پیروزی: تفاوت میان نسخه‌ها

==مفهوم‌شناسی==

پیروزی به معنای کامیابی، فتح و چیره‌شدن بر دشمن <ref>عمید، فرهنگ فارسی، ۲/۳۵۴؛ دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۴/۵۱۹۱</ref>، برتری در [[جنگ]] و رسیدن به موفقیت در یک رقابت یا [[مسابقه]] <ref>انوری، فرهنگ بزرگ سخن، ۲/۱۴۹۷</ref> است. در برابر پیروزی، مفهوم شکست قرار دارد که به ناکامی در انجام کاری یا مغلوب‌شدن در مسابقه، مبارزه یا جنگ گفته می‌شود <ref>انوری، فرهنگ بزرگ سخن، ۵/۴۵۳۴</ref>.

==پیشینه==

نزاع میان [[خیر و شر]] و [[حق و باطل]]، همیشه در صحنه وجود فرد و اجتماع، وجود داشته است و منشأ تکامل و پیشرفت بشر به شمار می‌آید <ref>مطهری، مجموعه آثار شهید مطهری، ۱/۱۷۴ و ۳/۴۱۶</ref>. مبارزه میان حق و باطل، به تصریح [[قرآن کریم]]، به شکست باطل و غلبه حق <ref>انبیاء، ۱۸؛ اسراء، ۸۱</ref> و گسترش برنامه‌های [[پیامبران(ع)]] خواهد انجامید <ref>صف، ۹؛ رحیمی، نگرشی نو بر فرهنگ و تمدن اسلامی، ۸۸</ref>؛ زیرا [[مشیت الهی]] بر پیروزی نهاییِ دینِ حق تعلق گرفته است <ref>صافات، ۱۷۱-۱۷۳</ref>. این پیروزی در حقیقت، غلبه و سلطه نهایی نوعی [[عقیده]]، [[ایمان]] و رفتار یا پیروزی انسانِ به‌ایمان‌رسیده و راست‌کردار است و آنچه در این پیروزی، نوید داده شده چنین است:

# نفی هر گونه [[شرک]] در [[عبادت]] یا اطاعت؛ بنابراین در نهایت پرهیزکاران و نیکوکاران وارثان زمین خواهند شد <ref>اعراف، ۱۲۸؛ انبیاء، ۱۰۵؛ مطهری، مجموعه آثار شهید مطهری، ۲/۴۷۱</ref>.

از آنجا که [[رسالت]] [[پیامبران الهی(ع)]]، پیراستن جامعه بشری از [[فساد]] و تباهی است و این اصلاح همیشه از راه تبلیغ و تبیین دین، میسر نیست، [[خداوند]] [[جهاد]] را یکی از احکام اصلی اسلام دانسته و آن را برای از بین‌بردن [[فتنه]] و فساد و [[کفر]]، و نجات مستضعفان لازم شمرده است <ref>جعفریان، تاریخ ایران اسلامی، ۱/۸۳-۸۴</ref>. با تشکیل [[حکومت اسلامی]] در [[مدینه]] به دست [[پیامبر اکرم(ص)]]، دشمنی مشرکان [[مکه]] با ایشان شکل رویارویی نظامی به خود گرفت و جنگ‌های [[جنگ بدر|بدر]]، [[جنگ احد|احد]]، [[جنگ احزاب|احزاب]] و سرانجام [[فتح مکه]] اتفاق افتاد <ref>جعفریان، تاریخ ایران اسلامی، ۱/۸۶-۱۱۰</ref>. با شکست [[قریش]] در فتح مکه، قدرت سیاسی [[شرک]]، شکسته شد و مکه پس از بیست سال مقاومت در برابر [[اسلام]]، تحت حاکمیت اسلام درآمد. این جنگ‌ها و جنگ‌های [[جنگ حنین|حنین]]، [[جنگ طائف|طائف]] و [[جنگ تبوک|تبوک]] که پس از فتح مکه اتفاق افتاد، بیشتر با پیروزی و برخی با شکست همراه بود <ref>جعفریان، تاریخ ایران اسلامی، ۱/۱۱۰-۱۱۶</ref>. پس از [[رحلت رسول خدا(ص)]]، مسلمانان با هدف گسترش اسلام، به گسترش قلمرو خود پرداختند و به سرزمین‌های [[ایران]] و [[روم]] لشکرکشی کردند <ref>جعفریان، تاریخ ایران اسلامی، ۱/۱۳۴-۱۳۵</ref>. مجاهدان اسلام بدون ترس و سستی و با آموختن فنون جنگی به پیروزی در میدان‌های مختلف رسیدند و با فتح بسیاری از مناطق دنیا، موفق به تأسیس تمدنی جدید گردیدند <ref>لوبون، تمدن اسلام و عرب، ۷۵۸-۷۵۹</ref>؛ اما این تمدن بزرگ، پس از مدتی، راه انحطاط پیش گرفت و افول کرد <ref>لوبون، تمدن اسلام و عرب، ۷۷۵</ref>.

