسوی به دست گروه‌های ضدانقلاب هدف قرار گرفت و سقوط کرد.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۸/۵/۱۳۵۸، ۱۰</ref> بی‌سیم‌چی در حالی‌که اتاقش در زیر رگبار گلوله‌ها بود در زیر میز محل کارش همه وقایع را به تهران مخابره کرد و از آنجا نیز تمام اطلاعات به امام‌خمینی رسید.<ref>دهقان، شهید چمران، ۵۷</ref> مردم در جریان وقایع پاوه قرار گرفتند و صدای اعتراضشان به اقدام جدی‌نکردن [[دولت موقت]] در برابر غائله پاوه بلند شد.<ref>چمران، یادنامه، ۱۰۲</ref> رژیم‌های [[کویت]]، [[عربستان سعودی]]، [[اردن]] و [[مصر]] از این غائله حمایت کردند.<ref>کیهان، روزنامه، ۸/۶/۱۳۵۹، ۱۳</ref>

[[امام‌خمینی]] از آغاز درگیری‌ها در مناطق غربی کشور به اغتشاشگران هشدار داد و آن را توطئه علیه نظام اسلامی خواند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۱۱۱</ref> و از مخالفان خواست سلاح بر زمین بگذارند و به دامن [[اسلام]] برگردند. ایشان در سخنرانی ۲۶/۵/۱۳۵۸ در [[قم]] به مناسبت [[روز قدس]] به احزاب و گروه‌های فاسد و طرفدار توطئه‌گران هشدار داد و افزود اگر انقلابی عمل می‌شد و مفسدان محاکمه و حزب‌های فاسد ممنوع شده بودند، مطبوعات فاسد و توطئه‌گران به جای خود می‌نشستند. ایشان با ابراز پشیمانی از [[عفو]] تبهکاران هشدار داد انتقام سختی در انتظار آنان است. ایشان توطئه‌گران مناطق کردنشین را در صف [[کافر|کفار]] خواند و از مسامحه نیروهای نظامی و انتظامی شکوه کرد و آنان را غیر انقلابی خواند و از دولت و ارتش و ژاندارمری و [[سپاه پاسداران|سپاه]] خواست با آنان به‌شدت رفتار کنند و مطبوعات توطئه‌گر را توقیف کنند. ایشان با مهلت‌دادن به افراد [[ضد انقلاب|ضدانقلاب]]، به دولت و ارتش اخطار کرد اگر برای سرکوب افراد فاسد حرکت نکنند به [[تهران]] خواهد رفت و با آنان انقلابی رفتار خواهد کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۲۸۲–۲۸۴</ref>

امام‌خمینی در ۲۷/۵/۱۳۵۸/ ۲۴ رمضان ۱۳۹۹ق در پیامی صریح و با ذکر جایگاه خود به عنوان [[فرماندهی کل قوا]] پس از دستور به رئیس ستاد ارتش که با تجهیز کامل عازم منطقه شود، به همه ارتشی‌ها فرمان داد بدون انتظارِ دستور دیگری به پاوه روند و غائله را ختم کنند و به مسئولان دستور دارد وسایل حرکت پاسداران را آماده سازند و به دولت و ارتش و ژاندارمری اخطار کرد اگر با توپ و تانک و قوای مجهز تا ۲۴ ساعت دیگر به طرف پاوه حرکت نشود، همه را مسئول می‌داند و هشدار داد تا دستور ثانوی، [[قوای انتظامی]] را مسئول این کشتار وحشیانه خواهد دانست و در صورت تخلف، با آنان انقلابی رفتار خواهد کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۲۸۵</ref>

[[سیدمحمود طالقانی]] خطیب جمعه تهران به مردم کُرد پاوه و دیگر مناطق کُردنشین توصیه کرد آرامش کشور را حفظ کنند و بازیچه دست دشمن واقع نشوند.<ref>طالقانی، در مکتب جمعه، ۱/۱۴</ref> وی در خطبه ۲/۶/۱۳۵۸ با اشاره به حادثه پاوه و به‌شهادت‌رساندن بیماران و جوانان پاسدار، توده مردم کرد را از اندیشه تجزیه‌طلبی مبرّا دانست و از آنان خواست پیش از دخالت ارتش، آتش شرارت را خاموش کنند.<ref>طالقانی، در مکتب جمعه، ۱/۳۳</ref>

