احمد صابری همدانی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۹۲۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۱ خرداد ۱۴۰۳
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه
| عنوان            =احمد صابری همدانی
| تصویر            =احمد صابری همدانی.jpg
| توضیح تصویر      =
| اندازه تصویر      =
| سرشناسی          =
| نام کامل          =
| لقب              =
| نسب              =
| تاریخ تولد        =۱۳۰۲ش
| زادگاه            = روستای بیوک‌آباد از توابع همدان
| تاریخ وفات        =۱۳۹۶ش
| شهر وفات          =قم
| تاریخ شهادت      =
| محل شهادت        =
| محل دفن          =قم
| خویشاوندان سرشناس =
| استادان          =[[هاشم قزوینی|شیخ هاشم قزوینی]]، [[سیداحمد خوانساری]]، [[سیدحسین بروجردی|سیدحسین طباطبایی بروجردی]]، [[امام‌خمینی]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی]] و...
| شاگردان          =
| محل تحصیل        =حوزه‌های علمیه همدان، مشهد و قم
| اجازه روایت از    =
| اجازه اجتهاد از  =
| اجازه روایت به    =
| اجازه اجتهاد به  =
| تالیفات          =کتب و مقالات متعدد مانند کتاب از فیضیه ۴۲ تا فیضیه ۵۷
| سایر              =تبلیغ و تدریس
| سیاسی            =حمایت از [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت امام‌خمینی]]
| اجتماعی          =نماینده مجلس خبرگان رهبری و نمایندگی امام‌خمینی و آیت‌الله خامنه‌ای در باکو
| امضا              =
| وبگاه رسمی        =
}}
'''احمد صابری همدانی'''، از شاگردان درس اخلاق و خارج فقه امام‌خمینی.  
'''احمد صابری همدانی'''، از شاگردان درس اخلاق و خارج فقه امام‌خمینی.  


خط ۵: خط ۳۶:


== تحصیل ==
== تحصیل ==
صابری همدانی تحصیلات خود را از مکتب‌خانه آغاز کرد و پس از آن به دبستان رفت. دوره دبیرستان را تا کلاس چهارم گذراند. در سال ۱۳۱۹ به حوزه علمیه همدان عزیمت کرد و در مدرسه آخوند دروس مقدمات و سطح خود را در حوزه علمیه همدان در محضر استادانی چون سیدمصطفی هاشمی، حاج میرزا محمدعلی دامغانی، شیخ محمدحسین بهاری، میرزا ابوالقاسم ربانی شاهنجرانی، میرزا اسدالله حجت و شیخ علی انصاری به پایان برد. سپس به علت تعطیلی حوزه علمیه همدان، به مشهد رفت و در حوزه علمیه مشهد با کمک شیخ کاظم دامغانی، در مدرسه مرحوم دامغانی مقیم شد. در مدت کوتاهی که در مشهد حضور داشت، به درس مرحوم [[هاشم قزوینی|شیخ هاشم قزوینی]] رفت.
صابری همدانی تحصیلات خود را از مکتب‌خانه آغاز کرد و پس از آن به دبستان رفت. دوره دبیرستان را تا کلاس چهارم گذراند. در سال ۱۳۱۹ به حوزه علمیه همدان عزیمت کرد و در مدرسه آخوند دروس مقدمات و سطح خود را در حوزه علمیه همدان در محضر استادانی چون سیدمصطفی هاشمی، حاج میرزا محمدعلی دامغانی، شیخ محمدحسین بهاری، میرزا ابوالقاسم ربانی شاهنجرانی، میرزا اسدالله حجت و شیخ علی انصاری به پایان برد. سپس به علت تعطیلی حوزه علمیه همدان، به مشهد رفت و در [[حوزه علمیه مشهد]] با کمک شیخ کاظم دامغانی، در مدرسه مرحوم دامغانی مقیم شد. در مدت کوتاهی که در مشهد حضور داشت، به درس [[هاشم قزوینی|شیخ هاشم قزوینی]] رفت.