فتح و پیروزی در تاریخ [[ایران]] پیش از اسلام نیز جایگاه مهمی داشته است. بزرگداشت و پاسداشت این پیروزی‌ها، در راستای کسب و تثبیت قدرت، از نظر فرهنگی، دارای مفاهیم و نشانه‌های خاصی در طول تاریخ بوده و بخش مهمی از فعالیت‌های اجتماعی به‌ویژه هنری را در ایران باستان، به خود اختصاص داده است. شرح دلاوری‌های قهرمانان در قالب داستان و سرودهای ملی و نیز حکاکی نقوش پیروزی بر صخره‌ها، ازجمله این فعالیت‌هاست <ref>محبی، فتح و پیروزی و تجلی آن در نقش‌برجسته‌های صخره‌ای ایران باستان، ۱۲-۱۳ و ۲۰</ref>. مهم‌ترین وجوه مشترک همه نقش برجسته‌های پیروزی در ایران باستان برپایی و ایستادگی شاه، شکست و از پای درآمدن دشمن، به بندکشیده‌شدن اسیران و به عزت‌رسیدن سپاهیان است و این همه تنها با تأیید و پشتیبانی الهی صورت گرفته است <ref>محبی، فتح و پیروزی و تجلی آن در نقش‌برجسته‌های صخره‌ای ایران باستان، ۱۶-۱۸</ref>.

[[امام‌خمینی]] با توجه به [[وعده‌های الهی]] <ref>توبه، ۴۰؛ صف، ۴</ref>، به نصرت و یاری خداوند و رسیدن به پیروزی در طول دوران مبارزه امیدوار بود<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۸۷ و ۲۲۴</ref>. ایشان برای رسیدن به پیروزی و اهداف متعالی خود (حاکمیت اسلام، استقلال کشور و...) تلاش زیادی می‌کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۲۶۷</ref> و خود تا ایثار جان، آماده فداکاری بود <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۰۲، ۱۷۹ و ۲۶۹</ref>؛ چنان‌که جانفشانی ملت را نیز لازم می‌شمرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۳/۳۹۳</ref>. ایشان اصلاح جامعه و قطع دست خیانتکاران را همانند [[صدر اسلام]]، در گروی کشتن و کشته‌شدن می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۳/۳۹۳</ref> و معتقد بود بدون تحمل سختی‌ها به پیروزی نمی‌توان رسید <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۲۶۷</ref>.

اصطلاح [[تکلیف]] که بخش قابل توجهی از آثار شفاهی و مکتوب امام‌خمینی را در حوزه‌های مختلف عرفانی، کلامی و فقهی به خود اختصاص داده، گویای جایگاه ویژه آن در مجموعه اندیشه ایشان است <ref>ذاکرصالحی، سرمشق تکلیف‌گرایی در اندیشه سیاسی امام(ره)، ۳۹-۴۳</ref>. امام‌خمینی اصیل‌ترین پیروزی را تحول ملت ایران در همه شئون و ابعاد و تبدیل‌شدن افراد جامعه به موجوداتی انسانی، اسلامی و الهی می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۸/۲۷۱</ref> و تضعیف مکتب اسلام در دنیا را به سبب عملکرد مسلمانان، شکستی غیر قابل جبران به شمار می‌آورد <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۸/۲۷۲-۲۷۴</ref>. ایشان برخی وقایع مانند [[وحدت حوزه و دانشگاه]] {{ببینید|متن=ببینید|وحدت حوزه و دانشگاه}} و [[همه‌پرسی جمهوری اسلامی ایران]] {{ببینید|متن=ببینید|روز جمهوری اسلامی}} را بزرگ‌ترین پیروزی یا پیروزی [[مذهب]] شمرده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۶/۲۱ و ۱۰/۱۴۱-۱۴۲</ref>.

