محمدتقی مروارید: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۷۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ مرداد ۱۴۰۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۱: خط ۴۱:
محمدتقی مروارید در سال ۱۳۲۷ش برای تبلیغ دین راهی ایلام شد و از همان سال با پیشنهاد جمعی از متدینان و پس از مشورت با آیت‌الله بروجردی و دریافت اجازه‌ای از ایشان در امور حسبیه، همه‌ساله در موسم تبلیغ به آنجا می‌رفت. وی مسجد و حوزه علمیه‌ای را در آن شهر بنیان نهاد و به اقامه نماز در آن مسجد و تدریس در حوزه علمیه یادشده پرداخت. در سال ۱۳۴۱ و در جریان مبارزه علما علیه [[انجمن‌های ایالتی و ولایتی|تصویب‌نامه انجمن‌های ایالتی و ولایتی]]، به مبارزه علیه آن پرداخت و تلگراف جمعی از مردم ایلام در اعتراض به آن تصویب‌نامه را به قم ارسال کرد. این اقدام واکنش نیروهای امنیتی ایلام را برانگیخت و در پی آن تحت تعقیب قرار گرفت و مجبور به فرار از آن شهر شد. با وجود این، در اوایل سال ۱۳۴۲ش در ایلام دستگیر و به کرمانشاه اعزام گردید. مدت کوتاهی بعد آزاد شد و در بازگشت به ایلام مورد استقبال مردم آن شهر قرار گرفت. او در ایلام اعلامیه‌های مراجع و روحانیان را توزیع می‌کرد که از آن جمله می‌توان به اعلامیه معروف [[امام‌خمینی]] علیه [[حکومت پهلوی]] اشاره کرد که در آن از شاه‌دوستی با تعابیری چون آدم‌کشی و غارت‌گری نام برده بود. در پی آن بار دیگر بازداشت و به کرمانشاه اعزام گردید و تحت [[شکنجه]] قرار گرفت و در نهایت پس از محاکمه به دو ماه حبس محکوم شد و در [[قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲|پانزده خرداد ۱۳۴۲]] در زندان بود.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۳-۵۱۴.</ref>
محمدتقی مروارید در سال ۱۳۲۷ش برای تبلیغ دین راهی ایلام شد و از همان سال با پیشنهاد جمعی از متدینان و پس از مشورت با آیت‌الله بروجردی و دریافت اجازه‌ای از ایشان در امور حسبیه، همه‌ساله در موسم تبلیغ به آنجا می‌رفت. وی مسجد و حوزه علمیه‌ای را در آن شهر بنیان نهاد و به اقامه نماز در آن مسجد و تدریس در حوزه علمیه یادشده پرداخت. در سال ۱۳۴۱ و در جریان مبارزه علما علیه [[انجمن‌های ایالتی و ولایتی|تصویب‌نامه انجمن‌های ایالتی و ولایتی]]، به مبارزه علیه آن پرداخت و تلگراف جمعی از مردم ایلام در اعتراض به آن تصویب‌نامه را به قم ارسال کرد. این اقدام واکنش نیروهای امنیتی ایلام را برانگیخت و در پی آن تحت تعقیب قرار گرفت و مجبور به فرار از آن شهر شد. با وجود این، در اوایل سال ۱۳۴۲ش در ایلام دستگیر و به کرمانشاه اعزام گردید. مدت کوتاهی بعد آزاد شد و در بازگشت به ایلام مورد استقبال مردم آن شهر قرار گرفت. او در ایلام اعلامیه‌های مراجع و روحانیان را توزیع می‌کرد که از آن جمله می‌توان به اعلامیه معروف [[امام‌خمینی]] علیه [[حکومت پهلوی]] اشاره کرد که در آن از شاه‌دوستی با تعابیری چون آدم‌کشی و غارت‌گری نام برده بود. در پی آن بار دیگر بازداشت و به کرمانشاه اعزام گردید و تحت [[شکنجه]] قرار گرفت و در نهایت پس از محاکمه به دو ماه حبس محکوم شد و در [[قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲|پانزده خرداد ۱۳۴۲]] در زندان بود.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۳-۵۱۴.</ref>


