۲۱٬۲۸۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (added Category:شاگردان امام‌خمینی using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
| نسب = | | نسب = | ||
| تاریخ تولد =۱۱ اسفند ۱۳۰۶ش | | تاریخ تولد =۱۱ اسفند ۱۳۰۶ش | ||
| زادگاه = قم | | زادگاه = [[قم]] | ||
| تاریخ وفات = | | تاریخ وفات = | ||
| شهر وفات = | | شهر وفات = | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| خویشاوندان سرشناس = | | خویشاوندان سرشناس = | ||
| استادان = | | استادان = | ||
| شاگردان = | | شاگردان =[عبدالجواد جبل‌عاملی]]، امام‌خمینی، سیدرضا بهاءالدینی، [[مرتضی مطهری]]، [[سیدحسین بروجردی]]، [[سیدعبدالهادی شیرازی]]، [[سیدمحسن حکیم]]، [[سیدابوالقاسم خویی]]، [[سیدمحمد محقق داماد]]، [[مرتضی حائری یزدی]]، [[سیدمحمدحسین طباطبایی]]، [[سیدصدرالدین صدر]] و... | ||
| محل تحصیل = | | محل تحصیل =قم و نجف | ||
| اجازه روایت از = | | اجازه روایت از = | ||
| اجازه اجتهاد از = | | اجازه اجتهاد از = | ||
| اجازه روایت به = | | اجازه روایت به = | ||
| اجازه اجتهاد به = | | اجازه اجتهاد به = | ||
| تالیفات = | | تالیفات =جرعه‌ای از دریا، تحریر الجواهر، تجرید فتاوی الجواهر، شرح علی حج عروةالوثقی، تقریرات پراکنده از دروس خارج فقه و اصول برخی از اساتید، مناسک حج، مختصر مناسک، رساله توضیح‌المسائل، و... | ||
| سایر = | | سایر =تدریس | ||
| سیاسی = | | سیاسی =مبارزه با رژیم پهلوی | ||
| اجتماعی = | | اجتماعی =مرجع تقلید | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| وبگاه رسمی = | | وبگاه رسمی =https://zanjani.ir | ||
}}'''سیدموسی شبیری زنجانی'''، از شاگردان درس سطح امام‌خمینی. | }}'''سیدموسی شبیری زنجانی'''، از شاگردان درس سطح امام‌خمینی. | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
== تحصیل == | == تحصیل == | ||
سیدموسی شبیری زنجانی دوران ابتدایی را در زادگاهش گذراند و به تحصیل دروس دینی روی آورد. شرح امثله و شرح میر و تصریف را نزد پدرش خواند.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۳۱.</ref> مدتی کوتاه هم در درس شیخ محمد محققی لاهیجی شرکت کرد و مطول را نزد سیدمرتضی علوی فریدنی<ref>سلمانی آرانی، «سیدموسی شبیری زنجانی، فقیه محقق»، ص۴۸۷.</ref> و بخشی از حاشیه ملاعبدالله را پیش مرتضی مطهری فراگرفت.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۵۴.</ref> بخشی از شرح لمعه را هم نزد [[عبدالجواد جبل‌عاملی]] فراگرفت.<ref>سلمانی آرانی، «سیدموسی شبیری زنجانی، فقیه محقق»، ص۴۸۷.</ref> و بخش دیگری از آن را پیش شیخ عبدالحسین فقیهی خواند.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص۵۸۳.</ref> قوانین‌الاصول و رسائل شیخ مرتضی انصاری را هم پیش سیدرضا بهاءالدینی آموخت.<ref>سلمانی آرانی، «سیدموسی شبیری زنجانی، فقیه محقق»، ص۴۸۷.</ref> و در بخشی دیگر از رسائل از [[شاگردان امام‌خمینی]] بود. شبیری درباره حضور در درس رسائل امام‌خمینی می‌گوید: <blockquote>«آقای حائری (شیخ عبدالکریم حائری یزدی مؤسس حوزه علمیه قم) دیده بود مُدَرِّس قابل اعتنا برای سطوح عالیه چون رسائل، مکاسب و کفایه نیست. از تعدادی از این علمای مبرز درخواست کرده بود که این درس‌ها را بگویند، چون اینها این درس‌ها را نمی‌گفتند. یکی از آنها آقای داماد (سیدمحمد محقق داماد) بود که ایشان رسائل و مکاسب را شروع می‌کند. آقای (امام) خمینی رسائل می‌گفت و خود من در درس رسائل آقای خمینی شرکت می‌کردم».