صابری همدانی در سال ۱۳۲۵ ش به [[حوزه علمیه قم]] وارد شد.<ref>صابری همدانی، ص۵-۶.</ref> و در همان سال در [[درس اخلاق امام‌خمینی]] شرکت کرد. وی درباره تأثیر این درس می‌گوید: <blockquote>«اولین باری که به محضر امام رفتم، در جلسه درس اخلاق ایشان بود که نزدیکی‌های‎ ‏غروب در مدرسه فیضیه، زیر کتابخانه برقرار بود. آن درس به‌قدری در تهذیب و‎ ‏تزکیه نفس طلبه‌ها مؤثر بود که نمی‌توان بیان کرد. اولین جملاتی که آن روز از ایشان‎ ‏شنیدم، هنوز یادم است. امام به دیوار مدرسه فیضیه اشاره کردند که آفتاب بر آن‎ ‏تابیده بود و روشن بود؛ و فرمودند: «ما حالا نگاه می‌کنیم به این دیوار، می‌بینیم‎ ‏روشن است. چون آفتاب را نمی‌بینیم، خیال می‌کنیم این دیوار روشن است. در‎ ‏صورتی که این روشنایی از منبع دیگری است که ما آن را نمی‌بینیم. هستی در جهان‎ ‏هم همین‌جور است؛ ما خیال می‌کنیم مثلاً خودمان هستیم، علم داریم، کمال‎ ‏داریم، جمال داریم، جلال داریم، در صورتی که همه اینها از مبدأ دیگری است.‎ ‏مثل همان دیواری که آدم خیال می‌کند خودش نورانی است، در صورتی که این نور‎ ‏از جای دیگری است». این جملات امام به‌قدری در مغز و قلب من اثر داشت که‎ ‏دیگر بعدها درس اخلاق ایشان را ترک نکردم».<ref>پابه‌پای آفتاب، ج ۴، ص۲۶۹.</ref> </blockquote>او هم‌زمان در درس سطح [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]] شرکت کرد. در زمینه علوم عقلی نیز به محضر [[سیدمحمدحسین طباطبایی|علامه سیدمحمدحسین طباطبایی]] رفت. همچنین در سال‌های تحصیل خود در دروس اخلاق امام‌خمینی، آقا حسین قمی، [[سیدرضا بهاءالدینی]] و... شرکت می‌کرد. همچنین همنشینی با [[سیداسدالله مدنی]] در شکل‌گیری شخصیت او بسیار مؤثر بود. سپس به فراگیری دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس‌های آیات [[سیداحمد خوانساری]]، [[سیدحسین بروجردی|سیدحسین طباطبایی بروجردی]]، [[امام‌خمینی]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی]] و [[سیدمحمد محقق داماد]] بهره برد.<ref>صابری همدانی، ص۶.</ref>
صابری همدانی در سال ۱۳۲۵ ش به [[حوزه علمیه قم]] وارد شد.<ref>صابری همدانی، ص۵-۶.</ref> و در همان سال در [[درس اخلاق امام‌خمینی]] شرکت کرد. وی درباره تأثیر این درس می‌گوید: <blockquote>«اولین باری که به محضر امام رفتم، در جلسه درس اخلاق ایشان بود که نزدیکی‌های‎ ‏غروب در مدرسه فیضیه، زیر کتابخانه برقرار بود. آن درس به‌قدری در تهذیب و‎ ‏تزکیه نفس طلبه‌ها مؤثر بود که نمی‌توان بیان کرد. اولین جملاتی که آن روز از ایشان‎ ‏شنیدم، هنوز یادم است. امام به دیوار مدرسه فیضیه اشاره کردند که آفتاب بر آن‎ ‏تابیده بود و روشن بود؛ و فرمودند: «ما حالا نگاه می‌کنیم به این دیوار، می‌بینیم‎ ‏روشن است. چون آفتاب را نمی‌بینیم، خیال می‌کنیم این دیوار روشن است. در‎ ‏صورتی که این روشنایی از منبع دیگری است که ما آن را نمی‌بینیم. هستی در جهان‎ ‏هم همین‌جور است؛ ما خیال می‌کنیم مثلاً خودمان هستیم، علم داریم، کمال‎ ‏داریم، جمال داریم، جلال داریم، در صورتی که همه اینها از مبدأ دیگری است.‎ ‏مثل همان دیواری که آدم خیال می‌کند خودش نورانی است، در صورتی که این نور‎ ‏از جای دیگری است». این جملات امام به‌قدری در مغز و قلب من اثر داشت که‎ ‏دیگر بعدها درس اخلاق ایشان را ترک نکردم».<ref>پابه‌پای آفتاب، ج ۴، ص۲۶۹.</ref> </blockquote>او هم‌زمان در درس سطح [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]] شرکت کرد. در زمینه علوم عقلی نیز به محضر [[سیدمحمدحسین طباطبایی|علامه سیدمحمدحسین طباطبایی]] رفت. همچنین در سال‌های تحصیل خود در دروس اخلاق امام‌خمینی، آقا حسین قمی، [[سیدرضا بهاءالدینی]] و... شرکت می‌کرد. همچنین همنشینی با [[سیداسدالله مدنی]] در شکل‌گیری شخصیت او بسیار مؤثر بود. سپس به فراگیری دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس‌های آیات [[سیداحمد خوانساری]]، [[سیدحسین بروجردی|سیدحسین طباطبایی بروجردی]]، [[امام‌خمینی]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی]] و [[سیدمحمد محقق داماد]] بهره برد.<ref>صابری همدانی، ص۶.</ref>


