سیدعلی‌محمد دستغیب: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''سیدعلی‌محمد دستغیب'''، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.  
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه
| عنوان            =
| تصویر            =
| توضیح تصویر      =
| اندازه تصویر      =
| سرشناسی          =
| نام کامل          =
| لقب              =
| نسب              =
| تاریخ تولد        =
| زادگاه            =
| تاریخ وفات        =
| شهر وفات          =
| تاریخ شهادت      =
| محل شهادت        =
| محل دفن          =
| خویشاوندان سرشناس =
| استادان          =
| شاگردان          =
| محل تحصیل        =
| اجازه روایت از    =
| اجازه اجتهاد از  =
| اجازه روایت به    =
| اجازه اجتهاد به  =
| تالیفات          =
| سایر              =
| سیاسی            =
| اجتماعی          =
| امضا              =
| وبگاه رسمی        =
}}'''سیدعلی‌محمد دستغیب'''، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.  


== خاندان ==
== خاندان ==
خط ۸: خط ۳۸:
او سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و در درس خارج فقه (مکاسب)، خارج اصول (کفایه‌الاصول) امام‌خمینی و خارج فقه (طهارت) و اصول آیت‌الله سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی شرکت جست و آن درس‌ها را تقریر کرد. او پس از فوت آیت‌الله سیدعبدالهادی شیرازی (۱۳۴۰ش) به نجف اشرف رفت،.<ref>خبرگان ملت، دفتر اول، ص۲۳۱-۲۳۳.</ref> بنابراین می‌توان گفت که در اواخر دهه ۱۳۳۰ و سال ۱۳۴۰ش در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی که در مسجد سلماسی و سپس در مسجد اعظم برگزار می‌شد حضور می‌یافته است. دستغیب پس از عزیمت به نجف اشرف، در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی حاضر شد و آن درس‌ها را تقریر کرد. هم‌زمان در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله میرزا باقر زنجانی نیز شرکت می‌کرد و آن درس‌ها را هم تقریر می‌نمود. او پس از بازگشت به شیراز، چند دوره دروس سطح را تا کفایه‌الاصول تدریس کرد.<ref>خبرگان ملت، دفتر اول، ص۲۳۳.</ref> همچنین به تدریس در مدرسه علمیه حکیم شیراز پرداخت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب دهم، ص۴۶۴.</ref>
او سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و در درس خارج فقه (مکاسب)، خارج اصول (کفایه‌الاصول) امام‌خمینی و خارج فقه (طهارت) و اصول آیت‌الله سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی شرکت جست و آن درس‌ها را تقریر کرد. او پس از فوت آیت‌الله سیدعبدالهادی شیرازی (۱۳۴۰ش) به نجف اشرف رفت،.<ref>خبرگان ملت، دفتر اول، ص۲۳۱-۲۳۳.</ref> بنابراین می‌توان گفت که در اواخر دهه ۱۳۳۰ و سال ۱۳۴۰ش در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی که در مسجد سلماسی و سپس در مسجد اعظم برگزار می‌شد حضور می‌یافته است. دستغیب پس از عزیمت به نجف اشرف، در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی حاضر شد و آن درس‌ها را تقریر کرد. هم‌زمان در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله میرزا باقر زنجانی نیز شرکت می‌کرد و آن درس‌ها را هم تقریر می‌نمود. او پس از بازگشت به شیراز، چند دوره دروس سطح را تا کفایه‌الاصول تدریس کرد.<ref>خبرگان ملت، دفتر اول، ص۲۳۳.</ref> همچنین به تدریس در مدرسه علمیه حکیم شیراز پرداخت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب دهم، ص۴۶۴.</ref>


