یدالله سحابی: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ بهمن ۱۴۰۱
خط ۵۳: خط ۵۳:
پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]]، امام‌خمینی در [[۲۸ بهمن ۱۳۵۷]] به درخواست مهدی بازرگان نخست‌وزیر [[دولت موقت]] سحابی را به سمت وزیر مشاور و در مهر ۱۳۵۸ وزیر مشاور در امور تعلیمات و تحقیقات منصوب کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۶۴۴ و ۱۰/۱۶۴.</ref> او که عضو شورای انقلاب بود،<ref>سائلی کرده‌ده، شورای انقلاب اسلامی ایران، ۴۴.</ref> ارتباط نزدیکی با [[مرتضی مطهری]] داشت؛ چنان‌که مطهری پس از برگزاری جلسه‌ای فکری سیاسی در خانه سحابی و خروج از خانه وی در اردیبهشت ۱۳۵۸، به دست [[گروه فرقان]] به [[شهادت]] رسید<ref>علی‌بابایی، بیست و پنج سال در ایران چه گذشت، ۱/۲۰۶.</ref> {{ببینید|مرتضی مطهری}}. پس از استعفای بازرگان و پایان کار دولت موقت در آبان ۱۳۵۸،<ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۲۸.</ref> سحابی نیز از سمت خود استعفا کرد.<ref>مؤسسه فرهنگی، تاریخ انقلاب اسلامی دولت موقت، ۱/۱۶۵.</ref>
پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]]، امام‌خمینی در [[۲۸ بهمن ۱۳۵۷]] به درخواست مهدی بازرگان نخست‌وزیر [[دولت موقت]] سحابی را به سمت وزیر مشاور و در مهر ۱۳۵۸ وزیر مشاور در امور تعلیمات و تحقیقات منصوب کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۶۴۴ و ۱۰/۱۶۴.</ref> او که عضو شورای انقلاب بود،<ref>سائلی کرده‌ده، شورای انقلاب اسلامی ایران، ۴۴.</ref> ارتباط نزدیکی با [[مرتضی مطهری]] داشت؛ چنان‌که مطهری پس از برگزاری جلسه‌ای فکری سیاسی در خانه سحابی و خروج از خانه وی در اردیبهشت ۱۳۵۸، به دست [[گروه فرقان]] به [[شهادت]] رسید<ref>علی‌بابایی، بیست و پنج سال در ایران چه گذشت، ۱/۲۰۶.</ref> {{ببینید|مرتضی مطهری}}. پس از استعفای بازرگان و پایان کار دولت موقت در آبان ۱۳۵۸،<ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۲۸.</ref> سحابی نیز از سمت خود استعفا کرد.<ref>مؤسسه فرهنگی، تاریخ انقلاب اسلامی دولت موقت، ۱/۱۶۵.</ref>


سحابی در نخستین دوره [[مجلس شورای اسلامی]] در اسفند ۱۳۵۸ به نمایندگی مردم تهران انتخاب شد و در نخستین جلسه به ریاست هیئت‌رئیسه سِنّی برگزیده شد.<ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۶۷؛ هاشمی رفسنجانی، انقلاب در بحران، ۵۹ و ۱۱۴.</ref> او در این دوره در جمع همفکران بازرگان ازجمله [[سیداحمد صدر]] [[حاج‌سیدجوادی]]، [[ابراهیم یزدی]]، علی‌اکبر معین‌فر و [[هاشم صباغیان]] که گروه اقلیت مجلس را تشکیل می‌دادند، حضور داشت.<ref>هاشمی رفسنجانی، پس از بحران، ۹۸.</ref> وی پس از پایان نمایندگی مجلس در سال ۱۳۶۳ از اعضای هیئت امنای دانشگاه تهران شد<ref>سحابی، عزت‌الله، گزارش درگذشت دکتر یدالله سحابی، ۴۷.</ref> و جمعیت دفاع از آزادی و حاکمیت ملی ایران را بنیان نهاد<ref>سحابی، عزت‌الله، گزارش درگذشت دکتر یدالله سحابی، ۲۵.</ref> و پس از آن نیز به فعالیت سیاسی در [[نهضت آزادی]] ادامه داد.<ref>توسلی، توسعه انسانی، ۱۰۶.</ref>
سحابی در نخستین دوره [[مجلس شورای اسلامی]] در اسفند ۱۳۵۸ به نمایندگی مردم تهران انتخاب شد و در نخستین جلسه به ریاست هیئت‌رئیسه سِنّی برگزیده شد.<ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۶۷؛ هاشمی رفسنجانی، انقلاب در بحران، ۵۹ و ۱۱۴.</ref> او در این دوره در جمع همفکران بازرگان ازجمله سیداحمد صدر حاج‌سیدجوادی، [[ابراهیم یزدی]]، علی‌اکبر معین‌فر و [[هاشم صباغیان]] که گروه اقلیت مجلس را تشکیل می‌دادند، حضور داشت.<ref>هاشمی رفسنجانی، پس از بحران، ۹۸.</ref> وی پس از پایان نمایندگی مجلس در سال ۱۳۶۳ از اعضای هیئت امنای دانشگاه تهران شد<ref>سحابی، عزت‌الله، گزارش درگذشت دکتر یدالله سحابی، ۴۷.</ref> و جمعیت دفاع از آزادی و حاکمیت ملی ایران را بنیان نهاد<ref>سحابی، عزت‌الله، گزارش درگذشت دکتر یدالله سحابی، ۲۵.</ref> و پس از آن نیز به فعالیت سیاسی در [[نهضت آزادی]] ادامه داد.<ref>توسلی، توسعه انسانی، ۱۰۶.</ref>


