مرتضی مطهری: تفاوت میان نسخه‌ها

|آرامگاه        = [[حرم حضرت معصومه (س)]]

|تالیفات        = انسان و سرنوشت • سیری در نهج البلاغه • مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی • مسئله حجاب • جاذبه و دافعه امام‌علی (ع) • علل گرایش به مادی‌گری • داستان راستان • شرح مبسوط منظومه • عدل الهی

مرتضی مطهری دوازدهم جمادی‌الاولی ۱۳۳۸ق/ سیزدهم بهمن ۱۲۹۸ در فریمان از توابع [[خراسان]] به دنیا آمد.<ref>واثقی‌راد، مصلح بیدار، ۱/۲۶.</ref> جد او آخوند ملامحمدعلی، عالمی با تقوا و شجاع بود که در حدود ۱۳۰۰ق/ ۱۲۶۲ش از [[مشهد]] به فریمان [[مهاجرت]] کرد.<ref>مطهری، محمدتقی، مصاحبه، چاپ‌شده در پاره‌ای از خورشید، ۶۷.</ref> پدرش محمدحسین که هنگام دریافت شناسنامه در زمان [[رضاشاه]] به خاطر چهره نورانی به مطهری شهره شد،<ref>مطهری، محمد، پاره‌ای از، ۱۳۸.</ref> از عالمان درس‌خوانده در [[حوزه نجف]] و از نظر [[زهد]] و [[تقوا]] ممتاز بود و پس از بازگشت به [[ایران]] در فریمان به خدمات دینی پرداخت. [[امام‌خمینی]] در سال ۱۳۲۷ به دعوت مرتضی مطهری، سه‌شبانه‌روز مهمان پدر وی در فریمان بود.<ref>مطهری، محمد، استاد مطهری از نگاه، ۵۸؛ واثقی‌راد، مصلح بیدار، ۱/۲۶.</ref> و به مناسبت درگذشت وی، در ۱۰/۱۲/۱۳۵۰ در پیام تسلیتی به مطهری، اظهار کرد به پدر وی علاقه خاصی داشته است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۲/۴۲۴.</ref> سکینه، مادر مطهری نیز که زنی نابغه، پرحافظه، دارای بیان قوی و پزشکی سنتی،<ref>مطهری، محمدتقی، مصاحبه، چاپ‌شده در پاره‌ای از خورشید، ۷۶.</ref> شجاع و مدیر بود و رؤیایی نیک پیش از تولد وی دید.<ref>خردمند، شهید مطهری مرزبان بیدار، ۱۷–۱۸؛ مطهری، مجتبی، مصاحبه، چاپ‌شده در استاد مطهری از نگاه خانواده، ۱۵.</ref>

