زن در اندیشه عارفانه امام‌خمینی (کتاب)

زن در اندیشه عارفانه امام‌خمینی (کتاب) شناسه: «زن در اندیشه عارفانه امام‌خمینی» کتابی به قلم محمدامین صادقی ارزگانی است که به بررسی شخصیت زن در اندیشه اخلاقی و عرفانی امام‌خمینی می‌پردازد. این کتاب در سال ۱۴۰۲ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج، منتشر شده است. محتوا: این اثر، کوشیده است تا شخصیت زن را در نگاه اخلاقی و عرفانی امام‌خمینی مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. تبیین اندیشه‌های امام‌خمینی در این زمینه برای پیش بردن چنین مباحثی با تأکید بر نیازهای جامعه به ویژه نسل جوان و تحصیل‌کرده، امیدآفرین خواهد بود. در فرازی از این کتاب آمده، امام‌خمینی در بیان مقام و جایگاه زن، قبل از نگاه جنسیتی به زن، با نگاه انسان‌شناختی به او، زن را انسانی بزرگ و شخصیتی انسان‌پرور در ساحات مختلف زندگی مادی و معنوی معرفی می‌کند و معتقد است تمام ابعادی که برای زن متصور است برای یک انسان متصور است (امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۷، ص۳۳۷-۳۳۹). زن متن کتاب تکوینی و عالم هستی شرح و بسط وجود اوست و ساحت وجودی زن با گستره عالم کبیر، همسان و همانند است؛ ازاین‌رو زن نماد و نمودی از عالم خلقت است (صادقی ارزگانی، زن در اندیشه عارفانه امام‌خمینی، ص۳۶). امام‌خمینی با استناد به آیه «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فی لَیْلَةٍ» (دخان: ۳) مراد از «اللیلة» را حضرت فاطمه (س) می‌داند (امام‌خمینی، آداب الصلاة، ص۳۲۹-۳۳۰). ایشان در آثار خود درباره ظلم و ستم‌هایی که در زمان جاهلیت بر زنان شده است می‌گوید؛ زن در زمان جاهلیت مظلوم بوده و اسلام منت گذاشت بر انسان و زن را از آن مظلومیتی که در جاهلیت داشت بیرون کشید (امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۷، ص۳۳۸-۳۳۹)؛ همچنین امام‌خمینی هنجارشکنی‌های اخلاقی نسبت به زنان در جهان معاصر و جاهلیت مدرن را مذموم می‌داند و معتقد است، اسلام می‌خواهد زن حیثیت و احترامش حفظ شود و به او شخصیت بدهد (امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۴، ص۴۲۸). امام‌خمینی درباره ضرورت سلوک عرفانی زنان، نکته‌های درس‌آموز فراوانی دارد (امام‌خمینی، دیوان امام، ص۳۴) و معتقد است هر یک از زنان به اندازه استعداد وجودی و صفای دل می‌تواند در مسیر سیر و سلوک عرفان خود را به مرحله شکوفایی برساند (صادقی ارزگانی، زن در اندیشه عارفانه امام‌خمینی، ص۱۱۸). ساختار: این کتاب از یک مقدمه و چهار فصل سامان یافته است: فصل اول درباره کلیات و مبانی انسان‌شناختی عارفانه، انسان در عرف عرفان، انسان جامع، مراتب غیب و شهود و انسان و فطرت الهی، می‌باشد. در فصل دوم درباره نگاه عارفانه به زن در فرایند تاریخ و نظام خلقت، نگاه متفاوت به اسرار خلقت زن و الگوی حیات طیبه انسانی، سخن به میان آمده است. فصل سوم درباره نگاه عارفانه به سلوک معنوی و مقامات عرفانی زن، زن و سلوک عرفانی و زن و عبادات عارفانه، می‌باشد. و در فصل چهارم درباره نقش معنوی، اخلاقی و تربیتی زن در خانه و جامعه، زن آموزگار اخلاق و معنویت اجتماعی و زن و معنویت‌گرایی افتخارآمیز، سخن به میان آمده است (صادقی ارزگانی، زن در اندیشه عارفانه امام‌خمینی، فهرست مطالب). پاورقی: در این کتاب به مناسبت‌های متعدد به ترجمه آیات و روایات و توضیح برخی مطالب مهم در پاورقی پرداخته شده است. وضعیت نشر: چاپ اول این کتاب در سال ۱۴۰۲ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج (وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (س))، منتشر شده است. منابع: ۱. امام‌خمینی، سیدروح‌الله، آداب الصلاة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دهم، ۱۳۸۰ش. ۲. امام‌خمینی، سید روح‌الله، دیوان امام با تعلیقات علی‌اکبر رشاد، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ سوم، ۱۳۸۰ش. ۳. امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دوم، ۱۳۷۹ش. ۴. صادقی ارزگانی، محمدامین، زن در اندیشه عارفانه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۴۰۲ش.