نهضت‌های اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

نهضت‌های اسلامی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۷ دی ۱۴۰۱، ساعت ۰۰:۰۹

۲۶۰ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۷ دی ۱۴۰۱

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

M.hashemi

۵۷۲

ویرایش

@@ خط ۴۴: / خط ۴۴: @@
 مراجعه به سخنان امام‌خمینی در سال‌های نخست دهه 1340، دغدغه فکری ایشان برای امت اسلام را نشان می‌دهد. مخالفت‌های مکرر با حضور استعمارگران و قدرت‌های بیگانه، به‌ویژه اسرائیل، قطعاً بیش از آنکه از بُعد مسائل سیاست خارجی وقت، مورد توجه قرار گیرد، درباره خطری بود که دنیای اسلام را تهدید می‌کرد<ref> ظهیری‌نژاد، مناسبات امام‌خمینی، 49 ـ 50.</ref>. نوع نگرش فراملی ایشان برای پیش‌بردن حرکتی اسلامی که در کشوری مسلمان آغاز شده و باید به دیگر کشورهای مسلمان هم راه می‌یافت<ref> ظهیری‌نژاد، مناسبات امام‌خمینی، 52.</ref>، موجب شد ایشان با اشاره به خصومت میان اسلام و غرب از دوران جنگ‌های صلیبی<ref> امام‌خمینی، ولایت فقیه،  10.</ref> و غارت منابع سرزمین‌های اسلامی و واردکردن صنایع وابسته و مونتاژ به این کشورها<ref> امام‌خمینی، ولایت فقیه، 19؛ امام‌خمینی، صحیفه، 3/370 و 19/341.</ref>، بر میزان قدرت جهان اسلام در صورت اتحاد و یگانگی تأکید ویژه کند<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 7/66، 124؛ 9/274 و 18/94.</ref>.
-امام‌خمینی با بهره‌گیری از آموزه‌های شیعه و استفاده از مفاهیم اسلامی مانند مستضعفان، مستکبران، طاغوت، غاصبان، وارثان، امامت، جهاد، شهید و شهادت تلاش می‌کرد تفکری جدید برای مبارزه با حکومت‌های استبدادی و استعماری ایجاد کند<ref> ظهیری‌نژاد، مناسبات امام‌خمینی، 59 ـ 60.</ref>. افزون بر این، به دلیل موقعیت دینی ایشان یعنی مرجعیت تشیع، نهضت‌ها و جنبش‌های رهایی‌بخش و دینی و مبارزان جهان اسلام پیوندهایی با ایشان داشتند. همراهی علمای ایران و عراق در بسیاری از مقاطع نهضت اسلامی ایران، ازجمله محکومیت بازداشت ایشان پس از مخالفت با لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی و انقلاب سفید محمدرضا پهلوی، قیام پانزده خرداد 1342{{ببینید|‌انجمن‌های ایالتی و ولایتی| انقلاب سفید| پانزده خرداد}} و نیز همراهی مبارزان عراقی با انقلابیان ایران در طول نهضت، نمونه بارز این همراهی است<ref> همان، 87 ـ 90.</ref>.
+امام‌خمینی با بهره‌گیری از آموزه‌های شیعه و استفاده از مفاهیم اسلامی مانند مستضعفان، مستکبران، طاغوت، غاصبان، وارثان، امامت، جهاد، شهید و شهادت تلاش می‌کرد تفکری جدید برای مبارزه با حکومت‌های استبدادی و استعماری ایجاد کند<ref> ظهیری‌نژاد، مناسبات امام‌خمینی، 59 ـ 60.</ref>. افزون بر این، به دلیل موقعیت دینی ایشان یعنی مرجعیت تشیع، نهضت‌ها و جنبش‌های رهایی‌بخش و دینی و مبارزان جهان اسلام پیوندهایی با ایشان داشتند. همراهی علمای ایران و عراق در بسیاری از مقاطع نهضت اسلامی ایران، ازجمله محکومیت بازداشت ایشان پس از مخالفت با لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی و انقلاب سفید محمدرضا پهلوی، قیام پانزده خرداد 1342{{ببینید|‌انجمن‌های ایالتی و ولایتی| انقلاب سفید| پانزده خرداد}} و نیز همراهی مبارزان عراقی با انقلابیان ایران در طول نهضت، نمونه بارز این همراهی است<ref> ظهیری‌نژاد، مناسبات امام‌خمینی، 87 ـ 90.</ref>.