<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص۵۹۰.</ref> </blockquote>با استناد به این گزارش می‌توان گفت که شبیری زنجانی در زمان حیات [[عبدالکریم حائری یزدی|آیت‌الله حائری یزدی]] و پس از آن در این درس شرکت می‌کرده است. شبیری زنجانی درباره ویژگی‌های درس سطح امام‌خمینی می‌گوید: <blockquote>«ایشان از خارج خوب بیان می‌کرد و درس ایشان سطح تنها نبود، بیش از سطح بیان می‌کرد، ولی به «یؤید» و «یشعر» و «فتأمل» نمی‌پرداخت. مطالب کلی را از خارج می‌گفت، ولی به جزئیات و ریزه‌کاری‌ها نمی‌پرداخت؛ درسشان درس خارجی بوده با کتاب»<ref>خاطرات شفاهی، آرشیو مؤسسه در قم.</ref> </blockquote>شبیری زنجانی سپس مدت دو سال در درس کفایة الاصول [[سیدمحمد محقق داماد]] شرکت کرد.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص۵۲۱.</ref> چند ماهی هم در درس مکاسب و ده روز هم در درس کفایة الاصول [[مرتضی حائری یزدی]] حضور یافت.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص۶۲۹ـ۶۳۰.</ref> مدت کوتاهی هم در درس منظومه [[سیدمحمدحسین طباطبایی|علامه سیدمحمدحسین طباطبایی]] شرکت داشت.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۳۶.</ref> او ابتدا منظومه را خصوصی نزد علامه طباطبایی خواند و سپس در درس عمومی ایشان در [[مسجد سلماسی]] شرکت کرد، ولی این حضور کوتاه بود.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۶۷ـ۶۶۸.</ref> مدتی هم در درس تفسیر قرآن [[سیدابوالفضل زنجانی|سیدابوالفضل موسوی زنجانی]] در زنجان شرکت داشت.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۸۷.</ref> | سیدموسی شبیری زنجانی دوران ابتدایی را در زادگاهش گذراند و به تحصیل دروس دینی روی آورد. شرح امثله و شرح میر و تصریف را نزد پدرش خواند.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۳۱.</ref> مدتی کوتاه هم در درس شیخ محمد محققی لاهیجی شرکت کرد و مطول را نزد سیدمرتضی علوی فریدنی<ref>سلمانی آرانی، «سیدموسی شبیری زنجانی، فقیه محقق»، ص۴۸۷.</ref> و بخشی از حاشیه ملاعبدالله را پیش [[مرتضی مطهری]] فراگرفت.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۵۴.</ref> بخشی از شرح لمعه را هم نزد [[عبدالجواد جبل‌عاملی]] فراگرفت.<ref>سلمانی آرانی، «سیدموسی شبیری زنجانی، فقیه محقق»، ص۴۸۷.</ref> و بخش دیگری از آن را پیش شیخ عبدالحسین فقیهی خواند.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص۵۸۳.</ref> قوانین‌الاصول و رسائل شیخ مرتضی انصاری را هم پیش سیدرضا بهاءالدینی آموخت.<ref>سلمانی آرانی، «سیدموسی شبیری زنجانی، فقیه محقق»، ص۴۸۷.</ref> و در بخشی دیگر از رسائل از [[شاگردان امام‌خمینی]] بود. شبیری درباره حضور در درس رسائل امام‌خمینی می‌گوید: <blockquote>«آقای حائری (شیخ عبدالکریم حائری یزدی مؤسس حوزه علمیه قم) دیده بود مُدَرِّس قابل اعتنا برای سطوح عالیه چون رسائل، مکاسب و کفایه نیست. از تعدادی از این علمای مبرز درخواست کرده بود که این درس‌ها را بگویند، چون اینها این درس‌ها را نمی‌گفتند. یکی از آنها آقای داماد (سیدمحمد محقق داماد) بود که ایشان رسائل و مکاسب را شروع می‌کند. آقای (امام) خمینی رسائل می‌گفت و خود من در درس رسائل آقای خمینی شرکت می‌کردم».<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص۵۹۰.