۲۱٬۱۴۹
ویرایش
جز
removed Category:مقاله های نیازمند ارزیابی; added Category:مقاله‌های دارای شناسه using HotCat
جز (removed Category:مقاله‌های آماده ارزیابی; added Category:مقاله‌های ارزیابی‌شده using HotCat) |
جز (removed Category:مقاله های نیازمند ارزیابی; added Category:مقاله‌های دارای شناسه using HotCat) |
||
| (۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اصول عملیه'''، تعیین و شناخت وظیفه [[مکلف]] در مقام عمل، هنگام شک در حکم یا [[موضوع شرعی]]. | '''اصول عملیه'''، تعیین و شناخت وظیفه [[مکلف]] در مقام عمل، هنگام شک در حکم یا [[موضوع شرعی]]. | ||
اصول عملیه شامل چهار اصل [[استصحاب]]، [[برائت]]، احتیاط و تخییر است. استصحاب به‌معنای حکم به بقای حالت پیشین؛ برائت به‌معنای برائت ذمه از تکلیف مشکوک؛ احتیاط به‌معنای حکم به لزوم موافقت قطعی با تکلیفِ اجمالی معلوم و تخییر به‌معنای حکم به تخییر مکلف در صورت دَوَران امر میان دو محذور است. | |||
حکم ظاهری در طول حکم واقعی و در رتبه متأخر از آن است، زیرا نخست باید حکمی باشد و سپس مکلف به آن جهل داشته باشد، تا نوبت به حکم ظاهری برسد. [[امام‌خمینی]] نیز معتقد است با وجود علم به حکم واقعی، موضوعی برای اصول عملیه که حکم ظاهری‌اند باقی نمی‌ماند. | |||
امام‌خمینی، در بیان فلسفه تشریع اصول عملیه، به برون‌رفت از حیرت تصریح کرده‌است، براین اساس [[عقل (قوه ادراک)|عقل]] و شرع دستورعمل‌هایی را بیان کرده‌اند، که مکلف بر اساس عمل به آنها از سرگردانی نجات یابد. | |||
موضوع اصول عملیه، شک در شبهات حُکمیه و موضوعیه است. در شبهات حکمیه تردید در حکمِ کلّی یک موضوع است؛ اما در شبهات موضوعیه شک در تحقق موضوع حکم واقعی است، | |||
برخی اصول عملیه را به دو دسته عام و خاص تقسیم کرده‌اند؛ بعضی اصول عملیه را منحصر در اصول عملیه عام دانسته‌اند و اصول عملیه خاص را جزو [[قواعد فقهی]] می‌دانند. اما امام‌خمینی، اصول عملیه را مختص به اصول چهارگانه یادشده ندانسته‌است. | |||
امام‌خمینی، در شبهات حکمیه و برای جریان احتیاط قائل به عدم وجوب فحص شده‌است و جریان سایر اصول عملی را مشروط به جستجو و فحص دانسته‌است، همچنین عمل به اصول عملیه در شبهات موضوعیه را نیز منوط به فحص و یأس از یافتن دلیل اجتهادی می‌داند، خصوصاً در موضوعاتی که برای شارع دارای اهمیت‌اند، مانند دماء و فروج و موضوعاتی که شبهه آنها با اندک جستجویی از میان می‌رود. | |||
== تعریف == | == تعریف == | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۱۱۶: | ||
* وحید بهبهانی، محمدباقر، الرسائل الاصولیه، قم، مؤسسه علامه مجدد وحید بهبهانی، چاپ اول، ۱۴۱۶ق. | * وحید بهبهانی، محمدباقر، الرسائل الاصولیه، قم، مؤسسه علامه مجدد وحید بهبهانی، چاپ اول، ۱۴۱۶ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
سیف‌الله سخائی‌فر، | سیف‌الله سخائی‌فر، «[https://books.khomeini.ir/books/10002/65/ اصول عملیه]»، [[دانشنامه امام خمینی|دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۲، ص۶۵-۷۰. | ||
[[رده:مقاله‌های | [[رده:مقاله‌های تأییدشده]] | ||
[[رده:مقاله‌های | [[رده:مقاله‌های جلد دوم دانشنامه امام‌خمینی]] | ||
[[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]] | |||
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]] | |||
[[رده:اصول فقه]] | |||
[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]] | |||