نصرالله شاه‌آبادی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (added Category:پروژه شاگردان using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''نصرالله شاه‌آبادی'''، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی. | |||
او در ۱۳۰۹ ش در قم به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی از مدرسان دروس عالی دینی و استاد درس عرفان امام‌خمینی.<ref>شاه‌آبادی، ۱۳۸۰، هجده ـ نوزده؛ شریف‌رازی، ج۳، ص۴۵۸؛ محمدی، ص۲۶۰-۲۶۱.</ref> و مادرش دختر آیت‌الله سیدصادق روحانی قمی، از مدرسان برجسته دروس حوزوی در قم بود.<ref>رازی، ج۱، ص۱۴۳؛ قاسمی، ج ۲، ص۴۵۱؛ احمدیان، ص۲۳۷.</ref> آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی به دلیل اقامت در منطقه شاه‌آباد تهران (جمهوری اسلامی فعلی)، به شاه‌آبادی معروف شد و فرزندانش نیز به همین نام موسوم شدند.<ref>مدرس تبریزی، ج ۳، ص۱۷۶-۱۶۸.</ref> | |||
نصرالله شاه‌آبادی | نصرالله شاه‌آبادی در ۵ سالگی همراه خانواده به تهران مهاجرت کرد و در آن شهر مقیم شد و خواندن و نوشتن را در مکتب‌خانه شیخ عبدالرحیم آموخت. آنگاه وارد دبستان توفیق تهران شد و دوره ابتدایی را در آن مدرسه گذراند. سپس به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و مقداری از مقدمات را نزد پدر و برادرش شیخ حسین شاه‌آبادی خواند.<ref>«مصاحبه با آیت...»، ج ۱۳، ص۱۴۲-۱۴۳.</ref> پس از آن وارد مدرسه علمیه مروی تهران شد و شرح امثله را پیش مصطفی مسجدجامعی، سیوطی را نزد سیدصدرالدین رضوی قمی، مطول را پیش محمدعلی لواسانی و میرزا ابوالحسن شعرانی و بخشی از منظومه را پیش شعرانی، معالم را نزد حسن ظهیرالدینی، شرح لمعه را پیش حسین کنی، رسایل را نزد سیدحسن احمدی علون آبادی، مکاسب را نزد ابوالفضل نجم آبادی و هدایت الله وحید گلپایگانی، کفایه را پیش شیخ عباس تهرانی، اسفار را نزد میرزا مهدی آشتیانی و شرح منظومه و بخش دیگری از اسفار را هم نزد سیدکاظم عصار خواند.<ref>شاه‌آبادی، ۱۳۹۸، ص۱۶-۱۷.</ref> او در ۱۳۲۷ ش راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر، در دروس خارج فقه و اصول آیات سیدمحمد حجت کوه‌کمری، سیدحسین طباطبایی بروجردی، سیدمحمدتقی موسوی خوانساری و عباسعلی شاهرودی شرکت کرد.<ref>«مصاحبه با آیت...»، ج۱۳، ص۱۴۲-۱۴۳.</ref> ولی مدت کوتاهی بعد به دستور پدرش به تهران بازگشت و در درس‌های او شرکت جست. در سال ۱۳۲۸ با رحلت پدرش بار دیگر به قم بازگشت و در درس‌های فوق شرکت کرد و پس از دو سال راهی عراق شد. | ||
شاه‌آبادی | شاه‌آبادی از سال ۱۳۳۰ در حوزه علمیه نجف خیارات مکاسب را پیش سیدعلی بهشتی خواند و هم زمان درس درس کفایه الاصول سیدمحمد روحانی شرکت کرد.<ref>حدیث نصر، ص۳۵۵؛ شاه آبادی، ۱۳۹۸، ص۱۷؛ قاسمی، ج ۲، ص۴۵۱.</ref> سپس به درس خارج فقه اصول آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی رفت و در مدت ۱۹ سال از درس خارج فقه آن مرجع برجسته بهره‌مند شد.<ref>شاه‌آبادی، ۱۳۹۸، ص۱۸.</ref> و بحث‌های اصول فقه، فقه مکاسب، فقه عروه، طهارت و صلاه ایشان را تقریر کرد. علاوه بر آن در درس تفسیر آیت‌الله خویی نیز حاضر می‌شد.<ref>«حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدحسین...»، ص۱۹.</ref> هم زمان در درس‌های خارج فقه و اصول آیات شیخ حسین حلی، سیدعبدالهادی شیرازی،.<ref>شاه‌آبادی، ۱۳۹۸، ص۲۸؛ حدیث نصر، ص۴۱۰-۴۱۷.</ref> سیدمحمود حسینی شیرازی و سیدمحمد روحانی هم شرکت می‌کرد.<ref>حدیث نصر، ص۳۵۷-۳۵۸.</ref> مدت کوتاهی هم از درس فلسفه صدرا بادکوبه‌ای بهره برد.<ref>حدیث نصر، ص۴۲۳.</ref> او در تیر ۱۳۴۲ ش و در جریان تحصن جمعی از روحانیان سراسر کشور در تهران در اعتراض به دستگیری و محاکمه احتمالی امام‌خمینی، همراه با جمعی از روحانیان مقیم نجف نامه‌ای به سیدحسین خادمی ارسال کرد و از تلاش‌های او و دیگر روحانیان متحصن تقدیر کرد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۹، ص۳۶.</ref> | ||