==ماهیت و حقیقت پیروزی==

مفهوم پیروزی در قرآن‌کریم با تعبیرهای گوناگونی بیان شده است که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از: فتح (گشایش)<ref>فتح، ۱</ref>، نصر (یاری)<ref>نصر، ۱؛ آل عمران، ۱۲۶</ref>، فلاح ([[رستگاری]])<ref>قصص، ۳۷؛ شمس، ۹</ref>، فوز (نجات)<ref>آل عمران، ۵۵؛ داورپناه، انوارالعرفان فی تفسیرالقرآن، ۷/۳۴۹</ref> و غلبه <ref>بقره، ۲۴۹؛ یوسف، ۲۱؛ داورپناه، انوارالعرفان فی تفسیرالقرآن، ۷/۱۹۲-۱۹۳</ref>. بر این اساس، پیروزی در قرآن، معنایی گسترده‌تر از پیروزی ظاهری دارد و رسیدن به رستگاری اخروی را نیز دربر می‌گیرد <ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۶/۱۵</ref>. در فرهنگ قرآن برای مؤمنان و مبارزان در راه حق، شکست و ناکامی وجود ندارد و آنان با کشته‌شدن و شکست ظاهری نیز به خیر و نیکی دست پیدا می‌کنند <ref>توبه، ۵۲</ref>. این نگرش در کلام [[امام‌خمینی]] با الهام‌گرفتن از فرهنگ اسلامی دیده می‌شود. ایشان با بهره‌گرفتن از آموزه‌های [[دین اسلام]]، کشتن و کشته‌شدن در راه حق را پیروزی به شمار آورده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۳/۴۴۱-۴۴۲</ref>. از سوی دیگر، پیروزی ظاهری تنها از راه [[جهاد]] به دست نمی‌آید، بلکه گاهی با [[صلح]] نیز می‌توان به پیروزی دست یافت؛ نمونه بارز آن، [[صلح حدیبیه]] است که قرآن با تعبیر «فتح مبین» یا پیروزی آشکار از آن یاد کرده است <ref>فتح، ۱؛ طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۲۵۱-۲۵۲؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۲/۳۰-۳۱</ref>.

از نظر امام‌خمینی برتری یک [[جامعه]] در تعالی معنوی، فرهنگ الهی، مناسبات انسانی و اخلاق حاکم بر آن جامعه است <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۴/۱۸۳-۱۹۳؛ رشیدی، امام‌خمینی و نهضت احیای تمدن اسلامی، ۵۶۹</ref>. ایشان معتقد است رسیدن به کمال واقعی، با رفاه مادی و تعالی معنوی افراد جامعه، محقق می‌شود؛ البته رفاه مادی باید در خدمت تعالی معنوی قرار گیرد و زندگی مادی دنیا هرچند مهم است، مقصد نهایی نیست و تنها ابزاری برای تعالی معنوی است <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۸/۴۱۱-۴۱۶</ref>. این مسئله از نگاه ایشان وجه تمایز مکتب‌های مادی و مکتب‌های الهی به شمار آمده و نقص مکتب‌های مادی، اصالت‌دادن به وسیله و فراموشی هدف بیان شده است <ref>رشیدی، امام‌خمینی و نهضت احیای تمدن اسلامی، ۵۷۰-۵۷۱</ref>. [[امام‌خمینی]] معتقد است اگر [[قیام]] برای خدا باشد، به شکست ظاهری هم ختم شود، پیروزی است و قیام از روی [[هوای نفس]]، به پیروزی هم منتهی شود، شکست به شمار می‌رود <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۶/۱۰۵</ref>. ایشان پیروزی حقیقی و ارزشمند را در پرتو معنویت و کار خالصانه برای خدا می‌دید و باور داشت هر تلاشی که در جهت یاری خدا باشد، دارای ارزش است و پیروزی بدون بُعد معنوی، شکست است و هر چه پیروزی بزرگ‌تر باشد، شکست آن نیز سنگین‌تر خواهد بود <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۹/۲۰۱-۲۰۳</ref>.