سحابی سیاست‌مداری بود که با اندیشه دینی و تفکر مذهبی وارد عرصه سیاست و اجتماع شد و رویه سیاسی خود را بر پایه اخلاق و ایمان استوار کرده بود.<ref>بسته‌نگار، دکتر سحابی، ۸۲.</ref> او که از نخستین روشنفکران با نگرش مدرن در [[تاریخ معاصر ایران]] بود، تأثیر زیادی بر جریان‌های فکری پس از خود گذاشت و همه عمر خود را صرف مبارزه سیاسی، دفاع از آزادی و گسترش نگرش‌های جدید در تعالیم دینی کرد.<ref>بشارتی، نوشته‌های دکتر سحابی، ۱.</ref> نگاه متفاوت وی در تأمین آزادی و اجرای اصول [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] با تأکید بر پاسداری از آرمان‌های اولیه انقلاب<ref>توسلی، توسعه انسانی، ۱۰۵.</ref> و نیز آن‌گونه که گفته شده، مسائلی مانند [[اشغال سفارت آمریکا]] و شکست نهضت آزادی در انتخابات [[مجلس شورای اسلامی]]، طرفداری وی از [[سیدابوالحسن بنی‌صدر]] در جریان اختلاف میان [[بنی‌صدر]] و نخست‌وزیر [[محمدعلی رجایی]]<ref>مؤسسه فرهنگی، تاریخ انقلاب اسلامی دولت موقت، ۳/۷۰ و ۹۵.</ref> و نیز رد صلاحیت وی و همفکرانش در [[انتخابات]] بعدی مجلس شورای اسلامی، موجب فاصله‌گرفتن وی شد.<ref>مؤسسه فرهنگی، تاریخ انقلاب اسلامی دولت موقت، ۱/۱۶۵.</ref>
سحابی سیاست‌مداری بود که با اندیشه دینی و تفکر مذهبی وارد عرصه سیاست و اجتماع شد و رویه سیاسی خود را بر پایه اخلاق و ایمان استوار کرده بود.<ref>بسته‌نگار، دکتر سحابی، ۸۲.</ref> او که از نخستین روشنفکران با نگرش مدرن در تاریخ معاصر ایران بود، تأثیر زیادی بر جریان‌های فکری پس از خود گذاشت و همه عمر خود را صرف مبارزه سیاسی، دفاع از آزادی و گسترش نگرش‌های جدید در تعالیم دینی کرد.<ref>بشارتی، نوشته‌های دکتر سحابی، ۱.</ref> نگاه متفاوت وی در تأمین آزادی و اجرای اصول [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] با تأکید بر پاسداری از آرمان‌های اولیه انقلاب<ref>توسلی، توسعه انسانی، ۱۰۵.</ref> و نیز آن‌گونه که گفته شده، مسائلی مانند [[تسخیر لانه جاسوسی امریکا|اشغال سفارت آمریکا]] و شکست نهضت آزادی در انتخابات [[مجلس شورای اسلامی]]، طرفداری وی از [[سیدابوالحسن بنی‌صدر]] در جریان اختلاف میان [[بنی‌صدر]] و نخست‌وزیر [[محمدعلی رجایی]]<ref>مؤسسه فرهنگی، تاریخ انقلاب اسلامی دولت موقت، ۳/۷۰ و ۹۵.</ref> و نیز رد صلاحیت وی و همفکرانش در [[انتخابات]] بعدی مجلس شورای اسلامی، موجب فاصله‌گرفتن وی شد.<ref>مؤسسه فرهنگی، تاریخ انقلاب اسلامی دولت موقت، ۱/۱۶۵.</ref>