مطهری پس از آموختن [[قرآن]] در مکتب‌خانه، مقدمات را نزد پدر خود آموخت، در دوازده‌سالگی به [[حوزه علمیه مشهد]] رفت و پس از دو سال تحصیل در این حوزه، به خاطر مشکلات خانوادگی به فریمان بازگشت و طی دو سال به مطالعه کتاب‌های مختلف به‌ویژه تاریخ پرداخت.<ref>مطهری، محمدتقی، مصاحبه، چاپ‌شده در پاره‌ای از خورشید، ۷۲ و ۷۵–۷۶؛ مطهری، محمدعلی، مصاحبه، چاپ‌شده در پاره‌ای از خورشید، ۵۱.</ref> وی که حافظه عالی، استعداد فوق‌العاده و توانایی نطق و خطابه را از مادر خود به ارث برده بود، از کودکی علاقه شدیدی به کتاب داشت و در شوق به [[علم]] و [[عبادت]]، حالت‌های خاصی داشت که گاهی پدر و مادر را نگران می‌کرد.<ref>مطهری. محمدتقی، مصاحبه، چاپ‌شده در پاره‌ای از خورشید، ۷۵.</ref> و چنان‌که خود خاطرنشان کرده است از سیزده‌سالگی تحولات روحی عجیب و پرسش‌هایی درباره خدا در وی پدید آمده بود که میل به تنهایی را در وی پدیدمی‌آورد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱/۴۴۰–۴۴۱.</ref> مطهری در سال ۱۳۱۶، چندماه پس از درگذشت [[عبدالکریم حائری یزدی]] به [[حوزه علمیه قم]] رفت و در [[مدرسه فیضیه]] ساکن شد.<ref>مطهری. محمدتقی، مصاحبه، چاپ‌شده در پاره‌ای از خورشید، ۷۶–۷۷؛ مطهری، محمدعلی، مصاحبه، چاپ‌شده در پاره‌ای از خورشید، ۵۱.</ref> او یازده یا نزدیک به دوازده سال با حسینعلی منتظری هم‌حجره، هم‌بحث و بسیار مأنوس بود؛ به گونه‌ای که بسیاری از امور زندگی آنان مشترک بود و منتظری از عبادت، [[تهجد]] و نظم وی ستایش کرده است.<ref>منتظری، حکیم فرزانه، ۱/۱۷۱–۱۷۳؛ منتظری، خاطرات، ۱/۸۸.</ref> مطهری کتاب‌های مطول و [[شرح لمعه]] را نزد [[محمد صدوقی]] و [[سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی]] فرا گرفت<ref>خردمند، شهید مطهری مرزبان بیدار، ۳۴.</ref> و به همراه منتظری کتاب [[کفایة الاصول]] و مقدار زیادی از [[مکاسب]] را از [[سیدمحمد محقق داماد]] و بخشی از [[فرائدالاصول|رسائل]] را از [[سیدرضا بهاءالدینی]] بهره برده و با هم مباحثه کردند.<ref>منتظری، خاطرات، ۱/۸۸.</ref> وی همچنین در درس [[نهج البلاغه]] [[میرزاعلی‌آقا شیرازی]] در روزهای اقامت تابستانی در [[اصفهان]] حضور داشت.<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ۱/۲۳۵–۲۳۶؛ شورای نظارت، مقدمه نامه تاریخی، ۹.</ref> وی در [[درس خارج اصول]] سیدمحمدحجت کوه‌کمره‌ای و درس خارج فقه محقق داماد نیز شرکت می‌کرد؛ همچنین از درس [[سیدمحمدتقی خوانساری]]، [[سیداحمد خوانساری]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]] و [[سیدصدرالدین صدر]] بهره برده است؛ اما مهم‌ترین استاد وی در [[فقه]] و [[اصول]]، [[سیدحسین بروجردی]] بود که از زمان حضور بروجردی در [[بروجرد]] و سپس مهاجرت در سال ۱۳۲۳ به [[قم]] تا زمان هجرت مطهری به تهران، از درس وی استفاده می‌کرد.<ref>واعظ‌زاده، سیری در زندگی علمی و انقلاب استاد شهید مرتضی مطهری، ۱/۳۲۹.</ref> وی مدتی در درس اصول سیدعلی یثربی نیز شرکت کرد<ref>منتظری، خاطرات، ۱/۹۹ و ۱۰۲.</ref>

با این حال، امام‌خمینی بنا بر [[مصلحت]]، تنها پس از برگزاری [[دادگاه تجدیدنظر]] و صدور حکم، در پیامی از اقدام ستمکارانه رژیم و وضعیت دادگاه اظهار تأسف کرد و با اشاره به نگرانی خود از ابراز هر کلمه‌ای از سوی خود که موجب شدت حکم این افراد شود، خاطرنشان ساخت رأی‌دهندگان این دادگاه باید در انتظار سرنوشت سختی باشند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۲۶۱.</ref> تاریخ درست این پیام با توجه به تاریخ برگزاری دادگاه تجدیدنظر، نامه مطهری و اسناد ساواک، ۱۹/۴/۱۳۴۳ است.<ref>مقدم، سرنوشت منصور (سرنوشت مؤتلفه اسلامی و منصور به روایت اسناد ساواک و شهربانی)، ۲/۲۲۱؛ مطهری، مرتضی، یاران امام، ۵۹؛ بازرگان، خاطرات، ۲/۳۱.</ref> و آنچه در [[صحیفه امام]] آمده اشتباه است.