از نگاه امام‌خمینی، آنچه در [[فرهنگ دینی]] اعتبار دارد، اطاعت از خداست که گاهی با جنگیدن به دستور خدا و گاهی با کناره‌گرفتن و نشستنِ در خانه محقق می‌شود <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۹/۲۰۲-۲۰۳</ref>. ایشان اعتقاد داشت در مسائلی مانند مبارزه با [[ظلم]] و ظالم که خداوند برای انسان تکلیفی معین کرده است، [[علم]] به حصول نتیجه و رسیدن به پیروزی ضرورتی ندارد و حتی در صورت شکست ظاهری باید به [[تکلیف]] عمل کرد؛ چنان‌که [[امیرالمومنین(ع)]] در برابر [[معاویه]] و نیز [[سیدالشهدا(ع)]] در برابر حکومت [[یزید بن معاویه|یزید]] اقدام کردند. از نگاه ایشان هر که به وظیفه خود عمل کند، حتی اگر به شکست ختم شود، به پیروزی دست یافته است <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۵/۱۸-۱۹</ref>.

==عوامل و شرایط پیروزی و دوام آن==

جهان امروز شاهد رقابت فرهنگ‌ها برای برتری، نفوذ و گسترش در راه پیروزی است. در این رقابت، از امکانات اقتصادی و سیاسی جوامع برای این برتری فرهنگی استفاده می‌شود و فرهنگی برنده است که بیش از دیگران بر ارزش‌ها و اصالت‌های فطری انسان که میان جوامع بشری مشترک است، تکیه کند <ref>نهاوندیان، مصاحبه، ۱۳</ref>. [[قرآن کریم]] علاوه بر تصریح بر اهمیت حضور مردم در شکست یا پیروزی جوامع <ref>رعد، ۱۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۰/۱۷۳</ref>، عوامل دیگری را برای تعالی یا انحطاط جوامع ذکر کرده است. بارزترین عوامل موفقیت عبارت است از [[صبر]] و [[استقامت]] در راه حق <ref>انعام، ۳۴؛ داورپناه، انوارالعرفان فی تفسیرالقرآن، ۱۲/۱۴۹-۱۵۰</ref> و [[وحدت]] و همگرایی که در [[صدر اسلام]] موجب پیروزی‌های شگرف مسلمانان گردید <ref>آل عمران، ۱۰۳؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۳/۴۶-۴۷</ref>. قرآن مهم‌ترین عوامل انحطاط را تکذیب [[قوانین الهی]] و انحراف از روش [[پیامبران]] <ref>عنکبوت، ۳۶-۴۰؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۶/۲۸۴-۲۹۲</ref> و سستی، [[تفرقه]]، درگیری و [[ترس]] <ref>آل عمران، ۱۵۱-۱۵۴؛ حشر، ۲؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۳/۱۶۵-۱۶۷، ۱۷۰-۱۷۶ و ۲۳/۵۰۶-۵۰۸</ref> شمرده است.

[[امام‌خمینی]] در راستای آموزه‌های دینی ریشه و اساس همه پیروزی‌ها و شکست‌ها را خود انسان می‌دانست و بر باور و [[یقین]] انسان در این زمینه تأکید می‌کرد. ایشان هدف تبلیغات دامنه‌دار قدرت‌های غربی، در میان ملل کشورهای ضعیف را القای ناتوانی می‌دانست و پیروزی ملت ایران را حاصل باور آنان به توانایی خود می‌دید <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۴/۳۰۶-۳۰۸</ref>. اساسی‌ترین عوامل پیروزی انقلاب اسلامی ایران {{ببینید|متن=ببینید|انقلاب اسلامی ایران}} و پیروزی در میدان‌های [[جنگ تحمیلی]] {{ببینید|متن=ببینید|جنگ تحمیلی}}، از نظر امام‌خمینی عبارت بود از:

# [[ایمان]] به خدا <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۸/۲۴۲ و ۱۳/۲۷۷</ref>؛

# [[وحدت کلمه]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۶/۲۱، ۵۱، ۴۶۹، و ۲۱/۴۰۴، ۴۲۸</ref>؛ {{ببینید|متن=ببینید|وحدت}}؛

# [[کمک‌های غیبی]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۶/۲۲۶-۲۲۸؛ ۱۲/۳۷۹؛ ۱۶/۱۲۳؛ ۱۷/۳۱۷، ۴۲۶ و ۲۰/۲۰۰</ref>؛

# [[قیام]] برای خدا <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۹/۴۹۷ و ۲۱/۴۰۴</ref>؛

# [[هجرت]] از خود به خدا و از دنیا به [[عالم غیب]] و اطمینان به عالم غیب <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۱/۳۶۹ و ۲۱/۴۱۱</ref>؛

