۱٬۷۶۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (انتقال از رده:مقاله‌های جلد نهم دانشنامه به رده:مقاله‌های جلد نهم دانشنامه امام‌خمینی ردهانبوه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''مُجازات'''، انواع و فلسفه مجازات و اصول حاکم بر آن. | '''مُجازات'''، انواع و فلسفه مجازات و اصول حاکم بر آن. | ||
در اسلام برای جرم‌های مختلف، مجازات‌هایی در نظر گرفته شده‌است: حدود: به مجازات شرعی معین در قبال انجام جرمی خاص، «[[حدود|حد]]» گفته می‌شود. امام‌خمینی شش مورد زنا، لواط، قذف، نوشیدن شراب، دزدی و محاربه را از جرم‌های موجب حد دانسته‌است. | |||
[[قصاص]]: به استیفای مثل جنایت نسبت به جانی قصاص گفته می‌شود. و در صورت ارتکاب عمدیِ قتل نفس یا قطع عضو یا واردکردن جراحت و صدمه به دیگری، حکم به قصاص می‌شود. | |||
[[دیات]]: دیه مالی است که به سبب جنایت غیرعمد یا شبه عمد بر نفس یا عضو، به مجنی‌علیه (شخص ضرردیده از جنایت) یا ولیّ دم او پرداخت می‌شود. | |||
[[تعزیرات]]: این دسته از مجازات که اندازه آن در قوانین شرع معین نشده‌است، به دو دسته تعزیرات شرعی و حکومتی تقسیم شده‌است. | |||
مجازات تکمیلی: مجازاتی که به حسب [[قانون]] به قاضی اختیار داده شده افزون بر مجازات اصلی که ذکر شد، برای خنثی‌سازی جرم در آینده، مجرم را محکوم به آن کند. | |||
مجازات تبعی: به مجازاتی که به حکم قانون و به تبع محکومیتی، بار می‌شود و نیازی به قید آن در حکم دادگاه وجود ندارد. | |||
در شریعت اسلامی فلسفه مجازات تک‌بعدی نیست و به همه جوانب آن نظر داشته‌است؛ [[حفظ نظام]] اجتماعی، اجرای [[عدالت (ابهام‌زدایی)|عدالت]]، بازدارندگی، اصلاح و [[تربیت]]، تشفی خاطر، کفاره [[گناه]] و کاهش عذاب اخروی از جمله جوانب فلسفه مجازات در اسلام است. | |||
اصول حاکم بر مجازات اسلامی عبارتند از: قانونی‌بودن مجازات، تساوی مجازات، تناسب میان جرم و مجازات، شخصی‌بودن مجازات و فردی‌کردن مجازات. | |||
در اسلام اصولی برای اجرای مجازات وجود دارد، چون: تأکید بر اجرای حکم، عدم تجاوز از مجازات قانونی، حفظ شخصیت مجرم و اجرای علنی. | |||
در [[شریعت، طریقت و حقیقت|شریعت]] اسلامی در کنار تأکید بر اجرای مجازات، اصل بر [[برائت]] افراد است، مگر آنکه جرم شخص اثبات شود؛ و اصراری بر اثبات جرم وجود ندارد؛ از این‌رو امام‌خمینی قائل است برای اثبات جرم، در اسلام شرایط سختی در نظر گرفته شده‌است تا به‌راحتی قابل اثبات نباشد. | |||
در احکام اسلامی بنابر ضوابطی چون: وجود شبهه، ثبوت [[توبه]]، عفو حاکم و عفو صاحب حق، برخی از مجازات‌ها قابل گذشت یا ساقط‌شدن هستند. | |||
== مفهوم‌شناسی == | == مفهوم‌شناسی == | ||
| خط ۱۵۷: | خط ۱۸۰: | ||
[[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]] | [[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]] | ||
[[رده:فقه]] | [[رده:فقه]] | ||
[[رده:مقاله های نیازمند ارزیابی]] | |||