در سال ۱۳۴۳ مرتضی مطهری در کنار [[سیدمحمد حسینی بهشتی]]، [[محی‌الدین انواری]] و [[احمد مولایی]]، به نمایندگی از سوی امام‌خمینی و برای راهنمایی فکری و فقهی هیئت‌های [[مؤتلفه اسلامی]] انتخاب شدند. این جمعیت که به دستور امام‌خمینی با ائتلاف هیئت‌های مذهبیِ مبارز به وجود آمد، با هدایت این افراد گام‌های مؤثری در تقویت نهضت برداشت.<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۱۰۶–۱۰۷.</ref> مطهری در سال ۱۳۴۶ همراه با گروهی، [[حسینیه ارشاد]] تهران را بنیان نهادند. حسینیه ارشاد با هدف روشنگری نسل [[جوان]] دربارهٔ معارف اسلامی تأسیس شد و نخستین جلسه رسمی آن در آغاز سال ۱۳۴۶ برگزار شد. هر روز گویندگان بیشتری به جمع سخنرانان آن افزوده می‌شدند و در این میان می‌توان از علی شریعتی نام برد که مطهری در واقع معرف و دعوت‌کننده او به حسینیه ارشاد بود.<ref>شورای نظارت، مقدمه نامه تاریخی، ۱۰–۱۱؛ مختاری، شهید مطهری در حدیث دیگران، ۸۹.</ref> با ورود شریعتی به جمع اندیشمندان حسینیه ارشاد، روند روشنگری در آن شکل فعال‌تری به خود گرفت<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۴۷.</ref> و به‌تدریج بحث‌های حسینیه حساس‌تر شد. مطهری از وی که از برخی سنت‌های جامعه شدیداً انتقاد می‌کرد، خواست تا در صحبت‌های خود متعادل‌تر عمل کند و دستاویز در اختیار مخالفان قرار ندهد. اختلاف شریعتی و مطهری بر اساس مبانی و برداشت از [[اسلام]] بود. مطهری، شریعتی را یک جامعه‌شناس می‌دانست تا اسلام‌شناس؛ از سوی دیگر، [[سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) علیه حسینیه، فعالیت و از این اختلافات سوء استفاده می‌کرد و آن را گسترش می‌داد. سرانجام اختلاف با ناصر میناچی یکی از اعضای هیئت امنا، موجب جداشدن مطهری از حسینیه ارشاد در سال ۱۳۴۹ شد.<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۴۸.</ref> روزهای فعالیت مطهری در این حسینیه، سخت‌ترین دوران حیات سیاسی و دینی او به‌شمار می‌رود.<ref>شورای نظارت، مقدمه نامه تاریخی، ۱۰–۱۱.</ref> در اسفند ۱۳۴۷، امام‌خمینی در پاسخ به نامه‌ای از مطهری، با آرزوی سلامت و توفیق او در خدمت به اسلام، از وی خواست تا با زبان شیرین خود به نجات جوانان از تباهی و گمراهی همت کند. ایشان در این نامه ضمن تأیید آثار فرستاده‌شده از مطهری، دربارهٔ اعتماد کامل به او و بی‌تأثیربودن نقل‌قول‌های احتمالی، به او اطمینان داد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۲۱/۵۸۹–۵۹۰.</ref> همچنین در ۲۲ اسفند ۱۳۴۷ اجازه‌نامه‌ای در [[امور حسبیه]] برای وی صادر کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۲/۲۲۱.</ref>