مروارید در دوران حضور امام‌خمینی در قم، مکاتباتی با ایشان داشت و در یکی از نامه‌هایی که به ایشان ارسال کرده بود، از واگذاری زمینی در شاه‌آباد (اسلام‌آباد غرب) به یکی از فرق شکایت کرده بود که امام‌خمینی در پاسخ، تأثر خود را از آن ابراز و بر تشریک مساعی علما برای مقابله با این‌گونه اقدامات تأکید کرده بود.<ref>صحیفه امام، ج۱، ص۳۶۴.</ref> مروارید در دوران تبعید امام‌خمینی در عراق نیز بارها به آن کشور رفت و به همین سبب رفتارهایش تحت نظر مأموران [[ساواک]] قرار داشت و ساواک گزارش‌هایی از سفرهای او تهیه کرده بود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۳، ص۱۶، ۱۴۳.</ref> در یکی از سفرهایش به نجف، چند ماه در درس امام‌خمینی ([[درس خارج فقه امام‌خمینی]] در [[مسجد شیخ انصاری]] معروف به مسجد ترک‌ها) حضور یافت و مدتی هم در درس [[سیدمحسن حکیم]]، سیدعبدالاعلی سبزواری و [[سیدابوالقاسم خویی]] حاضر شد.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۴.</ref>
مروارید در دوران حضور امام‌خمینی در قم، مکاتباتی با ایشان داشت و در یکی از نامه‌هایی که به ایشان ارسال کرده بود، از واگذاری زمینی در شاه‌آباد (اسلام‌آباد غرب) به یکی از فرق شکایت کرده بود که امام‌خمینی در پاسخ، تأثر خود را از آن ابراز و بر تشریک مساعی علما برای مقابله با این‌گونه اقدامات تأکید کرده بود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱، ص۳۶۴.</ref> مروارید در دوران تبعید امام‌خمینی در عراق نیز بارها به آن کشور رفت و به همین سبب رفتارهایش تحت نظر مأموران [[ساواک]] قرار داشت و ساواک گزارش‌هایی از سفرهای او تهیه کرده بود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۳، ص۱۶، ۱۴۳.</ref> در یکی از سفرهایش به نجف، چند ماه در درس امام‌خمینی ([[درس خارج فقه امام‌خمینی]] در [[مسجد شیخ انصاری]] معروف به مسجد ترک‌ها) حضور یافت و مدتی هم در درس [[سیدمحسن حکیم]]، سیدعبدالاعلی سبزواری و [[سیدابوالقاسم خویی]] حاضر شد.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۴.</ref>


شهربانی ایلام در گزارشی که از فعالیت‌های مروارید تهیه کرد، از وی به‌عنوان یکی از افرادی که در تحریک مردم علیه حکومت پهلوی نقش دارد نام برد. در آن گزارش قید شده بود که او سابقه تبعید از ایلام و همچنین ممنوعیت از منبر را در پرونده دارد. بر اساس آن گزارش، مروارید در تشویق مردم به بستن مغازه‌ها در ایلام (خرداد ۱۳۵۷) نقش اصلی داشت.<ref>سیر مبارزات یاران...، ج۹، ص۱۵۳-۱۵۵؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۳، ص۲۶۴-۲۶۶.</ref> وی در تظاهرات مردم ایلام در ۹ مرداد آن سال نیز نقش محوری ایفا کرد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۳، ص۲۶۹.</ref> تداوم این فعالیت‌ها باعث شد او در ایلام تحت تعقیب قرار بگیرد و به همین سبب، ابتدا به اهواز و آنگاه آبادان رفت و در مسجد صاحب‌الزمان آن شهر به سخنرانی پرداخت. او در آن سخنرانی، به [[فاجعه سینما رکس آبادان|آتش‌سوزی سینما رکس آبادان]] که چندی پیش از ورود او به آن شهر به وقوع پیوسته بود اشاره و خاندان پهلوی را نفرین کرد. سپس در یکی از راه‌پیمایی‌های مردم آبادان حضور یافت و در همان‌جا دستگیر شد و به اهواز انتقال یافت. مدتی بعد آزاد شد و دوباره به آبادان بازگشت و سپس در خرمشهر به سخنرانی‌های انتقادی ادامه داد و در راهپیمایی‌های مردم آن شهر شرکت می‌کرد.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۴-۵۱۵.</ref> آنگاه به ایلام بازگشت که بلافاصله پس از ورود به ایلام دستگیر شد و این بار به تهران انتقال یافت.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۳.</ref> و در مهر آن سال، در زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری زندانی بود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۳، ص۲۸۲.</ref> جمعی از مردم ایلام پس از دستگیری او دست به تحصن زدند که به دستگیری برخی از آنان انجامید.