نهضت تحریم تنباکو: تفاوت میان نسخه‌ها

تاریخ‌نگاران، روحانیت و در رأس آن میرزامحمدحسن شیرازی را رهبر اصلی نهضت تنباکو معرفی کرده‌اند<ref> فوران، مقاومت شکننده، 254 ـ 255.</ref>. امام‌خمینی نیز پس از اشاره به شخصیت میرزامحمدحسن شیرازی از جهت علمی و عملی و عقلی یادآور می‌شود ایشان برای حفظ و آرامش کشور و اصلاح امور تلاش بسیار می‌کرد و کارهایی که برای اسلام و استقلال کشور مضر و خطرناک می‌دانست گوشزد می‌کرد. ایشان می‌افزاید شیرازی در قضیه تنباکو پس از آنکه دید نصیحت‌ تأثیری ندارد به تحریم تنباکو و مقابله با استعمار و استبداد حکم کرد<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 1/113 ـ 114 و 2/396 ـ 397.</ref> و با این حکم استقلال و آرامش کشور را حفظ و دست بیگانگان را از کشور کوتاه کرد<ref> همان، 1/113 ـ 114.</ref>.

امام‌خمینی استقلال کشور ایران را در آن مقطع مدیون حکم میرزای شیرازی دانسته و یادآور شده است آن نیم‌سطر میرزای شیرازی که استفاده از دخانیات را حرام و در حکم مبارزه با امام‌ زمان(ع)  ‌دانست، کشور ایران را از حلقوم استعمار بیرون کشید<ref> همان، 9/537.</ref> و همه قوای داخل و خارج در رویارویی با آن مجبور به عقب‌نشینی شدند. این حکم به دربار شاه راه یافت؛ حتی حرمسرای شاه از این حکم پیروی کردند و قلیان‌ها را شکستند. تاجران بسیاری نیز تنباکوهای خود را که قیمت گرانی هم داشت در میدان‌ها آتش زدند<ref> همان، 13/357 ـ 358.</ref>. از نگاه ایشان حکم میرزای شیرازی حکمی سیاسی و حکومتی بود که بر اساس مصالح مسلمانان صادر شده است<ref> همان، 20/117؛ امام‌خمینی، ولایت فقیه،  124.</ref>؛ بنابراین بر همه فقها اطاعت از چنین حکمی واجب بود و از آنجاکه احکام دایرمدار مصالح و مفاسدند، هر زمانی که عنوانِ حکم برداشته شود، حکم هم برداشته می‌شود<ref> امام‌خمینی، ولایت فقیه،  124.</ref>.