۱۹٬۱۶۴
ویرایش
(اصلاح نویسههای عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی) |
جز (removed Category:مقاله های نیازمند ارزیابی; added Category:مقالههای دارای شناسه using HotCat) |
||
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات شخصیت سیاسی مذهبی | {{جعبه اطلاعات شخصیت سیاسی مذهبی | ||
| عنوان = بهاءالدین محلاتی | | عنوان = بهاءالدین محلاتی | ||
| تصویر = | | تصویر = محلاتی.jpg | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
|سرشناسی = | |سرشناسی = | ||
|نام کامل = بهاءالدین محلاتی | |نام کامل = بهاءالدین محلاتی | ||
|لقب = آیتالله | |لقب = آیتالله | ||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
|شهر درگذشت = شیراز | |شهر درگذشت = شیراز | ||
|کشور درگذشت = ایران | |کشور درگذشت = ایران | ||
|آرامگاه = امامزاده علی بن | |آرامگاه = امامزاده علی بن حمزه، شیراز | ||
|نام همسر = | |نام همسر = | ||
|فرزندان = [[مجدالدین محلاتی]] • معزالدین محلاتی • صلاحالدین محلاتی | |فرزندان = [[مجدالدین محلاتی]] • معزالدین محلاتی • صلاحالدین محلاتی | ||
|خویشاوند سرشناس= | |خویشاوند سرشناس= | ||
|دین = [[اسلام]] | |دین = [[اسلام]] | ||
|مذهب = [[شیعه]] | |مذهب = [[شیعه]] | ||
|پیشه = [[روحانیت|روحانی]] | |پیشه = [[روحانیت|روحانی]] | ||
|مناصب = | |مناصب = | ||
|پس از = | |پس از = | ||
|پیش از = | |پیش از = | ||
|اساتید = [[میرزامحمدحسن شیرازی]] • [[سیدمحمدکاظم طباطبایی یزدی]] | |اساتید = [[میرزامحمدحسن شیرازی]] • [[سیدمحمدکاظم طباطبایی یزدی]] • [[محمدکاظم آخوند خراسانی]] | ||
|شاگردان = [[سیدعبدالحسین دستغیب]] • عبدالرسول کازرونی • سیدمجدالدین مصباحی شیرازی | |شاگردان = [[سیدعبدالحسین دستغیب]] • عبدالرسول کازرونی • سیدمجدالدین مصباحی شیرازی | ||
|تالیفات = [[رساله عملیه]] • [[مناسک حج]] • [[حاشیه بر عروة الوثقی]] | |تالیفات = [[رساله عملیه]] • [[مناسک حج]] • [[حاشیه بر عروة الوثقی]] | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
|امضا = | |امضا = | ||
}} | }} | ||
'''بهاءالدین محلاتی''' | '''بهاءالدین محلاتی''' فقیه مبارز، دوست قدیمی [[امامخمینی]] و از همراهان [[نهضت اسلامی]]. | ||
بهاءالدين محلاتی در سال ۱۲۷۵ در نجف متولد شد و پس از تحصیلات ابتدائی، از سال ۱۲۸۷ تحصیلات حوزوی را در شیراز آغاز کرد و تکمیل تحصیلات خود را در محضر علمای نجف انجام داد و به شیراز برگشت. وی از سال ۱۳۱۰ در مدرسه مقیمیه شیراز تدریس خارج [[فقه]] را شروع کرد و سالهای بعد برای ارتباط با جوانان «جمعیت دین و دانش» را تأسیس نود. | |||
با تأسیس [[سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) در سال ۱۳۳۶، که شناسایی شخصیتهای سیاسی و مذهبی شاخص و شناختهشده، ازجمله فعالیتهای آن | مبارزات سیاسی محلاتی به تبعیت از پدرش و در حمایت از دلیران تنگستان شروع شد و در دوره [[رضا پهلوی|رضاشاه]] ادامه پیدا کرد. او در مبارزات [[ملی شدن صنعت نفت|ملی کردن صنعت نفت]] نیز از [[محمد مصدق|مصدق]] حمایت میکرد. | ||
در پی اعلام تصویب لایحه [[اصلاحات ارضی]] در ۲۰ دی ۱۳۴۰ از سوی رژیم | |||
محلاتی در [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت امامخمینی]] همراه و حامی ایشان بوده است و در سال ۱۳۴۲ دستگیر و زندانی شد. | |||
پس از آزادی امامخمینی از حبس و حصر، محلاتی فرزند خود مجدالدین را از طرف خود به دیدار ایشان فرستاد. او پس از [[تبعید امامخمینی|تبعید امامخمینی]] نماز جماعت خود را تعطیل و از ایشان حمایت کرد و پس از انتقال امامخمینی به نجف، در سالهای تبعید با ایشان ارتباط داشت و پس از شهادت [[سیدمصطفی خمینی]] و چاپ مقاله توهینآمیز به امامخمینی، محلاتی فعال در صحنه حاضر بود. | |||
محلاتی پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] مردم را به شرکت در [[روز جمهوری اسلامی|همهپرسی]] دعوت کرد ولی خود هیچ منصب و مسئولیتی نپذیرفت و منتقد بعضی از تندرویها بوده است. او در اسفند ۱۳۵۹ دچار بیماری قلبی شد و امامخمینی طی پیامی ضمن اظهار تأسف برای سلامتی او دعا کرد. او در مرداد ماه ۱۳۶۰ قدر ۸۵ سالگی درگذشت و در مقبره علی بن حمزه به خاک سپرده شد. | |||
مجدالدین محلاتی فرزند او نیز در شیراز و قم تحصیل کرد و در مبارزات نیز شرکت داشت و در سال ۱۳۷۹ درگذشت. | |||
== زندگینامه == | |||
بهاءالدین محلاتی فرزند محمدجعفر محلاتی در سال ۱۲۷۵ش/ ۱۳۱۴ق در [[نجف اشرف]] به دنیا آمد.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۲۱؛ کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۱۹.</ref> پدر وی در سال ۱۲۴۶ش/ ۱۲۸۴ق در [[شیراز]] زاده شد<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۴۵.</ref> و برای تکمیل تحصیلات حوزوی به [[عتبات]] رفت<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۱۹</ref> و نخست در [[سامرا]] و در شمار شاگردان [[میرزامحمدحسن شیرازی]] بود و پس از چندی، برای استفاده از استادان نجف، راهی [[حوزه نجف]] شد. وی در نجف از محضر [[سیدمحمدکاظم یزدی طباطبایی]]، [[محمدکاظم خراسانی]] و [[میرزاحسن خلیلی تهرانی]] بهرهمند شد و با گرفتن اجازه [[اجتهاد]]، پس از فوت همسرش، به زادگاه خود شیراز بازگشت.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۴۶</ref> وی در سال ۱۳۱۸ش/ ۱۳۵۸ق بر اثر بیماری درگذشت و در امامزاده علیبنحمزه شیراز به خاک سپرده شد.<ref>مرادینیا، مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۴۸.</ref> | |||
بهاءالدین محلاتی پس از تحصیلات دوره ابتدایی، از سال ۱۲۸۷ش/ ۱۳۲۶ق تحصیلات علوم دینی را در شیراز نزد پدر<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۲۱.</ref> و برخی استادان دیگر، ازجمله [[میرزامحمدصادق مجتهد]] ـ که جامع معقول و منقول و مردی بافضیلت بود ـ آغاز کرد؛ سپس به درسهای [[حکمت]] و [[فلسفه]] سیداسماعیل کازرونی که دانشمندی سرشناس در رشته معقول در آن عصر بود، رفت.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۴۸–۴۹.</ref> | |||
