۲۱٬۲۸۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
از سوی دیگر، جلسههای روشنگرانه تفسیر قرآن خامنهای تأثیر بسزایی در حوزه و مجامع روشنفکری مشهد گذاشت و مورد استقبال قرار میگرفت. این جلسات نخست در [[مسجد امامحسن (مشهد)|مسجد امامحسن (ع)]] و سپس در [[مسجد کرامت]] برگزار میشد که بر اثر فشار و تهدید [[سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) تعطیل شد<ref>خامنهای، شرح اسم، ص۴۶۸، ۴۷۲، ۴۸۸ و ۴۹۶–۴۹۷.</ref> درس تخصصی تفسیر را نیز برای طلاب علوم دینی شروع کرد که این دروس و جلسات تفسیر تا سال ۱۳۵۶ و پیش از دستگیری و تبعید به [[ایرانشهر]] ادامه داشت<ref>← خامنهای، طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، مقدمه و ۱۶؛ خامنهای، شرح اسم، ص۳۱۲.</ref> وی همچنین دروس حوزوی را همزمان با آموختن دروس بالاتر،<ref>خامنهای، شرح اسم، ص۶۷.</ref> ازجمله سطوح عالی فقه و اصول یعنی رسائل، مکاسب و [[کفایة الاصول]]،<ref>خامنهای، شرح اسم، ص۲۲۲</ref> تدریس میکرد و هر روز از چند نفر از شاگردان، درس روز گذشته را میپرسید<ref>خامنهای، شرح اسم، ص۲۲۲.</ref> | از سوی دیگر، جلسههای روشنگرانه تفسیر قرآن خامنهای تأثیر بسزایی در حوزه و مجامع روشنفکری مشهد گذاشت و مورد استقبال قرار میگرفت. این جلسات نخست در [[مسجد امامحسن (مشهد)|مسجد امامحسن (ع)]] و سپس در [[مسجد کرامت]] برگزار میشد که بر اثر فشار و تهدید [[سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) تعطیل شد<ref>خامنهای، شرح اسم، ص۴۶۸، ۴۷۲، ۴۸۸ و ۴۹۶–۴۹۷.</ref> درس تخصصی تفسیر را نیز برای طلاب علوم دینی شروع کرد که این دروس و جلسات تفسیر تا سال ۱۳۵۶ و پیش از دستگیری و تبعید به [[ایرانشهر]] ادامه داشت<ref>← خامنهای، طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، مقدمه و ۱۶؛ خامنهای، شرح اسم، ص۳۱۲.</ref> وی همچنین دروس حوزوی را همزمان با آموختن دروس بالاتر،<ref>خامنهای، شرح اسم، ص۶۷.</ref> ازجمله سطوح عالی فقه و اصول یعنی رسائل، مکاسب و [[کفایة الاصول]]،<ref>خامنهای، شرح اسم، ص۲۲۲</ref> تدریس میکرد و هر روز از چند نفر از شاگردان، درس روز گذشته را میپرسید<ref>خامنهای، شرح اسم، ص۲۲۲.</ref> | ||
خامنهای در شمار مؤسسان [[جامعه روحانیت مبارز تهران]] در بهار ۱۳۵۶ بود<ref>سلیمی بنی و مظفری، جامعه روحانیت مبارز، ص۳۲.</ref> و در ۱۳۶۰ که [[مجمع عمومی جامعه روحانیت مبارز]] تشکیل شد، در شمار اعضای شورای مرکزی این تشکل انتخاب شد.<ref>سلیمی بنی و مظفری، جامعه روحانیت مبارز، ص۳۲۱–۳۲۲</ref> | خامنهای در شمار مؤسسان [[جامعه روحانیت مبارز تهران]] در بهار ۱۳۵۶ بود<ref>سلیمی بنی و مظفری، جامعه روحانیت مبارز، ص۳۲.</ref> و در ۱۳۶۰ که [[مجمع عمومی جامعه روحانیت مبارز]] تشکیل شد، در شمار اعضای شورای مرکزی این تشکل انتخاب شد.<ref>سلیمی بنی و مظفری، جامعه روحانیت مبارز، ص۳۲۱–۳۲۲</ref> | ||
:{{ببینید|جامعه روحانیت مبارز}} | :{{ببینید|جامعه روحانیت مبارز}} | ||
== دوران مبارزه و نهضت == | == دوران مبارزه و نهضت == | ||