او در پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری از استان تهران نامزد شد و توانست با کسب اکثریت آرا به مجلس خبرگان رهبری راه یابد | نصرالله شاه‌آبادی پس از استقرار امام‌خمینی در نجف، در فراهم کردن مقدمات تدریس امام‌خمینی در آن شهر نقش داشت و به گفته سیدمحمود دعایی، یکی از افرادی بود که منشأ بهره‌گیری منطقی و اصولی از امام‌خمینی شد.<ref>«حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمحمود...»، ص۱۲.</ref> او با آغاز تدریس دروس خارج فقه امام‌خمینی در مسجد شیخ انصاری در ۱۳۴۴ ش، در آن درس (خارج مکاسب) حاضر شد و تا ۱۳۴۹ ش از محضر درس ایشان بهره‌مند شد،.<ref>شاه آبادی، ۱۳۹۸، ص۱۸؛ قاسمی، ج ۲، ص۴۵۱.</ref> بنابراین پنج سال در آن درس حضور داشته است.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۲۵.</ref> شاه‌آبادی از شیوه تدریس امام‌خمینی به نیکی یاد می‌کند و با ذکر خاطره‌ای از بحث با امام‌خمینی درباره موضوعی علمی، تقویت روحیه استقامت و مقاومت در شاگرد را در بحث‌های علمی، از شیوه‌ها و ویژگی‌های تربیتی ایشان بیان می‌کند.<ref>پابه‌پای آفتاب، ج۴، ص۲۵۰.</ref> او دراین‌باره می‌گوید: «امام بسیار شاگردپرور بودند و بسیار علاقه داشتند که شاگردانشان حرفی بزنند و بحثی بکنند. یکبار در بیرونی منزلشان درباره موضوع ربا بحث می‌کردم. بحث بالا گرفت و ایشان مقداری تند شدند. بعدها وقتی درباره مکاسب بحث می‌کردند، پس از بحث خدمتشان رفتم و عرض کردم چرا آن شب شیوه برخوردشان آنگونه بود. امام به شوخی پاسخ دادند: «ما این‌طوری هستیم». منظورشان این بود که استاد برای تربیت شاگردش او را می کوبد تا به این وسیله در او استقامت و مقاومت ایجاد کند».<ref>سلسله موی دوست، ص۱۳۵ ـ ۱۳۶؛ پابه‌پای آفتاب، ج ۴، ص۲۵۰-۲۴۶.</ref> وی همچنین از روحانیان مورد اعتماد امام‌خمینی بود و امام‌خمینی به هشت نفر از روحانیانی که توسط نصرالله شاه‌آبادی معرفی شده بودند، اجازه‌نامه‌هایی در امور حسبیه و شرعیه داد.<ref>صحیفه امام‌خمینی، ج ۱، ص۴۵۲، ۴۶۰، ۴۷۵، ۴۷۹، ۴۹۲، ۴۹۴، ۴۹۶، ۵۰۱.</ref> | ||
نصرالله شاه آبادی در ۲۲ اسفند ۱۳۹۶ در قم درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط | |||
منابع | شاه‌آبادی در مدت حضور در نجف، در خدمت امام‌خمینی بود و برای خنثی کردن تلاش‌های برخی نهادهای امنیتی برای مقابله با نفوذ امام‌خمینی در نجف اشرف می‌کوشید.<ref>«حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمحمود...»، ص۱۲.</ref> او در کنار تحصیل به تدریس شرح لمعه، رسایل، مکاسب، کفایه الاصول، شرح منظومه و اسفار در حوزه علمیه نجف می‌پرداخت.<ref>شاه‌آبادی، ۱۳۹۸، ص۱۹.</ref> وی در سال ۱۳۴۹ش به دستور آیت‌الله خویی و با دعوت شیخ مهدی پویا، روحانی مقیم پاکستان برای رسیدگی به وضعیت شیعیان پاکستان، به آن کشور رفت.<ref>«مصاحبه با آیت...»، ج ۱۳، ص۱۴۴.</ref> پس از سه ماه به سبب درمان بیماری مارلاریا به کشور بازگشت و پس از بهبود، درصدد بازگشت به پاکستان بود ولی ممنوع‌الخروج شد و از بازگشت به آن کشور بازماند.<ref>شاه‌آبادی، ۱۳۹۸، ص۱۹-۲۰؛ «آیت‌الله نصرالله...»، ص۵.</ref> و این ممنوعیت تا سال ۱۳۵۷ ش ادامه داشت.<ref>«مصاحبه با آیت...»، ج ۱۳، ص۱۴۴.</ref> او پس از آن در تهران مقیم شد و به اقامه نماز جماعت در مسجد لاریجانی در پامنار تهران پرداخت.<ref>شاه‌آبادی، ۱۳۹۸٬۲۰؛ شریف‌رازی، ج ۳، ص۴۸۵.</ref> هم‌زمان سخنران هیئت مکتب‌المهدی از هیئت‌های مذهبی تهران بود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۵۲ و ۱۷۰.</ref> | ||
