confirmed، emailconfirmed، templateeditor
۱٬۱۸۸
ویرایش
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
امامخمینی در سالهای نخست مرجعیت و پیش از نهضت ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، اعلامیهها و بیانیهها، پاسخ به نامهها و استفتائات و رسید وجوه شرعی را به دست خود مینوشت؛<ref>رسولی محلاتی، خاطرات آیتالله رسولی محلاتی، ۶۲؛ کریمی، مصاحبه.</ref> اما پس از گسترش مبارزه در سال ۱۳۴۲ و بازداشت، حصر و سپس بازگشت ایشان از تهران به قم {{ببینید|دستگیری امامخمینی}} و فزونی مراجعات مردم و علمای تهران و شهرستانها به ایشان، دفتر امامخمینی در قم تأسیس شد و به پیشنهاد برخی نزدیکان، سیدهاشم رسولی محلاتی، از شاگردان امامخمینی که خطی خوب و شبیه خط امامخمینی داشت و انشای مورد تأیید ایشان را نیز داشت، به همکاری با بیت و دفتر امامخمینی دعوت شد و نوشتن پاسخ نامهها، تلگرامها، رسید وجوه شرعی، استفتاها و اجازات در مسائل مالی و امور حسبیه و نوشتن استفتائات بر عهده وی گذاشته شد<ref>رسولی محلاتی، خاطرات آیتالله رسولی محلاتی، ۶۲ ـ ۶۳؛ رسولی محلاتی، مشکوة، ۱۷۰ ـ ۱۷۱؛ رسولی محلاتی، پابهپای آفتاب، ۲۸۷/۲؛ رسولی محلاتی، یادآور، ۵۱؛ بروجردی، گفتگو با سیدضیاء مرتضوی (نویسنده).</ref> {{ببینید|سیدهاشم رسولی محلاتی}}؛ چنانکه امامخمینی پیش از آن برای نگارش نامه برای علما و شخصیتهای شهرهای مختلف و تشویق آنان به درخواست از سیدحسین بروجردی برای هجرت به قم {{ببینید|سیدحسین بروجردی}}، به دلیل گستردگی بسیار زیاد نامهها که شمار آنها به صدها مورد میرسید، از دو نفر از دوستان نزدیک خود، یعنی محمدحسین بروجردی و سیدمحمدصادق لواسانی که خطشان شبیه خط ایشان بود، کمک گرفته بود، اما همه نامهها را با امضای خود فرستاد.<ref>بروجردی، گفتگو با سیدضیاء مرتضوی (نویسنده).</ref> | امامخمینی در سالهای نخست مرجعیت و پیش از نهضت ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، اعلامیهها و بیانیهها، پاسخ به نامهها و استفتائات و رسید وجوه شرعی را به دست خود مینوشت؛<ref>رسولی محلاتی، خاطرات آیتالله رسولی محلاتی، ۶۲؛ کریمی، مصاحبه.</ref> اما پس از گسترش مبارزه در سال ۱۳۴۲ و بازداشت، حصر و سپس بازگشت ایشان از تهران به قم {{ببینید|دستگیری امامخمینی}} و فزونی مراجعات مردم و علمای تهران و شهرستانها به ایشان، دفتر امامخمینی در قم تأسیس شد و به پیشنهاد برخی نزدیکان، سیدهاشم رسولی محلاتی، از شاگردان امامخمینی که خطی خوب و شبیه خط امامخمینی داشت و انشای مورد تأیید ایشان را نیز داشت، به همکاری با بیت و دفتر امامخمینی دعوت شد و نوشتن پاسخ نامهها، تلگرامها، رسید وجوه شرعی، استفتاها و اجازات در مسائل مالی و امور حسبیه و نوشتن استفتائات بر عهده وی گذاشته شد<ref>رسولی محلاتی، خاطرات آیتالله رسولی محلاتی، ۶۲ ـ ۶۳؛ رسولی محلاتی، مشکوة، ۱۷۰ ـ ۱۷۱؛ رسولی محلاتی، پابهپای آفتاب، ۲۸۷/۲؛ رسولی محلاتی، یادآور، ۵۱؛ بروجردی، گفتگو با سیدضیاء مرتضوی (نویسنده).</ref> {{ببینید|سیدهاشم رسولی محلاتی}}؛ چنانکه امامخمینی پیش از آن برای نگارش نامه برای علما و شخصیتهای شهرهای مختلف و تشویق آنان به درخواست از سیدحسین بروجردی برای هجرت به قم {{ببینید|سیدحسین بروجردی}}، به دلیل گستردگی بسیار زیاد نامهها که شمار آنها به صدها مورد میرسید، از دو نفر از دوستان نزدیک خود، یعنی محمدحسین بروجردی و سیدمحمدصادق لواسانی که خطشان شبیه خط ایشان بود، کمک گرفته بود، اما همه نامهها را با امضای خود فرستاد.<ref>بروجردی، گفتگو با سیدضیاء مرتضوی (نویسنده).</ref> | ||