در سال ۱۳۳۲ نخستین جرقههای مبارزه در دل خامنهای به وسیله [[سیدمجتبی نواب صفوی]] زده شد<ref>سلیمی بنی و مظفری، جامعه روحانیت مبارز، ص۵۶–۵۸.</ref> وی در سال ۱۳۳۴–۱۳۳۵ از طریق طلاب قم و [[سیدمصطفی خمینی]] که تابستانها به مشهد میرفتند با نام و راه امامخمینی آشنا شد<ref>سلیمی بنی و مظفری، جامعه روحانیت مبارز، ص۹۴–۹۵.</ref> نخستین دیدار وی با امامخمینی در سال ۱۳۳۶ صورت گرفت و ایشان را متفاوت از دیگران یافت و تحت تأثیر اخلاق ایشان قرار گرفت؛ اما چهره سیاسی ایشان برای نخستین بار در جریان [[لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی]] برای خامنهای کشف شد.<ref>سلیمی بنی و مظفری، جامعه روحانیت مبارز، ص۹۴–۹۵ و ۹۹.</ref> | در سال ۱۳۳۲ نخستین جرقههای مبارزه در دل خامنهای به وسیله [[سیدمجتبی نواب صفوی]] زده شد<ref>سلیمی بنی و مظفری، جامعه روحانیت مبارز، ص۵۶–۵۸.</ref> وی در سال ۱۳۳۴–۱۳۳۵ از طریق طلاب قم و [[سیدمصطفی خمینی]] که تابستانها به مشهد میرفتند با نام و راه امامخمینی آشنا شد<ref>سلیمی بنی و مظفری، جامعه روحانیت مبارز، ص۹۴–۹۵.</ref> نخستین دیدار وی با امامخمینی در سال ۱۳۳۶ صورت گرفت و ایشان را متفاوت از دیگران یافت و تحت تأثیر اخلاق ایشان قرار گرفت؛ اما چهره سیاسی ایشان برای نخستین بار در جریان [[لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی]] برای خامنهای کشف شد.<ref>سلیمی بنی و مظفری، جامعه روحانیت مبارز، ص۹۴–۹۵ و ۹۹.</ref> | ||
خط ۱۱۹: | خط ۱۲۰: | ||
خامنهای در ۹ دی ۱۳۵۷ همراه گروهی از علمای مبارز مشهد پیشاپیش جمعیت انبوهی از مردم به منظور همراهساختن کارکنان استانداری خراسان با جریان انقلاب به سوی ساختمان استانداری حرکت کردند؛ اما با وجود تلاشهای مسالمتآمیز آنان نیروهای انتظامی مستقر در استانداری به سوی مردم آتش گشودند. به دنبال آن جمعیت تظاهرکننده به خیابانها ریخته و برخی ساختمانها و مراکز دولتی را به آتش کشیدند. شب حادثه، علمای مشهد ازجمله خامنهای با تشکیل جلسهای کوشیدند مانع درگیری و کشتار بیشتر مردم در روز بعد بشوند، ولی عوامل رژیم پهلوی با قتلعام مردم تظاهرکننده [[فاجعه یکشنبه خونین ۱۰ دی ۱۳۵۷]] را به بار آوردند<ref>شمسآبادی، نقش علمای مشهد در انقلاب اسلامی، ص۳۲۵–۳۲۸.</ref> به دنبال وقوع این حوادث، خامنهای به همراه عدهای از روحانیان مبارز مشهد در محکومساختن این حادثه و تداوم نهضت اعلامیهای صادر کردند.<ref>مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، روزشمار انقلاب، ۱۰/۲۱۶–۲۱۷.</ref> | خامنهای در ۹ دی ۱۳۵۷ همراه گروهی از علمای مبارز مشهد پیشاپیش جمعیت انبوهی از مردم به منظور همراهساختن کارکنان استانداری خراسان با جریان انقلاب به سوی ساختمان استانداری حرکت کردند؛ اما با وجود تلاشهای مسالمتآمیز آنان نیروهای انتظامی مستقر در استانداری به سوی مردم آتش گشودند. به دنبال آن جمعیت تظاهرکننده به خیابانها ریخته و برخی ساختمانها و مراکز دولتی را به آتش کشیدند. شب حادثه، علمای مشهد ازجمله خامنهای با تشکیل جلسهای کوشیدند مانع درگیری و کشتار بیشتر مردم در روز بعد بشوند، ولی عوامل رژیم پهلوی با قتلعام مردم تظاهرکننده [[فاجعه یکشنبه خونین ۱۰ دی ۱۳۵۷]] را به بار آوردند<ref>شمسآبادی، نقش علمای مشهد در انقلاب اسلامی، ص۳۲۵–۳۲۸.</ref> به دنبال وقوع این حوادث، خامنهای به همراه عدهای از روحانیان مبارز مشهد در محکومساختن این حادثه و تداوم نهضت اعلامیهای صادر کردند.<ref>مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، روزشمار انقلاب، ۱۰/۲۱۶–۲۱۷.</ref> | ||