او در آن سال‌ها در ترویج مرجعیت امام‌خمینی در تهران می‌کوشید و به بیان احکام بر اساس رساله عملیه امام‌خمینی می‌پرداخت. ساواک در گزارشی احتمال داده بود وی در جمع‌آوری و ارسال وجوهات شرعی به امام‌خمینی (از طریق برادرش روح‌الله شاه‌آبادی) نقش دارد.<ref>سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج ۷، ص۴۹۳.</ref> او پس از رحلت سیدمصطفی خمینی، همراه با جمعی از روحانیان مبارز تهران با صدور اعلامیه‌ای، از مردم برای شرکت در مجلس ترحیم آن مرحوم در مسجد جامع تهران دعوت کرد.<ref>دوانی، ج ۶، ص۵۲۰ ـ ۵۲۱؛ آیت‌الله حاج...، ص۳۶۶-۳۶۷.</ref> در ۱۳۵۷ش پس از هجرت امام‌خمینی به پاریس، به فرانسه رفت و چند روز در نوفل‌لوشاتو در خدمت امام‌خمینی بود.<ref>«مصاحبه با آیت...»، ج ۱۳، ص۱۴۴؛ یاران امام به...، ج ۳۲، ص۲۵.</ref> وی پس از بازگشت به کشور، با صدور اعلامیه‌هایی، به حمایت از امام‌خمینی ادامه داد. در ۲۷ دی ۱۳۵۷ و در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی، همراه با جمعی از روحانیان مبارز تهران، با ارسال تلگرافی خطاب به امام‌خمینی، با اشاره به اعلام حمایت مردم ایران از رهبری ایشان، خواستار بازگشت به کشور شد.<ref>«در تلگرامی به پاریس...»، ص۵.</ref> و در بهمن ۱۳۵۷ و در پی بسته‌شدن فرودگاه‌ها به روی پروازهای خارجی برای جلوگیری از ورود امام‌خمینی به کشور، در تحصن روحانیان مبارز در مسجد دانشگاه تهران شرکت کرد.<ref>یاران امام به...، کتاب ۳۲، ص۲۵.</ref> | |||
شاه‌آبادی پس از پیروزی انقلاب مدتی مسئولیت کمیته انقلاب اسلامی منطقه ۷ تهران را بر عهده گرفت و دادگاه مبارزه با رباخواری را در مسجد خویش در تهران تشکیل داد.<ref>«مصاحبه با آیت...»، ج ۱۳، ص۱۴۴.</ref> او در دوره جنگ تحمیلی عراق علیه ایران از هیچ کوششی برای تقویت روحیه رزمندگان اسلام دریغ نمی‌کرد.<ref>یاران امام به...، ج ۳۲، ص۲۵.</ref> و بارها در جبهه‌های جنگ حضور یافت.<ref>قاسمی، ج ۲، ص۴۵۲.</ref> وی در سال ۱۳۷۹ ش، به قم رفت و به اقامه نماز در جماعت مسجد آیت‌الله سیدصادق روحانی پرداخت و هم‌زمان تدریس خارج فقه و اصول را آغاز کرد.<ref>«مصاحبه با آیت...»، ج ۱۳، ص۱۴۳.</ref> | |||
او در پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری از استان تهران نامزد شد و توانست با کسب اکثریت آرا به مجلس خبرگان رهبری راه یابد.<ref>«پیروزی قاطع لیست...»، ۱؛ «اعلام نتایج قطعی...»، ص۱.</ref> شاه آبادی به فعالیت‌هایی عام‌المنفعه اهتمام جدی داشت و از آن جمله می‌توان به تأسیس و اداره چندین مرکز خیریه و صندوق قرض الحسنه چون المهدی و امام جواد(ع) در قم، تهران و مشهد، احداث درمانگاه امام جواد (ع) در خیابان امیرکبیر تهران و درمانگاه جوادالائمه در مشهد، خانه‌های بهداشت و رسیدگی به ایتام در شهرهای تهران، قم و مشهد اشاره کرد.<ref> شاه‌آبادی، ۱۳۹۸، ص۲۰-۲۱؛ یاران امام به...، ج۳۲، ص۲۵.</ref> | |||
نصرالله شاه آبادی در ۲۲ اسفند ۱۳۹۶ در قم درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط سیدموسی شبیری زنجانی در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.<ref>انصاری، ص۱۴۴.</ref> | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | |||
* آیت‌الله حاج سیدمصطفی خمینی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۸)، امید اسلام، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. | |||
* «آیت‌الله نصرالله شاه‌آبادی: تکیه‌گاهش فقط خدا بود»، هفته‌نامه حریم امام، شماره ۲۶۸، ۳۰ شهریور ۱۳۹۶. | |||
* احمدیان، مینا (۱۳۸۳)، شیخان قم، زندگینامه بزرگان مدفون در شیخان کبیر (گلزار شیخان)، قم، دلیل ما. | |||
* اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. | |||
* «اعلام نتایج قطعی انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان در تهران» (۱۳۹۴)، روزنامه اطلاعات، شماره ۲۶۳۹۰، ۱۱ اسفند. | |||
* انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۷)، «درگذشتگان: آیت‌الله شاه‌آبادی»، دوماهنامه آینه پژوهش، شماره ۱۶۹، فروردین و اردیبهشت. | |||
* پابه‌پای آفتاب (۱۳۹۱)، ج۴، پابه‌پای آفتاب، گفته‌ها و ناگفته‌ها از زندگی امام‌خمینی(س)، گردآوری و تدوین، امیررضا ستوده، تهران، نشر پنجره. | |||
* «پیروزی قاطع فهرست امید در تهران» (۱۳۹۴)، روزنامه شرق، شماره ۲۵۳۲، ۹/۱۲/۱۳۹۴. | |||
* «حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدحسین کشفی: حدیث نصر گویای احوال ایشان است (۱۳۹۷)، هفته‌نامه حریم امام، سال هفتم، شماره ۳۱۵، ۳۰ فروردین. | |||
* «حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمحمود دعایی: مرا شیفته خود کرد» (۱۳۹۷)، هفته‌نامه حریم امام، سال هفتم، شماره ۳۱۵، ۳۰ فروردین. | |||
* حدیث نصر (خاطرات فقیه مجاهد مرحوم آیت‌الله حاج آقا نصرالله شاه آبادی) (۱۳۹۷)، به کوشش سیدحسین کشفی، قم، موسسه شیعه‌شناسی. | |||
* خاطرات ۱۵ خرداد (۱۳۷۶)، به کوشش علی باقری، دفتر پنجم، انتشارات حوزه هنری دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، چاپ اول، تهران. | |||
* «در تلگرامی به پاریس، علمای تهران مراجعت امام‌خمینی (ره) [را] خواستار شدند» (۱۳۵۷)، روزنامه کیهان، ۲۷/۱۰/۱۳۵۷، شماره ۱۰۶۱۵. | |||
* دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج۶، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. | |||
* سلسله¬ موی دوست، خاطرات دوران تدریس امام‌خمینی (۱۳۸۳)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی. | |||
* سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۷، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی. | |||
* شاه‌آبادی، محمدرضا (۱۳۹۸)، همزه وصل: یادنامه فقیه مجاهد مرحوم آیت‌الله حاج آقا نصرالله شاه آبادی به مناسبت اولین سالگرد ارتحال ایشان، قم، دارالعلم. | |||
* شاه‌آبادی، محمدعلی (۱۳۸۰)، شذرات المعارف، تحقیق، بنیاد علوم و معارف اسلامی دانش‌پژوهان، تهران، ستاد بزرگداشت مقام عرفان و شهادت. | |||
* شریف‌رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج ۳، تهران، اسلامیه. | |||
* صحیفه امام‌خمینی (۱۳۷۸)، ج۱، تهران، مؤسسه¬ تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی. | |||
* قاسمی، رحیم (۱۳۹۳)، دره الصدق فیمن تلمذ من علما اصفهان بالنجف، ج۲، قم، مجمع الذخائر الاسلامیه. | |||
* «مصاحبه با آیت‌الله نصرالله شاه‌آبادی» (۱۳۸۷)، همایش بین‌المللی امام‌خمینی(س) و قلمرو دین(۱) کرامت انسان، ج۱۳، مصاحبه‌های علمی، سخنرانی‌ها و میزگردها، تدوین، کمیته علمی همایش، تهران، چاپ و نشر عروج. | |||
* محمدی، محمدعلی (۱۳۸۵)، «آیت‌الله شاه‌آبادی متوفای ۱۳۲۸ش»، گلشن ابرار، خلاصه‌ای از زندگی اسوه‌های علم و عمل، ج۲، تهیه و تدوین، جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم؛ زیر نظر پژوهشکده باقرالعلوم علیه‌السلام سازمان تبلیغات اسلامی، قم، معروف. | |||
* یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۸)، کتاب ۱۹، خادم شریعت: شرح مبارزات حضرت آیت‌الله سیدحسین خادمی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. | |||
* یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۲)، کتاب ۳۲، شهید حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی شاه‌آبادی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. | |||
{{پایان}} | |||
[[رده:پروژه شاگردان]] | [[رده:پروژه شاگردان]] | ||
نسخهٔ ۱۸ خرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۰۵
نصرالله شاه‌آبادی، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.