</ref> </blockquote>با استناد به این گزارش می‌توان گفت که شبیری زنجانی در زمان حیات [[عبدالکریم حائری یزدی|آیت‌الله حائری یزدی]] و پس از آن در این درس شرکت می‌کرده است. شبیری زنجانی درباره ویژگی‌های درس سطح امام‌خمینی می‌گوید: <blockquote>«ایشان از خارج خوب بیان می‌کرد و درس ایشان سطح تنها نبود، بیش از سطح بیان می‌کرد، ولی به «یؤید» و «یشعر» و «فتأمل» نمی‌پرداخت. مطالب کلی را از خارج می‌گفت، ولی به جزئیات و ریزه‌کاری‌ها نمی‌پرداخت؛ درسشان درس خارجی بوده با کتاب»<ref>خاطرات شفاهی، آرشیو مؤسسه در قم.</ref> </blockquote>شبیری زنجانی سپس مدت دو سال در درس کفایة الاصول [[سیدمحمد محقق داماد]] شرکت کرد.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص۵۲۱.</ref> چند ماهی هم در درس مکاسب و ده روز هم در درس کفایة الاصول [[مرتضی حائری یزدی]] حضور یافت.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص۶۲۹ـ۶۳۰.</ref> مدت کوتاهی هم در درس منظومه [[سیدمحمدحسین طباطبایی|علامه سیدمحمدحسین طباطبایی]] شرکت داشت.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۳۶.</ref> او ابتدا منظومه را خصوصی نزد علامه طباطبایی خواند و سپس در درس عمومی ایشان در [[مسجد سلماسی]] شرکت کرد، ولی این حضور کوتاه بود.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۶۷ـ۶۶۸.</ref> مدتی هم در درس تفسیر قرآن [[سیدابوالفضل زنجانی|سیدابوالفضل موسوی زنجانی]] در زنجان شرکت داشت.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۸۷.</ref> | ||
شبیری زنجانی در سال ۱۳۲۳ به درس خارج فقه و اصول سیدصدرالدین صدر رفت.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۳۹.</ref> و از آن درس به‌عنوان نخستین درس خارج خود یاد می‌کند.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص۶۰۶.</ref> او از سال ۱۳۲۴ و با ورود [[سیدحسین بروجردی|سیدحسین طباطبایی بروجردی]]، در درس‌های خارج فقه (کتاب الغضب، کتاب الاجاره و کتاب الصلاة) و اصول ایشان حضور یافت.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۲۴۴.</ref> هم‌زمان در درس سیدمحمد حجت کوه‌کمری هم شرکت می‌کرد و سپس وارد درس خارج فقه و اصول سیدمحمد محقق داماد شد.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص۶۰۷.</ref> و مدت ۲۱ سال در درس خارج فقه.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص۵۲۱.</ref> (اندکی از کتاب صلاة، کتاب الطهاره، کتاب الصوم، کتاب الخمس و کتاب الحج) و چهار سال هم نزدیک به یک دوره در درس خارج اصول ایشان<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج ۳، ص۲۴۴.</ref> حضور داشت.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۵۲۱.</ref> همچنین مدتی از درس خارج (برائت) میرسیدعلی یثربی استفاده کرد.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۴۸۳.</ref> همچنین [[محمد شریف‌رازی]] از [[سیدکاظم شریعتمداری]] هم به‌عنوان یکی از استادان شبیری زنجانی در خارج فقه و اصول نام برده است.<ref>شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۶۸.</ref> | شبیری زنجانی در سال ۱۳۲۳ به درس خارج فقه و اصول [[سیدصدرالدین صدر]] رفت.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۳۹.</ref> و از آن درس به‌عنوان نخستین درس خارج خود یاد می‌کند.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص۶۰۶.</ref> او از سال ۱۳۲۴ و با ورود [[سیدحسین بروجردی|سیدحسین طباطبایی بروجردی]]، در درس‌های خارج فقه (کتاب الغضب، کتاب الاجاره و کتاب الصلاة) و اصول ایشان حضور یافت.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۲۴۴.</ref> هم‌زمان در درس سیدمحمد حجت کوه‌کمری هم شرکت می‌کرد و سپس وارد درس خارج فقه و اصول سیدمحمد محقق داماد شد.