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۳.</ref> علاوه بر آن، آزادی او یکی از خواست‌های مردم ایلام در راهپیمایی‌ها ازجمله راهپیمایی ۲۴ مهر ۱۳۵۷ بود.<ref>سیر مبارزات یاران...، ج۱۲، ص۴۶۵.</ref> مروارید پس از مدتی حبس در زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری، به زندان اوین منتقل شد و پس از آزادی به ایلام بازگشت.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۳.</ref> و به مبارزه با حکومت پهلوی ادامه داد. رئیس شهربانی در نامه‌ای به ریاست ساواک استان ایلام او را یکی از افرادی معرفی کرد که آتش طرفداری از امام‌خمینی را در ایلام شعله‌ور کرده.<ref>سیر مبارزات یاران...، ج۱۳، ص۱۹۹؛ یاران امام به...، کتاب ۴۳، ص۲۸۷.</ref> و رهبری «گروه‌های افراطی ایلام» را بر عهده گرفته است.<ref>یاران امام به...، کتاب ۴۳، ص۲۸۸.</ref> او در آبان آن سال همراه با روحانیان ایلام، اعلامیه‌ای صادر کرد و به دستگاه‌های امنیتی و اداری ایلام هشدار داد که از دست زدن به اقدامات ایذایی و تخریب وجهه انقلابیان بپرهیزند. آنان در اعلامیه فوق مسئولان ایلام را تهدید کرده بودند که به سزای اعمالشان خواهند رسید.<ref>یاران امام به...، کتاب ۴۳، ص۲۹۲؛ سیر مبارزات یاران...، ج۱۳، ص۴۶۰-۴۶۱.</ref>
شهربانی ایلام در گزارشی که از فعالیت‌های مروارید تهیه کرد، از وی به‌عنوان یکی از افرادی که در تحریک مردم علیه حکومت پهلوی نقش دارد نام برد. در آن گزارش قید شده بود که او سابقه تبعید از ایلام و همچنین ممنوعیت از منبر را در پرونده دارد. بر اساس آن گزارش، مروارید در تشویق مردم به بستن مغازه‌ها در ایلام (خرداد ۱۳۵۷) نقش اصلی داشت.<ref> سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک، ج۹، ص۱۵۳-۱۵۵؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۳، ص۲۶۴-۲۶۶.</ref> وی در تظاهرات مردم ایلام در ۹ مرداد آن سال نیز نقش محوری ایفا کرد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۳، ص۲۶۹.</ref> تداوم این فعالیت‌ها باعث شد او در ایلام تحت تعقیب قرار بگیرد و به همین سبب، ابتدا به اهواز و آنگاه آبادان رفت و در مسجد صاحب‌الزمان آن شهر به سخنرانی پرداخت. او در آن سخنرانی، به [[فاجعه سینما رکس آبادان|آتش‌سوزی سینما رکس آبادان]] که چندی پیش از ورود او به آن شهر به وقوع پیوسته بود اشاره و خاندان پهلوی را نفرین کرد. سپس در یکی از راه‌پیمایی‌های مردم آبادان حضور یافت و در همان‌جا دستگیر شد و به اهواز انتقال یافت. مدتی بعد آزاد شد و دوباره به آبادان بازگشت و سپس در خرمشهر به سخنرانی‌های انتقادی ادامه داد و در راهپیمایی‌های مردم آن شهر شرکت می‌کرد.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۴-۵۱۵.</ref> آنگاه به ایلام بازگشت که بلافاصله پس از ورود به ایلام دستگیر شد و این بار به تهران انتقال یافت.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۳.</ref> و در مهر آن سال، در زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری زندانی بود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۳، ص۲۸۲.</ref> جمعی از مردم ایلام پس از دستگیری او دست به تحصن زدند که به دستگیری برخی از آنان انجامید.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۳.</ref> علاوه بر آن، آزادی او یکی از خواست‌های مردم ایلام در راهپیمایی‌ها ازجمله راهپیمایی ۲۴ مهر ۱۳۵۷ بود.<ref> سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک، ج۱۲، ص۴۶۵.