سیدعلی‌محمد دستغیب مبارزات سیاسی خود را در سال ۱۳۴۲ ش و با شرکت در جلسات مذهبی.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۹۲.</ref>ازجمله جلسات سخنرانی شیخ حسنعلی نجابت و سیدعبدالحسین دستغیب آغاز کرد (خبرگان ملت، دفتر اول، ص۲۳۴). او که به اقامه نماز در مسجد آتشی‌ها در شیراز پرداخت، در آنجا سخنرانی‌های انتقادی ایراد می‌کرد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۵۰۶.</ref> در خرداد ۱۳۴۹ و پس از رحلت آیت‌الله سیدمحسن طباطبایی حکیم، علمای شیراز اعلامیه‌ای را در تأیید اعلمیت امام‌خمینی صادر کردند و مقرر شد این اعلامیه در مجلس ختمی که در مسجد نو شیراز برگزار شده بود قرائت شود. سیدعبدالحسین دستغیب، قرائت این اعلامیه را به سیدعلی‌محمد دستغیب واگذار کرد و او در حالی که مسجد توسط نیروهای شهربانی محاصره شده بود، اعلامیه را قرائت کرد. پس از آن، نیروهای شهربانی به مسجد حمله‌ور شدند و جمعی را دستگیر کردند.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۴۲۲-۴۲۳.</ref> بر اساس گزارش‌های ساواک در سال ۱۳۵۰ ش، او از مخالفان حکومت پهلوی در شیراز بود و با دخالت اوقاف در امور مدارس دینی شیراز ازجمله در مدرسه آقابابا خان مخالفت می‌کرد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۸۹-۹۰.</ref> بر اساس آن گزارش‌ها، «به‌طور غیرمحسوس مزاحمت‌هایی برای مروجین مذهبی (اصطلاحی که توسط ساواک برای روحانیان موافق حکومت پهلوی اطلاق می‌شد) و سایر روحانیون طرفدار دولت ایجاد» می‌کرد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۹۲.</ref> به همین سبب، ساواک از او و چند نفر دیگر از روحانیان شیراز، با عنوان روحانیان «ناراحت‌تر و مؤثرتر» نام برد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۱۰۷.</ref> تداوم این فعالیت‌ها باعث شد توسط ساواک احضار شود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۱۷۶.</ref> او همچنین در جلساتی که با حضور روحانیان مبارز شیراز در خانه آیت‌الله بهاالدین محلاتی برگزار می‌شد، شرکت می‌کرد. یکی از تصمیم‌هایی که در جلسه روحانیان در آنجا اتخاذ شد، خودداری از اقامه نماز جماعت در اعتراض به دستگیری و تبعید مجدالدین محلاتی فرزند آیت‌الله محلاتی بود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۱۶۸-۱۶۹.</ref>
سیدعلی‌محمد دستغیب مبارزات سیاسی خود را در سال ۱۳۴۲ش و با شرکت در جلسات مذهبی.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۹۲.</ref>ازجمله جلسات سخنرانی شیخ حسنعلی نجابت و سیدعبدالحسین دستغیب آغاز کرد.<ref>خبرگان ملت، دفتر اول، ص۲۳۴.</ref> او که به اقامه نماز در مسجد آتشی‌ها در شیراز پرداخت، در آنجا سخنرانی‌های انتقادی ایراد می‌کرد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۵۰۶.</ref> در خرداد ۱۳۴۹ و پس از رحلت آیت‌الله سیدمحسن طباطبایی حکیم، علمای شیراز اعلامیه‌ای را در تأیید اعلمیت امام‌خمینی صادر کردند و مقرر شد این اعلامیه در مجلس ختمی که در مسجد نو شیراز برگزار شده بود قرائت شود. سیدعبدالحسین دستغیب، قرائت این اعلامیه را به سیدعلی‌محمد دستغیب واگذار کرد و او در حالی که مسجد توسط نیروهای شهربانی محاصره شده بود، اعلامیه را قرائت کرد. پس از آن، نیروهای شهربانی به مسجد حمله‌ور شدند و جمعی را دستگیر کردند.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۰، ص۴۲۲-۴۲۳.</ref> بر اساس گزارش‌های ساواک در سال ۱۳۵۰ش، او از مخالفان حکومت پهلوی در شیراز بود و با دخالت اوقاف در امور مدارس دینی شیراز ازجمله در مدرسه آقابابا خان مخالفت می‌کرد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۸۹-۹۰.</ref> بر اساس آن گزارش‌ها، «به‌طور غیرمحسوس مزاحمت‌هایی برای مروجین مذهبی (اصطلاحی که توسط ساواک برای روحانیان موافق حکومت پهلوی اطلاق می‌شد) و سایر روحانیون طرفدار دولت ایجاد» می‌کرد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۹۲.</ref> به همین سبب، ساواک از او و چند نفر دیگر از روحانیان شیراز، با عنوان روحانیان «ناراحت‌تر و مؤثرتر» نام برد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۱۰۷.</ref> تداوم این فعالیت‌ها باعث شد توسط ساواک احضار شود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۱۷۶.</ref> او همچنین در جلساتی که با حضور روحانیان مبارز شیراز در خانه آیت‌الله بهاالدین محلاتی برگزار می‌شد، شرکت می‌کرد. یکی از تصمیم‌هایی که در جلسه روحانیان در آنجا اتخاذ شد، خودداری از اقامه نماز جماعت در اعتراض به دستگیری و تبعید مجدالدین محلاتی فرزند آیت‌الله محلاتی بود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۱۶۸-۱۶۹.</ref>