او از اواخر دهه ۱۳۲۰ ش، در [[درس خارج اصول امام‌خمینی]] که در [[مسجد محمدیه قم]] برگزار می‌شد، شرکت می‌کرد. وی درباره حضور در درس خارج اصول می‌گوید: <blockquote>«در بحث اصول به درس مرحوم محقق داماد می‌رفتیم که شنیدیم‎ ‏مرحوم امام ـ قدس سره ـ درس اصولشان به طلب و اراده رسیده؛ چون این‎ ‏بحث بسیار مهم بود و با مسائل فلسفه و کلام ارتباط داشت و بسیاری از‎ ‏بزرگان چون مرحوم آخوند فرموده‌اند: «قلم اینجا رسیدو سر بشکست». با‎ ‏چند نفر از فضلای درس مرحوم داماد گفتیم خوب است این بحث را از آقای‎ ‏حاج‌آقا روح‌الله خمینی استفاده کنیم و مشکل را حل نماییم. بالاخره به درس‎ ‏طلب و اراده امام رفتیم و استفاده نمودیم. بعد از چند روز امام مطلب را به‎ ‏اینجا رساندند که عقوبت بر افعالِ اختیاریه است و افعال اختیاریه هم آن است‎ ‏که مسبوق به اراده ماست و افعال مکلفین هم از روی اراده صادر می‌شود. من‎ ‏اعتراض کردم، گفتم شما برای ما اصطلاح را بیان فرمودید، ولی ما‎ ‏می‌خواهیم بدانیم اراده ما از کجا است که افعال ما مسبوق به آن می‌شود؟ ما‎ ‏کاری به‌اصطلاح نداریم. اشکال و اعتراض تکرار شد، ولی جواب قانع‌کننده‎ ‏داده نشد.‏. اشکال من سبب شد یک‎ ‏هفته بحث طول کشید..‏.»‏.<ref>صحیفه دل، ص۱۰۶؛ پابه‌پای آفتاب، ج ۴، ص۲۷۰.</ref> </blockquote>وی پس از پایان این درس، فرصت حضور در درس امام‌خمینی را به سبب مسافرت از دست داد، ولی مدت‌ها بعد، بار دیگر در درس خارج اصول امام‌خمینی که عصرگاهان در [[مسجد سلماسی|مسجد سلماسی قم]] برگزار می‌شد، شرکت جست.<ref>پابه‌پای آفتاب، ج ۴، ص۱۰۷.</ref> به نظر می‌رسد حضور او در درس امام‌خمینی تا سال ۱۳۴۳ش استمرار داشته است. وی در آن سال، به درخواست جمعی از مسلمانان ایرانی مقیم استانبول از آیت‌الله گلپایگانی برای اعزام روحانی به آن شهر، به دستور آن مرجع راهی ترکیه شد و امامت جماعت مسجد شیعیان استانبول را بر عهده گرفت و به وعظ و خطابه پرداخت.
او از اواخر دهه ۱۳۲۰ ش، در [[درس خارج اصول امام‌خمینی]] که در [[مسجد محمدیه قم]] برگزار می‌شد، شرکت می‌کرد. وی درباره حضور در درس خارج اصول می‌گوید: <blockquote>«در بحث اصول به درس مرحوم محقق داماد می‌رفتیم که شنیدیم‎ ‏مرحوم امام ـ قدس سره ـ درس اصولشان به طلب و اراده رسیده؛ چون این‎ ‏بحث بسیار مهم بود و با مسائل فلسفه و کلام ارتباط داشت و بسیاری از‎ ‏بزرگان چون مرحوم آخوند فرموده‌اند: «قلم اینجا رسیدو سر بشکست». با‎ ‏چند نفر از فضلای درس مرحوم داماد گفتیم خوب است این بحث را از آقای‎ ‏حاج‌آقا روح‌الله خمینی استفاده کنیم و مشکل را حل نماییم. بالاخره به درس‎ ‏طلب و اراده امام رفتیم و استفاده نمودیم. بعد از چند روز امام مطلب را به‎ ‏اینجا رساندند که عقوبت بر افعالِ اختیاریه است و افعال اختیاریه هم آن است‎ ‏که مسبوق به اراده ماست و افعال مکلفین هم از روی اراده صادر می‌شود. من‎ ‏اعتراض کردم، گفتم شما برای ما اصطلاح را بیان فرمودید، ولی ما‎ ‏می‌خواهیم بدانیم اراده ما از کجا است که افعال ما مسبوق به آن می‌شود؟ ما‎ ‏کاری به‌اصطلاح نداریم. اشکال و اعتراض تکرار شد، ولی جواب قانع‌کننده‎ ‏داده نشد.‏. اشکال من سبب شد یک‎ ‏هفته بحث طول کشید..‏.»‏.<ref>صحیفه دل، ص۱۰۶؛ پابه‌پای آفتاب، ج ۴، ص۲۷۰.</ref> </blockquote>وی پس از پایان این درس، فرصت حضور در درس امام‌خمینی را به سبب مسافرت از دست داد، ولی مدت‌ها بعد، بار دیگر در درس خارج اصول امام‌خمینی که عصرگاهان در [[مسجد سلماسی|مسجد سلماسی قم]] برگزار می‌شد، شرکت جست.<ref>پابه‌پای آفتاب، ج۴، ص۱۰۷.</ref> به نظر می‌رسد حضور او در درس امام‌خمینی تا سال ۱۳۴۳ش استمرار داشته است. وی در آن سال، به درخواست جمعی از مسلمانان ایرانی مقیم استانبول از آیت‌الله گلپایگانی برای اعزام روحانی به آن شهر، به دستور آن مرجع راهی ترکیه شد و امامت جماعت مسجد شیعیان استانبول را بر عهده گرفت و به وعظ و خطابه پرداخت.


