Image-reviewer، emailconfirmed، مدیران
۴٬۵۲۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ جعبه اطلاعات آئین | |||
| عنوان = عزاداری | |||
| عرض = | |||
| تصویر۱ = عزاداری1.jpg | |||
| عرض تصویر۱ = | |||
| زیرنویس۱ = عزاداری توسط امامخمینی | |||
| تصویر۲ = | |||
| عرض تصویر۲ = | |||
| زیرنویس۲ = | |||
| اطلاعات آئین = اطلاعات آئین | |||
| زمان برگزاری = | |||
| مکان برگزاری = | |||
| گستره جغرافیایی = | |||
| منشأ تاریخی = مراسم [[عزاداری|سوگواری]] برای [[امام حسین(ع)|امامحسین(ع)]] و [[شهدای کربلا]] | |||
| انواع = | |||
| اشیاء و نمادها = | |||
| وجه نمادین = | |||
| ادعیه = ب | |||
| اوراد و اشعار= | |||
| مؤسسه وابسته = | |||
| ثبت ملی = | |||
| پانویس جعبه = | |||
}} | |||
'''عزاداری'''، مراسم سوگواری برای [[امامحسین(ع)]] و [[شهدای کربلا]]. | '''عزاداری'''، مراسم سوگواری برای [[امامحسین(ع)]] و [[شهدای کربلا]]. | ||
سوگواری برای درگذشتگان، طبیعی و غریزی است و در [[دین]]، سفارشهایی دربارۀ آن شده است. به همین دلیل سوگواری برای شهادت امامحسین(ع) و اهمیت زندهنگهداشتن آن، فرهنگ عزاداری را در میان [[شیعه|شیعیان]] به باوری هویتبخش تبدیل کرد. | |||
[[امامخمینی]] معتقد بود انحراف مسلمانان از مسیر [[اسلام ناب محمدی|اسلام ناب]]، موجب قیام امامحسین(ع) برای احیای اسلام شد و زندهماندن اسلام نیز در گرو زندهنگهداشتن عزاداریهای محرم و صفر است. ایشان فلسفه عزاداری عاشورا را از نظر سیاسی، عبادی و ظرفیتی که برای بسیج عمومی مردم دارد، بسیار مهم میشمرد و اظهار میکرد [[ثواب]] بسیاری که برای عزاداری آن حضرت مقرر شده، از همینروست و در پس اشکها و نوحهها، حفظ مکتب اسلام نهفته است. | |||
ایشان [[واقعه کربلا|حادثه کربلا]] را با ضرورتهای سیاسی موجود، پیوند زد و درک جدیدی از فرهنگ عاشورا و عزاداری بهدست داد؛ چنانکه مطالعۀ حوادث [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]] و بسیج مردم، الگوپذیری و نقش عاشورا در این وقایع را بهخوبی نشان میدهد. | |||
عزاداری مانند هر امر اجتماعی دیگر مورد تهدید آسیبهایی است؛ ازجمله: رواج دروغ و خرافه، برتری شکل بر محتوا، برخورد عاطفی صرف، رعایتنکردن برخی موازین شرعی و ترویج برخی ناهنجاریها. امامخمینی در سخنان و سیرۀ عملی خود، با سفارش بر حفظ اصل عزاداری، تصفیه آن از انحرافات واردشده را ضروری میدانست. | |||
سلوک امامخمینی در مجالس عزای سیدالشهدا(ع) که شامل طرز نشستن آرام و باوقار ایشان بر زمین، گوشدادن به وعظ واعظ یا ذکر مصائب و گریستن به هنگام ذکر مصیبت بود، نشانه شناخت عمیق ایشان از فرهنگ [[عاشورا]] و دقت و مراقبت در حفظ حریم و حرمت این مجالس بود. | |||
== معنی == | == معنی == | ||
«عزاء» مصدر عزا و عزِی به معنای [[صبر]] و شکیبایی بر مصیبت و اندوه<ref>مسعود، الرائد فرهنگ الفبایی عربی ـ فارسی، ۲/۱۱۸۴.</ref> و عزاداری به معنای ماتمداری، ذکر مصیبت، تعزیت، زاری و سوگواری<ref>دهخدا، لغتنامه، ۱۰/۱۳۹۸۵.</ref> است. مراد از عزاداری در فرهنگ دینی، طلب تسلی از مصائب و صبرکردن بر حزن به سبب اسناددادن امر به سوی خدای عزوجل است.<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱/۱۷۵؛ معلوف، المنجد فی اللغه، ۱/۵۰۴.</ref> عزاداری در عرف شیعی به همان معنای لغوی و عمدتاً در سوگواری شهادت [[معصومان(ع)]]، بهویژه [[شهادت امامحسین(ع)]] و [[شهدای کربلا]] به کار میرود.<ref>علوی، عزاداری رسانه پایدار شیعه، ۸۷.</ref> | «عزاء» مصدر عزا و عزِی به معنای [[صبر]] و شکیبایی بر مصیبت و اندوه<ref>مسعود، الرائد فرهنگ الفبایی عربی ـ فارسی، ۲/۱۱۸۴.