او پس از آن نیز به مبارزات خود ادامه داد و در اداره مهدیه شیراز نقش داشت و سعی می‌کرد همراه با روحانیان مبارز شیراز، آنجا را به مرکزی برای فعالیت‌های سیاسی یا به تعبیر ساواک «تبلیغات وسیع‌تر» تبدیل کند.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ج۲، ص۳۱۷.</ref> دستغیب هم‌زمان به سخنرانی‌های خود در مسجد آتشی‌ها نیز ادامه می‌داد و در سال ۱۳۵۶ ش و در جریان برگزاری جشن هنر شیراز، به انتقاد از آن جشن پرداخت. همین انتقادها باعث شد کمیسیون امنیت اجتماعی شیراز درباره وضعیت او و برادرش سیدعلی‌اصغر دستغیب تشکیل جلسه دهد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۲۹۹.</ref> درباره نتیجه این جلسه گزارشی در دست نیست، ولی تداوم فعالیت‌های سیاسی او باعث شد کمیسیون امنیت اجتماعی شیراز در ۱۵ دی ۱۳۵۶ او را به جرم تحریک مردم به اغتشاش و اخلال در نظم عمومی، به سه سال تبعید در بندر لنگه محکوم کند.<ref>سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج ۱۴، ص۲۶۱.</ref> این حکم گویا تغییر یافت و وی در اسفند همان سال ابتدا به شهر اهر و سپس به شهر سقز تبعید گردید. او نه ماه در تبعید بود.<ref>خبرگان ملت، دفتر اول، ص۲۳۵.</ref> و در دوران تبعید در سقز، در نماز جماعت اهل سنت در مسجد جامع آن شهر شرکت می‌کرد.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۴۰۲.</ref>و سپس همراه با دیگر روحانیان تبعیدی در سقز، به‌نوبت امامت جماعت در حسینیه آن شهر را بر عهده می‌گرفت.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۴۰۵.</ref> و به سخنرانی در آنجا می‌پرداخت.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۴۰۷.</ref> این فعالیت‌ها حساسیت ساواک را برانگیخت و درصدد جلوگیری از اقامه نماز جماعت و جلسات سخنرانی در آن حسینیه برآمد.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۴۱۷.</ref> او همچنین همراه با روحانیان تبعیدی، اعلامیه‌هایی در انتقاد از حکومت پهلوی صادر.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۴۲۳-۴۲۵.</ref> و همراه با آنان نامه‌هایی به برخی از شخصیت‌ها ارسال می‌کرد.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۴۲۷.</ref> ساواک در گزارشی، او را یکی از روحانیان ناراحت و افراطی شیراز نامید.<ref>سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج ۱۴، ص۲۶۱.</ref> دستغیب در ۱۳۵۷ ش به شیراز بازگشت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۹۲.</ref> و پس از آن تا پیروزی انقلاب اسلامی به همراه سیدعبدالحسین دستغیب در تظاهرات و راهپیمایی‌های اعتراضی حضور داشت و مردم را به شرکت در آن راهپیمایی‌ها ترغیب و تشویق می‌کرد.
او پس از آن نیز به مبارزات خود ادامه داد و در اداره مهدیه شیراز نقش داشت و سعی می‌کرد همراه با روحانیان مبارز شیراز، آنجا را به مرکزی برای فعالیت‌های سیاسی یا به تعبیر ساواک «تبلیغات وسیع‌تر» تبدیل کند.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ج۲، ص۳۱۷.</ref> دستغیب هم‌زمان به سخنرانی‌های خود در مسجد آتشی‌ها نیز ادامه می‌داد و در سال ۱۳۵۶ش و در جریان برگزاری جشن هنر شیراز، به انتقاد از آن جشن پرداخت. همین انتقادها باعث شد کمیسیون امنیت اجتماعی شیراز درباره وضعیت او و برادرش سیدعلی‌اصغر دستغیب تشکیل جلسه دهد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۲۹۹.</ref> درباره نتیجه این جلسه گزارشی در دست نیست، ولی تداوم فعالیت‌های سیاسی او باعث شد کمیسیون امنیت اجتماعی شیراز در ۱۵ دی ۱۳۵۶ او را به جرم تحریک مردم به اغتشاش و اخلال در نظم عمومی، به سه سال تبعید در بندر لنگه محکوم کند.<ref>سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج ۱۴، ص۲۶۱.</ref> این حکم گویا تغییر یافت و وی در اسفند همان سال ابتدا به شهر اهر و سپس به شهر سقز تبعید گردید. او نه ماه در تبعید بود.<ref>خبرگان ملت، دفتر اول، ص۲۳۵.</ref> و در دوران تبعید در سقز، در نماز جماعت اهل سنت در مسجد جامع آن شهر شرکت می‌کرد.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۴۰۲.</ref>و سپس همراه با دیگر روحانیان تبعیدی در سقز، به‌نوبت امامت جماعت در حسینیه آن شهر را بر عهده می‌گرفت.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۴۰۵.</ref> و به سخنرانی در آنجا می‌پرداخت.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۴۰۷.</ref> این فعالیت‌ها حساسیت ساواک را برانگیخت و درصدد جلوگیری از اقامه نماز جماعت و جلسات سخنرانی در آن حسینیه برآمد.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۴۱۷.</ref> او همچنین همراه با روحانیان تبعیدی، اعلامیه‌هایی در انتقاد از حکومت پهلوی صادر.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۴۲۳-۴۲۵.</ref> و همراه با آنان نامه‌هایی به برخی از شخصیت‌ها ارسال می‌کرد.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۴۲۷.</ref> ساواک در گزارشی، او را یکی از روحانیان ناراحت و افراطی شیراز نامید.<ref>سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج ۱۴، ص۲۶۱.</ref> دستغیب در ۱۳۵۷ش به شیراز بازگشت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۴، ص۹۲.</ref> و پس از آن تا پیروزی انقلاب اسلامی به همراه سیدعبدالحسین دستغیب در تظاهرات و راهپیمایی‌های اعتراضی حضور داشت و مردم را به شرکت در آن راهپیمایی‌ها ترغیب و تشویق می‌کرد.