# حضور اقشار مختلف مردم <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۶/۴۹۱ و ۱۷/۲۷۰-۲۷۱</ref>؛

# تحول و انقلاب درونی مردم بر اثر عنایت خداوند <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۸/۱۸۸ و ۱۹/۴۷۹</ref> و شکسته‌شدن ترس از [[محمدرضا پهلوی]] و سران [[رژیم پهلوی]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۳/۳۰۲</ref>؛

# ایجاد [[امید]] و اطمینان به پیروزی و نبود هراس از ابرقدرت‌ها <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۹/۵۶</ref>؛

# [[صبر]] و [[استقامت]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۶/۱۲۶</ref>؛

# [[عشق]] به [[شهادت]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۶/۳۲۶</ref>.

[[امام‌خمینی]] با اشاره به آیاتی چون«أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنی وَ فُرادی» <ref>سبأ، ۴۶</ref> و «وَ ما رَمَیتَ إِذْ رَمَیتَ وَ لکنَّ اللَّهَ رَمی» <ref>انفال، ۱۷</ref>، قیام برای خدا را موجب غلبه و پیروزی حتمی می‌دانست و معتقد بود چنین قیامی هرگز با شکست همراه نیست <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۲۱-۲۲ و ۵/۱۶۷-۱۶۸</ref>؛ چنان‌که قیام ملت ایران نیز برای خدا و با پشتوانه الهی بود <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۵/۴۱</ref> و این قیام علاوه بر عامل [[خودسازی]] و گذشت از منافع شخصی <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۲/۴۲۵؛ ۱۶/۳۶۷ و ۱۷/۱۵۰</ref> جرئت مبارزه و ایستادگی در برابر قدرت‌های خارجی و داخلی را در آنان تقویت کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۵/۳۸۲</ref> {{ببینید|متن=ببینید|قیام}}.

امام‌خمینی با تأکید بر حفظ نهضت و تداوم انقلاب <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۵/۵۳۰ و ۷/۵۵</ref>، منشأ پیروزی‌های بعدی را در این عوامل می‌دانست:

# حفظ عنایت خداوند و ارتباط با او <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۳/۲۳۴ و ۱۸/۱۳۶</ref>؛

# ماندن در سایه [[اسلام]] و [[قرآن]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۷/۲۴</ref>؛

# وحدت کلمه و اتحاد و انسجام داخلی <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۸/۵۰۲-۵۰۳؛ ۹/۴۴۴ و ۲۰/۳۲-۳۳</ref>؛

# صبر و پایداری <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۹/۵۵</ref>؛

# دوری از [[غرور]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۰/۳۲-۳۳</ref>.

مقصود از «تداوم» انقلاب، حفاظت و پاسداری و هدایت آن در مسیر درست و کوشش برای تکامل انقلاب با حفظ ماهیت اسلامی آن است <ref>جواهری، تداوم انقلاب، ۲۲۴</ref> و چنان‌که امام‌خمینی یادآورشده به‌مراتب از اصل تحقق انقلاب مشکل‌تر و حساس‌تر است <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۸/۵۰۱-۵۰۲</ref> و از آنجا که تداوم انقلاب همچون اصل آن وابسته به مردم است <ref>جواهری، تداوم انقلاب، ۲۳۸</ref>، [[امام‌خمینی]] معتقد به مشارکت مردم و حضور همیشگی آنان در صحنه بود <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۷/۴۵۳</ref>. ایشان نهضت اسلامی مردم ایران را نهضت مستضعفان سراسر جهان می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۱/۱۱۰</ref>، صدور انقلاب را موجب قیام همگانی مستضعفان می‌خواند <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۵/۳۱۵</ref> و تلاش‌نکردن برای [[صدور انقلاب]] را مساوی با شکست قطعی انقلاب ارزیابی می‌کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۲/۲۰۲</ref> {{ببینید|متن=ببینید|صدور انقلاب}}.