پیام امام‌خمینی موجب شد روحیه مدافعان تقویت شود و روحیه گروه‌های ضدانقلاب پیش از رسیدن قوای اعزامی در هم شکند و با رهاکردن سلاح‌های سبک و سنگین خود از منطقه فرار کنند.<ref>چمران، یادنامه، ۱۰۸</ref> [[شهید چمران|چمران]] پیروزی بر دموکرات‌ها را با وجود برتری نظامی و تاکتیکی و هماهنگیِ آنان به معجزه تشبیه کرد و [[ایمان]] و [[استقامت]] را از موجبات پیروزی مدافعان پاوه شمرد.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۳/۶/۱۳۵۸، ۲</ref> پیام امام‌خمینی و فرماندهی چمران و تجربه‌های جنگی وی به دل‌های مدافعان پاوه قوت قلب داد.<ref>کیهان، روزنامه، ۲۹/۵/۱۳۵۸، ۲</ref> با پخش پیام ایشان در ساعت خبری ۱۴ و تأثیر حضور و تصمیم ایشان، احساس محاصره و فشار از میان رفت. گروه‌های ضدانقلاب روحیه خودشان را از دست دادند و [[رزمندگان]] موفق شدند به [[دشمن]] حمله کرده، حلقه محاصره را در هم بشکنند.<ref>خامنه‌ای، بیانات، ۶۸</ref>

با پیام امام‌خمینی، [[قوای مسلح|نیروهای مسلح]] ارتش و سپاه به سوی پاوه حرکت کردند.<ref>انقلاب اسلامی، روزنامه، ۳/۶/۱۳۵۸، ۳</ref> نیروهای هوانیروز نیز افزون بر رساندن نیروی کمکی و مهمات، مهاجمان را از اطراف شهر دور کردند و فرصت انسجام و تصمیم‌گیری را از آنان گرفتند.<ref>عبدی بسطامی، عبور از سیروان، ۳۵–۳۶</ref> با ورود نیروهای نظامی به منطقه، آرامش و [[امنیت]] در منطقه پاوه برقرار و محور حیاتی پاوه و روانسر با همکاری سپاه پاسداران و ژاندارمری از کنترل گروه‌های [[ضد انقلاب|ضدانقلاب]] خارج شد.<ref>عبدی بسطامی، عبور از سیروان، ۱۳</ref> از ساعت شش عصر ۲۷ مرداد نیروهای کمکی از راه هوا وارد پاوه شدند و مردم وحشت‌زده پاوه از مخفی‌گاه‌های خود خارج شدند. نیروهای اعزامی همراه با مردم تا صبح در شهر رژه رفتند و با سردادن شعار الله اکبر یکی از ماندنی‌ترین شب‌های پاوه را به نمایش گذاشتند.<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۴۲</ref> استقبال مردم منطقه از نیروهای اعزامی فوق‌العاده بود. دختران و پسران با آوردن آب و چای و یخ و آذوقه از پاسداران اعزامی پذیرایی کردند.<ref>ابوشریف، مصاحبه، ۱؛ انقلاب اسلامی، روزنامه، ۳/۶/۱۳۵۸، ۵</ref> با تلاش نیروهای مسلح و [[بسیج مردمی]]، پاوه از اشرار [[پاکسازی]] و راه پاوه و نوسود نیز گشوده شد.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۹/۵/۱۳۵۸، ۲</ref> مردم بومی در شناسایی اشرار و کشف سلاح‌های آنان با پاسداران همکاری کردند.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۵</ref>

اعلان همدردی و حضور گسترده [[مردم]] برای اعزام و سرکوبی اشرار پاوه، قدردانی امام‌خمینی را در پی داشت. ایشان در عصر روز ۲۸/۵/۱۳۵۸ یک روز پس از صدور فرمان خود در پیامی مکتوب به مردم و نیروهای نظامی و انتظامی‏، از آمادگی گروه‌های مردم از اطراف کشور به‌ویژه مردم کرمانشاه برای سرکوبی اشرار تشکر کرد و به مردم خبر داد به قوای انتظامی دستور اکید داده که امکانات خود را برای پاکسازی کردستان بسیج کنند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۳۰۷</ref> [[عبدالله محمدی]] نماینده مردم کردستان در [[مجلس خبرگان]] از پیام ایشان تشکر کرد.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۳۱/۵/۱۳۵۸، ۲</ref> امام‌خمینی به پیام همدردی [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]] از مراجع تقلید قم دربارهٔ حوادث غرب کشور پاسخ داد و تأکید کرد با بسیج مردم ریشه فساد کنده خواهد شد<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۳۱۸</ref> و در پاسخ پیام [[سیدعبدالله شیرازی]] از مراجع تقلید [[مشهد]]، استقبال گرم مردم پاوه از نیروهای مسلح جمهوری اسلامی را نشانه خوش‌رفتاری این نیروها با مردم شمرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۳۲۳</ref>

