مجلس شورای ملی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۷۲۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۳: خط ۳۳:


'''مجلسِ شورایِ ملی''' نهاد [[قانون‌گذاری]] ایران بر اساس [[قانون اساسی مشروطه]] تا سال ۱۳۵۷.
'''مجلسِ شورایِ ملی''' نهاد [[قانون‌گذاری]] ایران بر اساس [[قانون اساسی مشروطه]] تا سال ۱۳۵۷.
پس از پیروزی نهضت مشروطه، نخستین مجلس شورای ملی در 13/5/1285، با فرمان مظفرالدین‌شاه تشکیل شد. این مجلس تا پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] در ۲۴ دوره تشکیل شد.
[[امام‌خمینی]] دربارۀ مجلس شورای ملی معتقد بود شاه، دربار، [[اجانب|بیگانگان]] و مراکز صاحب‌نفوذ، در برگزاری [[انتخابات]] و مذاکرات مجلس، اعمال نفوذ می‌کنند. پس از [[بازگشت امام‌خمینی به ایران|بازگشت امام‌خمینی]] به کشور و آشکارشدن نشانه‌های سقوط حکومت شاهنشاهی، شماری از نمایندگان و رئیس مجلس استعفا کردند. رئیس مجلس همبستگی بیشتر نمایندگان با انقلاب را اعلام کرد و در نهایت، تسخیر ساختمان مجلس در 22بهمن، مجلس را به‌طور کامل منحل کرد.
از نظر امام‌خمینی به‌جز مجلس دوره اول که متمایز از دیگر دوره‌ها بود، فساد در دیگر دوره‌ها به‌تدریج افزایش یافت. ایشان از مجلس‌ دوره [[قاجاریه|قاجار]] به مجلس «خان‌ها» و از مجلس‌ [[دوره پهلوی]] به مجلس «شاهنشاهی» تعبیر می‌کرد. امام‌خمینی پس از پیروزی انقلاب، تعیین سرنوشت ملت، از طریق مجلس شورا را حق آنان دانست.
==معرفی اجمالی==
==معرفی اجمالی==
در نظام‌های سیاسی رایج و معاصر، سازوکاری که [[قانون]] یا قواعد لازم‌الاجرا را تهیه و وضع می‌کند، مجلس مشورتی است که نمایندگان حاضر در آن، به نوعی با رأی مردم برگزیده می‌شوند.<ref>قاضی، بایسته‌های حقوق اساسی، ۱۹۹.</ref> برخی نظام‌ها پارلمانی متشکل از دو مجلس مشورتی‌اند. در این‌گونه نظام‌ها، مجلسی که اعضای آن متشکل از اقشار مختلف جامعه و منتخب عموم مردم است، مجلس رعایا، سافل، وکلا یا مبعوثین نام دارد.<ref>فروغی، حقوق اساسی (یعنی) آداب مشروطیت دول، ۴۳ ـ ۴۴.</ref> و مجلس دیگر را به اعتبار حضور اشراف، سالخوردگان و شیوخ، مجلس اشراف، اعیان، عالی، شیوخ یا [[سنا]] می‌نامند <ref>فروغی، حقوق اساسی (یعنی) آداب مشروطیت دول، ۴۴؛ جعفری لنگرودی، ترمنولوژی حقوق، ص۶۱۹.</ref> در کشورهای بسیاری، [[قوه مجریه]] برآمده از خواست مجلس شورا ([[قوه مقننه]]) است و در تعدادی دیگر، قوه مجریه مستقل از مقننه است و برای نظارت (بازخواست) رئیس اجرایی، راه‌های دیگری پیش‌بینی شده‌است.<ref>عالم، بنیادهای علم سیاست، ۳۲۲ ـ ۳۳۳.</ref>
در نظام‌های سیاسی رایج و معاصر، سازوکاری که [[قانون]] یا قواعد لازم‌الاجرا را تهیه و وضع می‌کند، مجلس مشورتی است که نمایندگان حاضر در آن، به نوعی با رأی مردم برگزیده می‌شوند.<ref>قاضی، بایسته‌های حقوق اساسی، ۱۹۹.</ref> برخی نظام‌ها پارلمانی متشکل از دو مجلس مشورتی‌اند. در این‌گونه نظام‌ها، مجلسی که اعضای آن متشکل از اقشار مختلف جامعه و منتخب عموم مردم است، مجلس رعایا، سافل، وکلا یا مبعوثین نام دارد.<ref>فروغی، حقوق اساسی (یعنی) آداب مشروطیت دول، ۴۳ ـ ۴۴.</ref> و مجلس دیگر را به اعتبار حضور اشراف، سالخوردگان و شیوخ، مجلس اشراف، اعیان، عالی، شیوخ یا [[سنا]] می‌نامند <ref>فروغی، حقوق اساسی (یعنی) آداب مشروطیت دول، ۴۴؛ جعفری لنگرودی، ترمنولوژی حقوق، ص۶۱۹.</ref> در کشورهای بسیاری، [[قوه مجریه]] برآمده از خواست مجلس شورا ([[قوه مقننه]]) است و در تعدادی دیگر، قوه مجریه مستقل از مقننه است و برای نظارت (بازخواست) رئیس اجرایی، راه‌های دیگری پیش‌بینی شده‌است.<ref>عالم، بنیادهای علم سیاست، ۳۲۲ ـ ۳۳۳.</ref>
خط ۱۳۰: خط ۱۳۸:
[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]]
[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]]
[[رده:سازمان‌‌های دولتی رژیم پهلوی]]
[[رده:سازمان‌‌های دولتی رژیم پهلوی]]
[[رده:مقاله های نیازمند ارزیابی]]