خامنهای تا پایان دیماه در مشهد بود و همراه دوستان خود تظاهرات با شکوه اربعین را در ۲۹ دیماه رهبری کرد و طبق گزارش [[ساواک]] در راهپیمایی ۵۰۰هزار نفری آن روز سخنرانی کرد. در همین روزها [[مرتضی مطهری|مطهری]] چندینبار از خامنهای خواست که هر چه سریعتر به تهران برود و پس از آن [[حسینعلی منتظری|منتظری]] نیز که در پاریس بود، خواسته امامخمینی برای رفتن خامنهای به تهران را به اطلاع او رساند<ref>خامنهای، شرح اسم، ص۶۴۴.</ref> علت این اصرار این بود با تشکیل شورای انقلاب از سوی امامخمینی<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۵، ص۴۲۶–۴۲۸</ref> و عضویت خامنهای در آن شورا، حضور وی در تهران لازم بود. وی با آمدن به تهران در [[مدرسه رفاه (تهران)|مدرسه رفاه]] مستقر شد و همگام با دیگر مبارزان، بهویژه بهشتی، مطهری و مفتح برای تدارک مرحله نهایی پیروزی انقلاب اسلامی و برنامهریزی برای آینده، نقش فعالی برعهده گرفت<ref>خامنهای، حدیث ولایت، ج۲، ص۴۰.</ref> وی هنگام بازگشت امامخمینی به ایران، پس از تشکیل [[کمیته استقبال]] از سوی [[شورای انقلاب اسلامی]]<ref>قاسمپور، دهه سرنوشت ساز از ۱۲ بهمن ۵۷ تا ۲۲ بهمن ۵۷، ص۹۲–۹۴</ref> مسئولیت تبلیغات این کمیته را بر عهده داشت.<ref>خامنهای، پابهپای آفتاب، ج۳، ص۱۸۱</ref> | خامنهای تا پایان دیماه در مشهد بود و همراه دوستان خود تظاهرات با شکوه اربعین را در ۲۹ دیماه رهبری کرد و طبق گزارش [[ساواک]] در راهپیمایی ۵۰۰هزار نفری آن روز سخنرانی کرد. در همین روزها [[مرتضی مطهری|مطهری]] چندینبار از خامنهای خواست که هر چه سریعتر به تهران برود و پس از آن [[حسینعلی منتظری|منتظری]] نیز که در پاریس بود، خواسته امامخمینی برای رفتن خامنهای به تهران را به اطلاع او رساند<ref>خامنهای، شرح اسم، ص۶۴۴.</ref> علت این اصرار این بود با تشکیل شورای انقلاب از سوی امامخمینی<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۵، ص۴۲۶–۴۲۸</ref> و عضویت خامنهای در آن شورا، حضور وی در تهران لازم بود. وی با آمدن به تهران در [[مدرسه رفاه (تهران)|مدرسه رفاه]] مستقر شد و همگام با دیگر مبارزان، بهویژه بهشتی، مطهری و مفتح برای تدارک مرحله نهایی پیروزی انقلاب اسلامی و برنامهریزی برای آینده، نقش فعالی برعهده گرفت<ref>خامنهای، حدیث ولایت، ج۲، ص۴۰.</ref> وی هنگام بازگشت امامخمینی به ایران، پس از تشکیل [[کمیته استقبال]] از سوی [[شورای انقلاب اسلامی]]<ref>قاسمپور، دهه سرنوشت ساز از ۱۲ بهمن ۵۷ تا ۲۲ بهمن ۵۷، ص۹۲–۹۴</ref> مسئولیت تبلیغات این کمیته را بر عهده داشت.<ref>خامنهای، پابهپای آفتاب، ج۳، ص۱۸۱</ref> {{ببینید|متن=ببینید|کمیته استقبال}} | ||