پس از درگذشت مشکوک [[سیدمصطفی خمینی]] در اول آبان ۱۳۵۶ و آغاز دوره جدید نهضت اسلامی، مطهری به‌طور تمام‌وقت در خدمت نهضت قرار گرفت.<ref>شورای نظارت، مقدمه نامه تاریخی، ۱۳.</ref> وی در تدارک برگزاری مجلس ترحیم در مسجد ارک تهران که با حضور روحانیان مبارز، دانشگاهیان و روشنفکران برجسته مسلمان برگزار شد، نقش اساسی داشت.<ref>رجبی، علمای مجاهد، ۴۷۱–۴۷۲.</ref> امام‌خمینی در شانزده آذر ۱۳۵۶، در نامه‌ای به مطهری، از محبت او در جریان درگذشت سیدمصطفی خمینی تشکر کرد و خواست تا از طرف ایشان از کسانی که در مسجد ارک به این مناسبت مجلس برگزار کرده‌اند و دیگرانی که تسلیت فرستاده‌اند، قدردانی کند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۲۷۸.</ref>

امام‌خمینی نیز در پاسخ به نامه مطهری، با ابراز نگرانی از دور بودن امثال مطهری از حوزه علمیه، حوزه را از درون آسیب‌پذیرتر دانست و از وی خواست با انتخاب افراد شایسته برای حضور و نظارت بر امور حوزه اقدام کند. ایشان همچنین با یادآوری تذکر خود به اتحادیه انجمن‌های اسلامی اروپا، ابراز امیدواری کرد به همت اشخاصی چون مطهری، عملاً از انحرافات جلوگیری شود و اختلافات و تفرقه‌ها کاهش یابد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۳۲۸–۳۲۹.</ref>

پس از سفر مطهری و چند نفر دیگر از سران انقلاب به پاریس و هم‌فکری با آنان، امام‌خمینی گروهی پنج‌نفره از روحانیون را مأمور شناسایی افراد مورد اعتماد برای تشکیل شورای انقلاب کرد<ref>یزدی، آخرین تلاش‌ها در آخرین روزها، ۸۹ و ۹۱؛ حسینی بهشتی، خاطرات ماندگار، ۲۰۰؛ بازرگان، شورای انقلاب، ۲۲.</ref> و مطهری به عنوان نماینده ایشان در گروه پنج نفره، مسئول دعوت و گزینش اعضای شورا شد که به دلیل سرعت حوادث و دقت و وسواس ایشان در بررسی افراد،<ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ۱۲۳؛ سحابی، ۱۱؛ یزدی، آخرین تلاش‌ها در آخرین روزها، ۲۳.</ref> امام‌خمینی در ۱۴/۸/۱۳۵۷ در نامه‌ای به بهشتی، با گلایه از تأخیر، شتاب او و مطهری را در معرفی افراد مورد اعتماد ضروری شمرد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۴/۳۰۷.</ref> پس از تشکیل شورا، تا زمان عضویت [[سیدمحمود طالقانی]]، ریاست [[شورای انقلاب]] برعهده مطهری بود.<ref>یزدی، آخرین تلاش‌ها در آخرین روزها، ۳۴۰.</ref> و وی تصمیمات این شورا را بی‌درنگ با امام‌خمینی در میان می‌گذاشت و پس از کسب تکلیف از ایشان، به مرحله اجرا درمی‌آورد.<ref>جوانمرد، رفتار سیاسی شهید مطهری و انقلاب اسلامی ایران ۲۳۴.</ref>