محلاتی در سال ۱۳۰۰ش/ ۱۳۴۰ق با دختر بزرگ [[میرزاابوالفضل محلاتی]] ازدواج کرد<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۲۱؛ کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۲۰.</ref> و دو سال پس از [[ازدواج]] با موافقت پدرش برای ادامه تحصیل عازم نجف شد<ref>مرادینیا، مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۴۹؛ کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۲۰.</ref> و در مدت اقامت در نجف از درسهای استادانی چون [[آقاضیاءالدین عراقی]]، [[سیدابوالحسن اصفهانی]]، [[محمدحسین نایینی]] و [[محمدکاظم شیرازی]] بهره برد<ref>مرادینیا، مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۵۰؛ کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۲۰.</ref> و از عراقی و شیرازی، اجازه اجتهاد گرفت.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۵۰.</ref> عراقی در اجازه خود از وی با القابی همچون عالم عامل، فقیه کامل، دریای علم، مرکز تقوا و استواری، دارای مرتبه فقاهت و [[اجتهاد]] و موجب افتخار بزرگان حوزه، نام بردهاست. همچنین وی را از اشخاص کمیاب که در سنین جوانی به اجتهاد رسیدهاند، ستوده و به وی [[اجازه روایت]] دادهاست.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۲۱–۱۲۳.</ref> شیرازی نیز محلاتی را از کسانی معرفی کردهاست که تمام تلاش خود را در راه تحصیل علم و دانش صرف کرده، از محضر بزرگان [[حوزههای علمیه|حوزه]] بهره بردهاند تا به [[درجه اجتهاد]] و استنباط احکام رسیدهاند.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۲۳.</ref> | |||
== مهاجرت به ایران == | |||
بهرغم تأکید [[سیدابوالحسن اصفهانی]] بر ماندن محلاتی در نجف به دلیل آینده درخشانی که برای وی پیشبینی میکرد، وی با لحاظ حال و وضع پدر خود به شیراز برگشت و در آنجا کرسی درس تشکیل داد و شاگردان چندی ازجمله [[سیدعبدالحسین دستغیب]] و [[سیدمحمدکاظم آیتاللهی شیرازی]] از محضر وی بهرهمند شدند.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۲۳–۱۲۵.</ref> در سال ۱۳۱۰ در مدرسه مقیمیه شیراز تدریس [[خارج فقه]] را آغاز کرد<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۲۱.</ref> و درسی مختصر و مفید و به دور از زواید و حواشی داشت. مطالب سخت را با بیانی روشن و با نهایت دقت بیان میکرد و تلاش میکرد [[طلبه]] در کمترین مدت به مطالب علمی دست یابد.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۲۵.</ref> | |||
محلاتی به [[تبلیغ و ترویج احکام اسلامی]] نیز اهتمام داشت و افزون بر اینکه خود به موعظه مردم میپرداخت، مبلغانی به نقاط دوردست استان فارس میفرستاد.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۲۵؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۵۳.</ref> وی در سالهای بعد با احساس نیاز به ارتباط با [[جوانان]]، «جمعیت دین و دانش» را تأسیس کرد تا از نفوذ فرهنگ بیگانه در ذهن جوانان بکاهد. این جمعیت در سالهای ۱۳۳۸ و ۱۳۳۹ دو سال تداوم یافت و مباحث آن در قالب کتابی با عنوان راهنمای حق چاپ و منتشر شد.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۵۳.</ref> | |||
== مبارزات سیاسی == | |||
کارنامه سیاسی و مبارزاتی محلاتی به سالها پیش از [[انقلاب اسلامی ایران]] بر میگردد. وی که [[شجاعت]] را از پدر خود به ارث برده بود، در سال ۱۲۹۳ش/ ۱۳۳۳ق همراه پدر خود و حدود هفتصد تن عازم برازجان شد<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۵۴.</ref> و در کنار دلیران تنگستان تفنگ به دست گرفته، به مبارزه پرداخت.<ref>موسوی تبریزی، خاطرات آیتالله موسوی تبریزی، ۱۳۴.</ref> آنان پس از کشتهشدن [[رئیسعلی دلواری]] در مراسم ختم او حضور یافتند و پدر محلاتی در آن مجلس رشادت و مردانگی دلواری و همراهان او را ستود.<ref>مرادینیا، مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۵۳–۵۴.</ref> | |||
مبارزات محلاتی در دوره [[رضاشاه پهلوی]] نیز از زمان [[کشف حجاب]] آغاز شد؛ چنانکه وی سیلی محکمی به مأمور دولت که در حال برداشتن چادر از سر زنی بود، زد و او را نجات داد.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۵۶؛ کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۲۶.</ref> روزنامه پارس در سال ۱۳۲۶، او را یکی از شخصیتهای برجسته [[روحانیت]] و مایه مباهات مردم فارس دانست و از او به گوهری گرانبها و انسانی که دارای صفات پسندیده، سادهزیست، مهربان و با حسن سلوک است، یاد کرد. وی در نهضت ملیکردن صنعت نفت نیز از [[محمدمصدق]] حمایت کرد.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۵۷؛ کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۲۶.</ref> وی با توجه به جایگاه خود در استان فارس تلاش کرد در انتخابات مجلس شورای ملی، نمایندگان واقعی مردم به مجلس راه یابند؛<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۵۸.</ref> همچنین همراه عباسعلی شاهرودی و گروهی دیگر از علما و [[مراجع تقلید]] با صدور [[فتوا]] و با ستایش [[سیدابوالقاسم کاشانی]]، نظر وی را در [[ملیشدن صنعت نفت]] تأیید کردند.<ref>مرادینیا، مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۵۹.</ref> همچنین وی با صدور بیانیهای، واگذاری معادن نفت به [[اجانب]] را یکی از مظاهر مخالفت با قرآن دانست و قراردادهای نفتی ایران و [[انگلیس]] را برخلاف [[مصالح مسلمانان]] خواند و یکی از تکالیف مسلمانان را قطع دست بیگانگان شمرد.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۵۹.</ref> | |||
با تأسیس [[سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) در سال ۱۳۳۶، که شناسایی شخصیتهای سیاسی و مذهبی شاخص و شناختهشده، ازجمله فعالیتهای آن بود،<ref>مقاله ساواک.</ref> برای محلاتی نیز پروندهای در سال ۱۳۳۷ تشکیل شد و به ساواک شیراز دستور داده شد ضمن مراقبت دقیق و پنهانی، او را زیر نظر داشته باشند.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۳.</ref> | |||