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص۶۰۷.</ref> و مدت ۲۱ سال در درس خارج فقه.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص۵۲۱.</ref> (اندکی از کتاب صلاة، کتاب الطهاره، کتاب الصوم، کتاب الخمس و کتاب الحج) و چهار سال هم نزدیک به یک دوره در درس خارج اصول ایشان<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج ۳، ص۲۴۴.</ref> حضور داشت.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۵۲۱.</ref> همچنین مدتی از درس خارج (برائت) میرسیدعلی یثربی استفاده کرد.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۴۸۳.</ref> همچنین [[محمد شریف‌رازی]] از [[سیدکاظم شریعتمداری]] هم به‌عنوان یکی از استادان شبیری زنجانی در خارج فقه و اصول نام برده است.<ref>شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۶۸.</ref> | ||
او دو بار هم در سال‌های ۱۳۳۳ و ۱۳۳۴ به عراق رفت و در نجف اشرف، مدتی در درس خارج فقه (صلاة) [[سیدعبدالهادی شیرازی]] و خارج فقه (حج) [[سیدمحسن حکیم|سیدمحسن طباطبایی حکیم]] شرکت کرد.<ref>سلمانی آرانی، «سیدموسی شبیری زنجانی، فقیه محقق»، ص۴۸۷ـ۴۸۸؛ جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۲۴۴.</ref> و مدتی هم در درس خارج فقه (باب رضاع) و درس خارج اصول [[سیدابوالقاسم خویی]] حضور یافت.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۲۴۴؛ شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص۶۷۳ـ۶۷۴.</ref> سپس به تدریس دروس خارج فقه و اصول در [[حوزه علمیه قم]] پرداخت و ابتدا خارج فقه (مبحث حج) را بر اساس و ترتیب دو کتاب عروةالوثقی و شرایع الاسلام آغاز کرد که مدت ۱۵ سال طول کشید. پس از آن دیگر مباحث فقهی چون اجاره، خمس و نکاح را بر اساس کتاب عروةالوثقی تدریس کرد و به‌موازات آن بعضی از مباحث اصول، علوم درایه، قواعد کلی علم رجال را تدریس کرد.<ref>سلمانی آرانی، «سیدموسی شبیری زنجانی، فقیه محقق»، ص۴۸۸.</ref> مدتی از سوی سیدکاظم شریعتمداری، یکی از ممتحنان حوزه علمیه قم بود، ولی چون بنایش بر سختگیری و رد کردن نبود، نتوانست ادامه دهد و استعفا داد.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۳۶ـ۶۳۷.</ref> | او دو بار هم در سال‌های ۱۳۳۳ و ۱۳۳۴ به عراق رفت و در نجف اشرف، مدتی در درس خارج فقه (صلاة) [[سیدعبدالهادی شیرازی]] و خارج فقه (حج) [[سیدمحسن حکیم|سیدمحسن طباطبایی حکیم]] شرکت کرد.<ref>سلمانی آرانی، «سیدموسی شبیری زنجانی، فقیه محقق»، ص۴۸۷ـ۴۸۸؛ جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۲۴۴.</ref> و مدتی هم در درس خارج فقه (باب رضاع) و درس خارج اصول [[سیدابوالقاسم خویی]] حضور یافت.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۲۴۴؛ شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص۶۷۳ـ۶۷۴.</ref> سپس به تدریس دروس خارج فقه و اصول در [[حوزه علمیه قم]] پرداخت و ابتدا خارج فقه (مبحث حج) را بر اساس و ترتیب دو کتاب عروةالوثقی و شرایع الاسلام آغاز کرد که مدت ۱۵ سال طول کشید. پس از آن دیگر مباحث فقهی چون اجاره، خمس و نکاح را بر اساس کتاب عروةالوثقی تدریس کرد و به‌موازات آن بعضی از مباحث اصول، علوم درایه، قواعد کلی علم رجال را تدریس کرد.<ref>سلمانی آرانی، «سیدموسی شبیری زنجانی، فقیه محقق»، ص۴۸۸.</ref> مدتی از سوی سیدکاظم شریعتمداری، یکی از ممتحنان حوزه علمیه قم بود، ولی چون بنایش بر سختگیری و رد کردن نبود، نتوانست ادامه دهد و استعفا داد.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص۶۳۶ـ۶۳۷.</ref> | ||