او در ۱۳۰۹ ش در قم به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی از مدرسان دروس عالی دینی و استاد درس عرفان امام‌خمینی.[۱] و مادرش دختر آیت‌الله سیدصادق روحانی قمی، از مدرسان برجسته دروس حوزوی در قم بود.[۲] آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی به دلیل اقامت در منطقه شاه‌آباد تهران (جمهوری اسلامی فعلی)، به شاه‌آبادی معروف شد و فرزندانش نیز به همین نام موسوم شدند.[۳]
نصرالله شاه‌آبادی در ۵ سالگی همراه خانواده به تهران مهاجرت کرد و در آن شهر مقیم شد و خواندن و نوشتن را در مکتب‌خانه شیخ عبدالرحیم آموخت. آنگاه وارد دبستان توفیق تهران شد و دوره ابتدایی را در آن مدرسه گذراند. سپس به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و مقداری از مقدمات را نزد پدر و برادرش شیخ حسین شاه‌آبادی خواند.[۴] پس از آن وارد مدرسه علمیه مروی تهران شد و شرح امثله را پیش مصطفی مسجدجامعی، سیوطی را نزد سیدصدرالدین رضوی قمی، مطول را پیش محمدعلی لواسانی و میرزا ابوالحسن شعرانی و بخشی از منظومه را پیش شعرانی، معالم را نزد حسن ظهیرالدینی، شرح لمعه را پیش حسین کنی، رسایل را نزد سیدحسن احمدی علون آبادی، مکاسب را نزد ابوالفضل نجم آبادی و هدایت الله وحید گلپایگانی، کفایه را پیش شیخ عباس تهرانی، اسفار را نزد میرزا مهدی آشتیانی و شرح منظومه و بخش دیگری از اسفار را هم نزد سیدکاظم عصار خواند.[۵] او در ۱۳۲۷ ش راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر، در دروس خارج فقه و اصول آیات سیدمحمد حجت کوه‌کمری، سیدحسین طباطبایی بروجردی، سیدمحمدتقی موسوی خوانساری و عباسعلی شاهرودی شرکت کرد.[۶] ولی مدت کوتاهی بعد به دستور پدرش به تهران بازگشت و در درس‌های او شرکت جست. در سال ۱۳۲۸ با رحلت پدرش بار دیگر به قم بازگشت و در درس‌های فوق شرکت کرد و پس از دو سال راهی عراق شد.
شاه‌آبادی از سال ۱۳۳۰ در حوزه علمیه نجف خیارات مکاسب را پیش سیدعلی بهشتی خواند و هم زمان درس درس کفایه الاصول سیدمحمد روحانی شرکت کرد.[۷] سپس به درس خارج فقه اصول آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی رفت و در مدت ۱۹ سال از درس خارج فقه آن مرجع برجسته بهره‌مند شد.[۸] و بحث‌های اصول فقه، فقه مکاسب، فقه عروه، طهارت و صلاه ایشان را تقریر کرد. علاوه بر آن در درس تفسیر آیت‌الله خویی نیز حاضر می‌شد.[۹] هم زمان در درس‌های خارج فقه و اصول آیات شیخ حسین حلی، سیدعبدالهادی شیرازی،.[۱۰] سیدمحمود حسینی شیرازی و سیدمحمد روحانی هم شرکت می‌کرد.[۱۱] مدت کوتاهی هم از درس فلسفه صدرا بادکوبه‌ای بهره برد.[۱۲] او در تیر ۱۳۴۲ ش و در جریان تحصن جمعی از روحانیان سراسر کشور در تهران در اعتراض به دستگیری و محاکمه احتمالی امام‌خمینی، همراه با جمعی از روحانیان مقیم نجف نامه‌ای به سیدحسین خادمی ارسال کرد و از تلاش‌های او و دیگر روحانیان متحصن تقدیر کرد.[۱۳]
نصرالله شاه‌آبادی پس از استقرار امام‌خمینی در نجف، در فراهم کردن مقدمات تدریس امام‌خمینی در آن شهر نقش داشت و به گفته سیدمحمود دعایی، یکی از افرادی بود که منشأ بهره‌گیری منطقی و اصولی از امام‌خمینی شد.[۱۴] او با آغاز تدریس دروس خارج فقه امام‌خمینی در مسجد شیخ انصاری در ۱۳۴۴ ش، در آن درس (خارج مکاسب) حاضر شد و تا ۱۳۴۹ ش از محضر درس ایشان بهره‌مند شد،.[۱۵] بنابراین پنج سال در آن درس حضور داشته است.[۱۶] شاه‌آبادی از شیوه تدریس امام‌خمینی به نیکی یاد می‌کند و با ذکر خاطره‌ای از بحث با امام‌خمینی درباره موضوعی علمی، تقویت روحیه استقامت و مقاومت در شاگرد را در بحث‌های علمی، از شیوه‌ها و ویژگی‌های تربیتی ایشان بیان می‌کند.[۱۷] او دراین‌باره می‌گوید: «امام بسیار شاگردپرور بودند و بسیار علاقه داشتند که شاگردانشان حرفی بزنند و بحثی بکنند. یکبار در بیرونی منزلشان درباره موضوع ربا بحث می‌کردم. بحث بالا گرفت و ایشان مقداری تند شدند. بعدها وقتی درباره مکاسب بحث می‌کردند، پس از بحث خدمتشان رفتم و عرض کردم چرا آن شب شیوه برخوردشان آنگونه بود. امام به شوخی پاسخ دادند: «ما این‌طوری هستیم». منظورشان این بود که استاد برای تربیت شاگردش او را می کوبد تا به این وسیله در او استقامت و مقاومت ایجاد کند».[۱۸] وی همچنین از روحانیان مورد اعتماد امام‌خمینی بود و امام‌خمینی به هشت نفر از روحانیانی که توسط نصرالله شاه‌آبادی معرفی شده بودند، اجازه‌نامه‌هایی در امور حسبیه و شرعیه داد.[۱۹]