در پی اعلام تصویب لایحه [[اصلاحات ارضی]] در ۲۰ دی ۱۳۴۰ از سوی [[رژیم پهلوی]]،<ref>مقاله اصلاحات ارضی.</ref> دانشجویان [[دانشگاه تهران]] در مخالفت با آن [[تظاهرات]] کردند و با ضرب و جرح پلیس روبهرو شدند. دانشجویان دانشگاه شیراز نیز در حمایت از دانشجویان دانشگاه تهران تظاهرات کردند و شماری از آنان بازداشت شدند و این موضوع، اعتراض محلاتی را برانگیخت و ساواک را به واکنش وادار کرد.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۱۰.</ref> همچنین در پی ردّ [[لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی]] به دست امامخمینی و سایر مراجع تقلید قم، محلاتی همراه علما و روحانیون فارس با صدور اعلامیهای، پشتیبانی کامل خود را اعلام کردند و حکم و فرمان آنان را، حکم خود دانستند.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۶۵–۶۶؛ کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۳۷–۱۳۸.</ref> | |||
{{ببینید|لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی}} | {{ببینید|لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی}} | ||
خط ۵۲: | خط ۶۸: | ||
در [[حمله به مدرسه فیضیه]] در نوروز ۱۳۴۲ که اعتراض امامخمینی<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۱۵۶.</ref> و برخی مراجع دیگر را در پی داشت، محلاتی و سایر روحانیان شیراز نیز مراتب همدردی خود را اعلام کردند.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۶۸.</ref> محلاتی در دهم خرداد همان سال در حالیکه رئیس [[شهربانی]] و رئیس ساواک شیراز حاضر بودند، طی سخنانی مردم را برای دفع دشمنان خدا فراخواند. در همین روز، پیکی از طرف امامخمینی به شیراز رفت و از طرف ایشان دستور به آرامش داد.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۷۲.</ref> | در [[حمله به مدرسه فیضیه]] در نوروز ۱۳۴۲ که اعتراض امامخمینی<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۱۵۶.</ref> و برخی مراجع دیگر را در پی داشت، محلاتی و سایر روحانیان شیراز نیز مراتب همدردی خود را اعلام کردند.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۶۸.</ref> محلاتی در دهم خرداد همان سال در حالیکه رئیس [[شهربانی]] و رئیس ساواک شیراز حاضر بودند، طی سخنانی مردم را برای دفع دشمنان خدا فراخواند. در همین روز، پیکی از طرف امامخمینی به شیراز رفت و از طرف ایشان دستور به آرامش داد.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۷۲.</ref> | ||
در پی بازداشت امامخمینی و [[سیدحسن قمی]] در شب ۱۵ خرداد و انتشار خبر آن، فضای شهر شیراز ملتهب شد و فردای آن روز روحانیان در خانه [[سیدمحمدباقر آیتاللهی]] اجتماع کردند و محلاتی از مردم خواست در مسجد نو گردهم آمدند و در حالیکه تهدیدات مقامات امنیتی حکایت از بازداشت سایر علما داشت، محلاتی بیتوجه به این تهدیدها ۱۶ خرداد را تعطیل عمومی اعلام کرد.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا) | در پی [[بازداشت امامخمینی]] و [[سیدحسن قمی]] در شب ۱۵ خرداد و انتشار خبر آن، فضای شهر شیراز ملتهب شد و فردای آن روز روحانیان در خانه [[سیدمحمدباقر آیتاللهی]] اجتماع کردند و محلاتی از مردم خواست در [[مسجد نو]] گردهم آمدند و در حالیکه تهدیدات مقامات امنیتی حکایت از بازداشت سایر علما داشت، محلاتی بیتوجه به این تهدیدها ۱۶ خرداد را تعطیل عمومی اعلام کرد.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۷۲–۷۳؛ کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۴۲.</ref> به دنبال این اقدام، در نیمههای شب مأموران رژیم محلاتی و فرزندش مجدالدین و برخی دیگر را دستگیر کرده، با هواپیمای نظامی به تهران فرستادند و پس از مدتی معطلی به شهربانی و سپس به [[زندان عشرتآباد]] بردند و سیزده روز در سلول انفرادی نگه داشتند و سپس شماری را آزاد کردند؛ ولی امامخمینی، قمی و محلاتی را نگه داشتند و پس از چند روز آنان را به خانهای در شمیران بردند و هر کدام را در یک طبقه جا دادند.<ref>مرادینیا، مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۷۲–۷۳؛ کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۴۲–۱۴۴.</ref> [[سیداحمد خوانساری]] ضمن اعتراض و ابراز تأسف از بازداشت امامخمینی، قمی و محلاتی، اعلام کرد اینگونه اعمال ضد انسانی، موجب تشدید امور و باعث تفرقه و بدترشدن اوضاع کشور میشود<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۲/۳۵–۳۶.</ref> [[سیدمحمدهادی میلانی]]<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۲/۶۴.</ref> و علما و وعاظ اصفهان<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۲/۸۳.</ref> [[سیدمحمد موسوی بهبهانی]] و جمعی از علما<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۲/۸۸–۹۰.</ref> و سایر بزرگان قم نیز به بازداشت علما اعتراض کردند و پشتیبانی خود را از حرکت آنان اعلام داشتند.<ref>(مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۷۸–۸۰.</ref> | ||
{{ببینید|دستگیری امامخمینی}} | {{ببینید|دستگیری امامخمینی}} | ||
محلاتی پس از حدود چهار ماه، اجازه یافت به شیراز بازگردد که با استقبال گرم مردم روبهرو شد.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/ | محلاتی پس از حدود چهار ماه، اجازه یافت به شیراز بازگردد که با استقبال گرم مردم روبهرو شد.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۸۲–۹۷.</ref> وی پس از بازگشت به شیراز، از مردم خواست برای آزادی امامخمینی [[دعا]] کنند؛<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۸۶.</ref> نیز در اعیاد ماههای رجب و شعبان به طلاب مدرسه خان و شهرستانهای لار، فسا، جهرم و اردکان شیراز دستور داد به علت زندانیبودن امامخمینی جشن نگیرند.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۱۱۴؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۸۷.</ref> در پی حوادث شیراز و موضعگیریهای محلاتی، ساواک از نفوذ وی با عنوان شخصیت اول فارس که صدها هزار طرفدار دارد، یاد کرده، وی را مردی دارای صفات برجسته [[شجاعت]]، [[سخاوت]]، با هوش بالا و معلومات کافی معرفی کرده و او را مدیری لایق و باسواد برای اداره امور شمردهاست.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۱۱۷–۱۱۸؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۸۸.</ref> | ||
