پرش به محتوا

کاربر:Salehi/صفحه تمرین۵: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: برگردانده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: برگردانده‌شده
خط ۹۹: خط ۹۹:


==صراط==
==صراط==
صراط به معنای راه است (جوهری، الصحاح، تاج اللغة و صحاح العربیه، ۳/۱۱۳۹). قرآن کریم انسان‌ها را به حرکت در مسیر صراط مستقیم دعوت کرده است (حمد، ۶؛ آل عمران، ۵۱) و کسانی را که ایمان به آخرت ندارند، منحرف از این صراط می‌داند (مؤمنون، ۷۴). حقیقت این صراط در آخرت، به صورت پلی ظاهر می‌شود که بر متن جهنم کشیده شده است (ملاصدرا، تفسیر القرآن، ۱/۱۲۲)؛ از این‌رو صراط در روایات به دو قسم تقسیم شده است: صراطی در دنیا که امام واجب ‌الطاعه است و پیروی از او انسان را به سعادت و معرفت می‌رساند و صراطی در آخرت که پلی در جهنم است و کسانی که از آن امام پیروی نکردند، از آن پل به سوی جهنم سقوط می‌کنند (صدوق، معانی الاخبار، ۳۲). صراط در روایات، پلی از مو باریک‌تر و از شمشیر تیزتر معرفی شده است که هر کس به گونه‌ای از آن عبور می‌کند (همو، الامالی، ۱۷۷؛ ← امام‌خمینی، چهل حدیث، ۹۸). در برخی روایات نیز صراط بر ولایت امیرالمؤمنین علی(ع) تطبیق شده است (کلینی، الکافی، ۱/۴۱۷؛ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۲/۶). ‌اندیشمندان اسلامی تفسیرهای بسیاری از صراط ارائه کرده‌اند؛ ازجمله: ۱. دین الهی (طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۴/۳۶۹)؛ ۲. طریق به معرفت الهی (ملاصدرا، العرشیه، ۲۶۳؛ فیض کاشانی، علم الیقین، ۲/۱۱۷۸)؛ ۳. ولایت امیرالمؤمنین(ع) (طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۵/۵۱)؛ ۴. طریق توحید (ابن‌عربی، الفتوحات المکیه، ۱/۴۲۶) و شهود حق‌تعالی به صفت انفراد و وحدت در همه اشیا و در ایجاد (قشیری، ۲/۵۸۲) که هر یک از این تفسیرها بیان و تطبیقی از این معناست.
صراط به معنای راه است.<ref>(جوهری، الصحاح، تاج اللغة و صحاح العربیه، ۳/۱۱۳۹)</ref> قرآن کریم انسان‌ها را به حرکت در مسیر صراط مستقیم دعوت کرده است<ref>(حمد، ۶؛ آل عمران، ۵۱)</ref> و کسانی را که ایمان به آخرت ندارند، منحرف از این صراط می‌داند.<ref>(مؤمنون، ۷۴)</ref> حقیقت این صراط در آخرت، به صورت پلی ظاهر می‌شود که بر متن جهنم کشیده شده است؛<ref>(ملاصدرا، تفسیر القرآن، ۱/۱۲۲)</ref> از این‌رو صراط در روایات به دو قسم تقسیم شده است: صراطی در دنیا که امام واجب ‌الطاعه است و پیروی از او انسان را به سعادت و معرفت می‌رساند و صراطی در آخرت که پلی در جهنم است و کسانی که از آن امام پیروی نکردند، از آن پل به سوی جهنم سقوط می‌کنند.<ref>(صدوق، معانی الاخبار، ۳۲)</ref>. صراط در روایات، پلی از مو باریک‌تر و از شمشیر تیزتر معرفی شده است که هر کس به گونه‌ای از آن عبور می‌کند.<ref>(صدوق، الامالی، ۱۷۷؛ ← امام‌خمینی، چهل حدیث، ۹۸)</ref> در برخی روایات نیز صراط بر ولایت امیرالمؤمنین علی(ع) تطبیق شده است.<ref>(کلینی، الکافی، ۱/۴۱۷؛ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۲/۶)</ref> ‌اندیشمندان اسلامی تفسیرهای بسیاری از صراط ارائه کرده‌اند؛ ازجمله: ۱. دین الهی؛<ref>(طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۴/۳۶۹)</ref> ۲. طریق به معرفت الهی؛<ref>(ملاصدرا، العرشیه، ۲۶۳؛ فیض کاشانی، علم الیقین، ۲/۱۱۷۸)</ref> ۳. ولایت امیرالمؤمنین(ع)؛<ref>(طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۵/۵۱)</ref> ۴. طریق توحید<ref>(ابن‌عربی، الفتوحات المکیه، ۱/۴۲۶)</ref> و شهود حق‌تعالی به صفت انفراد و وحدت در همه اشیا و در ایجاد<ref>(قشیری، لطائف الاشارات، ۲/۵۸۲)</ref> که هر یک از این تفسیرها بیان و تطبیقی از این معناست.


