۵۷۲
ویرایش
نهضت تحریم تنباکو: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
امام‌خمینی تأثیر جنبش تنباکو و انقلاب مشروطیت را در نهضت اسلامی مردم ایران مهم می‌داند<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 5/407.</ref> و بر این باور است این جنبش سبب شد مردم و روحانیان در سالیان بعد نیز علیه سلاطین مستبد قیام کنند<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 5/286 و 6/159 ـ 160.</ref>. تاریخ‌نگاران نیز نهضت تنباکو را نخستین مقاومت فراگیر و در عین حال موفق مردم ایران در برابر سلطه خارجی و قدرت مطلقه سلطنت قاجار و زمینه اصلی و پیش‌درآمد نهضت مشروطیت و انقلاب اسلامی ایران به شمار آورده‌اند<ref> فوران، مقاومت شکننده، 249 ـ 250 و 258.</ref>. | امام‌خمینی تأثیر جنبش تنباکو و انقلاب مشروطیت را در نهضت اسلامی مردم ایران مهم می‌داند<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 5/407.</ref> و بر این باور است این جنبش سبب شد مردم و روحانیان در سالیان بعد نیز علیه سلاطین مستبد قیام کنند<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 5/286 و 6/159 ـ 160.</ref>. تاریخ‌نگاران نیز نهضت تنباکو را نخستین مقاومت فراگیر و در عین حال موفق مردم ایران در برابر سلطه خارجی و قدرت مطلقه سلطنت قاجار و زمینه اصلی و پیش‌درآمد نهضت مشروطیت و انقلاب اسلامی ایران به شمار آورده‌اند<ref> فوران، مقاومت شکننده، 249 ـ 250 و 258.</ref>. | ||
از سوی دیگر، چنان‌که امام‌خمینی یادآور شده نفوذ اسلام و روحانیت و در رأس آن مرجعیت شیعه در میان مردم و به‌خطرافتادن منافع انگلیس سبب شد آنان برای تضعیف و نابودی روحانیت ازجمله در زمان رضاخان برنامه‌ریزی کنند<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 8/451 ـ 452.</ref>. ایشان معتقد بود شاهان و استعمارگران از نفوذ کلام علما و مراجع بی‌خبر بودند؛ ولی با حکم میرزای شیرازی در قضیه تنباکو، به نفوذ علما و مراجع تقلید حتی در حرمسرای ناصرالدین‌شاه پی بردند<ref> | از سوی دیگر، چنان‌که امام‌خمینی یادآور شده نفوذ اسلام و روحانیت و در رأس آن مرجعیت شیعه در میان مردم و به‌خطرافتادن منافع انگلیس سبب شد آنان برای تضعیف و نابودی روحانیت ازجمله در زمان رضاخان برنامه‌ریزی کنند<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 8/451 ـ 452.</ref>. ایشان معتقد بود شاهان و استعمارگران از نفوذ کلام علما و مراجع بی‌خبر بودند؛ ولی با حکم میرزای شیرازی در قضیه تنباکو، به نفوذ علما و مراجع تقلید حتی در حرمسرای ناصرالدین‌شاه پی بردند<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 13/357 ـ 358 و 5/286.</ref>. تبلیغ استعمارگران و عوامل داخلیِ آنان درباره جدایی دین از سیاست از دیگر پیامدهای این ماجرا بود. آنان سعی کردند نفوذ روحانیت را از میان ببرند و آنان را از مجاری امور کنار بگذارند<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 13/359 و 20/117.</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
*اعتمادالسلطنه، محمدحسن، روزنامه خاطرات، به کوشش ایرج افشار، تهران، امیرکبیر، چاپ سوم، 2536ش. | *اعتمادالسلطنه، محمدحسن، روزنامه خاطرات، به کوشش ایرج افشار، تهران، امیرکبیر، چاپ سوم، 2536ش. | ||
*امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، 1389ش. | *امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، 1389ش. | ||
* | *امام‌خمینی، سیدروح‌الله، ولایت فقیه، حکومت اسلامی، تهران، مؤسسه تنظیم ...، چاپ بیستم، 1388ش. | ||
*براون، ادوارد، انقلاب ایران، ترجمه احمد پژوه، تهران، کانون معرفت، چاپ اول، 1339ش. | *براون، ادوارد، انقلاب ایران، ترجمه احمد پژوه، تهران، کانون معرفت، چاپ اول، 1339ش. | ||
*بهار، مهدی، میراث‌خوار استعمار، تهران، امیرکبیر، چاپ شانزدهم، 1357ش. | *بهار، مهدی، میراث‌خوار استعمار، تهران، امیرکبیر، چاپ شانزدهم، 1357ش. | ||