۲۱٬۱۴۹
ویرایش
جز
removed Category:مقاله های نیازمند ارزیابی; added Category:مقاله‌های دارای شناسه using HotCat
جز (انتقال از رده:مقاله‌های جلد سوم دانشنامه به رده:مقاله‌های جلد سوم دانشنامه امامخمینی ردهانبوه) |
جز (removed Category:مقاله های نیازمند ارزیابی; added Category:مقاله‌های دارای شناسه using HotCat) |
||
| (۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:تألیفات و آثار امامخمینی.jpg|بندانگشتی]] | |||
'''تألیفات و آثار'''، کتاب‌ها، رساله‌ها و آثار نوشتاری [[امامخمینی]]، عربی و فارسی. | '''تألیفات و آثار'''، کتاب‌ها، رساله‌ها و آثار نوشتاری [[امامخمینی]]، عربی و فارسی. | ||
امامخمینی، در علوم گوناگون اسلامی، اهل تألیف، تصنیف و حاشیه‌نگاری و تقریرنویسی نیز بوده است. تألیفات ایشان را می‌توان به دو دوره تقسیم کرد: دوره اول: از سال ۱۳۰۷ تا ۱۳۲۳ش تألیفات این دوره بیشتر رویکرد عرفانی ـ اخلاقی دارند و دوره دوم: از سال ۱۳۲۴ تا ۱۳۵۶ش محور تألیفات این دوره، فقهی و اصولی است. | |||
تألیفات امامخمینی با تفکیک علوم به شرح ذیل است: در [[عرفان]]: شرح دعاء السحر، التعلیقة علی الفوائد الرضویه، مصباح الهدایة، تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، سرّ الصلاة و آداب الصلاة. | |||
در [[فلسفه]] و [[کلام]]: الطلب و الاراده، کشف اسرار و رسالة الزوراء. | |||
در[[اخلاق]]: شرح حدیث جنود عقل و جهل و شرح چهل حدیث. | |||
در [[فقه]] استدلالی: کتاب الطهار، المکاسب المحرمه و کتاب البیع، رسالة فی التقیه، فائدة فی لزوم التبیّن الفعلی للفجر فی اللیالی المقمره، رسالة فی فروع العلم الاجمالی، الخلل فی الصلاة و ولایت فقیه. | |||
در فقه فتوایی: تعلیقة علی وسیلة النجاة، التعلیقة علی العروة الوثقی، حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانی، نجاة العباد، زبدة الاحکام، مناسک حج، استفتائات و تحریر الوسیله. | |||
در [[اصول فقه]]: انوار الهدایة، مناهج الوصول، الرسائل، الفوائد الخمسه، الفوائد و لمحات الأصول. | |||
در [[تفسیر]] و حدیث: تفسیر سوره‌های حمد، توحید و قدر، آیات الأحکام و تصحیح جلد غدیر از کتاب عبقات الأنوار. | |||
امامخمینی، گفتارها و نوشتارهایی دارد که به صورت کامل در [[صحیفه امام]] و در ۲۲جلد منتشر شده‌است. | |||
امامخمینی، اداء المفروض من شرح أرجوزة العروض و برخی از اشعار شاعران را با خط خود بازنویسی کرده‌است. چنان‌که کتاب [[دیوان امام]]، اشعار به‌جای‌مانده از ایشان است. | |||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
| خط ۴۵: | خط ۶۶: | ||