به دنبال بستهشدن فرودگاههای کشور به دستور [[شاپور بختیار]] و ممانعت از [[بازگشت امامخمینی به ایران]]، خامنهای به همراه بهشتی و چند تن از روحانیان مبارز سرشناس در اعتراض به این اقدام دولت، در [[مسجد دانشگاه تهران]] تحصن بزرگی را ساماندهی کردند که با پیوستن سایر علما، دانشگاهیان و مردم ابعاد گستردهای به خود گرفت<ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ص۱۶۱–۱۶۲.</ref> خامنهای در طول تحصن با تشکیل یک ستاد و با مشارکت برخی از مبارزین متحصن، به اقداماتی مانند سخنرانی، انتشار اعلامیه و انتشار نشریهای به نام «تحصن» دست زدند<ref>خامنهای، مصاحبهها در سال ۱۳۶۱–۱۳۶۲، ۱۸۲–۱۸۳.</ref> این تحصن که تا صبح روز ۱۲ بهمن ادامه یافت،<ref>خامنهای، پابهپای آفتاب، ج۲، ص۱۹۵</ref> مسجد دانشگاه تهران را به کانونی تأثیرگذار در روند مبارزه تبدیل کرد. | به دنبال بستهشدن فرودگاههای کشور به دستور [[شاپور بختیار]] و ممانعت از [[بازگشت امامخمینی به ایران]]، خامنهای به همراه بهشتی و چند تن از روحانیان مبارز سرشناس در اعتراض به این اقدام دولت، در [[مسجد دانشگاه تهران]] تحصن بزرگی را ساماندهی کردند که با پیوستن سایر علما، دانشگاهیان و مردم ابعاد گستردهای به خود گرفت<ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ص۱۶۱–۱۶۲.</ref> خامنهای در طول تحصن با تشکیل یک ستاد و با مشارکت برخی از مبارزین متحصن، به اقداماتی مانند سخنرانی، انتشار اعلامیه و انتشار نشریهای به نام «تحصن» دست زدند<ref>خامنهای، مصاحبهها در سال ۱۳۶۱–۱۳۶۲، ۱۸۲–۱۸۳.</ref> این تحصن که تا صبح روز ۱۲ بهمن ادامه یافت،<ref>خامنهای، پابهپای آفتاب، ج۲، ص۱۹۵</ref> مسجد دانشگاه تهران را به کانونی تأثیرگذار در روند مبارزه تبدیل کرد. | ||
خط ۱۴۲: | خط ۱۴۳: | ||
خامنهای از آغاز [[جنگ تحمیلی عراق علیه ایران]] در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ در تدبیر مسائل جنگ بهصورت فعالانه نقش داشتهاست. در روز آغاز جنگ در جلسه ستاد مشترک ارتش حضور یافت و داوطلب بررسی مسئله جنگ در جبههها شد<ref>خامنهای، خاطرات ماندگار، ۱۲؛ محمدی ریشهری، ۱/۱۹۱–۱۹۲</ref> و در پنجم مهر ۱۳۵۹ پس از اجازه امامخمینی<ref>دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ج۱، ص۶۸.</ref> در لباس یک نظامی، در جبهههای جنگ حضور یافت<ref>دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی سیدعلی خامنهای، نگاهی گذرا به زندگینامهٔ حضرت آیتالله العظمی سیدعلی حسینی خامنهای.</ref> تا گزارشی از وضع جبههها و امکانات نیروهای ایرانی منطقه مورد تجاوز نیروهای عراقی تهیه کرده و به سازماندهی نیروها برای مقابله با دشمن کمک کند<ref>دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی سیدعلی خامنهای، نگاهی گذرا به زندگینامهٔ حضرت آیتالله العظمی سیدعلی حسینی خامنهای.</ref> بر این اساس وی عازم جبهه جنوب شد و تا اواسط بهار سال ۱۳۶۰ در آن جبهه استقرار داشت و پس از آن در جبهه غرب حاضر شد و این حضور جز برای اقامه نماز جمعه تهران، دیدار و گزارش به [[امامخمینی]] یا جلسات ضروری و سفرها و سخنرانیهای لازم، تا ماههای آغازین سال ۱۳۶۰ مستمر بود<ref>خامنهای، مصاحبهها در سال ۱۳۶۰، ص۷–۸</ref>؛ چنانکه یکبار با لباس نظامی با امامخمینی دیدار کرد و ایشان خاطرنشان کرد که مایه افتخار است که یک روحانی لباس رزم بپوشد و این درست همان چیزی است که باید باشد.<ref>دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ج۱، ص۶۸.