شاه‌آبادی در مدت حضور در نجف، در خدمت امام‌خمینی بود و برای خنثی کردن تلاش‌های برخی نهادهای امنیتی برای مقابله با نفوذ امام‌خمینی در نجف اشرف می‌کوشید.[۲۰] او در کنار تحصیل به تدریس شرح لمعه، رسایل، مکاسب، کفایه الاصول، شرح منظومه و اسفار در حوزه علمیه نجف می‌پرداخت.[۲۱] وی در سال ۱۳۴۹ش به دستور آیت‌الله خویی و با دعوت شیخ مهدی پویا، روحانی مقیم پاکستان برای رسیدگی به وضعیت شیعیان پاکستان، به آن کشور رفت.[۲۲] پس از سه ماه به سبب درمان بیماری مارلاریا به کشور بازگشت و پس از بهبود، درصدد بازگشت به پاکستان بود ولی ممنوع‌الخروج شد و از بازگشت به آن کشور بازماند.[۲۳] و این ممنوعیت تا سال ۱۳۵۷ ش ادامه داشت.[۲۴] او پس از آن در تهران مقیم شد و به اقامه نماز جماعت در مسجد لاریجانی در پامنار تهران پرداخت.[۲۵] هم‌زمان سخنران هیئت مکتب‌المهدی از هیئت‌های مذهبی تهران بود.[۲۶]
او در آن سال‌ها در ترویج مرجعیت امام‌خمینی در تهران می‌کوشید و به بیان احکام بر اساس رساله عملیه امام‌خمینی می‌پرداخت. ساواک در گزارشی احتمال داده بود وی در جمع‌آوری و ارسال وجوهات شرعی به امام‌خمینی (از طریق برادرش روح‌الله شاه‌آبادی) نقش دارد.[۲۷] او پس از رحلت سیدمصطفی خمینی، همراه با جمعی از روحانیان مبارز تهران با صدور اعلامیه‌ای، از مردم برای شرکت در مجلس ترحیم آن مرحوم در مسجد جامع تهران دعوت کرد.[۲۸] در ۱۳۵۷ش پس از هجرت امام‌خمینی به پاریس، به فرانسه رفت و چند روز در نوفل‌لوشاتو در خدمت امام‌خمینی بود.[۲۹] وی پس از بازگشت به کشور، با صدور اعلامیه‌هایی، به حمایت از امام‌خمینی ادامه داد. در ۲۷ دی ۱۳۵۷ و در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی، همراه با جمعی از روحانیان مبارز تهران، با ارسال تلگرافی خطاب به امام‌خمینی، با اشاره به اعلام حمایت مردم ایران از رهبری ایشان، خواستار بازگشت به کشور شد.[۳۰] و در بهمن ۱۳۵۷ و در پی بسته‌شدن فرودگاه‌ها به روی پروازهای خارجی برای جلوگیری از ورود امام‌خمینی به کشور، در تحصن روحانیان مبارز در مسجد دانشگاه تهران شرکت کرد.[۳۱]
شاه‌آبادی پس از پیروزی انقلاب مدتی مسئولیت کمیته انقلاب اسلامی منطقه ۷ تهران را بر عهده گرفت و دادگاه مبارزه با رباخواری را در مسجد خویش در تهران تشکیل داد.[۳۲] او در دوره جنگ تحمیلی عراق علیه ایران از هیچ کوششی برای تقویت روحیه رزمندگان اسلام دریغ نمی‌کرد.[۳۳] و بارها در جبهه‌های جنگ حضور یافت.[۳۴] وی در سال ۱۳۷۹ ش، به قم رفت و به اقامه نماز در جماعت مسجد آیت‌الله سیدصادق روحانی پرداخت و هم‌زمان تدریس خارج فقه و اصول را آغاز کرد.[۳۵]
او در پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری از استان تهران نامزد شد و توانست با کسب اکثریت آرا به مجلس خبرگان رهبری راه یابد.[۳۶] شاه آبادی به فعالیت‌هایی عام‌المنفعه اهتمام جدی داشت و از آن جمله می‌توان به تأسیس و اداره چندین مرکز خیریه و صندوق قرض الحسنه چون المهدی و امام جواد(ع) در قم، تهران و مشهد، احداث درمانگاه امام جواد (ع) در خیابان امیرکبیر تهران و درمانگاه جوادالائمه در مشهد، خانه‌های بهداشت و رسیدگی به ایتام در شهرهای تهران، قم و مشهد اشاره کرد.[۳۷]
نصرالله شاه آبادی در ۲۲ اسفند ۱۳۹۶ در قم درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط سیدموسی شبیری زنجانی در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.[۳۸]
پانویس
- ↑ شاه‌آبادی، ۱۳۸۰، هجده ـ نوزده؛ شریف‌رازی، ج۳، ص۴۵۸؛ محمدی، ص۲۶۰-۲۶۱.