==آسیب‌شناسی پیروزی==

سخن از آسیب‌شناسی تنها پس از مطالعه فرایند پیروزی و عوامل آن ممکن است؛ زیرا فهم آسیب‌های یک پدیده، فرع بر فهم شاخصه‌ها و عناصر تشکیل‌دهنده آن پدیده است <ref>خان‌محمدی، آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی ایران از دیدگاه امام‌خمینی،۲۰۳-۲۰۴</ref>؛ از این‌رو چرایی و چیستی [[انقلاب]] و پیروزی آن و آسیب‌شناسی آن از نظر امام‌خمینی سه مسئله به‌هم‌پیوسته‌اند <ref>خان‌محمدی، آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی ایران از دیدگاه امام‌خمینی، ۲۰۳ و ۲۰۵</ref>. امام‌خمینی با یادآوری عوامل پیروزی انقلاب، کارگزاران نظام اسلامی را از آفت‌هایی که دامنگیر رژیم پهلوی بود، برحذر می‌داشت و بر حفظ اصول اساسی انقلاب تأکید می‌کرد <ref>خان‌محمدی، آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی ایران از دیدگاه امام‌خمینی، ۲۰۹</ref>. ایشان پیروزی را از جانب خداوند و شکست را از ناحیه انسان و به جهت انحرافات او می‌دید <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۴/۳۱۲</ref>. آسیب‌شناسی امام‌خمینی به طور عمده، متوجه آسیب‌های درونی بود و خطر دشمن خارجی که وجود آن را می‌پذیرفت <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۷/۴۱۰</ref> {{ببینید|متن=ببینید|دشمن}}، به شرط اتحاد ملت بی‌تأثیر می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۲۵۵</ref> ایشان پیروزی به جهت اهداف و مقاصد گوناگونِ گروه‌ها و اقشار مختلف را باعث جدایی و تفرقه [[ملت]] می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۴/۸۸-۸۹</ref> و ناسازگاری و اختلاف نهادهای درون نظام را از عوامل مهم شکست ارزیابی می‌کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۲/۴۱۳</ref> {{ببینید|متن=ببینید|وحدت}}.

مهم‌ترین آسیب‌های پیروزی انقلاب اسلامی از نظر [[امام‌خمینی]] عبارت‌اند از: فراموشی هدف و ازدست‌دادن انگیزه الهی و تفرقه <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۱/۴۰۴</ref>؛ ارائه چهره طاغوتی از حکومت <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۸/۱</ref>؛ ارائه چهره واژگونه از [[اسلام]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۸/۲</ref>؛ سوء استفاده از [[آزادی]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۱/۶۷۵-۶۷۶</ref>؛ وابستگی اقتصادی <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۴/۳۲۹</ref>؛ [[اشرافی‌گری]] و [[تجمل‌گرایی]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۹/۳۱۷ و ۲۱/۴۱۷</ref>؛ نبود وظیفه‌شناسی در مردم و کم‌کاری <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۲/۵۵ و ۸/۲۸۲</ref>؛ [[از خود بیگانگی]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۷/۴</ref>؛ اعوجاج در رسانه‌های گروهی به‌ویژه [[تلویزیون]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۸/۴۹۶ و ۱۲/۲۹۰</ref>؛ سرگرم شدن به مسائل غیر اساسی <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۶۷</ref>؛ نفوذ افراد فاسد در بدنه حکومت <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۳/۴۷۳</ref>؛ سهم‌خواهی مدعیان بی‌نقش در پیروزی و کنارگذاشتن صاحبان اصلی <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۴/۶۳ و ۸۸-۸۹</ref>. ایشان همچنین کاهش‌دادن اهداف نهضت به اهداف مادی، جایگزین‌شدن ضد ارزش‌ها به جای [[ارزش]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۶/۴۴۳-۴۴۴ و ۱۷/۱۹۰</ref>، [[غرور]] ناشی از پیروزی <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۸/۱۴۸</ref> و گرایش به [[راحت‌طلبی]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۴/۵۱۹-۵۲۰ و ۵۲۲</ref> را در شمار آسیب‌هایی می‌دانست که منجر به شکست خواهد شد.

==پانویس==

{{پانویس}}

==منابع==

* ذاکر صالحی، غلامرضا، سرمشق تکلیف‌گرایی در اندیشه سیاسی امام(ره)، مجله مصباح، شماره ۳۰، ۱۳۷۸ش.

* رشیدی، بهروز، امام‌خمینی و نهضت احیای تمدن اسلامی، تهران، مؤسسه تنظیم ...، چاپ اول، ۱۳۹۲ش.

==پیوند به بیرون==

فاطمه میرعباسی، [https://books.khomeini.ir/books/10003/167/ پیروزی]، دانشنامه امام خمینی، ج۳، ص۱۶۷-۱۷۱.