</ref> مروارید پس از مدتی حبس در زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری، به زندان اوین منتقل شد و پس از آزادی به ایلام بازگشت.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۳.</ref> و به مبارزه با حکومت پهلوی ادامه داد. رئیس شهربانی در نامه‌ای به ریاست ساواک استان ایلام او را یکی از افرادی معرفی کرد که آتش طرفداری از امام‌خمینی را در ایلام شعله‌ور کرده.<ref> سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک، ج۱۳، ص۱۹۹؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۳، ص۲۸۷.</ref> و رهبری «گروه‌های افراطی ایلام» را بر عهده گرفته است.<ref> یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۳، ص۲۸۸.</ref> او در آبان آن سال همراه با روحانیان ایلام، اعلامیه‌ای صادر کرد و به دستگاه‌های امنیتی و اداری ایلام هشدار داد که از دست زدن به اقدامات ایذایی و تخریب وجهه انقلابیان بپرهیزند. آنان در اعلامیه فوق مسئولان ایلام را تهدید کرده بودند که به سزای اعمالشان خواهند رسید.<ref> یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۳، ص۲۹۲؛ سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک، ج۱۳، ص۴۶۰-۴۶۱.</ref>


مروارید در ۱۵ آذر همان سال در مسجد روستای هفت‌چشمه ایلام علنا مردم و جوانان محل را به [[مبارزه مسلحانه|مقاومت مسلحانه]] با مأموران انتظامی فراخواند و در سخنانی انتقادی از شخص شاه [[انتقاد]] کرد. پس از پایان سخنرانی او، مردم در مسیر کرمانشاه- ایلام تجمع و با ماموران حکومت پهلوی درگیر شدند. به همین علت [[ساواک]] در گزارشی اعلام کرد:<blockquote>« شیخ محمدتقی مروارید یکی از مخالفین با سابقه و سرسخت رژیم و قانون اساسی ایران بوده و هست انجام تشنجات و اغتشاشاتی که در ایلام ـ ایوان ـ مهران و سایر قصبات روی داده بدستور و رهبری و کارگردانی نامبرده بوده و هست و با فعالیتی که دارد قریبا در تمام استان حتی قصباتت اقدامات ضد امنیتی وسیعی را بصورت حاد انجام خواهد داد».<ref>انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۸، ص۴۳۰.</ref></blockquote>
مروارید در ۱۵ آذر همان سال در مسجد روستای هفت‌چشمه ایلام علنا مردم و جوانان محل را به [[مبارزه مسلحانه|مقاومت مسلحانه]] با مأموران انتظامی فراخواند و در سخنانی انتقادی از شخص شاه [[انتقاد]] کرد. پس از پایان سخنرانی او، مردم در مسیر کرمانشاه- ایلام تجمع و با ماموران حکومت پهلوی درگیر شدند. به همین علت [[ساواک]] در گزارشی اعلام کرد:<blockquote>« شیخ محمدتقی مروارید یکی از مخالفین با سابقه و سرسخت رژیم و قانون اساسی ایران بوده و هست انجام تشنجات و اغتشاشاتی که در ایلام ـ ایوان ـ مهران و سایر قصبات روی داده بدستور و رهبری و کارگردانی نامبرده بوده و هست و با فعالیتی که دارد قریبا در تمام استان حتی قصباتت اقدامات ضد امنیتی وسیعی را بصورت حاد انجام خواهد داد».<ref>انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۸، ص۴۳۰.</ref></blockquote>


== فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی ==
== فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی ==
او پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] به نمایندگی از روحانیان در [[جهاد سازندگی]] استان ایلام مشغول به خدمت شد. مدتی هم در جهاد سازندگی استان سیستان و بلوچستان مشغول فعالیت بود. سپس به تهران رفت و در تجهیز مدارس شاهد با [[بنیاد شهید انقلاب اسلامی|بنیاد شهید]] همکاری کرد. او در انتخابات میان‌دوره‌ای نخستین دوره [[مجلس خبرگان رهبری]] از سوی مردم ایلام به نمایندگی برگزیده شد.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۵-۵۱۵.</ref> وی که در ۱۵ فروردین ۱۳۶۷ از [[امام‌خمینی]] اجازه‌نامه تصدی امور حسبیه و اخذ وجوهات شرعیه را دریافت کرده بود.<ref>صحیفه امام، ج۲۱، ص۱۸.</ref> پس از پایان دوره اول مجلس خبرگان رهبری به تدریس و تحقیق در ایلام ادامه داد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۳، ۲۸۳.</ref>  
او پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] به نمایندگی از روحانیان در [[جهاد سازندگی]] استان ایلام مشغول به خدمت شد. مدتی هم در جهاد سازندگی استان سیستان و بلوچستان مشغول فعالیت بود. سپس به تهران رفت و در تجهیز مدارس شاهد با [[بنیاد شهید انقلاب اسلامی|بنیاد شهید]] همکاری کرد. او در انتخابات میان‌دوره‌ای نخستین دوره [[مجلس خبرگان رهبری]] از سوی مردم ایلام به نمایندگی برگزیده شد.<ref>خبرگان ملت، دفتر دوم، ص۵۱۵-۵۱۵.</ref> وی که در ۱۵ فروردین ۱۳۶۷ از [[امام‌خمینی]] اجازه‌نامه تصدی امور حسبیه و اخذ وجوهات شرعیه را دریافت کرده بود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۲۱، ص۱۸.</ref> پس از پایان دوره اول مجلس خبرگان رهبری به تدریس و تحقیق در ایلام ادامه داد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۳، ۲۸۳.</ref>  


== درگذشت ==
== درگذشت ==
محمدتقی مروارید در ۳۰ مهر ۱۳۹۱ در ایلام درگذشت.<ref>«آیت‌الله محمدتقی...»، ص۲.</ref>
محمدتقی مروارید در ۳۰ مهر ۱۳۹۱ در ایلام درگذشت.<ref>«آیت‌الله محمدتقی مروارید دار فانی را وداع گفت»، ص۲.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
خط ۵۷: خط ۵۷:
{{منابع}}
{{منابع}}
* «آیت‌الله محمدتقی مروارید دار فانی را وداع گفت» (۱۳۹۱)، هفته‌نامه افق حوزه، شماره ۳۵۰، ۱۷ آبان.
* «آیت‌الله محمدتقی مروارید دار فانی را وداع گفت» (۱۳۹۱)، هفته‌نامه افق حوزه، شماره ۳۵۰، ۱۷ آبان.
* انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۸ (۱۳۸۴)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات؛ خبرگان ملت: شرح‌حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری (۱۳۷۹)، دفتر دوم، قم، دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری.
* انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۸ (۱۳۸۴)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
* خبرگان ملت: شرح‌حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری (۱۳۷۹)، دفتر دوم، قم، دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری.
* سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۸ و ۹ و ۱۲ و ۱۳، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
* سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۸ و ۹ و ۱۲ و ۱۳، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
* صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۲۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
* امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۲۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
* یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۰)، کتاب ۴۳: حجت‌الاسلام حاج شیخ محمد تعمیرکاری، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
* یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۰)، کتاب ۴۳: حجت‌الاسلام حاج شیخ محمد تعمیرکاری، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
{{پایان}}
{{پایان}}
[[رده:پروژه شاگردان]]
[[رده:پروژه شاگردان]]
[[رده:شاگردان درس خارج اصول امام‌خمینی]]
[[رده:شاگردان درس خارج اصول امام‌خمینی]]
۲۰٬۹۳۹

ویرایش