پس از درگذشت سیدمحسن حکیم در سال ۱۳۴۹ و گسترش بیشتر مقلدان امامخمینی و شمار استفتائات از ایشان، به پیشنهاد بعضی از یاران و شاگردان و موافقت امامخمینی، «هیئت استفتا» در نجف اشرف تشکیل شد و این هیئت وظیفه پاسخگویی به پرسشهای رسیده را بر اساس مبانی و فتاوای امامخمینی برعهده داشت. پاسخها پس از ملاحظه، تصحیح و تأیید امامخمینی، به دست ایشان مُهر و برای سؤالکنندگان فرستاده میشد<ref>رجایینژاد، آشنایی با اعضای دفتر امام در قم، ۱ و ۳؛ کریمی، مصاحبه.</ref> {{ببینید|استفتائات}}. همچنین در نجف کسانی مانند رحیمیان، اسماعیل فردوسیپور و سیدحمید روحانی اعلامیههای امامخمینی را بازنویسی میکردند و ایشان پس از ملاحظه دقیق آنها را امضا میکرد (ناصری، یادآور، ۴۵). استفتاها به خط محمدحسن قدیری که بیشباهت به خط امامخمینی نبود و نیز به خط سیدجعفر کریمی بود (رحیمیان، یادآور، ۴۵) و مجموعهای از پیشنویس این استفتاها به خط کریمی و برخی حواشی اصلاحی و تکمیلی امامخمینی در بایگانی دفتر مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی در قم موجود است. | پس از درگذشت سیدمحسن حکیم در سال ۱۳۴۹ و گسترش بیشتر مقلدان امامخمینی و شمار استفتائات از ایشان، به پیشنهاد بعضی از یاران و شاگردان و موافقت امامخمینی، «هیئت استفتا» در نجف اشرف تشکیل شد و این هیئت وظیفه پاسخگویی به پرسشهای رسیده را بر اساس مبانی و فتاوای امامخمینی برعهده داشت. پاسخها پس از ملاحظه، تصحیح و تأیید امامخمینی، به دست ایشان مُهر و برای سؤالکنندگان فرستاده میشد<ref>رجایینژاد، آشنایی با اعضای دفتر امام در قم، ۱ و ۳؛ کریمی، مصاحبه.</ref> {{ببینید|استفتائات}}. همچنین در نجف کسانی مانند رحیمیان، اسماعیل فردوسیپور و سیدحمید روحانی اعلامیههای امامخمینی را بازنویسی میکردند و ایشان پس از ملاحظه دقیق آنها را امضا میکرد (ناصری، یادآور، ۴۵). استفتاها به خط محمدحسن قدیری که بیشباهت به خط امامخمینی نبود و نیز به خط سیدجعفر کریمی بود (رحیمیان، یادآور، ۴۵) و مجموعهای از پیشنویس این استفتاها به خط کریمی و برخی حواشی اصلاحی و تکمیلی امامخمینی در بایگانی دفتر مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی در قم موجود است.<ref>مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، موسوعة آثار الامامالخمینی، ۳۲/مقدمه، ۵۱.</ref> بخشی از استفتاها نیز با اجازه امامخمینی به عنوان دفتر قم پاسخ داده شده و تنها با مهر دفتر استفتائات امضا شدهاست.<ref>مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، موسوعة آثار الامامالخمینی، ۳۲/مقدمه، ۵۲.</ref> در برخی موارد مجموعه سهجلدی استفتائات از سوی ناشر قبلی دخل و تصرف بیجا شدهاست؛ اما مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی هنگام انتشار مجموعه دهجلدی استفتائات در موسوعة الامامالخمینی، آن موارد را به حال نخست خود درآورده است.<ref>مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، موسوعة آثار الامامالخمینی، ۳۲/مقدمه، ۵۱.</ref> | ||
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل دفتر امامخمینی، در قم (بروجردی) و در | پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل دفتر امامخمینی، در قم (بروجردی) و در جماران،<ref>امامجمارانی، خاطرات، ۱۵۹.</ref> امور سیاسی، احکام و بیانیهها، اخبار و خبرنگاران و اطلاعیههای دفتر امامخمینی زیر نظر سیداحمد خمینی بود {{ببینید|دفتر امامخمینی}}؛ البته وی نیز چندان اعمال ریاست نمیکرد و برای خودش چنین شأنی قائل نبود.<ref>رحیمیان، یادآور، ۴۸.</ref> امامخمینی پس از پیرورزی انقلاب در تأکید بر ماندن رسولی محلاتی در دفتر قم ازجمله به شباهت انشا و خط وی با انشا و خط خود اشاره کردهاست.<ref>رسولی محلاتی، یادآور، ۵۸.</ref> در دفتر امامخمینی کارها تقسیم میشد و وظایف هر فرد مشخص بود. حکمها و نامههای کوتاه مانند تبریکها و عزل و نصبها را رسولی محلاتی مینوشت و امامخمینی آن را میخواند و تأیید و امضا میکرد.<ref>رسولی محلاتی، مصاحبه، خبرگزاری فارس.</ref> | ||