پس از بازگشت امامخمینی به | پس از [[بازگشت امامخمینی به قم]]، فرزند محلاتی، مجدالدین از طرف پدر خود به دیدار ایشان رفت.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۲/۴۸۳.</ref> امامخمینی نیز در فروردین ۱۳۴۳ طی نامهای، جویای حال او شد و برایش آرزوی موفقیت کرد.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۱۲۱.</ref> ایشان در دیدار گروهی از مردم فارس، از محلاتی و رنج زندان وی به بزرگی یاد کرده، درخواست کرد از طرف ایشان دست او را ببوسند و در پایان به او و سایر علمای شیراز توصیه کرد طلاب را تهذیب و مردم را متحد کنند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۲۷۳؛ مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۳/۲۲۹–۲۳۰؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۸۸–۸۹.</ref> محلاتی در اوایل خرداد این سال، به تهران و سپس به قم رفت و روز ۱۸ خرداد به دیدار امامخمینی رفت و میهمان ایشان شد. وی در این سفر با برخی دیگر از علمای قم نیز دیدار کرد.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۸۹.</ref> محلاتی همچنین به بازداشت و محاکمه [[سیدمحمود طالقانی]]، [[مهدی بازرگان]] و [[یدالله سحابی]] در جریان [[واقعه ۱۵ خرداد ۱۳۴۳|وقایع ۱۵ خرداد ۱۳۴۳]] واکنش نشان داد و اظهار امیدواری کرد قضاوت عادلانهای دربارهٔ آنان صورت گیرد.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۸۹؛ مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۲/۱۲۱.</ref> وی در اواخر تیر ۱۳۴۳ به مشهد سفر کرد و در آنجا به دیدار قمی و میلانی رفت و گروهی از روحانیان نیز با وی دیدار کردند.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۱۷۷.</ref> | ||
از سوی دیگر، پس از [[تبعید امامخمینی]] از سوی رژیم پهلوی در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ به اتهام سخنرانی علیه مصونیت اتباع | از سوی دیگر، پس از [[تبعید امامخمینی]] از سوی رژیم پهلوی در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ به اتهام سخنرانی علیه مصونیت اتباع آمریکایی<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۴۱۵–۴۲۴.</ref> محلاتی همراه دوازده تن از علمای سرشناس شیراز، طی اطلاعیهای تنفر خود را از تبعید ایشان ابراز کردند<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۳/۱۱۸؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۹۰.</ref> و در پی آن، محلاتی و [[سیدعبدالحسین دستغیب]] و برخی دیگر نیز به اعتراض، [[نماز جماعت]] خود را تعطیل کرده<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۱۹۴.</ref> و جلسات پرشماری برای تصمیمگیری تشکیل دادند.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۱۹۷.</ref> | ||
{{ببینید|کاپیتولاسیون}} | {{ببینید|کاپیتولاسیون}} | ||
محلاتی در مسجد مولا نیز سخنرانی و حاکمان وقت را با منافقین صدر اسلام مقایسه کرد.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۱۹۹.</ref> وی در سوم بهمن نیز در همین مسجد به ادامه تبعید امامخمینی اعتراض کرد و ضمن درخواست دعا از مردم برای آزادی ایشان، مملکت را، مملکت سرنیزه و بدی دانست. وی اعلام کرد رژیم پهلوی پابرجا نخواهد ماند؛ همانگونه که سلسله بنیامیه منقرض شدند.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۲۰۷؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۹۱.</ref> وی افزون بر امضای نامه جمعی از علما، خود نیز در رجب ۱۳۸۴ق/ ۱۳۴۳ش به امامخمینی نامه نوشت و یادآور شد نامه را با جوشش خون در دل و اشک از چشم نوشتهاست؛ البته این نامه به دست ایشان نرسید.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۹۲.</ref> گزارش ساواک در اردیبهشت ۱۳۴۲ که | محلاتی در مسجد مولا نیز سخنرانی و حاکمان وقت را با منافقین صدر اسلام مقایسه کرد.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۱۹۹.</ref> وی در سوم بهمن نیز در همین مسجد به ادامه [[تبعید امامخمینی]] اعتراض کرد و ضمن درخواست دعا از مردم برای آزادی ایشان، مملکت را، مملکت سرنیزه و بدی دانست. وی اعلام کرد رژیم پهلوی پابرجا نخواهد ماند؛ همانگونه که [[سلسله بنیامیه]] منقرض شدند.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۲۰۷؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۹۱.</ref> وی افزون بر امضای نامه جمعی از علما، خود نیز در رجب ۱۳۸۴ق/ ۱۳۴۳ش به امامخمینی نامه نوشت و یادآور شد نامه را با جوشش خون در دل و اشک از چشم نوشتهاست؛ البته این نامه به دست ایشان نرسید.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۹۲.</ref> گزارش ساواک در اردیبهشت ۱۳۴۲ که دربارهٔ نقل قولی از فرزند بهاءالدین محلاتی، تنظیم شدهاست، نشانه عزم او در ادامه مبارزه علیه رژیم فاسد و همراهی با روحانیون قم و تهران در مبارزه است.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۹/۲۳۹.</ref> | ||
محلاتی پس از انتقال امامخمینی از تبعیدگاه | محلاتی پس از انتقال امامخمینی از تبعیدگاه ترکیه به نجف درمهر ۱۳۴۴، در طول دوران [[تبعید امامخمینی]] با ایشان ارتباط داشت و با روحانیان قم نیز در تماس بود<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۲۱۱.</ref> و ساواک شیراز نیز تمام رفت و آمدهای وی را زیر نظر داشت و آنها را به مرکز گزارش میکرد.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۲۱۴–۲۱۹.</ref> وی در برابر برخی اقدامات دیگر رژیم، مانند اعزام دختران به سربازی نیز واکنش نشان داد.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۷/۱۹۸.</ref> | ||
[[رژیم پهلوی]] در دهه پنجاه تصمیم به برپایی [[جشنهای ۲۵۰۰ساله شاهنشاهی]] گرفت<ref>مقاله جشنهای ۲۵۰۰ساله.</ref> و چون قرار بود این مراسم در شیراز برگزار شود، محلاتی از کسانی بود که سخت زیر نظر [[ساواک]] قرار داشت.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۸۸.</ref> در پی نامههای تندی که برخی انقلابیان مخفیانه به محلاتی نوشتند، وی در پایان درس روز ۲۵ مرداد ۱۳۵۰ با توجه به فقر و بیچارگی مردم، خدا را شاهد گرفت با تمام اوضاع و احوال و مخارج بیجا، مخالف و نگران است، اما کاری نمیتواند بکند؛ زیرا پشتیبان ندارد <ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/ | [[رژیم پهلوی]] در دهه پنجاه تصمیم به برپایی [[جشنهای ۲۵۰۰ساله شاهنشاهی]] گرفت<ref>مقاله جشنهای ۲۵۰۰ساله.</ref> و چون قرار بود این مراسم در شیراز برگزار شود، محلاتی از کسانی بود که سخت زیر نظر [[ساواک]] قرار داشت.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۸۸.