در حوزه اصلاحات دینی یکی از اقدامات سحابی، تألیف کتاب خلقت انسان در بیان قرآن است که افکار دینی و ایمان قلبی را به یقین علمی و معرفت دینی سوق می‌دهد.<ref>جعفری، دکتر یدالله سحابی و خلقت انسان، ۴۰۸–۴۱۲.</ref> این کتاب از لحاظ زیست‌شناسی بر دستگاه‌های تنفسی، گردش خون و سلسله اعصاب موجودات زنده بررسی تطبیقی می‌کند و سپس به جنین‌شناسی تطبیقی و مقایسه صفات و احوال جنین در انواع متفاوت جانوران اشاره می‌کند و با بررسی شواهد حاصل از فسیل‌شناسی بقایا در سنگ‌های طبقات زمین، به تکامل تدریجی موجودات زنده و پیوستگی و تکثیر انواع تدریجی می‌رسد.<ref>بسته‌نگار، دکتر سحابی، ۴۹؛ سحابی، یدالله، خلقت انسان، ۸–۹.</ref>
در حوزه اصلاحات دینی یکی از اقدامات سحابی، تألیف کتاب خلقت انسان در بیان قرآن است که افکار دینی و ایمان قلبی را به یقین علمی و معرفت دینی سوق می‌دهد.<ref>جعفری، دکتر یدالله سحابی و خلقت انسان، ۴۰۸–۴۱۲.</ref> این کتاب از لحاظ زیست‌شناسی بر دستگاه‌های تنفسی، گردش خون و سلسله اعصاب موجودات زنده بررسی تطبیقی می‌کند و سپس به جنین‌شناسی تطبیقی و مقایسه صفات و احوال جنین در انواع متفاوت جانوران اشاره می‌کند و با بررسی شواهد حاصل از فسیل‌شناسی بقایا در سنگ‌های طبقات زمین، به تکامل تدریجی موجودات زنده و پیوستگی و تکثیر انواع تدریجی می‌رسد.<ref>بسته‌نگار، دکتر سحابی، ۴۹؛ سحابی، یدالله، خلقت انسان، ۸–۹.</ref>


یدالله سحابی در ۲۳ [[فروردین]] ۱۳۸۱ در ۹۶سالگی در بیمارستان جم تهران درگذشت و در امامزاده عبدالله شهر [[ری]] به خاک سپرده شد.<ref>سحابی، عزت‌الله، گزارش درگذشت دکتر یدالله سحابی، ۴۶–۴۷ و ۵۴.</ref>
یدالله سحابی در ۲۳ فروردین ۱۳۸۱ در ۹۶سالگی در بیمارستان جم تهران درگذشت و در امامزاده عبدالله شهر [[ری]] به خاک سپرده شد.<ref>سحابی، عزت‌الله، گزارش درگذشت دکتر یدالله سحابی، ۴۶–۴۷ و ۵۴.</ref>


از سحابی آثاری منتشر شده‌است، ازجمله تکامل موجودات، توجه به آثار طبیعت در قرآن، دعاهای قرآن<ref>خبرگزاری دانشجویان، زندگی‌نامه دکتر یدالله سحابی، ۲۵.</ref> و مقالاتی دربارهٔ زمین‌شناسی و آبیاری.<ref>خبرگزاری دانشجویان، زندگی‌نامه دکتر یدالله سحابی، ۳۱.</ref> وی دارای دو دختر و پنج پسر بوده‌است؛ ازجمله عزت‌الله سحابی که در سال ۱۳۹۰ درگذشت<ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۳۲.</ref> {{ببینید|عزت‌الله سحابی}}.
از سحابی آثاری منتشر شده‌است، ازجمله تکامل موجودات، توجه به آثار طبیعت در قرآن، دعاهای قرآن<ref>خبرگزاری دانشجویان، زندگی‌نامه دکتر یدالله سحابی، ۲۵.</ref> و مقالاتی دربارهٔ زمین‌شناسی و آبیاری.<ref>خبرگزاری دانشجویان، زندگی‌نامه دکتر یدالله سحابی، ۳۱.</ref> وی دارای دو دختر و پنج پسر بوده‌است؛ ازجمله عزت‌الله سحابی که در سال ۱۳۹۰ درگذشت<ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۳۲.</ref> {{ببینید|عزت‌الله سحابی}}.
۱۵٬۲۷۷

ویرایش