امامخمینی، به دلیل مقام مرجعیت و زعامت دینی، اجازههای بسیاری نیز در موضوع رسیدگی به امور حسبیه و گاه برای روایت حدیث، برای روحانیان و دیگر افراد واجد شرایط صادر کردهاست {{ببینید|اجازات امامخمینی}} و همه آنها به خط امامخمینی نیست ( | احکام و پیامها و نامههای مهم به املا و انشای امامخمینی و بخشی به خط خود ایشان بود و در صورت نیاز، رسولی محلاتی آن را بدون هیچ اصلاحی بازنویسی میکرد و امامخمینی آن را میدید و امضا میکرد؛<ref>رسولی محلاتی، مصاحبه، خبرگزاری فارس.</ref> چنانکه نامه ایشان به میخائیل گورباچف یا پیام ایشان پس از ترور اکبر هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۵۸ به خط رسولی محلاتی است.<ref>رسولی محلاتی، یادآور، ۵۸.</ref> دهها پیام به سران کشورهای اسلامی و غیر اسلامی به دست رسولی محلاتی و رحیمیان نوشته شدهاست.<ref>رحیمیان، یادآور، ۴۲.</ref> نگارش اولیه پیامها همه به دست خود امامخمینی بود که با دقت مینوشت ولی در برگههای متفرق و گاه دارای خطخوردگی بود و در اواخر نیز دست ایشان کمی میلرزید؛<ref>رسولی محلاتی، یادآور، ۵۸.</ref> چنانکه نگارش پیامهای طولانی گاه چند روز یا چند هفته به درازا میکشید و هرچند خطخوردگی کمتری داشت، اما اضافاتی داشت که در حواشی و در برگههای متفرقه بود و باید بازنویسی میشد. بیشتر این بازنویسیها به دست رسولی محلاتی و برخی نیز به دست رحیمیان صورت گرفتهاست.<ref>رسولی محلاتی، یادآور، ۵۸؛ رحیمیان، یادآور، ۴۵.</ref> | ||
از اینرو مجموعه پیامها، احکام، اجازات، استفتاها و مانند آن از گذشته تا سالهای پایانی عمر امامخمینی، از نظر نگارش وضع یکسانی نداشته و همه آنها به خط امامخمینی نبودهاست، هرچند همه آنها به امضا یا مهر یا امضا و مهر ایشان بودهاست. | |||
امامخمینی، به دلیل مقام مرجعیت و زعامت دینی، اجازههای بسیاری نیز در موضوع رسیدگی به امور حسبیه و گاه برای روایت حدیث، برای روحانیان و دیگر افراد واجد شرایط صادر کردهاست {{ببینید|اجازات امامخمینی}} و همه آنها به خط امامخمینی نیست.<ref>بروجردی، گفتگو با سیدضیاء مرتضوی (نویسنده).</ref> نگارش اجازهها پیش از دوره نجف به دست خود ایشان بود و شماری نیز به دست رسولی محلاتی و محمد محمدی گیلانی نوشته شدهاست<ref>رحیمیان، یادآور، ۴۵.</ref> و پس از آن، اجازات و احکام امامان جمعه بر عهده حسن صانعی، رسولی محلاتی و رحیمیان بود؛<ref>رسولی محلاتی، مصاحبه، خبرگزاری فارس.</ref> چنانکه اجازه به سیدحسن نصرالله را رسولی محلاتی نوشتهاست.<ref>رسولی محلاتی، یادآور، ۵۸.</ref> | |||
گاه نیز دیگران مانند سیداحمد خمینی مشارکت داشتند؛ به عنوان نمونه امامخمینی پیام مبسوط خود در ۹ اسفند ۱۳۵۷ را که در آستانه ترک تهران به سوی قم در خانه داماد خود محمود بروجردی نوشته،<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۲۶۱/۶ ـ ۲۶۶.</ref> به صورت پیشنویس نوشته و سیداحمدخمینی و برخی نزدیکان دیگر آن را نهایی کردهاند و امامخمینی امضا کردهاست؛<ref>بروجردی، گفتگو با سیدضیاء مرتضوی (نویسنده).</ref> چنانکه حکم اعدام سلمان رشدی، به دلیل فوریت آن فاقد دستنوشته و امضای ایشان است و تنها با اعلام به رادیو و تلویزیون منتشر شدهاست.<ref>بروجردی، گفتگو با سیدضیاء مرتضوی (نویسنده).</ref> دستخط سیداحمد خمینی خوب بود ولی چندان شبیه خط امامخمینی نبود و با تمرین زیاد در این اواخر تا اندازهای شبیه خط ایشان شده بود.<ref>رسولی محلاتی، یادآور، ۵۸.</ref> از اینرو مجموعه پیامها، احکام، اجازات، استفتاها و مانند آن از گذشته تا سالهای پایانی عمر امامخمینی، از نظر نگارش وضع یکسانی نداشته و همه آنها به خط امامخمینی نبودهاست، هرچند همه آنها به امضا یا مهر یا امضا و مهر ایشان بودهاست. | |||
==امضای امامخمینی== | ==امضای امامخمینی== |