</ref> | خامنهای از آغاز [[جنگ تحمیلی عراق علیه ایران]] در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ در تدبیر مسائل جنگ بهصورت فعالانه نقش داشتهاست. در روز آغاز جنگ در جلسه ستاد مشترک ارتش حضور یافت و داوطلب بررسی مسئله جنگ در جبههها شد<ref>خامنهای، خاطرات ماندگار، ۱۲؛ محمدی ریشهری، ۱/۱۹۱–۱۹۲</ref> و در پنجم مهر ۱۳۵۹ پس از اجازه امامخمینی<ref>دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ج۱، ص۶۸.</ref> در لباس یک نظامی، در جبهههای جنگ حضور یافت<ref>دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی سیدعلی خامنهای، نگاهی گذرا به زندگینامهٔ حضرت آیتالله العظمی سیدعلی حسینی خامنهای.</ref> تا گزارشی از وضع جبههها و امکانات نیروهای ایرانی منطقه مورد تجاوز نیروهای عراقی تهیه کرده و به سازماندهی نیروها برای مقابله با دشمن کمک کند<ref>دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی سیدعلی خامنهای، نگاهی گذرا به زندگینامهٔ حضرت آیتالله العظمی سیدعلی حسینی خامنهای.</ref> بر این اساس وی عازم جبهه جنوب شد و تا اواسط بهار سال ۱۳۶۰ در آن جبهه استقرار داشت و پس از آن در جبهه غرب حاضر شد و این حضور جز برای اقامه نماز جمعه تهران، دیدار و گزارش به [[امامخمینی]] یا جلسات ضروری و سفرها و سخنرانیهای لازم، تا ماههای آغازین سال ۱۳۶۰ مستمر بود<ref>خامنهای، مصاحبهها در سال ۱۳۶۰، ص۷–۸</ref>؛ چنانکه یکبار با لباس نظامی با امامخمینی دیدار کرد و ایشان خاطرنشان کرد که مایه افتخار است که یک روحانی لباس رزم بپوشد و این درست همان چیزی است که باید باشد.<ref>دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، ج۱، ص۶۸.</ref> | ||
به فرمان امامخمینی در ۲۰ مهر ۱۳۵۹ شورای عالی دفاع عهدهدار کلیه امور جنگ شد<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۱۳، ص۲۶۳–۲۶۴</ref> و خامنهای که پیش از آن بر اساس حکم امامخمینی در ۲۰ اردیبهشت ۱۳۵۹ نماینده ایشان در این شورا<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۱، ص۲۸۱</ref> و نیز سخنگوی آن بود،<ref>دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی سیدعلی خامنهای، نگاهی گذرا به زندگینامهٔ حضرت آیتالله العظمی سیدعلی حسینی خامنهای.</ref> در مدت جنگ مشاور امامخمینی در امور و مسائل جنگ نیز بود<ref>بنیلوحی و دیگران، نبردهای شرق کارون به روایت فرماندهان، ص۱۷۲–۱۷۳.</ref> وی معمولاً در پایان جلسههای شورای عالی دفاع دربارهٔ مباحث و تصمیمات شورا مصاحبه مطبوعاتی برگزار میکرد و تصمیمات شورا را به اطلاع مردم میرساند.<ref>دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی سیدعلی خامنهای، نگاهی گذرا به زندگینامهٔ حضرت آیتالله العظمی سیدعلی حسینی خامنهای.</ref> | به فرمان امامخمینی در ۲۰ مهر ۱۳۵۹ شورای عالی دفاع عهدهدار کلیه امور جنگ شد<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۱۳، ص۲۶۳–۲۶۴</ref> و خامنهای که پیش از آن بر اساس حکم امامخمینی در ۲۰ اردیبهشت ۱۳۵۹ نماینده ایشان در این شورا<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۱، ص۲۸۱</ref> و نیز سخنگوی آن بود،<ref>دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی سیدعلی خامنهای، نگاهی گذرا به زندگینامهٔ حضرت آیتالله العظمی سیدعلی حسینی خامنهای.