سرانجام مرتضی مطهری در سن ۶۰سالگی، در ساعت ۲۲:۲۰ روز یازدهم اردیبهشت ۱۳۵۸، در حالی‌که در پایان جلسه‌ای فکری ـ سیاسی از خانه [[یدالله سحابی]] خارج می‌شد، به دست محمدعلی بصیری<ref>شورای نظارت، مقدمه نامه تاریخی، ۱۳؛ روزی‌طلب، ترکیب التقاط و ترور (بررسی عملکرد و اسناد گروه فرقان)، ۱۲۷ و ۲۴۸.</ref> از نیروهای گروه فرقان، به [[شهادت]] رسید. پیکر او پس از تشییع جنازه باشکوه در تهران و قم و ادای نماز به امامت [[مرجع تقلید]] وقت، سیدمحمدرضا گلپایگانی و هزاران عزادار، در [[حرم فاطمه معصومه (س)]] به خاک سپرده شد.<ref>کردی، گروه فرقان، ۱۲۹–۱۳۰؛ اطلاعات، روزنامه، ۴.</ref> در شهادت مطهری، استادش سیدمحمدحسین طباطبایی، با تأثر شدید، احساسات خود را شبیه عزیز ازدست‌داده و غیرقابل وصف خواند<ref>طباطبایی، مصاحبه، چاپ‌شده در پاره‌ای از خورشید، ۳۵۸.</ref> و بسیاری از مقامات و نهادهای [[جمهوری اسلامی ایران]]، در پیام‌هایی فقدان این دانشمند بزرگ را تسلیت گفتند. همچنین مراسم بزرگداشت وی در سراسر ایران و خارج از کشور برگزار شد.<ref>واثقی‌راد، مصلح بیدار، ۱/۸۱ و ۸۴–۱۰۱.</ref>

امام‌خمینی در پیامی، شهادت این متفکر دانشمند، [[اسلام‌شناس]]، [[فیلسوف]]، [[عالم]] و [[فقیه]] عالی‌مقام را به اولیای اسلام و ملت ایران تبریک و تسلیت گفت؛ تسلیت در شهادت شخصیتی که در اسلام‌شناسی و فنون مختلف اسلام و [[قرآن]]، کم‌نظیر بود و جنبه‌های مختلف در وجودش جمع بود و آثارش بدون استثنا خوب و انسان‌ساز است. ایشان مطهری را کسی شمرد که عمر شریف خود را در راه اهداف اسلام گذراند و با کجروی‌ها و انحرافات، سرسختانه مبارزه کرد. همچنین وی را فرزند بسیار عزیز، پاره تن و حاصل عمر خود خواند که در سوگ ازدست‌دادن او نشسته است و شهادت او صدمه‌ای جبران‌ناپذیر برای جامعه اسلامی است؛ با این حال، وجود چنین شخصیت‌های فداکاری که در زندگی و پس از [[مرگ]] نورافشانی کرده و می‌کنند را به جامعه اسلامی تبریک گفت. ایشان تأکید کرد مطهری که در طهارت روح، قوت ایمان و قدرت بیان کم‌نظیر بود، به ملأ اعلی پیوست؛ اما بدخواهان بدانند که با رفتن مطهری، شخصیت اسلامی و علمی و فلسفی او از میان نمی‌رود و چنان‌که اسلام از عصر [[وحی]] تاکنون، با شهادت و [[فداکاری]]، رشد کرده است، ملت نیز با شهادت عزیزان خود در مبارزه مصمم‌تر خواهد شد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۱۷۸–۱۷۹.</ref> ایشان در ادامه پیام، روز پنجشنبه سیزدهم اردیبهشت ۱۳۵۸ را عزای عمومی اعلام کرد و خود نیز دو روز در [[مدرسه فیضیه]] مراسم سوگواری برپا کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۱۷۹.</ref>

امام‌خمینی که در مراسم یادبود مطهری به‌شدت متأثر بود،<ref>واثقی‌راد، مصلح بیدار، ۱/۹۱.</ref> در سخنانی که در مدرسه فیضیه بیان کرد، شهادت را مایه افتخار و [[سعادت]] مردان خدا دانست و با اشاره به [[روایت|حدیث]] «لایزال یؤیّد هذا الدّینَ بالرَّجل الفاجر»، ریختن خون این «شهید عزیز» را موجب تأیید دین خدا و انقلاب شمرد. ایشان با به‌کاربردن جمله «بریزید خون‌های ما را، زندگی ما دوام پیدا می‌کند» تأکید کرد [[ترور]] این شخصیت‌های بزرگ و متفکران، که ناشی از بی‌منطقی مخالفان است، نهضت را زنده و ملت را بیدارتر می‌کند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۱۸۲–۱۸۴.</ref>