جمعی از مردم پاوه طی نامه‌ای به امام‌خمینی از تلاش نیروهای پاسدار و ارتشی در بازگرداندن امنیت به پاوه تشکر و اعلام کردند تا تحقق اهداف [[انقلاب اسلامی]] در خدمت آن خواهند بود<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱/۶/۱۳۵۸، ۱</ref> و با اطلاعیه‌ای با افشای اهداف پلید سران [[حزب دموکرات]]، از فریب‌خوردگان منطقه اورامانات خواستند با همکاری با دولت مرکزی زندگی عادی را از سر گیرند.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۳۱/۵/۱۳۵۸، ۳</ref> [[حوزه علمیه قم]] و دیگر نهادها در [[قم]] مجلس ختمی برای شهدای پاوه برگزار کردند و [[امام‌خمینی]] در این مراسم شرکت کرد.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۹/۵/۱۳۵۸، ۲</ref> ایشان از شهدای پاوه تجلیل کرد و آنان را واصل به حیات جاویدان خواند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۳۴۱</ref> و اعلام کرد [[جمهوری اسلامی ایران]] مصمم است منطقه را به بهترین وجه آباد کند و در این راه تفاوتی میان [[شیعیان]] و [[اهل سنت]] نخواهد بود. ایشان برای بازسازی و [[رفاه]] حال مردم پاوه و رسیدگی به برادران اهل سنت گروهی را نیز به منطقه اعزام کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۳۸۹</ref>

امام‌خمینی در ۹/۷/۱۳۵۸ نیز در جمع خانواده شهدا از شهدای غائله پاوه تجلیل کرد و پس از تسلیت به خانواده آنان یادآور شد [[پیامبر اکرم(ص)]] و [[امامان(ع)]] هستی خود را برای [[اسلام]] فدا کردند و همه باید فداکاری کنند؛ همچنین ابراز امیدواری کرد این شهیدان در زمره شهدای بدر، احد و کربلا قرار گرفته و بازماندگان شهدا نیز مأجور باشند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۰/۱۹۱–۱۹۲</ref> ایشان در ۳۰/۴/۱۳۵۹ در جمع فرهنگیان نوسود از توابع پاوه و فرماندار و فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پاوه از [[وحدت]] میان طوایف اسلامی سخن گفت و همه را [[مسلمان]] و اهل [[توحید]] و [[قرآن]] و برادر خواند و اختلاف را به سود کسانی دانست که اعتقادی به اسلام و شیعه و سنی ندارند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۳/۵۴</ref>

امام‌خمینی طبق دستور قرآن کریم و [[سیره پیامبر اکرم(ص)]] و [[امیرالمؤمنین(ع)]] با فریب‌خوردگان پاوه و دیگر مناطق غرب کشور با رفق و مدارا و با مفسدان با شدت عمل رفتار کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۳۱۱–۳۱۲؛ رضوی، مدارا با شهروندان، ۳۴</ref> ایشان بارها به فریب‌خوردگان گروه‌های مخالف توصیه کرد به دامن اسلام برگردند و از مدارا و [[عفو]] و [[رحمت]] اسلام استفاده کنند<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۳۱۲، ۳۴۲ و ۱۳/۵۴–۵۵</ref>؛ همچنین یادآور شد در صورت بازگشت فریب‌خوردگانِ حزب دموکرات، با آنان نیز با برادری و برابری رفتار خواهد شد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۳۸۹</ref> ایشان در پیامی در ۶/۶/۱۳۵۸ به سران حزب دموکرات اخطار داد دست از مخالفت بردارند و یادآور شد کسانی که بازگردند عفو خواهند شد {{ببینید|متن=ببینید|عفو}}؛ ولی با معاندان با شدت برخورد خواهد شد. ایشان افزود روحانیان کردستان وظیفه دارند در صورت آگاهی از مخفیگاه‌های این افراد آنان را معرفی و با آنان معامله [[مرتد]] کنند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۳۵۱</ref>