-امام‌خمینی که معتقد بود نهضت اسلامی مردم ایران با همه ابعادش در تاریخ بی‌سابقه است<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 5/73.</ref>، یکی از ابعاد مهم این نهضت را شکستن ترس و ابهت ابرقدرت‌ها می‌دانست که ملت‌های مسلمان را به قیام علیه آنها ترغیب کرده است<ref> همان، 13/303.</ref>. ایشان با قدردانی از حمایت‌های جنبش الفتح از نهضت اسلامی مردم ایران، بر حمایت متقابل ملت ایران از نهضت مردم فلسطین تأکید و ابراز امیدواری کرد هر دو ملت در کنار هم به آرمان‌های اسلامی و انسانی خود برسند<ref> همان، 5/73 ـ 74.</ref>{{ببینید|فلسطین}} به باور ایشان مبارزات و مقاومت جوانان کشورهای اسلامی مانند حزب‌الله لبنان در برابر اسرائیل، اتمام حجتی برای علما و روحانیان جهان اسلام است که راه بهانه برای هر گونه سکوت و مماشات را می‌بندد<ref> همان، 20/338.</ref>. ایشان همچنین با دعوت از مسلمانان کشورهای مختلف چون عراق، ‌اندونزی، پاکستان<ref> همان، 11/106 و 19/177.</ref>، مصر<ref> همان، 6/503.</ref>، ترکیه<ref> همان، 6/349.</ref> و کشورهای مسلمان حاشیه خلیج فارس<ref> همان، 16/514.</ref> برای قیام علیه استثمار و استعمار، بر قدرت مسلمانان جهان در صورت اتحاد تأکید کرد و در صورت این اتحاد، پیروزی را حتمی می‌دانست<ref> همان، 11/105.</ref>.
+امام‌خمینی که معتقد بود نهضت اسلامی مردم ایران با همه ابعادش در تاریخ بی‌سابقه است<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 5/73.</ref>، یکی از ابعاد مهم این نهضت را شکستن ترس و ابهت ابرقدرت‌ها می‌دانست که ملت‌های مسلمان را به قیام علیه آنها ترغیب کرده است<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 13/303.</ref>. ایشان با قدردانی از حمایت‌های جنبش الفتح از نهضت اسلامی مردم ایران، بر حمایت متقابل ملت ایران از نهضت مردم فلسطین تأکید و ابراز امیدواری کرد هر دو ملت در کنار هم به آرمان‌های اسلامی و انسانی خود برسند<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 5/73 ـ 74.</ref>{{ببینید|فلسطین}} به باور ایشان مبارزات و مقاومت جوانان کشورهای اسلامی مانند حزب‌الله لبنان در برابر اسرائیل، اتمام حجتی برای علما و روحانیان جهان اسلام است که راه بهانه برای هر گونه سکوت و مماشات را می‌بندد<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 20/338.</ref>. ایشان همچنین با دعوت از مسلمانان کشورهای مختلف چون عراق، ‌اندونزی، پاکستان<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 11/106 و 19/177.</ref>، مصر<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 6/503.</ref>، ترکیه<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 6/349.</ref> و کشورهای مسلمان حاشیه خلیج فارس<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 16/514.</ref> برای قیام علیه استثمار و استعمار، بر قدرت مسلمانان جهان در صورت اتحاد تأکید کرد و در صورت این اتحاد، پیروزی را حتمی می‌دانست<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 11/105.</ref>.
 الگوی انقلاب اسلامی ایران برای جنبش‌های آزادی‌بخش به شکل‌های مختلفی بروز یافت. برخی گروه‌های اسلامی در جهان تسنن و تشیع خواهان استقرار حکومت اسلامی بر مبنای الگوی انقلاب ایران شدند. اساسنامه «مجلس اعلای انقلاب عراق»، اعلامیه‌های «حزب الدعوه»، تأکید بر لزوم اجرای شریعت در«جمعیت ارشاد اسلامی مصر»، ترجمه کتاب حکومت اسلامی امام‌خمینی از سوی«الیسار الاسلامی مصر» و تأکید «جبهه نجات اسلامی الجزایر» بر الگوبودن جمهوری اسلامی ایران به عنوان تنها راه حل، نمونه‌هایی از این الگوبرداری‌اند<ref> شیرودی، جنبش‌ها، 183 ـ 184.</ref>.