# «[[رسالة فی التقیه]]» نوشته استدلالی دیگر ایشان دربارهٔ [[تقیه]] و احکام و مبانی آن است که در سال ۱۳۷۳ق/ ۱۳۳۳ش تألیف کرده است {{ببینید|متن=ببینید| رسالة فی التقیه}}. | # «[[رسالة فی التقیه]]» نوشته استدلالی دیگر ایشان دربارهٔ [[تقیه]] و احکام و مبانی آن است که در سال ۱۳۷۳ق/ ۱۳۳۳ش تألیف کرده است {{ببینید|متن=ببینید| رسالة فی التقیه}}. | ||
# «[[فی لزوم تبین الفجر فعلا فی اللیالی المقمرة (رساله)|فائدة فی لزوم التبیّن الفعلی للفجر فی اللیالی المقمره]]» پنجمین فائده از «الفوائد الخمسه» می‌باشد که امامخمینی آنها را در جوانی نوشته و شاید از نخستین تألیفات استدلالی ایشان در فقه باشد<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب الرسائل العشره، ۶–۷</ref> {{ببینید|متن=ببینید| طلوع فجر}}. | # «[[فی لزوم تبین الفجر فعلا فی اللیالی المقمرة (رساله)|فائدة فی لزوم التبیّن الفعلی للفجر فی اللیالی المقمره]]» پنجمین فائده از «الفوائد الخمسه» می‌باشد که امامخمینی آنها را در جوانی نوشته و شاید از نخستین تألیفات استدلالی ایشان در فقه باشد<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب الرسائل العشره، ۶–۷</ref> {{ببینید|متن=ببینید| طلوع فجر}}. | ||
# همچنین «رسالة فی فروع العلم الاجمالی» در ۱۳۷۵ق/ ۱۳۳۵ش تألیف شده و در آن هفت مسئله از فروعات فقهی علم اجمالی بر اساس کتاب [[العروة الوثقی]] بررسی شده است {{ببینید|متن=ببینید| فروع العلم الاجمالی}}. | # همچنین «رسالة فی فروع العلم الاجمالی» در ۱۳۷۵ق/ ۱۳۳۵ش تألیف شده و در آن هفت مسئله از فروعات فقهی علم اجمالی بر اساس کتاب [[العروة الوثقی]] بررسی شده است {{ببینید|متن=ببینید| فروع العلم الاجمالی (رساله)}}. | ||
# [[الخلل فی الصلاة]] دربارهٔ خلل‌های واقع در نماز و احکام آنها است. این کتاب در سال‌های ۱۳۹۶–۱۳۹۸ق/ ۱۳۵۶–۱۳۵۷ش تدریس و هم‌زمان به نگارش درآمده است {{ببینید|متن=ببینید| الخلل فی الصلاة}}. | # [[الخلل فی الصلاة]] دربارهٔ خلل‌های واقع در نماز و احکام آنها است. این کتاب در سال‌های ۱۳۹۶–۱۳۹۸ق/ ۱۳۵۶–۱۳۵۷ش تدریس و هم‌زمان به نگارش درآمده است {{ببینید|متن=ببینید| الخلل فی الصلاة}}. | ||
# [[کتاب ولایت فقیه|ولایت فقیه]] یا حکومت اسلامی نام کتابی در فقه سیاسی و به زبان فارسی است که با استناد به آیات و روایات، به [[ولایت فقیه|نظریه فقهی ولایت فقیه]] پرداخته است. امامخمینی مطالب این اثر را در [[نجف]] تدریس کرده و برخی از شاگردان ایشان آن را گردآوری و تدوین کرده‌اند و پس از تأیید ایشان به چاپ رسیده است {{ببینید|متن=ببینید| ولایت فقیه (کتاب)}}؛ | # [[کتاب ولایت فقیه|ولایت فقیه]] یا حکومت اسلامی نام کتابی در فقه سیاسی و به زبان فارسی است که با استناد به آیات و روایات، به [[ولایت فقیه|نظریه فقهی ولایت فقیه]] پرداخته است. امامخمینی مطالب این اثر را در [[نجف]] تدریس کرده و برخی از شاگردان ایشان آن را گردآوری و تدوین کرده‌اند و پس از تأیید ایشان به چاپ رسیده است {{ببینید|متن=ببینید| ولایت فقیه (کتاب)}}؛ | ||
| خط ۶۲: | خط ۸۳: | ||