- ↑ رازی، ج۱، ص۱۴۳؛ قاسمی، ج ۲، ص۴۵۱؛ احمدیان، ص۲۳۷.
- ↑ مدرس تبریزی، ج ۳، ص۱۷۶-۱۶۸.
- ↑ «مصاحبه با آیت...»، ج ۱۳، ص۱۴۲-۱۴۳.
- ↑ شاه‌آبادی، ۱۳۹۸، ص۱۶-۱۷.
- ↑ «مصاحبه با آیت...»، ج۱۳، ص۱۴۲-۱۴۳.
- ↑ حدیث نصر، ص۳۵۵؛ شاه آبادی، ۱۳۹۸، ص۱۷؛ قاسمی، ج ۲، ص۴۵۱.
- ↑ شاه‌آبادی، ۱۳۹۸، ص۱۸.
- ↑ «حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدحسین...»، ص۱۹.
- ↑ شاه‌آبادی، ۱۳۹۸، ص۲۸؛ حدیث نصر، ص۴۱۰-۴۱۷.
- ↑ حدیث نصر، ص۳۵۷-۳۵۸.
- ↑ حدیث نصر، ص۴۲۳.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۹، ص۳۶.
- ↑ «حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمحمود...»، ص۱۲.
- ↑ شاه آبادی، ۱۳۹۸، ص۱۸؛ قاسمی، ج ۲، ص۴۵۱.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۲۵.
- ↑ پابه‌پای آفتاب، ج۴، ص۲۵۰.
- ↑ سلسله موی دوست، ص۱۳۵ ـ ۱۳۶؛ پابه‌پای آفتاب، ج ۴، ص۲۵۰-۲۴۶.
- ↑ صحیفه امام‌خمینی، ج ۱، ص۴۵۲، ۴۶۰، ۴۷۵، ۴۷۹، ۴۹۲، ۴۹۴، ۴۹۶، ۵۰۱.
- ↑ «حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمحمود...»، ص۱۲.
- ↑ شاه‌آبادی، ۱۳۹۸، ص۱۹.
- ↑ «مصاحبه با آیت...»، ج ۱۳، ص۱۴۴.
- ↑ شاه‌آبادی، ۱۳۹۸، ص۱۹-۲۰؛ «آیت‌الله نصرالله...»، ص۵.
- ↑ «مصاحبه با آیت...»، ج ۱۳، ص۱۴۴.
- ↑ شاه‌آبادی، ۱۳۹۸٬۲۰؛ شریف‌رازی، ج ۳، ص۴۸۵.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۵۲ و ۱۷۰.
- ↑ سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج ۷، ص۴۹۳.
- ↑ دوانی، ج ۶، ص۵۲۰ ـ ۵۲۱؛ آیت‌الله حاج...، ص۳۶۶-۳۶۷.
- ↑ «مصاحبه با آیت...»، ج ۱۳، ص۱۴۴؛ یاران امام به...، ج ۳۲، ص۲۵.
- ↑ «در تلگرامی به پاریس...»، ص۵.
- ↑ یاران امام به...، کتاب ۳۲، ص۲۵.
- ↑ «مصاحبه با آیت...»، ج ۱۳، ص۱۴۴.
- ↑ یاران امام به...، ج ۳۲، ص۲۵.
- ↑ قاسمی، ج ۲، ص۴۵۲.
- ↑ «مصاحبه با آیت...»، ج ۱۳، ص۱۴۳.