سیدعلی‌محمد دستغیب پس از پیروزی انقلاب اسلامی به سرپرستی پادگان هوابرد شیراز منصوب شد. سپس ریاست دادگاه انقلاب اسلامی شیراز و استان فارس را بر عهده گرفت. با تأسیس حزب جمهوری اسلامی، سرپرستی آن حزب در استان فارس را عهده‌دار شد. سیدعلی‌محمد دستغیب در نخستین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری با رأی مردم استان فارس به نمایندگی آن مجلس برگزیده شد. همچنین در سومین دوره انتخابات خبرگان رهبری از سوی مردم استان فارس به نمایندگی انتخاب شد.<ref>خبرگان ملت، دفتر اول، ص۲۳۶-۲۳۷.</ref> و در دوره چهارم مجلس خبرگان رهبری هم نمایندگی مردم استان فارس را بر عهده داشت.<ref>«نتایج شمارش آرای...»، ص۸.</ref> او هم‌اکنون (۱۳۹۶ش) به اقامه نماز در مسجد آتشی‌ها در شیراز می‌پردازد و رساله عملیه خود را منتشر کرده است.
سیدعلی‌محمد دستغیب پس از پیروزی انقلاب اسلامی به سرپرستی پادگان هوابرد شیراز منصوب شد. سپس ریاست دادگاه انقلاب اسلامی شیراز و استان فارس را بر عهده گرفت. با تأسیس حزب جمهوری اسلامی، سرپرستی آن حزب در استان فارس را عهده‌دار شد. سیدعلی‌محمد دستغیب در نخستین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری با رأی مردم استان فارس به نمایندگی آن مجلس برگزیده شد. همچنین در سومین دوره انتخابات خبرگان رهبری از سوی مردم استان فارس به نمایندگی انتخاب شد.<ref>خبرگان ملت، دفتر اول، ص۲۳۶-۲۳۷.</ref> و در دوره چهارم مجلس خبرگان رهبری هم نمایندگی مردم استان فارس را بر عهده داشت.<ref>«نتایج شمارش آرای...»، ص۸.</ref> او هم‌اکنون (۱۳۹۶ش) به اقامه نماز در مسجد آتشی‌ها در شیراز می‌پردازد و رساله عملیه خود را منتشر کرده است.
خط ۲۰: خط ۵۰:


