پرش به محتوا

اسما و صفات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''اسما و صفات'''، تعینات ذات حق‌تعالی به اعتبار تجلی‌ای از تجلیات آن.
'''اسما و صفات'''، تعینات ذات حق‌تعالی به اعتبار تجلی‌ای از [[تجلیات]] آن.


== تعریف لغوی و اصطلاحی ==
== تعریف لغوی و اصطلاحی ==
اسما جمع اسم و از ریشه «سمو» به معنای بلندی و ارتفاع<ref>فراهیدی، العین، ۷/۳۱۸؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ۱۴/۳۹۷؛ فیومی، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ۲۹۰؛ امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۴۱.</ref> یا از «وسم» به معنای علامت‌گذاری<ref>فیومی، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ۶۶۰؛ طریحی، مجمع البحرین، ۱/۲۳۰؛ امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۴۱.</ref> است و صفات جمع صفت به معنای حالتی است که در شیء یافت می‌شود.<ref>راغب، مفردات الفاظ القرآن، ۸۷۳.</ref>{{سخ}}
اسما جمع اسم و از ریشه «سمو» به معنای بلندی و ارتفاع<ref>فراهیدی، العین، ۷/۳۱۸؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ۱۴/۳۹۷؛ فیومی، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ۲۹۰؛ امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۴۱.</ref> یا از «وسم» به معنای علامت‌گذاری<ref>فیومی، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ۶۶۰؛ طریحی، مجمع البحرین، ۱/۲۳۰؛ امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۴۱.</ref> است و صفات جمع صفت به معنای حالتی است که در شیء یافت می‌شود.<ref>راغب، مفردات الفاظ القرآن، ۸۷۳.</ref>{{سخ}}
اسم الهی در اصطلاح عارفان، ذات به همراه صفتی معین است که تجلی‌ای از تجلیات است؛ مانند اسم «الرحمن» که ذات به اعتبار صفت رحمت است.<ref>کاشانی، شرح فصوص، ۹ و ۱۳؛ قیصری، شرح فصوص الحکم، شرح فصوص الحکم، ۴۴.</ref> صفت نیز اعتبار تعین و تجلی حق‌تعالی بدون ملاحظه ذات است.<ref>قیصری، شرح فصوص الحکم، شرح فصوص الحکم، ۴۴.</ref>{{سخ}}
اسم الهی در اصطلاح عارفان، ذات به همراه صفتی معین است که تجلی‌ای از تجلیات است؛ مانند اسم «الرحمن» که ذات به اعتبار صفت [[رحمت]] است.<ref>کاشانی، شرح فصوص، ۹ و ۱۳؛ قیصری، شرح فصوص الحکم، شرح فصوص الحکم، ۴۴.</ref> صفت نیز اعتبار تعین و تجلی حق‌تعالی بدون ملاحظه ذات است.<ref>قیصری، شرح فصوص الحکم، شرح فصوص الحکم، ۴۴.</ref>{{سخ}}
[[امام‌خمینی]] اسمای الهی را تعینات و شئون حق‌تعالی می‌داند<ref>امام‌خمینی، تعلیقات فصوص، ۲۱۹ و۳۰۰.</ref> که حاصل تجلیات اوست و بر معانیِ در ذات دلالت می‌کند،<ref>امام‌خمینی، شرح دعاء السحر، ۷۳؛ امام‌خمینی، مصباح الهدایه، ۴۴.</ref> بنابراین تفاوت میان اسم و صفت به اعتبار است؛ یعنی فرق میان اسما و صفات الهی در [[عرف]] و اصطلاح عرفا فرق میان مرکب و بسیط است، زیرا [[عرفان|عرفا]] تصریح کرده‌اند که ذات به اعتبار و لحاظ صفتی از صفات اسم است؛ پس اسم مرکب است و صفت بسیط مانند فرق میان مشتق و مبدأ اشتقاق.<ref>ملاصدرا، الشواهد الربوبیه، ۴۴.</ref>
[[امام‌خمینی]] اسمای الهی را تعینات و شئون حق‌تعالی می‌داند<ref>امام‌خمینی، تعلیقات فصوص، ۲۱۹ و۳۰۰.</ref> که حاصل تجلیات اوست و بر معانیِ در ذات دلالت می‌کند،<ref>امام‌خمینی، شرح دعاء السحر، ۷۳؛ امام‌خمینی، مصباح الهدایه، ۴۴.</ref> بنابراین تفاوت میان اسم و صفت به اعتبار است؛ یعنی فرق میان اسما و صفات الهی در [[عرف]] و اصطلاح عرفا فرق میان مرکب و بسیط است، زیرا [[عرفان|عرفا]] تصریح کرده‌اند که ذات به اعتبار و لحاظ صفتی از صفات اسم است؛ پس اسم مرکب است و صفت بسیط مانند فرق میان مشتق و مبدأ اشتقاق.<ref>ملاصدرا، الشواهد الربوبیه، ۴۴.</ref>


۲۱٬۲۸۸

ویرایش