</ref> در مدت جنگ مشاور امامخمینی در امور و مسائل جنگ نیز بود<ref>بنیلوحی و دیگران، نبردهای شرق کارون به روایت فرماندهان، ص۱۷۲–۱۷۳.</ref> وی معمولاً در پایان جلسههای شورای عالی دفاع دربارهٔ مباحث و تصمیمات شورا مصاحبه مطبوعاتی برگزار میکرد و تصمیمات شورا را به اطلاع مردم میرساند.<ref>دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی سیدعلی خامنهای، نگاهی گذرا به زندگینامهٔ حضرت آیتالله العظمی سیدعلی حسینی خامنهای.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|شورای عالی دفاع ملی}} | ||
خامنهای در دوره ریاست جمهوری رئیس شورای عالی پشتیبانی جنگ بود. این شورا به دلیل شرایط خاص جنگ در سال ۱۳۶۵ و به منظور بهکارگیری هرچهبهتر امکانات کشور در خدمت جنگ و انجام اقدامات مؤثر در بسیج نیروها و امکانات برای رفع نیازمندیهای جبهههای جنگ تشکیل شد<ref>دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی سیدعلی خامنهای، نگاهی گذرا به زندگینامهٔ حضرت آیتالله العظمی سیدعلی حسینی خامنهای.</ref> امامخمینی در پاسخ به استعلام خامنهای در ۱۹ بهمن ۱۳۶۶ اجرای مصوبات آن شورا را تا پایان جنگ لازم شمرد<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۴۶۷.</ref> وی در خرداد ۱۳۶۷ در نامهای به امامخمینی، درخواست کرد تمام امور مربوط به نیروهای مسلح، به یک نفر واگذار شود و [[اکبر هاشمی رفسنجانی|هاشمی رفسنجانی]] را شایستهترین شخص برای این منظور دانست و امامخمینی نیز در تاریخ ۱۲/۳/۱۳۶۷ در حکمی وی را با حفظ مسئولیت در مجلس شورای اسلامی، به جانشینی فرمانده کل قوا منصوب کرد<ref>۲۱/۵۶</ref> و این مسئولیت تا پایان جنگ ادامه داشت.<ref>هاشمی رفسنجانی، زندگینامه، ص۱۷.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|اکبر هاشمی رفسنجانی|فرماندهی کل قوا}} | خامنهای در دوره ریاست جمهوری رئیس شورای عالی پشتیبانی جنگ بود. این شورا به دلیل شرایط خاص جنگ در سال ۱۳۶۵ و به منظور بهکارگیری هرچهبهتر امکانات کشور در خدمت جنگ و انجام اقدامات مؤثر در بسیج نیروها و امکانات برای رفع نیازمندیهای جبهههای جنگ تشکیل شد<ref>دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی سیدعلی خامنهای، نگاهی گذرا به زندگینامهٔ حضرت آیتالله العظمی سیدعلی حسینی خامنهای.</ref> امامخمینی در پاسخ به استعلام خامنهای در ۱۹ بهمن ۱۳۶۶ اجرای مصوبات آن شورا را تا پایان جنگ لازم شمرد<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۴۶۷.</ref> وی در خرداد ۱۳۶۷ در نامهای به امامخمینی، درخواست کرد تمام امور مربوط به نیروهای مسلح، به یک نفر واگذار شود و [[اکبر هاشمی رفسنجانی|هاشمی رفسنجانی]] را شایستهترین شخص برای این منظور دانست و امامخمینی نیز در تاریخ ۱۲/۳/۱۳۶۷ در حکمی وی را با حفظ مسئولیت در مجلس شورای اسلامی، به جانشینی فرمانده کل قوا منصوب کرد<ref>۲۱/۵۶</ref> و این مسئولیت تا پایان جنگ ادامه داشت.<ref>هاشمی رفسنجانی، زندگینامه، ص۱۷.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|اکبر هاشمی رفسنجانی|فرماندهی کل قوا}} | ||
خط ۱۵۸: | خط ۱۵۹: | ||