امام‌خمینی همچنین از طریق دیدارهای حضوری و نامه، به پیام‌های تسلیت شخصیت‌های ایرانی و مقامات دولت‌های خارجی پاسخ گفت و از آنها تشکر کرد. ایشان در ۱۶/۲/۱۳۵۸، در نامه‌ای به [[سیدمحمد خاتمی]]، ضمن تشکر از پیام تسلیت او، از وی خواست تا به پیام‌های تسلیت انجمن‌های اسلامی دانشجویان اروپا و ایرانی‌های مقیم اروپا نیز پاسخ دهد و سلام و تشکر ایشان را به آنان برساند؛<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۱۹۴.</ref> نیز در پاسخ برخی دیگر از شخصیت‌های داخلی مانند [[سیدابراهیم حق‌شناس]]،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۲۰۷.</ref> [[علی انصاری]]،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۲۰۸.</ref> [[عطاءالله اشرفی اصفهانی]]،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۲۰۹.</ref> (سید فخرالدین) افقهی سبزواری،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۲۱۰.</ref> [[سیدمحمدعلی قاضی طباطبایی]] و علما و مردم تبریز<ref>امام خمینی، صحیفه، ۲۱/۶۴۹.</ref> [[سیدمهدی یثربی]]<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۲۴۲.</ref> و [[سیدحسین خادمی]]،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۳۲۵.</ref> از پیام‌های تسلیت آنان تشکر کرد. ایشان همچنین از تسلیت رئیس‌جمهور سومالی که سفیر این کشور آن را ابلاغ کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۱۹۷.</ref> و تلگرام‌های تسلیت رئیس‌جمهوری لیبی<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۲۰۲.</ref> و رئیس [[امارات متحده عربی]]<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۲۴۷.</ref> قدردانی کرد. ایشان در ۱۹/۲/۱۳۵۸ نیز در جمع دانشجویان تهران، با بیان مبارزات علما و دستاوردهای انقلاب اسلامی،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۲۱۱–۲۱۹.</ref> تأکید کرد اگرچه ضایعه شهادت مطهری، بزرگ است، اما نباید از این حوادث ترسید؛ زیرا اسلام نیز از آغاز با این فداکاری‌ها پیش رفته و امروز موج پیش‌رونده‌ای که این شهادت‌ها در ایران و سایر کشورهای جهان ایجاد می‌کند، موجب رساتر شدن فریاد مردم و رسوایی بیشتر دشمنان است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۲۱۹–۲۲۰.</ref>