کتاب انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایه دربردارنده دیدگاه‌های امامخمینی در [[علم اصول فقه]] است. این تعلیقه‌ها نقد و نظرهای ایشان بر مباحث عقلی کتاب [[کفایة الاصول]] [[آخوند خراسانی]] است که در سال‌های ۱۳۶۴ق تا ۱۳۶۸ق هم‌زمان با تدریس مباحث عقلی و اصول عملی اصول فقه نوشته شده است.{{ببینید|متن=ببینید|انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایه}}.دو جلد کتاب مناهج الوصول الی علم الاصول اثر اصولی دیگر ایشان است که هم‌زمان با تدریس دوره دوم اصول فقه در سال‌های ۱۳۳۰ش/ ۱۳۷۰ق تا ۱۳۳۴ش/ ۱۳۷۴ق و بر اساس مباحث تدریس‌شده در درس خارج اصول به ترتیب کفایة الاصول تألیف شده است.{{ببینید|متن=ببینید| مناهج الوصول الی علم الاصول (کتاب)}}. کتاب دیگر که به کوشش [[مجتبی تهرانی]] یکی از شاگردان ایشان انتشار یافته، الرسائل است که در سال ۱۳۸۴ق به چاپ رسیده و شامل این رساله‌ها می‌شود: «[[التعادل و الترجیح (کتاب)|رسالة فی التعادل و الترجیح]]»، «[[الاجتهاد و التقلید (کتاب)|رسالة فی الاجتهاد و التقلید]]»، «[[الاستصحاب (کتاب)|رسالة فی الاستصحاب]]» و «[[بدائع الدرر فی قاعدة نفی الضرر (کتاب)|رسالة فی قاعدة لا ضرر]]» و «[[رسالة فی التقیه]]». رساله‌های گردآمده در الرسائل تا پیش از ۱۳۷۰ق هم‌زمان با تدریس این مباحث نوشته شده‌اند. | کتاب انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایه دربردارنده دیدگاه‌های امامخمینی در [[علم اصول فقه]] است. این تعلیقه‌ها نقد و نظرهای ایشان بر مباحث عقلی کتاب [[کفایة الاصول]] [[آخوند خراسانی]] است که در سال‌های ۱۳۶۴ق تا ۱۳۶۸ق هم‌زمان با تدریس مباحث عقلی و اصول عملی اصول فقه نوشته شده است.{{ببینید|متن=ببینید|انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایه}}.دو جلد کتاب مناهج الوصول الی علم الاصول اثر اصولی دیگر ایشان است که هم‌زمان با تدریس دوره دوم اصول فقه در سال‌های ۱۳۳۰ش/ ۱۳۷۰ق تا ۱۳۳۴ش/ ۱۳۷۴ق و بر اساس مباحث تدریس‌شده در درس خارج اصول به ترتیب کفایة الاصول تألیف شده است.{{ببینید|متن=ببینید| مناهج الوصول الی علم الاصول (کتاب)}}. کتاب دیگر که به کوشش [[مجتبی تهرانی]] یکی از شاگردان ایشان انتشار یافته، الرسائل است که در سال ۱۳۸۴ق به چاپ رسیده و شامل این رساله‌ها می‌شود: «[[التعادل و الترجیح (کتاب)|رسالة فی التعادل و الترجیح]]»، «[[الاجتهاد و التقلید (کتاب)|رسالة فی الاجتهاد و التقلید]]»، «[[الاستصحاب (کتاب)|رسالة فی الاستصحاب]]» و «[[بدائع الدرر فی قاعدة نفی الضرر (کتاب)|رسالة فی قاعدة لا ضرر]]» و «[[رسالة فی التقیه]]». رساله‌های گردآمده در الرسائل تا پیش از ۱۳۷۰ق هم‌زمان با تدریس این مباحث نوشته شده‌اند. | ||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
[[امامخمینی]] همچنین رساله‌های «[[قاعدة من ملک شیئا ملک الاقرار به (رساله)|قاعدة من ملک شیئاً ملک الاقرار به]]»، «[[فی تداخل الاسباب (رساله)|فی تداخل الاسباب]]»، «قیاس الاوامر التشریعیة بالعلل التکوینیة و ما یترتب علیه»، «[[فی موضوع علم الاصول (رساله)|فی موضوع علم الاصول]]»، «فی التکلم فی بعض جهات ما نقل عن رسول‌الله(ص) من قوله علی الید ما اخذت حتّی تؤدی» را در موضوع [[قواعد فقهی]] و | [[امامخمینی]] همچنین رساله‌های «[[قاعدة من ملک