از سوی دیگر، به دنبال تفسیری که خامنهای از دیدگاه و سخن امامخمینی دربارهٔ قلمرو اختیارات حکومت اسلامی در یکی از خطبههای نماز جمعه مطرح کرد و واکنشهایی را در پی داشت، وی طی نامهای به امامخمینی، نظر ایشان را دربارهٔ گفتههای خود جویا شد<ref>← امامخمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۴۵۱.</ref> امامخمینی ضمن نقد ظاهر سخن وی در نماز جمعه، آن را برخلاف گفتههای خود شمرد و ضمن تشریح اختیارات حکومت و تأکید بر محدود نبودن آن در چارچوب احکام فرعی شرعی، در پایان اشاره کرد که هدف خامنهای خدمت به اسلام است<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۴۵۱–۴۵۲.</ref> خامنهای در نامه دیگری که چند روز بعد به امامخمینی نوشت، با استقبال از ارشادات ایشان، اعلان آمادگی کرد که مقصود خود را از سخنان یادشده توضیح دهد<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۴۵۵.</ref> و امامخمینی در پاسخ دوباره خود به ارتباط نزدیک خود با خامنهای اشاره کرد و او را برادری آشنا به مسائل فقهی و متعهد به آن، بازوی توانای [[جمهوری اسلامی]]، حامی مبانی فقهی [[ولایت مطلقه فقیه]] و ازجمله افراد نادری شمرد که چون خورشید روشنی میبخشد<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۴۵۵.</ref>؛ چنانکه امامخمینی وی و برخی دیگر مانند [[اکبر هاشمی رفسنجانی|هاشمی رفسنجانی]] را شایسته مسئولیت رهبری پس از خود شمردهاست.<ref>هاشمی رفسنجانی، بازسازی و سازندگی، ۱۵۱؛ امینی، مصاحبه، ۲۰؛ مصطفوی، جمهوری اسلامی، ۲؛ مصطفوی، ایسنا</ref> {{ببینید|متن=ببینید|قائممقام رهبری}} | از سوی دیگر، به دنبال تفسیری که خامنهای از دیدگاه و سخن امامخمینی دربارهٔ قلمرو اختیارات حکومت اسلامی در یکی از خطبههای نماز جمعه مطرح کرد و واکنشهایی را در پی داشت، وی طی نامهای به امامخمینی، نظر ایشان را دربارهٔ گفتههای خود جویا شد<ref>← امامخمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۴۵۱.</ref> امامخمینی ضمن نقد ظاهر سخن وی در نماز جمعه، آن را برخلاف گفتههای خود شمرد و ضمن تشریح اختیارات حکومت و تأکید بر محدود نبودن آن در چارچوب احکام فرعی شرعی، در پایان اشاره کرد که هدف خامنهای خدمت به اسلام است<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۴۵۱–۴۵۲.</ref> خامنهای در نامه دیگری که چند روز بعد به امامخمینی نوشت، با استقبال از ارشادات ایشان، اعلان آمادگی کرد که مقصود خود را از سخنان یادشده توضیح دهد<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۴۵۵.</ref> و امامخمینی در پاسخ دوباره خود به ارتباط نزدیک خود با خامنهای اشاره کرد و او را برادری آشنا به مسائل فقهی و متعهد به آن، بازوی توانای [[جمهوری اسلامی]]، حامی مبانی فقهی [[ولایت مطلقه فقیه]] و ازجمله افراد نادری شمرد که چون خورشید روشنی میبخشد<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۴۵۵.</ref>؛ چنانکه امامخمینی وی و برخی دیگر مانند [[اکبر هاشمی رفسنجانی|هاشمی رفسنجانی]] را شایسته مسئولیت رهبری پس از خود شمردهاست.<ref>هاشمی رفسنجانی، بازسازی و سازندگی، ۱۵۱؛ امینی، مصاحبه، ۲۰؛ مصطفوی، جمهوری اسلامی، ۲؛ مصطفوی، ایسنا</ref> {{ببینید|متن=ببینید|قائممقام رهبری}} | ||
