مبانی انسان‌شناختی اندیشه سیاسی امام‌خمینی (کتاب)

مبانی انسان‌شناختی اندیشهٔ سیاسی امام‌خمینی (کتاب) شناسه: «مبانی انسان‌شناختی اندیشهٔ سیاسی امام‌خمینی» کتابی به قلم مرضیه مهرابی کوشکی است که به تحلیل مفهوم انسان‌شناسی از دیدگاه امام‌خمینی پرداخته است. این کتاب در سال ۱۴۰۰ توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، منتشر شده است. محتوا: این کتاب به تشریح مفهوم انسان‌شناسی از دیدگاه امام‌خمینی و مقایسه آن با انسان‌شناسی غرب می‌باشد و در دو حوزه (فلسفی، کلامی، عرفانی) و حکومتی، جایگاه انسان را در نگاه امام‌خمینی مورد تحلیل قرار داده است. در فرازی از این کتاب آمده، نه تنها امکان شناخت وجود دارد بلکه این امکان از طریق وحی در اختیار انسان قرار داده شده تا به شناخت خویش و جهان هستی آنگونه که هست، بپردازد (امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۹، ص۲۲۵). نکته مهم در انسان‌شناسی امام‌خمینی، برداشت ویژه ایشان از کمال انسانی است و معتقد است انسان به طور قهری و ذاتی از موجودی طبیعی و مادی به سوی موجود برزخی و مجرد در حال تکامل جوهری است (امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۱۹، ص۱۸۱ و ۱۸۵)؛ ازاین‌رو، انسان تا در این دنیا است می‌تواند خود را از هر مرتبه نقص و شقاوت و شرک و نفاق نجات دهد و به مراتب کمال و سعادت برسد (امام‌خمینی، شرح چهل حدیث، ص۵۲۸). انسان تنها وجودی است که جامع همه مراتب عینی، مثالی و حسی است و می‌تواند به تجرد تام برسد (امام‌خمینی، شرح دعای سحر، ص۳۵). ایشان آموزه‌های اسلامی و وحیانی را مهمترین منبع آگاهی درباره انسان می‌شمارد و معتقد است اسلام تنها مکتبی است که برای سفر انسان از عالم طبیعت به ماورای آن برنامه تربیتی دارد (امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۴، ص۸). به باور ایشان انسان کامل، مثل اعلای خداوند است و بزرگترین آیه و نشانه اوست که به صورت حق‌تعالی آفریده شده است و با دو دست قدرت الهی انشاء شده و خلیفه خدا بر خلق اوست و کلید باب معرفت خدای متعال است (امام‌خمینی، شرح دعای سحر، ص۹۱). ساختار: این کتاب مشتمل بر یک پیشگفتار و دو بخش می‌باشد: بخش اول درباره انسان‌شناسی در غرب و اسلام است که دارای دو فصل می‌باشد؛ فصل اول درباره مبانی انسان‌شناسی در غرب است و فصل دوم درباره مبانی انسان‌شناسی امام‌خمینی، امکان شناخت و اهمیت جایگاه انسان. بخش دوم درباره جامعه و حکومت است که دارای سه فصل است؛ فصل اول درباره رابطه انسان و جامعه، فصل دوم درباره انسان و حکومت و فصل سوم درباره انسان و ولایت فقیه (مهرابی کوشکی، مرضیه، مبانی انسان‌شناختی اندیشه سیاسی امام‌خمینی، فهرست مطالب). پاورقی: در این کتاب به مناسبت‌هایی به ترجمه آیات و روایات، مطالب علمی و اصطلاحاتی در پاورقی اشاره شده است. وضعیت نشر: چاپ اول این کتاب در سال ۱۴۰۰ توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، منتشر شده است. منابع: ۱. امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تقریرات فلسفه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۸۵ش. ۲. امام‌خمینی، سیدروح‌الله، شرح چهل حدیث، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ بیست و سوم، ۱۳۸۰ش. ۳. امام‌خمینی، سیدروح‌الله، شرح دعاء السحر، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ سوم، ۱۳۸۳ش. ۴. امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دوم، ۱۳۷۹ش. ۵. مهرابی کوشکی، مرضیه، مبانی انسان‌شناختی اندیشه سیاسی امام‌خمینی، تهران، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۰ش.