عفو عمومی: تفاوت میان نسخه‌ها

==معنی==

عفو به معنای گذشت از جرم و ترک کیفر است <ref>فراهیدی، کتاب العین، ۲/۲۵۸؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ۱۵/۷۲.</ref> و در اصطلاح حقوق کیفری، اقدامی است که با تصویب نهادهای حکومتی، اعم از رهبری و مجلس شورا به منظور موقوف‌کردن تعقیب حکم و مجازات و رفع آثار محکومیت مجرم صورت می‌گیرد <ref>اردبیلی، حقوق جزای عمومی، ۲/۲۶۱؛ شهریاری، بررسی مبانی، آثار و شرائط انواع عفو، ۲۳۶.</ref>. این تعریف دو بخش عفو عمومی و خصوصی را دربر می‌گیرد؛ با این تفاوت که موضوع عفو عمومی افعال مجرمانه بزهکاران بدون در نظر گرفتن شخصیت و خصوصیات آنان است <ref>اردبیلی، حقوق جزای عمومی، ۲/۲۶۱.</ref>؛ ولی عفو خصوصی ویژه افراد خاص و مقید در عفونامه است <ref>شهریاری، بررسی مبانی، آثار و شرائط انواع عفو، ۲۳۶.</ref>. از سوی دیگر عفو عمومی تنها در شرایط خاصی مانند وقوع انقلاب یا ناآرامی‌های اجتماعی که معمولاً افراد بسیاری در آن شرکت می‌کنند، صادر می‌شود، اما عفو خصوصی شامل محکومان خاص می‌شود و متهمان را دربر نمی‌گیرد <ref>دهخدا، لغتنامه، ۱۰/۱۴۰۸۸.</ref>؛ نیز عفو عمومی در هر مرحله از دادرسی کیفری اعم از مرحله تعقیب، کشف، تحقیقات مقدماتی، دادرسی و اجرای حکم، قابل اعمال است <ref>شهریاری، بررسی مبانی، آثار و شرائط انواع عفو، ۲۳۵.</ref>. فقهای امامیه <ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۹/۵۷؛ نجفی، جواهر، ۴۱/۲۹۳.</ref>، ازجمله امام‌خمینی <ref>امام‌خمینی، تحریر الوسیله، ۲/۴۳۷.</ref>، در باب حدود، تنها از عفو خصوصی یاد کرده‌اند و از عفو عمومی سخنی به میان نیاورده‌اند. در قوانین ۱۳۰۴، عفو عمومی تنها جرم سیاسی را دربر می‌گرفت، ولی در قانون مجازات عمومی ۱۳۵۲ شامل دیگر جرم‌ها مانند مواد مخدر نیز شد <ref>اردبیلی، حقوق جزای عمومی، ۲/۲۷۲.</ref>.