احمد قاینی نجفی

قاینی نجفی، احمد؛ از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام خمینی. احمد قاینی معروف به قاینی نجفی در سال ۱۳۲۱ در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. پدرش شیخ محمد قاینی نجفی از شاگردان آیات میرزا حسین نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی، سید ابراهیم میرزا آقا اصطهباناتی و سید ابوتراب خوانساری بود که پس از پایان تحصیل، به تدریس در حوزه علمیه نجف اشرف پرداخت و از مجتهدان و مدرسان دروس حوزوی در نجف اشرف بود (یادنامه حضرت آیت‌الله‌العظمی آقای شیخ محمد فاضل قائینی نجفی، ۲۰ـ۲۸) و در نهایت پس از شرکت در مبارزه علیه رژیم بعث عراق، به‌دست آن رژیم دستگیر و مدتی زندانی شد و سپس به تهران تبعید شد و در آن شهر به فعالیت‌های علمی و تبلیغی مشغول شد. احمد قاینی پس از آنکه خواندن و نوشتن را فراگرفت، به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و بخش‌هایی از دروس مقدمات و سطح را زیر نظر پدرش خواند. آنگاه وارد حوزه علمیه قم شد و در آنجا دروس سطح را پیش آقایان محمدتقی ستوده و میرزاعلی مشکینی به پایان رساند. سپس در درس خارج فقه و اصول امام خمینی شرکت کرد (زندگی‌نامه و آثار ائمه جماعات شهید، ج ۱، ۱۹۵). درباره سال‌های دقیق حضور او در درس‌های امام خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی به‌احتمال‌زیاد در اواخر دهه ۱۳۳۰ و یا اوایل دهه ۱۳۴۰ در آن درس‌ها در مساجد سلماسی و اعظم قم شرکت می‌کرد. قاینی نجفی در جریان نهضت اسلامی حضور فعالی داشت و در تهیه و توزیع اعلامیه‌های امام خمینی فعال بود. او به‌ویژه در جریان قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ حضور داشت و اعلامیه‌های امام خمینی را به نقاط مختلف کشور ارسال می‌کرد (همان). در سال ۱۳۴۸ به کشور عراق رفت و در بازگشت کتاب ولایت فقیه امام خمینی را به ایران آورد و به همین علت در بازگشت به کشور در مرز خسروی دستگیر و سپس به تهران منتقل شد (یادنامه حضرت آیت‌الله‌العظمی آقای شیخ محمد فاضل قائینی نجفی، ۸) و مدت چهار سال در زندان اوین به سر برد و در آن دوران با آقایان اکبر هاشمی رفسنجانی، سید محمدرضا سعیدی، محمدعلی رجایی و... هم‌سلول بود. وی در زندان تحت شکنجه قرار گرفت و از جمله مأموران حکومت پهلوی ناخن‌های وی را کشیدند و بدن او را با آتش سیگار سوزاندند، ولی قاینی نجفی دست از مبارزه برنداشت و بر خواسته‌های حکومت پهلوی مبنی بر افشای همرزمان خود تن نداد (زندگی‌نامه و آثار ائمه جماعات شهید، ج ۱، ۱۹۵). او پس از آزادی به مبارزاتش ادامه داد و در سال ۱۳۵۴ و در جریان قیام طلاب در خرداد آن سال که به بسته شدن مدرسه فیضیه انجامید، دستگیر و مدتی زندانی شد. در زندان تحت شدیدترین شکنجه‌ها قرار گرفت، ولی مأموران حکومت پهلوی در اعترافگیری از او ناکام ماندند و در نهایت او را به سه سال حبس محکوم کردند. وی در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی از زندان آزاد شد و به مبارزه ادامه داد (یادنامه حضرت آیت‌الله‌العظمی آقای شیخ محمد فاضل قائینی نجفی، ۸). احمد قائنی نجفی پس از آزادی به کرمانشاه رفت و در آنجا به تدریس و همچنین نشر معارف اسلامی پرداخت (زندگی‌نامه و آثار ائمه جماعات شهید، ج ۱، ۱۹۵ـ۱۹۶). او پس از رحلت برادرش و به درخواست جمعی از اهالی و متدینان بیرجند راهی آن شهر شد و سرپرستی حوزه علمیه فاضل را برعهده گرفت. هم‌زمان به اقامه نماز جماعت در مسجد بازار بیرجند پرداخت. با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به جبهه‌های جنگ شتافت و در نهایت در ۲۹ آبان ۱۳۶۶ در عملیات نصر در منطقه بانه بر اثر ترکش خمپاره به شهادت رسید. پیکر او به شهر قم منتقل شد و در گلزار شهدای آن شهر به خاک سپرده شد (همان، ۱۹۵ـ۱۹۶). منابع: زندگی‌نامه و آثار ائمه جماعات شهید (۱۳۸۶)، تهیه و تنظیم: گروه تحقیقات و مطالعات کاربردی مرکز رسیدگی به امور مساجد تهران، قم، ثقلین؛ یادنامه حضرت آیت‌الله‌العظمی آقای شیخ محمد فاضل قائینی نجفی (۱۴۲۳ ق)، تهیه و تنظیم: علی فاضل قائینی، بی‌جا، انتشارات آل فاضل.