امام‌خمینی مانند برخی حکما و اهل معرفت (ملاصدرا، مفاتیح الغیب، ۶۴۴ ـ ۶۴۵؛ گنابادی، ۱/۳۲ ـ ۳۳)، معتقد است صراط، باطن حرکت و سیر انسان در عالم طبیعت است که در آن عالم بروز و ظهور می‌یابد و این صراط از عالم دنیا آغاز می‌شود و طرف دیگر آن بهشت و مقام الوهیت است (امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۲۸ و ۱۸/۴۴۹) و در صورت انحراف از راه راست، به جهنم منتهی می‌شود. حقیقت این جهنم همان فسادی است که عالم را احاطه کرده است و اگر انسان از این فساد سالم عبور کند، از صراط خواهد گذشت؛ همچنان‌که انبیا(ع) و اولیا(ع) عبور می‌کنند، در حالی‌که جهنم خاموش است؛ مانند آن آتشی که بر حضرت ابراهیم(ع) سرد شد (همان، ۱۸/۵۰۱ ـ ۵۰۲) و صراط باطن، همین صراط و راه مستقیم در این جهان است و عبور از آن نور هدایت می‌خواهد (همان، ۱۸/۴۴۹) (← مقاله هدایت و ضلالت). زاد و توشه انسان در این راه خصلت‌های خود انسان است و مرکوب او همت قوی اوست و نور این راه تاریک، ایمان و خصلت‌های نیکوی اوست و کسی که در این راه کوتاهی کند، از صراط نمی‌تواند عبور کند و به رو در آتش می‌افتد (چهل حدیث، ۹۸).
امام‌خمینی مانند برخی حکما و اهل معرفت،<ref>(ملاصدرا، مفاتیح الغیب، ۶۴۴ ـ ۶۴۵؛ گنابادی، تفسیر بیان السعادة فی مقامات العباده، ۱/۳۲ ـ ۳۳)</ref> معتقد است صراط، باطن حرکت و سیر انسان در عالم طبیعت است که در آن عالم بروز و ظهور می‌یابد و این صراط از عالم دنیا آغاز می‌شود و طرف دیگر آن بهشت و مقام الوهیت است<ref>(امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۳۲۸ و ۱۸/۴۴۹)</ref> و در صورت انحراف از راه راست، به جهنم منتهی می‌شود. حقیقت این جهنم همان فسادی است که عالم را احاطه کرده است و اگر انسان از این فساد سالم عبور کند، از صراط خواهد گذشت؛ همچنان‌که انبیا(ع) و اولیا(ع) عبور می‌کنند، در حالی‌که جهنم خاموش است؛ مانند آن آتشی که بر حضرت ابراهیم(ع) سرد شد<ref>(امام‌خمینی، صحیفه، ۱۸/۵۰۱ ـ ۵۰۲)</ref> و صراط باطن، همین صراط و راه مستقیم در این جهان است و عبور از آن نور هدایت می‌خواهد.<ref>(امام‌خمینی، صحیفه، ۱۸/۴۴۹)</ref> زاد و توشه انسان در این راه خصلت‌های خود انسان است و مرکوب او همت قوی اوست و نور این راه تاریک، ایمان و خصلت‌های نیکوی اوست و کسی که در این راه کوتاهی کند، از صراط نمی‌تواند عبور کند و به رو در آتش می‌افتد.<ref>(امام‌خمینی، چهل حدیث، ۹۸)</ref>
 
:{{ببینید|هدایت و ضلالت}}
به اعتقاد امام‌خمینی اینکه در بعضی روایات آمده است صراط مستقیم از متن جهنم عبور می‌کند (مجلسی، بحار الانوار، ۷/۳۳۱)، به این معناست که صراط در متن آن است و جهنم و آتش محیط بر صراط است و وقتی اولیای الهی(ع) از میان آن می‌گذرند، خاموش می‌شود و این امر به این جهت است که آتشی که از فعل انسان سرچشمه می‌گیرد، در مؤمن خاموش است (صحیفه، ۱۴/۲۱۱ ـ ۲۱۲؛ ۱۸/۵۰۱ ـ ۵۰۲ و ۱۹/۳۷۷)؛ زیرا مؤمن به مقدار سلوک و ریاضت خود دارای نور عقل است که در درون بر شعله آتش که همان شهوت و غضب است غلبه می‌کند (حدیث جنود، ۴۶) (← مقاله‌های هدایت و ضلالت؛ تفسیر سوره حمد).
به اعتقاد امام‌خمینی اینکه در بعضی روایات آمده است صراط مستقیم از متن جهنم عبور می‌کند،<ref>(مجلسی، بحار الانوار، ۷/۳۳۱)</ref> به این معناست که صراط در متن آن است و جهنم و آتش محیط بر صراط است و وقتی اولیای الهی(ع) از میان آن می‌گذرند، خاموش می‌شود و این امر به این جهت است که آتشی که از فعل انسان سرچشمه می‌گیرد، در مؤمن خاموش است؛<ref>(امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۲۱۱ ـ ۲۱۲؛ ۱۸/۵۰۱ ـ ۵۰۲ و ۱۹/۳۷۷)</ref> زیرا مؤمن به مقدار سلوک و ریاضت خود دارای نور عقل است که در درون بر شعله آتش که همان شهوت و غضب است غلبه می‌کند.<ref>(امام‌خمینی، حدیث جنود، ۴۶)</ref>
:{{ببینید|هدایت و ضلالت|تفسیر سوره حمد}}
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
Image-reviewer، emailconfirmed، مدیران
۴٬۵۲۶

ویرایش