امام‌خمینی همچنین در سخنانی با اشاره به سازمان‌های [[حقوق بشر]] که [[مجازات]] متهمین را خشونت تلقی و با آن مخالفت می‌کنند، از سکوت آنان در برابر قتل شخصیتی فیلسوف و عالم مانند مطهری که سلامت نفس او و بی‌آزاری او را در مدت قریب به بیست سال آشنایی شهادت می‌داد، سؤال کرد؛<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۳۱۲–۳۱۳ و ۴۱۵.</ref> نیز در ۵/۳/۱۳۵۸ در پیامی که به مناسبت [[ترور]] نافرجام [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] صادر کرد، خطاب به [[ابرقدرت‌ها]] تأکید کرد که این ترورها هرچند حساب‌شده و با پشتیبانی قدرت‌های بزرگ اجرا شود، نمی‌تواند شخصیت انسانی مطهری و هاشمی را ترور کند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۴۹۵.</ref> همچنین ایشان در ۲۷/۱۲/۱۳۵۸، در پیامی به ملت ایران، ترور دانشمندی چون مطهری را خسارتی جبران‌ناپذیر به [[انقلاب]] و کشور شمرد و با ابراز ناتوانی از بیان احساسات خود دربارهٔ مطهری، وی را فرزندی عزیز برای خود و پشتوانه‌ای محکم برای حوزه‌های دینی و علمی و خدمتگزاری سودمند برای ملت و کشور خواند که دست خیانتکار دشمن، همگان را از ثمرات ارزشمند او محروم کرد. ایشان در ادامه با اشاره به شایعاتی دربارهٔ تلاش گروه‌های ضداسلام و انقلاب، برای [[تبلیغ]] در جهت دور کردن جوانان دانشگاهی از کتاب‌های این استاد، به دانشجویان و طبقه [[روشنفکر]] متعهد توصیه کرد اجازه ندهند دسیسه‌های غیر اسلامی به فراموشی این کتاب‌ها منجر شود؛<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۲/۱۸۷–۱۸۸.</ref> همچنین در ۱۰/۱۲/۱۳۵۹، در سخنانی در جمع کارکنان [[مدرسه عالی شهیدمطهری]]، تقدم [[تهذیب]] بر علم در آموزش‌های حوزه و دانشگاه را موجب تربیت اشخاصی چون مطهری دانست.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۴/۱۶۹.</ref>

امام‌خمینی در دومین و سومین سالگرد شهادت مطهری نیز، بار دیگر به آثار جاوید او که پرتوی از وجدان بیدار و روح سرشار از [[عشق]] به مکتب او است، اشاره کرد و با تأکید بر اینکه هیچ شخص دیگری را نمی‌شناسد که همه آثارش بی‌استثنا خوب باشد، تمام آثار قلم و زبان مطهری را بی‌استثنا، خوب، انسان‌ساز، آموزنده و روانبخش و برای [[عارف]] و عامی سودمند شمرد و ابراز امیدواری کرد با بهره‌گیری از ثمرات این درخت پرثمر، دانشمندانی پربها تربیت شوند؛<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۴/۳۲۵ و ۱۶/۲۴۲.</ref> چنان‌که پس از انتشار یادنامه مطهری که به مناسبت دومین سالگرد او منتشر شد، امام‌خمینی نسخه‌ای از این یادنامه را به عروس خود [[فاطمه طباطبایی]] هدیه و او را به مطالعه آثار مطهری سفارش کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۵/۵۲۳.</ref>

در [[جمهوری اسلامی ایران]]، روز شهادت مرتضی مطهری به عنوان روز بزرگداشت [[معلم]] نام‌گذاری شد و از مقام معلمان و استادان حوزه و دانشگاه تجلیل می‌شود. مطهری در مباحث گوناگون فلسفی، کلامی، تاریخی، عرفانی و اجتماعی صاحب‌نظر بود و آثار و اندیشه‌هایش مورد توجه بوده و هست.<ref>اطلاعات، حوزه، ۴.</ref> آثار مرتضی مطهری به بیش از یکصد جلد می‌رسد. معروف‌ترین آثار ایشان عبارت‌اند از: مقدمه و حواشی و تعلیقات بر چهار جلد کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم، انسان و سرنوشت، سیری در نهج البلاغه، آشنایی با علوم اسلامی، مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی، مسئله حجاب، جاذبه و دافعه امام‌علی (ع)، علل گرایش به مادی‌گری، داستان راستان، نهضت‌های اسلامی در یک‌صد سال اخیر، خدمات متقابل اسلام و ایران، عدل الهی، شرح مبسوط منظومه، فلسفه تاریخ، نظام حقوق زن در اسلام. انتشارات صدرا مجموعه آثار او را تاکنون در بیش از ۳۰ جلد و مجموعه یادداشت‌های وی را تاکنون در ۱۶ جلد منتشر کرده است.<ref>واثقی‌راد، مصلح بیدار، ۱/۶۲–۶۴؛ صدرا.</ref>

[[رده:شاگردان امام خمینی]]