</ref> و عزاداری به معنای ماتمداری، ذکر مصیبت، تعزیت، زاری و سوگواری<ref>دهخدا، لغتنامه، ۱۰/۱۳۹۸۵.</ref> است. مراد از عزاداری در فرهنگ دینی، طلب تسلی از مصائب و صبرکردن بر حزن به سبب اسناددادن امر به سوی خدای عزوجل است.<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱/۱۷۵؛ معلوف، المنجد فی اللغه، ۱/۵۰۴.</ref> عزاداری در عرف شیعی به همان معنای لغوی و عمدتاً در سوگواری شهادت [[معصومان(ع)]]، بهویژه [[شهادت امامحسین(ع)]] و [[شهدای کربلا]] به کار میرود.<ref>علوی، عزاداری رسانه پایدار شیعه، ۸۷.</ref> | ||
خط ۱۷: | خط ۵۰: | ||
[[امامخمینی]] که معتقد بود خداوند به دلیل انحراف مسلمانان از مسیر اسلام ناب، [[امامحسین(ع)]] را برانگیخت تا [[اسلام]] را احیا کند،<ref>امامخمینی، صحیفه، ۸/۵۲۶.</ref> زنده نگهداشتن اسلام را از عزاداریهای [[محرّم]] و [[صفر]]<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۳/۳۲۶؛ ۱۵/۳۳۰ و ۱۶/۳۴۴.</ref> و مجلسهای عزای سیدالشهدا(ع) را ضد [[ظلم]]، ضد طاغوت و انسانساز میدانست.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۰/۱۲۰ و ۱۶/۳۴۷.</ref> ایشان فلسفه عزاداری عاشورا را از نظر سیاسی، عبادی و ظرفیتی که برای بسیج عمومی مردم دارد، بسیار مهم میشمرد<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۳/۳۲۳ و ۳۲۷.</ref> و اظهار میکرد [[ثواب]] بسیاری که برای عزاداری آن حضرت مقرر شده، از همینروست و در پس اشکها و نوحهها، حفظ مکتب اسلام نهفته است.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۸/۵۲۷–۵۲۹ و ۱۱/۹۸–۹۹.</ref> از نگاه ایشان پایهگذاری مجالس عزاداری توسط ائمه(ع)، راهی برای سازماندهی اقلیت شیعه در دوران خفقان حکومتهای اموی و عباسی بود که تداوم این امر [[وحدت]] و بسیج سراسری کشورهای اسلامی، علیه دشمنانشان را به همراه خواهد داشت.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۶/۳۴۴–۳۴۵.</ref> | [[امامخمینی]] که معتقد بود خداوند به دلیل انحراف مسلمانان از مسیر اسلام ناب، [[امامحسین(ع)]] را برانگیخت تا [[اسلام]] را احیا کند،<ref>امامخمینی، صحیفه، ۸/۵۲۶.</ref> زنده نگهداشتن اسلام را از عزاداریهای [[محرّم]] و [[صفر]]<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۳/۳۲۶؛ ۱۵/۳۳۰ و ۱۶/۳۴۴.</ref> و مجلسهای عزای سیدالشهدا(ع) را ضد [[ظلم]]، ضد طاغوت و انسانساز میدانست.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۰/۱۲۰ و ۱۶/۳۴۷.</ref> ایشان فلسفه عزاداری عاشورا را از نظر سیاسی، عبادی و ظرفیتی که برای بسیج عمومی مردم دارد، بسیار مهم میشمرد<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۳/۳۲۳ و ۳۲۷.</ref> و اظهار میکرد [[ثواب]] بسیاری که برای عزاداری آن حضرت مقرر شده، از همینروست و در پس اشکها و نوحهها، حفظ مکتب اسلام نهفته است.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۸/۵۲۷–۵۲۹ و ۱۱/۹۸–۹۹.</ref> از نگاه ایشان پایهگذاری مجالس عزاداری توسط ائمه(ع)، راهی برای سازماندهی اقلیت شیعه در دوران خفقان حکومتهای اموی و عباسی بود که تداوم این امر [[وحدت]] و بسیج سراسری کشورهای اسلامی، علیه دشمنانشان را به همراه خواهد داشت.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۶/۳۴۴–۳۴۵.</ref> | ||
[[پرونده:زنجیرزنی.jpg|بندانگشتی|زنجیرزنی شیعیان در عزای بزرگان دینی خود]] | |||