- ↑ «پیروزی قاطع لیست...»، ۱؛ «اعلام نتایج قطعی...»، ص۱.
- ↑ شاه‌آبادی، ۱۳۹۸، ص۲۰-۲۱؛ یاران امام به...، ج۳۲، ص۲۵.
- ↑ انصاری، ص۱۴۴.
منابع
- آیت‌الله حاج سیدمصطفی خمینی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۸)، امید اسلام، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- «آیت‌الله نصرالله شاه‌آبادی: تکیه‌گاهش فقط خدا بود»، هفته‌نامه حریم امام، شماره ۲۶۸، ۳۰ شهریور ۱۳۹۶.
- احمدیان، مینا (۱۳۸۳)، شیخان قم، زندگینامه بزرگان مدفون در شیخان کبیر (گلزار شیخان)، قم، دلیل ما.
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- «اعلام نتایج قطعی انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان در تهران» (۱۳۹۴)، روزنامه اطلاعات، شماره ۲۶۳۹۰، ۱۱ اسفند.
- انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۷)، «درگذشتگان: آیت‌الله شاه‌آبادی»، دوماهنامه آینه پژوهش، شماره ۱۶۹، فروردین و اردیبهشت.
- پابه‌پای آفتاب (۱۳۹۱)، ج۴، پابه‌پای آفتاب، گفته‌ها و ناگفته‌ها از زندگی امام‌خمینی(س)، گردآوری و تدوین، امیررضا ستوده، تهران، نشر پنجره.
- «پیروزی قاطع فهرست امید در تهران» (۱۳۹۴)، روزنامه شرق، شماره ۲۵۳۲، ۹/۱۲/۱۳۹۴.
- «حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدحسین کشفی: حدیث نصر گویای احوال ایشان است (۱۳۹۷)، هفته‌نامه حریم امام، سال هفتم، شماره ۳۱۵، ۳۰ فروردین.
- «حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمحمود دعایی: مرا شیفته خود کرد» (۱۳۹۷)، هفته‌نامه حریم امام، سال هفتم، شماره ۳۱۵، ۳۰ فروردین.
- حدیث نصر (خاطرات فقیه مجاهد مرحوم آیت‌الله حاج آقا نصرالله شاه آبادی) (۱۳۹۷)، به کوشش سیدحسین کشفی، قم، موسسه شیعه‌شناسی.
- خاطرات ۱۵ خرداد (۱۳۷۶)، به کوشش علی باقری، دفتر پنجم، انتشارات حوزه هنری دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، چاپ اول، تهران.
- «در تلگرامی به پاریس، علمای تهران مراجعت امام‌خمینی (ره) [را] خواستار شدند» (۱۳۵۷)، روزنامه کیهان، ۲۷/۱۰/۱۳۵۷، شماره ۱۰۶۱۵.
- دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج۶، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- سلسله¬ موی دوست، خاطرات دوران تدریس امام‌خمینی (۱۳۸۳)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۷، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- شاه‌آبادی، محمدرضا (۱۳۹۸)، همزه وصل: یادنامه فقیه مجاهد مرحوم آیت‌الله حاج آقا نصرالله شاه آبادی به مناسبت اولین سالگرد ارتحال ایشان، قم، دارالعلم.
- شاه‌آبادی، محمدعلی (۱۳۸۰)، شذرات المعارف، تحقیق، بنیاد علوم و معارف اسلامی دانش‌پژوهان، تهران، ستاد بزرگداشت مقام عرفان و شهادت.
- شریف‌رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج ۳، تهران، اسلامیه.
- صحیفه امام‌خمینی (۱۳۷۸)، ج۱، تهران، مؤسسه¬ تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- قاسمی، رحیم (۱۳۹۳)، دره الصدق فیمن تلمذ من علما اصفهان بالنجف، ج۲، قم، مجمع الذخائر الاسلامیه.
- «مصاحبه با آیت‌الله نصرالله شاه‌آبادی» (۱۳۸۷)، همایش بین‌المللی امام‌خمینی(س) و قلمرو دین(۱) کرامت انسان، ج۱۳، مصاحبه‌های علمی، سخنرانی‌ها و میزگردها، تدوین، کمیته علمی همایش، تهران، چاپ و نشر عروج.
- محمدی، محمدعلی (۱۳۸۵)، «آیت‌الله شاه‌آبادی متوفای ۱۳۲۸ش»، گلشن ابرار، خلاصه‌ای از زندگی اسوه‌های علم و عمل، ج۲، تهیه و تدوین، جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم؛ زیر نظر پژوهشکده باقرالعلوم علیه‌السلام سازمان تبلیغات اسلامی، قم، معروف.
- یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۸)، کتاب ۱۹، خادم شریعت: شرح مبارزات حضرت آیت‌الله سیدحسین خادمی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۲)، کتاب ۳۲، شهید حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی شاه‌آبادی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.