جشن هنر شیراز: تفاوت میان نسخه‌ها

== نقش فرح در جشن شیراز ==

== زمان برگزاری نخستین جشن ==

از این‌رو در ادامه کار، توهین به نمادهای مذهبی و [[روحانیت شیعه]] در برنامه‌های جشن هنر گنجانده شد و هر سال که از جشن هنر شیراز می‌گذشت اهداف ضداسلامی و ضد فرهنگی آن آشکارتر می‌شد.<ref>مرکز بررسی اسناد، جشن هنر شیراز به روایت اسناد ساواک، هشت ـ نُه؛ مسعود انصاری، پس از سقوط، ۸۲.</ref> در سال ۱۳۴۹ دانشجویان [[دانشگاه پهلوی]] به برگزاری این جشن‌ها اعتراض و به هنرمندان فرانسوی و آمریکایی توهین کردند که اعتراض هنرمندان به فرح دیبا را در پی داشت.<ref>نصیری طیبی، انقلاب اسلامی در شیراز، ۴۲۲.</ref>{{سخ}}

[[سیدعبدالکریم هاشمی‌نژاد]] نیز در ۲۸/۱/۱۳۵۰ ضمن سخنرانی در [[رفسنجان]] به‌شدت به برگزاری این جشن‌ها حمله کرد.<ref>نصیری طیبی، انقلاب اسلامی در شیراز، ۴۲۲.</ref> در سال ۱۳۵۰ و ۱۳۵۱ نیز در محافل گوناگون به برگزاری این جشن‌ها اعتراض شد و هدف از این جشن‌ها را محو تعصبات ملی و فراخوانی به فرهنگ غرب و مخالفت با متدینان و [[اصول مذهب]] دانستند.<ref>نصیری طیبی، انقلاب اسلامی در شیراز، ۴۲۴.</ref>{{سخ}}

== ابتذال و هنجارشکنی در این جشن‌ها ==

ابتذال جشن هنر شیراز در سال ۱۳۵۵ (دوره دهم) و ۱۳۵۶ (دوره یازدهم) به اوج رسید. در سال ۱۳۵۵، فیلم هنجارشکنِ (هزار و یک شب) در سینما آریانای شیراز که روابط جنسی میان زنان و مردان را به‌گونه کاملاً عریان نشان می‌داد و فیلم (کشتی جنون) در سرای مشیر، انتهای [[بازار وکیل شیراز]]، که طی آن زنی برهنه توجه تماشاگران را به خود معطوف کرد و برنامه زشت دیگری در باغ جهان‌نمای شیراز، واقع در خیابان حافظ که آن هم دربارهٔ مسائل جنسی بود، نشان داده شد.<ref>حسینیان، چهارده سال رقابت ایدئولوژیک شیعه در ایران، ۴۲۴.</ref>{{سخ}}

به گزارش ویلیام شوکراس، روزنامه‌نگار و نویسنده انگلیسی، جنجال‌های جشن هنر وقتی به اوج خود رسید که در سال ۱۳۵۶ش/ ۱۹۷۷م، یک گروه هنرپیشه در یکی از خیابان‌های اصلی شیراز در نزدیکی [[مسجد]] در داخل و در پیاده‌روی مغازه‌ای نمایشی اجرا کردند که شامل هتک ناموس تمام‌عیار و اعمال شهوت‌انگیز میان هنرپیشگان زن و مرد بود. اجرای چنین نمایشی در خیابان‌های هر شهر انگلیسی یا آمریکایی نیز جنجال برپا می‌کرد و هنرپیشگان بازداشت می‌شدند.<ref>شوکراس، آخرین سفر شاه، ۱۱۵.</ref>{{سخ}}

این حرمت‌شکنی با ستایش [[محمدرضا پهلوی]] روبه‌رو شد؛ چنان‌که بعدها خود را ضد [[ارتجاع]] و همسرش فرح دیبا را نیروی محرکه هنر مدرن و جشنواره‌هایی شمرد که توانسته بود جسورترین و پیشروترین هنرمندان را گرد هم بیاورد<ref>پهلوی، پاسخ به تاریخ، ۲۲۵.</ref> آنتونی پارسونز، سفیر انگلیس به محمدرضا پهلوی یادآور شد اگر چنین نمایشی به‌طور مثال در شهر منچستر انگلیس اجرا می‌شد کارگردان و هنرپیشگان آن جان سالم به در نمی‌بردند، که پهلوی مدتی خندید و چیزی نگفت<ref>مرکز بررسی اسناد، جشن هنر شیراز به روایت اسناد ساواک، مقدمه، نه.</ref> سفیر انگلیس این نمایش را یکی از جرقه‌های انقلاب ایران شمرده‌است؛<ref>مرکز بررسی اسناد، جشن هنر شیراز به روایت اسناد ساواک، مقدمه، هشت.</ref> و فرح دیبا صحنه‌گردان اصلی برنامه در دفاع از برنامه‌های جشن ابراز داشت این جشن، هنر اصیل و سنتی تمام نقاط جهان را به ایران آورد و نیز در دفاع از صحنه‌های زشت نمایش گفت در هر جشنواره‌ای محدودکردن آزادی هنرمندان وکسب رضایت همه گروه‌ها مشکل است.<ref>شوکراس، آخرین سفر شاه، ۱۱۵.</ref>

به گزارش [[سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) دستغیب در اجتماع مردم در مسجد جامع شیراز از برنامه‌های جشن هنر به‌شدت انتقاد کرد و متذکر شد از برگزاری آن در شیراز جلوگیری کنند. به گفته وی عوامل رژیم با برگزاری چنین مراسمی در صدد بودند جوانان ایران‌زمین را از اعتقادات اسلامی منحرف کنند.<ref>مرکز بررسی اسناد، جشن هنر شیراز به روایت اسناد ساواک، ۳۸۳؛ دستغیب، سیدعبدالحسین، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۴۸۰.</ref>{{سخ}}

دستغیب در ۳/۶/۱۳۵۶ در مسجد جامع شیراز شرکت‌کنندگان در نمایشنامه «خوک، بچه، آتش» و جشن هنر را از خوک پست‌تر شمرد و به صحنه‌گردان اصلی ماجرا (فرح دیبا)، لعنت فرستاد و از دست‌اندرکاران این برنامه پرسید تا کی می‌خواهند جوانان این مملکت را گمراه و آنان را به مثابه ابزاری در خدمت استعمار قرار دهند. وی در ادامه از بی‌توجهی مردم شیراز به سرنوشت جوانان خود و سعی دولت در ترویج بی‌بند و باری و مبارزه با آزادی بیان انتقاد کرد.<ref>مرکز بررسی اسناد، جشن هنر شیراز به روایت اسناد ساواک، ۳۹۱.</ref> [[سیدعلی‌اصغر دستغیب]] نیز بر منبر به این برنامه مستهجن اعتراض کرد. جوانی نیز در اعتراض به هتک حرمت به مقدسات دینی در پی آن بود تا یکی از کانون‌های نمایش‌های مستهجن را به آتش بکشد که دستگیر شد.<ref>دستغیب، سیدعلی‌اصغر، ۳۲.</ref> احمد پیشوا در [[مسجد نو]]، به این جشن‌ها اعتراض کرد.<ref>{{سخ}}

== موضع‌گیری امام‌خمینی ==