امامخمینی عزاداری برای ائمه اطهار(ع) بهویژه سیدالشهدا(ع) را یکی از ابعاد مهم فرهنگی این راهنمایان بشر میدانست و به پیروی جدی از آن سفارش میکرد.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۲۱/۳۹۹–۴۰۰.</ref> ایشان با مهمشمردن عزاداری امامحسین(ع) به تأسی از [[پیامبر(ص)]]،<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۲/۳۴۰.</ref> مجالس عزاداری را اجتماعی منحصر به فرد میشمرد که با ایجاد انسجام و وحدت ملی و اسلامی، موجب بقای شیعه و اسلام است و در هیچکجای جهان شبیه آن دیده نمیشود<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۰/۳۱۳–۳۱۴ و ۱۱/۹۸.</ref>؛ بنابراین با تأکید به تداوم عزاداری به شکل سنتی آن،<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۵/۳۳۰ و ۱۸/۱۷۷.</ref> حفظ نهضت انقلابی ایران را منوط به حفظ سنتها، به شرط تصفیه [[انحراف|انحرافات]] و [[بدعت|بدعتها]] و رعایت جهات شرعی میدانست و با سفارش به ذکر مسائل روز در این مجالس، نجات کشور از آسیب را تنها با زنده نگهداشتن عاشورا ممکن میدید.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۵/۳۳۱–۳۳۳.</ref> ایشان همچنین ادامه نهضت را یک دستور برشمرده و برگزاری مجالس عزای حسینی را ادامه «نهگفتن» علیه [[طاغوت]] و گریه بر مظلوم را فریاد بر ظالم دانسته است.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۰/۸، ۱۲۲–۱۲۳ و ۳۱۵.</ref> | |||
امامخمینی معتقد بود خون امامحسین(ع) و برگزاری مجالس عزاداری که تشکیل اجتماعات بزرگ را بدون هزینه ممکن ساخته است، با تهییج عواطف انسانی و تأثیر عمیق در روح و روان مردم، خون ملتهای اسلامی را به هیجان و خروش میآورد و برای حفظ مقاصد اسلامی مهیا میکند<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۰/۱۲۱؛ ۱۱/۱۰۰ و ۱۵/۳۳۱؛ آذری قمی، شرحی بر وصیتنامه سیاسی الهی حضرت امامخمینی، ۱/۱۳۸–۱۳۹.</ref>؛ از اینرو خاطرنشان کرده است که در صورت توجه روشنفکران مخالف به آثار متعدد اجتماعی و سیاسی مراسم عزاداری عاشورا، خودشان برپاکننده و بانی این مجالس خواهند بود.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۶/۳۴۷؛ کواکبیان، هفت قطره از جاری زلال اندیشه امامخمینی، ۲۲۰.</ref> | امامخمینی معتقد بود خون امامحسین(ع) و برگزاری مجالس عزاداری که تشکیل اجتماعات بزرگ را بدون هزینه ممکن ساخته است، با تهییج عواطف انسانی و تأثیر عمیق در روح و روان مردم، خون ملتهای اسلامی را به هیجان و خروش میآورد و برای حفظ مقاصد اسلامی مهیا میکند<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۰/۱۲۱؛ ۱۱/۱۰۰ و ۱۵/۳۳۱؛ آذری قمی، شرحی بر وصیتنامه سیاسی الهی حضرت امامخمینی، ۱/۱۳۸–۱۳۹.</ref>؛ از اینرو خاطرنشان کرده است که در صورت توجه روشنفکران مخالف به آثار متعدد اجتماعی و سیاسی مراسم عزاداری عاشورا، خودشان برپاکننده و بانی این مجالس خواهند بود.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۶/۳۴۷؛ کواکبیان، هفت قطره از جاری زلال اندیشه امامخمینی، ۲۲۰.</ref> | ||
خط ۱۰۹: | خط ۱۴۲: | ||
* صدیقه درویشزاده کاخکی، [https://books.khomeini.ir/books/10007/307/ عزاداری]، [[دانشنامه امامخمینی]]، ج۷، ص۳۰۷–۳۱۵. | * صدیقه درویشزاده کاخکی، [https://books.khomeini.ir/books/10007/307/ عزاداری]، [[دانشنامه امامخمینی]]، ج۷، ص۳۰۷–۳۱۵. | ||
[[رده:مقالههای تأییدشده]] | [[رده:مقالههای تأییدشده]] | ||
[[رده:مقالههای جلد هفتم دانشنامه]] | [[رده:مقالههای جلد هفتم دانشنامه امامخمینی]] | ||
[[رده:مقالههای | [[رده:مقالههای دارای تصویر]] | ||
[[رده:مقالههای دارای جعبه اطلاعات]] | [[رده:مقالههای دارای جعبه اطلاعات]] | ||
[[رده:مقالههای دارای لینک دانشنامه]] | [[رده:مقالههای دارای لینک دانشنامه]] | ||
[[رده:مفاهیم دینی]] | [[رده:مفاهیم دینی]] | ||
[[رده:مقالههای دارای شناسه]] |