</ref> در پی نامههای تندی که برخی انقلابیان مخفیانه به محلاتی نوشتند، وی در پایان درس روز ۲۵ مرداد ۱۳۵۰ با توجه به فقر و بیچارگی مردم، خدا را شاهد گرفت با تمام اوضاع و احوال و مخارج بیجا، مخالف و نگران است، اما کاری نمیتواند بکند؛ زیرا پشتیبان ندارد<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۹۷–۹۸ و ۱۱۱.</ref> وی در ۱۷ مهر به جهرم رفت تا در روزهای جشنها در شیراز نباشد، اما پیوسته زیر نظر ساواک بود.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۹۸.</ref> در زمان برگزاری این جشنها، [[سازمان مجاهدین خلق]] به [[مبارزه مسلحانه|حرکت مسلحانه]] رو آورد و جمعی از آنان بازداشت و محکوم به [[اعدام]] شدند که برخی علما ازجمله [[حسینعلی منتظری]]، [[عبدالرحیم ربانی شیرازی]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] و گروهی دیگر، برای جلوگیری از [[اعدام]] آنان تلاش کردند و محلاتی با جمعی از روحانیان فارس نیز نامهای به میلانی نوشتند تا بتوانند از اعدام آنان جلوگیری کنند.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۹۸–۱۰۰.</ref> | ||
ساواک پس از اینکه نتوانست فعالیتهای محلاتی را خنثی کند، دستور داد برای تضعیف وی، از اختلاف او و دستغیب، نفوذ در اطرافیان، مراقبت رفت و آمدها و تلفنهای وی، ایجاد محدودیت در فعالیت او، پخش شایعات | ساواک پس از اینکه نتوانست فعالیتهای محلاتی را خنثی کند، دستور داد برای تضعیف وی، از اختلاف او و دستغیب، نفوذ در اطرافیان، مراقبت رفت و آمدها و تلفنهای وی، ایجاد محدودیت در فعالیت او، پخش شایعات دربارهٔ وی در مسئله اعلمیت و مباحث فقهی و مذهبی و در نهایت تزلزل در مرکزیت وی، در لکهدارکردن او استفاده شود.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۱۲۴–۱۲۵.</ref> پس از این بود که شایعات چندی دربارهٔ وی و فرزندش در شیراز بر سر زبانها افتاد؛ اما محلاتی همچنان با صلابت به راه خود ادامه داد و پس از اهانت یکی از سناتورهای [[مجلس سنا]] به امامخمینی، محلاتی طی تلگرامی، به [[جعفر شریفامامی]] رئیس سنا، اعتراض کرد.<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۲/۱۹۱؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۰۱–۱۰۲.</ref> ساواک برای فشار بر محلاتی، فرزندش مجدالدین را برای سه سال به [[ایرانشهر]] تبعید کرد و علمای شیراز در اعتراض به این تبعید، چهار روز نماز جماعت را ترک کردند.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۰۲–۱۰۳.</ref> محلاتی مدتی بعد به دیدار فرزندش رفت و پس از ۲۲ روز به شیراز بازگشت و جمعی از مردم و روحانیان به دیدار او رفتند.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۰۳.</ref> برگزاری جشن هنر شیراز نیز که در ۲۷ مرداد سال ۱۳۵۶ برابر با دوم رمضان، با حضور [[فرح دیبا|فرح دیبا (پهلوی)]] گشایش یافت و در آن صحنههای خلاف شرع و [[اخلاق]] به نمایش گذاشته شد، اعتراض شدید محلاتی را به همراه داشت.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۰۵.</ref> | ||
{{ببینید|جشن هنر شیراز}} | {{ببینید|جشن هنر شیراز}} | ||
با انتشار خبر درگذشت مشکوک [[سیدمصطفی خمینی]]، فرزند امامخمینی در اول آبان ۱۳۵۶<ref>مقاله سیدمصطفی خمینی.</ref> محلاتی در دوم آبان پس از هماهنگی با سایر روحانیان برجسته شیراز، مراسمی در مسجد مولا برگزار کرد. مردم پس از شنیدن سخنرانی در حالیکه محلاتی و فرزندش جلوی جمعیت بودند، به خیابان آمدند و با شعار درود بر خمینی و مرگ بر شاه، به نخستین تظاهرات خود دست زدند و مأموران با حمله به مردم به ضرب و جرح آنان پرداختند و برخی را بازداشت کردند.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۰۷؛ محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/ | با انتشار خبر درگذشت مشکوک [[سیدمصطفی خمینی]]، فرزند امامخمینی در اول آبان ۱۳۵۶<ref>مقاله سیدمصطفی خمینی.</ref> محلاتی در دوم آبان پس از هماهنگی با سایر روحانیان برجسته شیراز، مراسمی در مسجد مولا برگزار کرد. مردم پس از شنیدن سخنرانی در حالیکه محلاتی و فرزندش جلوی جمعیت بودند، به خیابان آمدند و با شعار درود بر خمینی و مرگ بر شاه، به نخستین تظاهرات خود دست زدند و مأموران با حمله به مردم به ضرب و جرح آنان پرداختند و برخی را بازداشت کردند.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۰۷؛ محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۳۲۰–۳۲۲.</ref> محلاتی همچنین طی تلگرامی به امامخمینی این مصیبت را تسلیت گفت و ایشان نیز از ابراز عواطف وی تشکر کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۲۷۱.</ref> | ||
در پی [[اهانت روزنامه اطلاعات به امامخمینی]] در ۱۷ دی ۱۳۵۶ و قیام ۱۹ دی مردم قم و حمله مأموران رژیم پهلوی و کشتار مردم<ref>مقاله نوزده دی.</ref> محلاتی با صدور اطلاعیهای این حمله و کشتار را محکوم کرد و از مردم خواست بازار و مغازهها را تعطیل کنند<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۳۴۱.</ref> وی در اول اسفند ۱۳۵۶ در [[مسجد مولا]] سخنرانی کرد و از مردم برای ابراز همدردی تشکر کرد و خاطرنشان کرد چون دولت با سلاح به مردم حمله کردهاست، مردم نیز موظفاند سلاح به دست بیاورند.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۳۴۵؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، | در پی [[اهانت روزنامه اطلاعات به امامخمینی]] در ۱۷ دی ۱۳۵۶ و قیام ۱۹ دی مردم قم و حمله مأموران رژیم پهلوی و کشتار مردم<ref>مقاله نوزده دی.</ref> محلاتی با صدور اطلاعیهای این حمله و کشتار را محکوم کرد و از مردم خواست بازار و مغازهها را تعطیل کنند<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۳۴۱.</ref> وی در اول اسفند ۱۳۵۶ در [[مسجد مولا]] سخنرانی کرد و از مردم برای ابراز همدردی تشکر کرد و خاطرنشان کرد چون دولت با سلاح به مردم حمله کردهاست، مردم نیز موظفاند سلاح به دست بیاورند.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۳۴۵؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۰۸–۱۰۹.</ref> وی در چهلم شهدای واقعه ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ تبریز<ref>مقاله بیست و نه بهمن.</ref> نیز با انتشار اطلاعیهای [[شهادت]] آنان را تسلیت گفت و عزای عمومی اعلام کرد تا ملتهای آزاده از اوضاع مطلع شوند.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۳۵۸.</ref> در همین روز وی اعلام کرد حسابی برای کمک به مبارزان فلسطینی در یکی از بانکهای شیراز باز کردهاست و با صدور اعلامیهای حمله [[اسرائیل]] به فلسطینیان را محکوم کرد.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۳۶۱.</ref> پس از شهادت چند تن از مردم یزد در دهم فروردین ۱۳۵۷، محلاتی با ارسال تلگرامی به [[محمد صدوقی]] شهادت آنان را نیز تسلیت گفت.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۳۶۶؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۰۹.</ref> وی همچنین دربارهٔ حمله مأموران رژیم پهلوی در اصفهان و تحصن عدهای در خانه سیدحسین خادمی طی نامهای به وی، تأسف خود را نشان داد.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۱۰.</ref> | ||