شیئا ملک الاقرار به (رساله)|قاعدة من ملک شیئاً ملک الاقرار به]]»، «[[فی تداخل الاسباب (رساله)|فی تداخل الاسباب]]»، «قیاس الاوامر التشریعیة بالعلل التکوینیة و ما یترتب علیه»، «[[فی موضوع علم الاصول (رساله)|فی موضوع علم الاصول]]»، «فی التکلم فی بعض جهات ما نقل عن رسول‌الله(ص) من قوله علی الید ما اخذت حتّی تؤدی» را در موضوع [[قواعد فقهی]] و اصولی در دوران جوانی به نگارش درآورده است و با عنوان الفوائد الخمسه منتشر شده است {{ببینید|متن=ببینید| الرسائل العشره}}. | ||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
تقریر مباحث اصولی [[عبدالکریم حائری یزدی]] با نام الفوائد نیز یکی دیگر از تقریرات امامخمینی است.<ref>سبحانی، مقدمه لمحات، ۳۳</ref> کتاب [[لمحات الاصول (کتاب)|لمحات الأصول]] حاصل درس‌های اصول فقه [[سیدحسین بروجردی]] است که در سال‌های ۱۳۶۴ تا ۱۳۷۰ق/ ۱۳۲۴ تا ۱۳۳۰ش تدریس شده و امامخمینی آن را تقریر کرده است.{{ببینید|متن=ببینید| لمحات الاصول}}. | تقریر مباحث اصولی [[عبدالکریم حائری یزدی]] با نام الفوائد نیز یکی دیگر از تقریرات امامخمینی است.<ref>سبحانی، مقدمه لمحات، ۳۳</ref> کتاب [[لمحات الاصول (کتاب)|لمحات الأصول]] حاصل درس‌های اصول فقه [[سیدحسین بروجردی]] است که در سال‌های ۱۳۶۴ تا ۱۳۷۰ق/ ۱۳۲۴ تا ۱۳۳۰ش تدریس شده و امامخمینی آن را تقریر کرده است.{{ببینید|متن=ببینید| لمحات الاصول}}. | ||
== تفسیر و حدیث == | == تفسیر و حدیث == | ||
[[امامخمینی]] در کتاب [[سرّ الصلاة]] با اشاره‌هایی اجمالی سوره‌های [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره توحید|توحید]] را به مشرب عرفانی تفسیر کرده<ref>امامخمینی، سرّ الصلاة، ۸۵–۹۳</ref> و در کتاب [[آداب الصلاة]] علاوه بر این دو سوره، به | [[امامخمینی]] در کتاب [[سرّ الصلاة]] با اشاره‌هایی اجمالی سوره‌های [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره توحید|توحید]] را به مشرب عرفانی تفسیر کرده<ref>امامخمینی، سرّ الصلاة، ۸۵–۹۳</ref> و در کتاب [[آداب الصلاة]] علاوه بر این دو سوره، به تفسیر سوره قدر پرداخته است.<ref>امامخمینی، آداب الصلاة، ۲۴۰–۲۴۶</ref> | ||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
تفسیر گفتاری آیات اول سوره حمد نیز از ایشان است که در سال ۱۳۵۸ از برنامه «با قرآن در صحنه» تلویزیون جمهوری اسلامی ایران پخش شده است {{ببینید|متن=ببینید| تفسیر سوره حمد}}. همچنین تفسیر و توضیح سوره‌ها و آیاتی که در آثار امامخمینی وجود دارد، حتی سوره حمد، در اثری با عنوان تفسیر و شواهد قرآنی گردآوری، تدوین و منتشر شده است.{{ببینید|متن=ببینید| تفسیر و شواهد قرآنی}}. | تفسیر گفتاری آیات اول سوره حمد نیز از ایشان است که در سال ۱۳۵۸ از برنامه «با قرآن در صحنه» تلویزیون جمهوری اسلامی ایران پخش شده است {{ببینید|متن=ببینید| تفسیر سوره حمد}}. همچنین تفسیر و توضیح سوره‌ها و آیاتی که در آثار امامخمینی وجود دارد، حتی سوره حمد، در اثری با عنوان تفسیر و شواهد قرآنی گردآوری، تدوین و منتشر شده است.{{ببینید|متن=ببینید| تفسیر و شواهد قرآنی}}. | ||