در [[تشییع]] باشکوهی که از شهدای غیر بومی پاوه در تهران و شهرستان‌ها صورت گرفت، مردم خواستار مجازات [[عبدالرحمن قاسملو]] و [[عزالدین حسینی]] بودند.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۳۰/۵/۱۳۵۸، ۱</ref> [[شورای انقلاب]] و [[دولت موقت]] در ۲۸/۵/۱۳۵۸ [[حزب دموکرات]] را به جهت حمایت خارجی و تلاش برای تجزیه کشور و لطمه به تمامیت ارضی ایران منحل اعلام کرد.<ref>کیهان، روزنامه، ۲۷/۵/۱۳۵۸، ۱؛ هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۳۴۴</ref> در جریان [[پاکسازی]] پاوه گروهی از اعضای حزب دموکرات کردستان بازداشت شدند.<ref>کیهان، روزنامه، ۲۸/۵/۱۳۵۸، ۲</ref> افراسیاب رادی از عوامل پالیزبان و [[ساواک]] و مورد نفرت مردم پاوه جزو بازداشت‌شدگان بود.<ref>ابوشریف، مصاحبه، ۱</ref> دو افسر عراقی نیز در میان بازداشت‌شدگان بودند.<ref>انقلاب اسلامی، روزنامه، ۶/۶/۱۳۵۸، ۱</ref> به حکم [[محمدصادق خلخالی]] حاکم شرع [[دادگاه‌های انقلاب اسلامی|دادگاه انقلاب]]، هجده تن از اشرار پاوه در زندان دیزل‌آباد کرمانشاه [[اعدام]] شدند.<ref>انقلاب اسلامی، روزنامه، ۳/۶/۱۳۵۸، ۳؛ جمهوری اسلامی، روزنامه، ۳۱/۵/۱۳۵۸، ۳</ref> [[ابوالقاسم رشوندی]] نیز به جرم کشتن زخمیان پناهنده به بیمارستان به اعدام محکوم شد.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۳/۶/۱۳۵۸، ۳</ref> امام‌خمینی در ۱۸/۶/۱۳۵۸ [[عفو عمومی]] صادر کرد و آرامش به منطقه بازگشت و حل مسائل از طریق گفتگو در اولویت قرار گرفت.<ref>هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۳۴۴</ref>

مردم و نخبگان پس از پایان غائله، دولت موقت را به قاطعیت‌نداشتن در برابر افراد ضدانقلاب متهم ساختند که [[مهدی بازرگان]]، [[نخست‌وزیر]]، در پیامی تلویزیونی از خود دفاع کرد و بی‌برنامگی و کارشکنی برخی از افراد و فقدان امکانات را از دلایل آن شمرد.<ref>اسماعیلی، دولت موقت، ۱۴۶–۱۴۷</ref> دولت موقت برای حل معضلات اقتصادی و امنیتی مناطق کردنشین وعده داد برنامه‌های عمرانی، مالی و نظامی مناسبی را به اجرا درآورد و برای پیگیری مسائل، هیئتی سه‌نفره شامل [[مصطفی چمران]] وزیر دفاع، [[هاشم صباغیان]] وزیر کشور و [[عزت‌الله سحابی]] رئیس سازمان برنامه و بودجه به منطقه فرستاد؛ اما پیش از انجام کار، دولت موقت استعفا داد. به پیشنهاد امام‌خمینی و شورای انقلاب آن هیئت به کار خود ادامه داد.<ref>اسماعیلی، دولت موقت، ۱۴۹</ref> با این حال، افراد ضدانقلاب از عفو عمومی سوء استفاده کردند و پس از مذاکره با هیئت دولت نیز شرارت‌های خود را در شهر و روستاهای حومه پاوه ادامه دادند و با آغاز [[جنگ عراق علیه ایران|جنگ تحمیلی]] آن را تشدید کردند که با اقدام‌های [[قوای مسلح|نیروهای مسلح]] و همراهی [[مردم]] پاوه به‌تدریج از میان رفتند.<ref>اللهیاری، پاوه در جنگ با ضدانقلاب، ۴۵–۶۲</ref>