{{ببینید|سیدحسین خادمی}} | {{ببینید|سیدحسین خادمی}} | ||
از سوی دیگر، روحانیان شیراز در حوادث اصفهان و کازرون، واکنش شدیدی نشان دادند و نامهای با عنوان «استیضاح از رژیم | از سوی دیگر، روحانیان شیراز در حوادث اصفهان و کازرون، واکنش شدیدی نشان دادند و نامهای با عنوان «استیضاح از رژیم غیرقانونی ایران» منتشر کردند که باعث شد در روز پنجشنبه پنجم رمضان ۱۳۵۷ش مأموران به اجتماع مردم در مسجد نو شیراز حمله و شماری را کشته و زخمی کنند و مسجد را نیز به آتش بکشند. محلاتی بهتنهایی و نیز همراه هفده تن از علمای شیراز، این مصیبت را به [[امام عصر(ع)]]، علمای اعلام و خانوادههای داغدار تسلیت گفت.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۳۸۳.</ref> وی که همیشه در صحنههای مختلف انقلاب حضور فعال داشت، در ۳۰ مرداد ۱۳۵۷ به مناسبت [[سینما رکس|فاجعه سینما رکس آبادان]]<ref>مقاله سینما رکس.</ref> نیز اعلامیه کوبندهای داد و آن را به جهان انسانیت تسلیت گفت.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۴۰۵؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۱۲.</ref> وی در ۱۱ شهریور ۱۳۵۷ طی سخنرانی، شهدای مشهد را ستود و روز یکشنبه ۱۲ شهریور را تعطیل عمومی اعلام کرد، که بازارها و مغازههای شیراز، کازرون، جهرم، فسا و داراب تعطیل شد.<ref>محلاتی، محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۴۰۹؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۱۲–۱۱۳.</ref> پس از کشتار مردم تهران در [[۱۷ شهریور ۱۳۵۷]] به دست رژیم پهلوی<ref>مقاله هفده شهریور.</ref> وی ضمن محکومکردن آن، طی اعلامیهای مردم را به تعطیلی مغازهها تا اطلاع بعدی دعوت کرد.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۴۲۳؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۱۳–۱۱۴.</ref> | ||
در اواخر شهریور سال ۱۳۵۷ در شیراز [[حکومتنظامی]] اعلام شد و برخی روحانیان ازجمله دستغیب دستگیر شدند. محلاتی تمام تلاش خود را برای آزادی آنان به کار برد و در نهایت دستغیب در مهرماه آزاد شد.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۴۴۵.</ref> اعلام یک هفته عزای عمومی در شیراز به دست محلاتی در پی حمله به مسجد حبیب با تانک و آتشگشودن به روی مردم، از دیگر اقدامات وی بود.<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۲/۴۵۱–۴۵۲.</ref> وی در آستانه [[محرم]]، طی اطلاعیهای اعلام کرد اجازهگرفتن برای مراسم [[عزاداری]] از مقامات حکومتنظامی [[حرام]] است.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۲/۵۱۳.</ref> | |||
در | مردم در [[۲۲ بهمن ۱۳۵۷]] به دعوت [[کمیته هماهنگی انقلاب]] که مورد تأیید محلاتی بود، به [[حرم احمدبنموسی]] (شاهچراغ) رفتند و از آنجا برای تصرف کلانتریها و خلع سلاح آنها به راه افتادند.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۲۰.</ref> کمیته انقلاب اسلامی فارس از نهادهای برآمده پس از انقلاب بود که با سرپرستی محلاتی اداره میشد، ولی پس از استقرار [[دولت موقت]]، محلاتی برای پیشگیری از تداخل مسئولیتها، کارها را به دولت واگذار کرد و دیگر لزومی برای ادامه نمیدید؛ از اینرو اعلام کرد دخالت کمیتهها چندان وجهی ندارد و معتقد بود بزرگترین خطر برای مردم این است که عدهای به نام اسلام هر کار میخواهند انجام دهند.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۲۱–۱۲۲.</ref> | ||
مردم در [[ | == فعالیتهای پس از انقلاب == | ||
پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]]، محلاتی مردم را برای شرکت در [[همهپرسی جمهوری اسلامی]] دعوت کرد؛<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۶۸.</ref> ولی هیچ منصب و مسئولیتی نپذیرفت و حتی نامزدی نمایندگی [[مجلس خبرگان رهبری|مجلس خبرگان]] را که از طرف حزب جمهوری اسلامی پیشنهاد شده بود، رد کرد.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۲۲.</ref> در این مقطع مواضع وی با تندرویهای برخی نیروهای انقلاب منطبق نبود و از وی انتظاراتی داشتند و وی گاهی آنها را خلاف شرع میدانست و کوتاه نمیآمد، و صدور برخی احکام دادگاهها، اختلافانگیزی میان مردم و تکرویها، خاطر وی را آزرده کرد و موجب اعتراض او گردید و در پی آن برخی به تخریب شخصیت وی پرداختند و در مواردی حرمت او را شکستند؛<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۲۲–۱۲۳.</ref> اما امامخمینی به پشتیبانی از وی برخاست و طی نامهای خطاب به او، یادآور شد برخی عناصر مفسد در صدد فتنهانگیزی و اختلاف هستند و آنان ضد انقلابیونی هستند که به اسم انقلاب مانع فعالیتهایند. ایشان ابراز امیدواری کرد محلاتی دلگیر و رنجیدهخاطر نشود و نیرنگ آنان را خنثی کند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۴؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۲۳.</ref> ایشان همچنین در پی اهانتهای دوباره به محلاتی، بار دیگر طی پیامی از رفتار برخی جهال که موجب ناراحتی وی شدهاست، ابراز تأسف کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۹/۳۵۴.</ref> | |||
محلاتی در ۲۵ تیر ۱۳۵۹ طی نامه مفصلی به امامخمینی، از برخی اعدامها و رفتار برخی افراد تندرو و نیز گلایههای برخی مردم، شکایت کرد<ref>کدیور، به نام اسلام هرچه میخواهند میکنند، ۵۲–۵۷.</ref> و امامخمینی در ۱۰ مرداد ضمن تشکر از وی و ابراز نگرانی خود از برخی مسائل کشور، یادآوری کرد امید است [[مجلس شورای اسلامی]] بتواند بهطور شایسته مسائل را حل کند و دولتی اسلامی، متعهد و انقلابی روی کار بیاید.<ref>کدیور، به نام اسلام هرچه میخواهند میکنند، ۱۲۰–۱۲۱.</ref> | |||