| خط ۸۰: | خط ۱۰۱: | ||
یکی از آثاری که امامخمینی با خط خود بازنویسی (استنساخ) کرده، اداء المفروض من شرح أرجوزة العروض، در علم عروض تألیف [[محمدرضا نجفی اصفهانی]] است. نسخه اصلی آن نزد [[جعفر سبحانی]]، یکی از شاگردان ایشان موجود است و تصویری از آن در [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی]] نگهداری می‌شود. استنساخ این اثر با خط خوش نستعلیق در تاریخ بیست و پنجم بهمن ۱۳۰۶ش/ ۱۳۴۶ق به پایان رسیده است.<ref>احمدی فقیه، سیری در آثار و تألیفات، ۲۰</ref> | یکی از آثاری که امامخمینی با خط خود بازنویسی (استنساخ) کرده، اداء المفروض من شرح أرجوزة العروض، در علم عروض تألیف [[محمدرضا نجفی اصفهانی]] است. نسخه اصلی آن نزد [[جعفر سبحانی]]، یکی از شاگردان ایشان موجود است و تصویری از آن در [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی]] نگهداری می‌شود. استنساخ این اثر با خط خوش نستعلیق در تاریخ بیست و پنجم بهمن ۱۳۰۶ش/ ۱۳۴۶ق به پایان رسیده است.<ref>احمدی فقیه، سیری در آثار و تألیفات، ۲۰</ref> | ||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
گزینش و نسخه‌برداری برخی از [[اشعار]] و غزلیات دیوان‌های شاعران نیز از [[امامخمینی]] گزارش شده است،<ref>واحد ادبیات، فرهنگ دیوان اشعار امامخمینی، بیست‌ویک</ref> چنان‌که ایشان با قریحه و توان شعری خود، اشعاری سروده است و از اشعار به‌جای‌مانده از ایشان | گزینش و نسخه‌برداری برخی از [[اشعار]] و غزلیات دیوان‌های شاعران نیز از [[امامخمینی]] گزارش شده است،<ref>واحد ادبیات، فرهنگ دیوان اشعار امامخمینی، بیست‌ویک</ref> چنان‌که ایشان با قریحه و توان شعری خود، اشعاری سروده است و از اشعار به‌جای‌مانده از ایشان [[دیوان امام|کتاب دیوان امام]] است. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۱۲۳: | ||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
* فرج‌الله الهی مقدم، [https://books.khomeini.ir/books/10003/195/ تألیفات و آثار]، [[دانشنامه امام خمینی]]، ج۳، ص ۱۹۵–۱۹۹. | * فرج‌الله الهی مقدم، [https://books.khomeini.ir/books/10003/195/ تألیفات و آثار]، [[دانشنامه امام خمینی|دانشنامه امامخمینی]]، ج۳، ص ۱۹۵–۱۹۹. | ||
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]] | [[رده:مقاله‌های تأییدشده]] | ||
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]] | [[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]] | ||
[[رده:مقاله‌های | [[رده:مقاله‌های دارای تصویر]] | ||
[[رده:مقاله‌های جلد سوم دانشنامه امامخمینی]] | [[رده:مقاله‌های جلد سوم دانشنامه امامخمینی]] | ||
[[رده:کتاب‌های | [[رده:کتاب‌های امامخمینی]] | ||
[[رده:مقاله‌های دارای ناوبری]] | |||
{{آثار امامخمینی}} | |||
[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]] | |||