== فعالیت مبارزاتی  و حمایت از امام‌خمینی ==
== فعالیت مبارزاتی  و حمایت از امام‌خمینی ==
صابری همدانی همواره در صحنه‌های گوناگون مبارزه با حکومت شاه حضور فعال داشت. او که در جوانی با شخصیت [[سیدمجتبی نواب صفوی]] و [[سیدعبدالحسین واحدی]] آشنا شده بود، همواره می‌کوشید روحیه آن مبارزان را در خود بپروراند و حماسه دینی و مذهبی را با علم توأمان سازد. یکی از تألیفات صابری همدانی، کتاب از فیضیه ۴۲ تا فیضیه ۵۷ است که تاریخ انقلاب اسلامی را از [[حمله رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه|حمله مأموران به مدرسه فیضیه]] تا [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]]، به قلمی روان نوشته است.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تاکنون، ج ۳، ص۲۶۹-۲۷۰.</ref> او در [[ترکیه]] بود که امام‌خمینی به ترکیه [[تبعید امام‌خمینی|تبعید]] شد و وی مکاتباتی با ایشان داشت. او تا سال ۱۳۵۱ ش در ترکیه حضور داشت و در آن سال، به سبب ممانعت حکومت پهلوی از ادامه حضورش در استانبول، به کشور بازگشت. در سال ۱۳۵۷ ش از سوی [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|آیت‌الله گلپایگانی]] مأمور شد به وضعیت حوزه‌های علمیه [[سوریه]]، [[پاکستان]] و [[هند]] رسیدگی کند و به همین منظور به آن کشورها رفت. همچنین پس از استقرار امام‌خمینی در [[نوفل لوشاتو|نوفل‌لوشاتو]]، از سوی آیت‌الله گلپایگانی راهی [[فرانسه]] شد و در نوفل‌لوشاتو با امام‌خمینی دیدار کرد. در مسیر بازگشت به ایران، در انگلستان توقف داشت و در همان‌جا، نامه‌ای را از سوی مسلمانان مقیم آن کشور به رئیس‌جمهور فرانسه ارسال کرد و خواستار رعایت حال و احترام امام‌خمینی شد.<ref>صابری همدانی، ص۶.</ref>
صابری همدانی همواره در صحنه‌های گوناگون مبارزه با حکومت شاه حضور فعال داشت. او که در جوانی با شخصیت [[سیدمجتبی نواب صفوی]] و [[سیدعبدالحسین واحدی]] آشنا شده بود، همواره می‌کوشید روحیه آن مبارزان را در خود بپروراند و حماسه دینی و مذهبی را با علم توأمان سازد. یکی از تألیفات صابری همدانی، کتاب از فیضیه ۴۲ تا فیضیه ۵۷ است که تاریخ انقلاب اسلامی را از [[حمله رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه|حمله مأموران به مدرسه فیضیه]] تا [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]]، به قلمی روان نوشته است.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تاکنون، ج۳، ص۲۶۹-۲۷۰.</ref> او در [[ترکیه]] بود که امام‌خمینی به ترکیه [[تبعید امام‌خمینی|تبعید]] شد و وی مکاتباتی با ایشان داشت. او تا سال ۱۳۵۱ش در ترکیه حضور داشت و در آن سال، به سبب ممانعت حکومت پهلوی از ادامه حضورش در استانبول، به کشور بازگشت. در سال ۱۳۵۷ش از سوی [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|آیت‌الله گلپایگانی]] مأمور شد به وضعیت حوزه‌های علمیه [[سوریه]]، [[پاکستان]] و [[هند]] رسیدگی کند و به همین منظور به آن کشورها رفت. همچنین پس از استقرار امام‌خمینی در [[نوفل لوشاتو|نوفل‌لوشاتو]]، از سوی آیت‌الله گلپایگانی راهی [[فرانسه]] شد و در نوفل‌لوشاتو با امام‌خمینی دیدار کرد. در مسیر بازگشت به ایران، در انگلستان توقف داشت و در همان‌جا، نامه‌ای را از سوی مسلمانان مقیم آن کشور به رئیس‌جمهور فرانسه ارسال کرد و خواستار رعایت حال و احترام امام‌خمینی شد.<ref>صابری همدانی، ص۶.</ref>


== فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب ==
== فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب ==
مسؤولیت رسیدگی به وضع طلاب غیرایرانی، عضویت در شورای مدیریت حوزه علمیه قم، نمایندگی [[مجلس خبرگان رهبری]] در دوره‌های دوم و سوم از استان همدان، عضویت در [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]، نمایندگی امام‌خمینی در استانبول و نمایندگی مقام معظم رهبری در باکو ازجمله مسئولیت‌های او در [[جمهوری اسلامی|دوران جمهوری اسلامی]] بود. تأسیس دفتر سرپرستی طلاب غیرایرانی در حوزه علمیه قم و تأسیس مدرسه جعفریه در قم از فعالیت‌های اوست. صابری همدانی از نخستین سال‌های تحصیل خود در حوزه علمیه همدان و قم، به امر تدریس اشتغال داشت و کتب دوره مقدمات و سطح را تدریس کرد. همچنین در ایام تبلیغ، به مناطق گوناگون کشور سفر می‌کرد و ضمن ارشاد گروه‌های گوناگون مردم، در بسیاری از مناطق مسجد یا حسینیه بنا کرده است. همچنین برای تبلیغ به کشورهای استرالیا، آذربایجان، ترکیه، انگلستان، اسپانیا، ایتالیا، یونان، آلمان، هلند، ژاپن، چین، پاکستان، هندوستان و روسیه سفر کرده و در مجامع گوناگون به سخنرانی پرداخته است.
مسؤولیت رسیدگی به وضع طلاب غیرایرانی، عضویت در شورای مدیریت حوزه علمیه قم، نمایندگی [[مجلس خبرگان رهبری]] در دوره‌های دوم و سوم از استان همدان، عضویت در [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]، نمایندگی امام‌خمینی در استانبول و نمایندگی مقام معظم رهبری در باکو ازجمله مسئولیت‌های او در [[جمهوری اسلامی|دوران جمهوری اسلامی]] بود. تأسیس دفتر سرپرستی طلاب غیرایرانی در حوزه علمیه قم و تأسیس مدرسه جعفریه در قم از فعالیت‌های اوست.  
 
صابری همدانی از نخستین سال‌های تحصیل خود در حوزه علمیه همدان و قم، به امر تدریس اشتغال داشت و کتب دوره مقدمات و سطح را تدریس کرد. همچنین در ایام تبلیغ، به مناطق گوناگون کشور سفر می‌کرد و ضمن ارشاد گروه‌های گوناگون مردم، در بسیاری از مناطق مسجد یا حسینیه بنا کرده است. همچنین برای تبلیغ به کشورهای استرالیا، آذربایجان، ترکیه، انگلستان، اسپانیا، ایتالیا، یونان، آلمان، هلند، ژاپن، چین، پاکستان، هندوستان و روسیه سفر کرده و در مجامع گوناگون به سخنرانی پرداخته است.


== تألیفات ==
== تألیفات ==
خط ۴۲: خط ۷۵:


[[رده:پروژه شاگردان]]
[[رده:پروژه شاگردان]]
[[رده:شاگردان درس خارج اصول امام‌خمینی]]
[[رده:شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی]]
۱۶٬۴۶۳

ویرایش