== درگذشت == | |||
بهاءالدین محلاتی در اسفند ۱۳۵۹ دچار بیماری قلبی شد و در بیمارستان بستری گردید. [[امامخمینی]] طی پیامی ضمن اظهار تأثر، برای سلامتی وی دعا و از خداوند شفای کامل او را درخواست کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۴/۱۹۵.</ref> وی به دستور امامخمینی به بیمارستان قلب تهران منتقل شد، و ایشان پیوسته جویای حال وی بود.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۲۴.</ref> وی پس از بازگشت به شیراز در ۲۷ مرداد ۱۳۶۰ در سن ۸۵سالگی از دنیا رفت. مردم شیراز با تعطیلی کسب و کار خود، پیکر وی را با شکوه تشییع کردند. حضور روحانیان نیز در این مراسم چشمگیر بود. فرزند وی [[مجدالدین محلاتی]] بر جنازه پدر نماز خواند و در مقبره خانوادگی در کنار مرقد [[علیبنحمزه]] دفن گردید.<ref>(اطلاعات، روزنامه؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۲۴–۱۲۵.</ref> امامخمینی در ۲۷/۵/۱۳۶۰ پیام تسلیتی خطاب به فرزند وی فرستاد و در آن ضمن اظهار تأسف و تأثر، به زندگی پربرکت و اسطورهبودن وی اشاره کرد و از خدمات وی به اسلام و مسلمانان و دوران حبس و رنج در راه اهداف مقدس [[اسلام]] یاد کرد و در پایان به خویشاوندان و مردم فارس تسلیت گفت<ref>امام خمینی، صحیفه نور، ۱۵/۸۴؛ مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۱۲۵.</ref> این پیام در [[صحیفه امام]] نیامده است و در [[صحیفه نور]] به تاریخ ۱۷ مرداد آمده که نادرست است. | |||
==درگذشت== | |||
بهاءالدین محلاتی در اسفند ۱۳۵۹ دچار بیماری قلبی شد و در بیمارستان بستری گردید. امامخمینی طی پیامی ضمن اظهار تأثر، برای سلامتی وی دعا و از خداوند شفای کامل او را درخواست کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۴/۱۹۵.</ref> وی به دستور امامخمینی به بیمارستان قلب تهران منتقل شد، و ایشان پیوسته جویای حال وی بود.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، | |||
== فرزندان و شاگردان == | |||
محلاتی چهار دختر و سه پسر به نامهای مجدالدین، معزالدین و صلاحالدین دارد<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۵۱.</ref> وی شاگردان بزرگی پرورش داد؛ ازجمله [[سیدعبدالحسین دستغیب]]، عبدالرسول کازرونی، سیدمحمد امام، سیدمحمدکاظم آیتاللهی شیرازی و سیدمجدالدین مصباحی شیرازی. از وی تألیفات چندی نیز باقی ماندهاست؛ ازجمله رساله عملیه، مناسک حج، حاشیه بر عروة الوثقی، راهنمای حق و تقریرات دروس فقه و اصول از برخی استادان خود.<ref>مرادینیا، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، ۵۱–۵۲.</ref> | |||
مجدالدین محلاتی در کنار تدریس به طلاب جوان آگاهی میبخشید و ساواک نیز او را از مدرسان [[مدرسه خان قم]] دانسته که طلاب را علیه رژیم تحریک میکند؛<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۱۱۳.</ref> همچنین وی در طول سالهای تبعید امامخمینی ارتباط با ایشان را حفظ کرد.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۴۵۹.</ref> وی در سال ۱۳۵۷ در فرانسه به دیدار امامخمینی رفت و پس از بازگشت، با روحیه بهتری به مبارزه با رژیم پهلوی پرداخت.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، | == مجدالدین محلاتی == | ||
مجدالدین محلاتی پس از پیروزی انقلاب مسئولیت اجرایی نپذیرفت و به کار تدریس در حوزه و در دانشگاه شیراز ادامه داد. وی همچنین سفرهای پرشماری به کشورهای اروپایی و | مجدالدین محلاتی فرزند ارشد محلاتی در سال ۱۳۰۴ش/ ۱۳۴۴ق در نجف به دنیا آمد. وی مراحل مقدماتی تا پایان دوره دبیرستان را در شیراز گذراند و در سال ۱۳۲۵ش به [[حوزه علمیه قم]] رفت و از محضر استادانی همچون [[مرتضی حائری یزدی]]، [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]] و [[سیداحمد خوانساری]] بهره برد. وی همچنین در درسهای [[خارج فقه و اصول]] امامخمینی، [[سیدحسین بروجردی]]، [[سیدمحمد محقق داماد]] و [[سیدکاظم شریعتمداری]] شرکت کرد و به [[درجه اجتهاد]] رسید.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۷۳.</ref> [[فلسفه]] و مباحث قرآنی را از [[سیدمحمدحسین طباطبایی]] آموخت و همزمان در رشته حقوق [[دانشگاه تهران]] درس خواند.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۷۵.</ref> | ||
مجدالدین محلاتی در سال ۱۳۳۰ با دختر محمدحسین مجاهد برازجانی، از عالمان منطقه جنوب کشور ازدواج کرد و از او دارای چهار فرزند گردید که همه از صاحبان اندیشهاند.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۷۷.</ref> وی سرانجام در ۲۹ خرداد ۱۳۷۹ در سن ۷۵سالگی از دنیا رفت و رهبر انقلاب در پیام تسلیتی، درگذشت او را به [[محمدصادق (محیالدین) حائری شیرازی]]، امامجمعه وقت شیراز و جامعه روحانیت و مردم تسلیت گفت و پدر وی را از پرچمداران نهضت اسلامی دانست | |||
==پانویس== | مجدالدین محلاتی، چنانکه از گزارشهای ساواک نیز پیدا است، همواره در همه مراحل نهضت اسلامی همراه پدر خود بود.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۳/۲۷۱، ۳۰۴؛ ۴/۲۱۷؛ ۸/۴۲۲ و ۱۶/۲۰۵.</ref> ساواک در سال ۱۳۴۲ فهرستی از روحانیان شیراز و جهرم و کازرون به اداره کل سوم معرفی کردهاست که آنان را زیر نظر داشته باشند و وی ازجمله آنان است.<ref>مرادی خلج، شیراز در انقلاب، ۶۸.</ref> وی در سال ۱۳۴۲ همراه پدر خود دستگیر و به تهران فرستاده شد؛<ref>مرادی خلج، شیراز در انقلاب، ۱۲۰.</ref> همچنین وی پس از اعدام [[طیب حاجرضایی]] به دستور رژیم پهلوی، در هنگام درس در اعتراض به آن خاطرنشان کرد در این کشور آدمکشی بهجای [[اصلاحات ارضی]] رایج شدهاست؛ در حالیکه بر غارتگران ثروت مملکت عیبی نیست، ولی مردانی که برای رهایی مملکت فعالیت میکنند، اعدام و تیرباران میشوند.<ref>مرادی خلج، شیراز در انقلاب، ۲۰۵–۲۰۶.</ref> وی با جمعی از طلاب حوزه شیراز پس از آزادی امامخمینی نیز عازم قم شد<ref>مرادی خلج، شیراز در انقلاب، ۲۲۱.</ref> و در تکثیر و توزیع نوار سخنرانی ایشان در [[مسجد اعظم قم]] در قم و شیراز دست داشت.<ref>مرکز بررسی اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۵/۳۲۸.</ref> وی با [[امامموسی صدر]] ارتباط تنگاتنگی داشت و این ارتباط تا زمان سفر صدر به [[لیبی]] و ربودهشدن وی ادامه داشت<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۷۵.</ref> فعالیتهای وی علیه رژیم پهلوی باعث شد در سال ۱۳۴۸ از نماز جماعت و [[منبر]] منع شود و نیز به او ابلاغ شد که به تهران برود، ولی او نرفت.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۹۳؛ محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۴۳۷.</ref> استقامت وی در مبارزه با رژیم پهلوی موجب شد رژیم وی را در سال ۱۳۵۱ به ایرانشهر در جنوب کشور تبعید کند.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۹۴.</ref> | ||