پس از [[رحلت امامخمینی]]، خامنهای [[وصیتنامه امامخمینی]] را در [[مجلس خبرگان رهبری]] خواند و سپس مجلس خبرگان پس از بحثهای جدی، وی را با ۶۰ رأی از ۷۴ عضو حاضر در جلسه، به رهبری انقلاب و [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] برگزید<ref>هاشمی رفسنجانی، بازسازی و سازندگی، ۱۵۱.</ref> [[سیداحمد خمینی]] پس از انتخاب خامنهای به رهبری با ارسال پیام تبریکی به وی با اشاره به تأکید چندباره امامخمینی بر مقام اجتهاد و کمال شایستگی وی برای رهبری جمهوری اسلامی ایران سپاسگزاری صمیمانه اعضای [[بیت امامخمینی]] از خبرگان را اعلام کرد و بر لزوم پیروی خود از دستورهای رهبری به عنوان ولی فقیه تأکید کرد <ref>خمینی، روزنامه جمهوری اسلامی، ۳.</ref> | پس از [[رحلت امامخمینی]]، خامنهای [[وصیتنامه امامخمینی]] را در [[مجلس خبرگان رهبری]] خواند و سپس مجلس خبرگان پس از بحثهای جدی، وی را با ۶۰ رأی از ۷۴ عضو حاضر در جلسه، به رهبری انقلاب و [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] برگزید<ref>هاشمی رفسنجانی، بازسازی و سازندگی، ۱۵۱.</ref> [[سیداحمد خمینی]] پس از انتخاب خامنهای به رهبری با ارسال پیام تبریکی به وی با اشاره به تأکید چندباره امامخمینی بر مقام اجتهاد و کمال شایستگی وی برای رهبری جمهوری اسلامی ایران سپاسگزاری صمیمانه اعضای [[بیت امامخمینی]] از خبرگان را اعلام کرد و بر لزوم پیروی خود از دستورهای رهبری به عنوان ولی فقیه تأکید کرد<ref>خمینی، روزنامه جمهوری اسلامی، ۳.</ref> | ||
این انتخاب بیعت وسیع و گسترده مردم و عالمان دین را در همه شهرها در پیداشت که به صورت حضوری، شرکت در راهپیماییها، انتشار اطلاعیه و پیام تبریک و امضای طومارها انجام شد<ref>کیهان، ۱۸/۳/۱۳۶۸ش.</ref> «کاروانهای میثاق با امام و بیعت با رهبری» در آستانه چهلمین روز ارتحال امامخمینی از سراسر کشور به راه افتاد<ref>جمهوری اسلامی، ۱۹/۴/۱۳۶۸</ref> و «مانورهای بیعت با رهبری» در برخی مناطق مرزی و راهبردی کشور<ref>جمهوری اسلامی، ۱۲/۶/۱۳۶۸.</ref> و نیز برگزاری «سمینارهای میثاق با امام، بیعت با رهبری» شکل گرفت<ref>جمهوری اسلامی، ۲۲/۶/۱۳۶۸.</ref> و این بیعت ماهها استمرار داشت. در سال ۱۳۷۳ پس از رحلت [[محمدعلی اراکی]] از مراجع تقلید، [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] در بیانیهای هفت تن را به عنوان مراجع جایزالتقلید معرفی کرد که یکی از آنان خامنهای بود.<ref>نور علم، مجله، ص۷–۸.</ref> | این انتخاب بیعت وسیع و گسترده مردم و عالمان دین را در همه شهرها در پیداشت که به صورت حضوری، شرکت در راهپیماییها، انتشار اطلاعیه و پیام تبریک و امضای طومارها انجام شد<ref>کیهان، ۱۸/۳/۱۳۶۸ش.</ref> «کاروانهای میثاق با امام و بیعت با رهبری» در آستانه چهلمین روز ارتحال امامخمینی از سراسر کشور به راه افتاد<ref>جمهوری اسلامی، ۱۹/۴/۱۳۶۸</ref> و «مانورهای بیعت با رهبری» در برخی مناطق مرزی و راهبردی کشور<ref>جمهوری اسلامی، ۱۲/۶/۱۳۶۸.</ref> و نیز برگزاری «سمینارهای میثاق با امام، بیعت با رهبری» شکل گرفت<ref>جمهوری اسلامی، ۲۲/۶/۱۳۶۸.</ref> و این بیعت ماهها استمرار داشت. در سال ۱۳۷۳ پس از رحلت [[محمدعلی اراکی]] از مراجع تقلید، [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] در بیانیهای هفت تن را به عنوان مراجع جایزالتقلید معرفی کرد که یکی از آنان خامنهای بود.<ref>نور علم، مجله، ص۷–۸.</ref> |