پرش به محتوا

ثواب و عقاب: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۰: خط ۳۰:
امام‌خمینی ثواب و عقاب در آخرت را متناسب با اعمال در دنیا می‌داند.<ref>امام خمینی، تقریرات، ۳/۵۰۶.</ref> و معتقد است بنا بر عینیت اعمال و جزا یا از لوازم عمل‌بودن جزا در آخرت، این امر روشن‌تر است؛ زیرا خود عمل یا لازمه آن در آخرت ظاهر می‌شود.<ref>امام‌خمینی، جواهر الاصول، ۳/۱۴۴ ـ ۱۴۶.</ref> افزون بر این گاهی اعمالی که شخص جنایتکار در طول عمر خود انجام داده، ممکن نیست در این عالم محدود جزا داده شود.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۴۹۸ ـ ۴۹۹.</ref> ایشان قول اهل [[تناسخ]] را که به جهت تناسب عذاب و جزا قائل شدند که مجرمان پس از [[مرگ]] به همین دنیا باز می‌گردند و در بدنی دیگر معذب می‌شوند، رد کرده و معتقد است لطیف‌تر بودن عالم آخرت نسبت به دنیا دلیل بر عدم تناسب نیست؛ زیرا در این دنیا شدت عذاب برای کفار ممکن نیست. افزون بر اینکه رجوع به بدن حیوان سبب عذاب نیست.<ref>امام خمینی، تقریرات، ۳/۲۱۶ ـ ۲۱۸.</ref>
امام‌خمینی ثواب و عقاب در آخرت را متناسب با اعمال در دنیا می‌داند.<ref>امام خمینی، تقریرات، ۳/۵۰۶.</ref> و معتقد است بنا بر عینیت اعمال و جزا یا از لوازم عمل‌بودن جزا در آخرت، این امر روشن‌تر است؛ زیرا خود عمل یا لازمه آن در آخرت ظاهر می‌شود.<ref>امام‌خمینی، جواهر الاصول، ۳/۱۴۴ ـ ۱۴۶.</ref> افزون بر این گاهی اعمالی که شخص جنایتکار در طول عمر خود انجام داده، ممکن نیست در این عالم محدود جزا داده شود.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۴۹۸ ـ ۴۹۹.</ref> ایشان قول اهل [[تناسخ]] را که به جهت تناسب عذاب و جزا قائل شدند که مجرمان پس از [[مرگ]] به همین دنیا باز می‌گردند و در بدنی دیگر معذب می‌شوند، رد کرده و معتقد است لطیف‌تر بودن عالم آخرت نسبت به دنیا دلیل بر عدم تناسب نیست؛ زیرا در این دنیا شدت عذاب برای کفار ممکن نیست. افزون بر اینکه رجوع به بدن حیوان سبب عذاب نیست.<ref>امام خمینی، تقریرات، ۳/۲۱۶ ـ ۲۱۸.</ref>
===عوامل عذاب از منظر امام===
===عوامل عذاب از منظر امام===
از دیدگاه امام‌خمینی شدت عذاب در آخرت عوامل متعددی دارد:
از دیدگاه امام‌خمینی شدت [[عذاب]] در آخرت عوامل متعددی دارد:
۱. قوت ادراک: هر چه ادراک قوی‌تر باشد،‌ عذاب شدیدتر است و در آخرت نفس به جهت قوت در ادراک، عذاب برای او شدیدتر است.
# قوت ادراک: هر چه ادراک قوی‌تر باشد،‌ عذاب شدیدتر است و در آخرت نفس به جهت قوت در ادراک، عذاب برای او شدیدتر است.
۲. قوت و صلابت جسم: اگر جسم بر قبول حرارت، استعداد بیشتری داشته باشد و دارای صلابت بیشتری نیز باشد، امکان تحمل بیشتر عذاب را دارد و چون نفس در آخرت دارای این قوت و صلابت است، عذاب را بیشتر تحمل می‌کند.
# قوت و صلابت جسم: اگر جسم بر قبول حرارت، استعداد بیشتری داشته باشد و دارای صلابت بیشتری نیز باشد، امکان تحمل بیشتر عذاب را دارد و چون نفس در آخرت دارای این قوت و صلابت است، عذاب را بیشتر تحمل می‌کند.
۳. شدت وسیله عذاب: اگر اسباب عذاب شدیدتر و حرارت آن بیشتر باشد تأثیر آن بیشتر است، چنان‌که عذاب‌های آخرت این‌چنین است.
# شدت وسیله عذاب: اگر اسباب عذاب شدیدتر و حرارت آن بیشتر باشد تأثیر آن بیشتر است، چنان‌که عذاب‌های آخرت این‌چنین است.
۴. کم‌شدن اشتغالات نفس: وقتی نفس متوجه چیزی است، درد را حس نمی‌کند؛ اما وقتی اشتغالات نفس کم شد، متوجه درد می‌شود و از آنجا که در آخرت تمام توجه نفس به عذاب‌های وارد بر خود است و همه امور دیگر از نظر انسان محو می‌شود، درد را بیشتر حس می‌کند.
# کم‌شدن اشتغالات نفس: وقتی نفس متوجه چیزی است، درد را حس نمی‌کند؛ اما وقتی اشتغالات نفس کم شد، متوجه درد می‌شود و از آنجا که در آخرت تمام توجه نفس به عذاب‌های وارد بر خود است و همه امور دیگر از نظر انسان محو می‌شود، درد را بیشتر حس می‌کند.
۵. اتصال و نزدیکی عذاب: هر چه عذاب به جسم نزدیک‌تر باشد عذاب شدیدتر است و در آخرت این اتصال و چسبیدگی بیشتر است؛ بلکه طبق بعضی آیات<ref>همزه، ۶ ـ ۷؛ حج، ۱۹.</ref> آتش بر باطن نفوذ می‌کند و قلب را می‌سوزاند ـ چنین آتشی از عالم غیب و باطن برافروخته شده و ظاهر و باطن را می‌سوزاند.<ref> امام خمینی، تقریرات، ۳/۲۱۹ ـ ۲۲۱.</ref>
# اتصال و نزدیکی عذاب: هر چه عذاب به جسم نزدیک‌تر باشد عذاب شدیدتر است و در آخرت این اتصال و چسبیدگی بیشتر است؛ بلکه طبق بعضی آیات<ref>همزه، ۶ ـ ۷؛ حج، ۱۹.</ref> آتش بر باطن نفوذ می‌کند و قلب را می‌سوزاند ـ چنین آتشی از عالم غیب و باطن برافروخته شده و ظاهر و باطن را می‌سوزاند.<ref> امام خمینی، تقریرات، ۳/۲۱۹ ـ ۲۲۱.</ref>
 
==شرایط استحقاق==
==شرایط استحقاق==
قرآن و روایات از شرایط استحقاق ثواب سخن به میان آورده‌اند که عبارت‌اند از:
قرآن و روایات از شرایط استحقاق ثواب سخن به میان آورده‌اند که عبارت‌اند از:
Image-reviewer، confirmed، templateeditor
۷۲۱

ویرایش