مجدالدین محلاتی در کنار تدریس به طلاب جوان آگاهی میبخشید و ساواک نیز او را از مدرسان [[مدرسه خان قم]] دانسته که طلاب را علیه رژیم تحریک میکند؛<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۱۱۳.</ref> همچنین وی در طول سالهای [[تبعید امامخمینی]] ارتباط با ایشان را حفظ کرد.<ref>محلاتی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، ۱/۴۵۹.</ref> وی در سال ۱۳۵۷ در فرانسه به دیدار امامخمینی رفت و پس از بازگشت، با روحیه بهتری به مبارزه با رژیم پهلوی پرداخت.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۹۶–۱۹۷.</ref> | |||
مجدالدین محلاتی پس از پیروزی انقلاب مسئولیت اجرایی نپذیرفت و به کار تدریس در حوزه و در دانشگاه شیراز ادامه داد. وی همچنین سفرهای پرشماری به کشورهای اروپایی و آمریکا داشت؛ از اینرو با متفکران آنان نیز آشنایی داشت و گاه از طرف مراکز علمی برای سخنرانی دعوت میشد.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۲۰۳–۲۰۶.</ref> وی تمام همت خود را در راه تعلیم و تعلم و خدمت به مردم و نیز نگارش مقالات علمی گذاشت. ۲۰۳<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۲۰۷–۲۰۸.</ref> | |||
مجدالدین محلاتی در سال ۱۳۳۰ با دختر محمدحسین مجاهد برازجانی، از عالمان منطقه جنوب کشور ازدواج کرد و از او دارای چهار فرزند گردید که همه از صاحبان اندیشهاند.<ref>کمپانی زارع، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، ۱۷۷.</ref> وی سرانجام در ۲۹ خرداد ۱۳۷۹ در سن ۷۵سالگی از دنیا رفت و رهبر انقلاب در پیام تسلیتی، درگذشت او را به [[محمدصادق حائری شیرازی|محمدصادق (محیالدین) حائری شیرازی]]، امامجمعه وقت شیراز و جامعه روحانیت و مردم تسلیت گفت و پدر وی را از پرچمداران نهضت اسلامی دانست.<ref>خامنهای، پایگاه اطلاعرسانی آیتالله.</ref> | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
==منابع== | |||
== منابع == | |||
{{منابع|۲}} | {{منابع|۲}} | ||
*اطلاعات، روزنامه، ۲۸/۵/۱۳۶۰ش. | * اطلاعات، روزنامه، ۲۸/۵/۱۳۶۰ش. | ||
*امامخمینی، سیدروحالله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش. | * امامخمینی، سیدروحالله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش. | ||
*امامخمینی، سیدروحالله، صحیفه نور، مجموعه رهنمودهای امامخمینی، تهران، سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۷۰ش. | * امامخمینی، سیدروحالله، صحیفه نور، مجموعه رهنمودهای امامخمینی، تهران، سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۷۰ش. | ||
*خامنهای، سیدعلی، پایگاه اطلاعرسانی، ۲۳/۳/۱۳۷۹ش. | * خامنهای، سیدعلی، پایگاه اطلاعرسانی، ۲۳/۳/۱۳۷۹ش. | ||
*کدیور، محسن، به نام اسلام هرچه میخواهند میکنند، کتاب الکترونیکی، ۱۳۹۶ش. | * کدیور، محسن، به نام اسلام هرچه میخواهند میکنند، کتاب الکترونیکی، ۱۳۹۶ش. | ||
*کمپانی زارع، مهدی، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، تهران، نگاه معاصر، چاپ اول، ۱۳۹۵ش. | * کمپانی زارع، مهدی، تبار علم و اعتدال، سیری در سیره علمای برجسته خاندان محلاتی در شیراز، تهران، نگاه معاصر، چاپ اول، ۱۳۹۵ش. | ||
*محلاتی، بهاءالدین، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، ۱۳۹۰ش. | * محلاتی، بهاءالدین، یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله حاجشیخبهاءالدین محلاتی به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، ۱۳۹۰ش. | ||
*مرادی خلج، محمدمهدی، شیراز در انقلاب، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۹۲ش. | * مرادی خلج، محمدمهدی، شیراز در انقلاب، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۹۲ش. | ||
*مرادینیا، محمدجواد، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، تهران، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۴ش. | * مرادینیا، محمدجواد، بهاءالدین محلاتی (شخصیتهای مانا)، تهران، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۴ش. | ||
*مرکز اسناد انقلاب اسلامی، اسناد انقلاب اسلامی، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ش. | * مرکز اسناد انقلاب اسلامی، اسناد انقلاب اسلامی، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ش. | ||
*مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، قیام | * مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، قیام ۱۵ خرداد به روایت اسناد ساواک، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۲ش. | ||
*مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۶ش. *موسوی تبریزی، سیدحسین، خاطرات آیتالله موسوی تبریزی، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۸۴ش. | * مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۶ش. *موسوی تبریزی، سیدحسین، خاطرات آیتالله موسوی تبریزی، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۸۴ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== پیوند به بیرون == | |||
*محلاتی، بهاءالدین، [https://books.khomeini.ir/books/10009/122/ محلاتی، بهاءالدین]، [[دانشنامه امامخمینی]]، ج۹، ص۱۲۲-۱۳۰. | |||
[[رده:مقالههای | [[رده:مقالههای تأییدشده]] | ||
[[رده:مقالههای جلد نهم دانشنامه]] | [[رده:مقالههای جلد نهم دانشنامه امامخمینی]] | ||
[[رده:مقالههای دارای تصویر]] | |||
[[رده:مقالههای دارای لینک دانشنامه]] | |||
[[رده:مقالههای دارای جعبه اطلاعات]] | |||
[[رده:مقالههای دارای بیش از یک محتوا]] | |||
[[رده:شخصیتهای حوزوی]] | |||
[[رده:دوستان امامخمینی]] | |||
[[رده:مقالههای دارای شناسه]] |