== منابع ==
== منابع ==
آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۶)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات؛ خبرگان رهبری: معرفی نمایندگان مجلس خبرگان رهبری (۱۳۷۹)، دفتر اول، قم، دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری؛ سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج ۱۴، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی؛ «نتایج شمارش آرای انتخابات خبرگان: ستاد انتخابات کشور، نتایج قطعی شمارش آرای چهارمین دوره انتخابات خبرگان رهبری را اعلام کرد»، (۱۳۸۵)، روزنامه اعتماد ملی، شماره ۲۵۸، ۲۸ آذر؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک؛ کتاب ۱۰: نفس مطمئنه شهید آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب (۱۳۷۸)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب چهل و چهارم: آیت‌الله حاج شیخ بهاءالدین محلاتی (۱۳۹۰)، ج ۲، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
{{منابع}}
 
* آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۶)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
* خبرگان رهبری: معرفی نمایندگان مجلس خبرگان رهبری (۱۳۷۹)، دفتر اول، قم، دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری.
* سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۱۴، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
* «نتایج شمارش آرای انتخابات خبرگان: ستاد انتخابات کشور، نتایج قطعی شمارش آرای چهارمین دوره انتخابات خبرگان رهبری را اعلام کرد»، (۱۳۸۵)، روزنامه اعتماد ملی، شماره ۲۵۸، ۲۸ آذر.
* یاران امام به روایت اسناد ساواک؛ کتاب ۱۰: نفس مطمئنه شهید آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب (۱۳۷۸)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
* یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب چهل و چهارم: آیت‌الله حاج شیخ بهاءالدین محلاتی (۱۳۹۰)، ج۲، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
 
{{پایان}}


[[رده:پروژه شاگردان]]
[[رده:پروژه شاگردان]]
[[رده:شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی]]
[[رده:شاگردان درس خارج اصول امام‌خمینی]]
۱۶٬۴۶۳

ویرایش