محمدصادق صدوق گلپایگانی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (added Category:پروژه شاگردان using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۸ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
صدوق | {{جعبه اطلاعات عالمان شیعه | ||
| عنوان =محمدصادق صدوق گلپایگانی | |||
| تصویر =محمدصادق صدوق گلپایگانی.jpg | |||
محمدصادق صدوق | | توضیح تصویر = | ||
| اندازه تصویر = | |||
| سرشناسی = | |||
| نام کامل = | |||
| لقب = | |||
| نسب = | |||
| تاریخ تولد =۱۳۰۲ش | |||
| زادگاه = روستای تکین در منطقه عربستان گلپایگان | |||
| تاریخ وفات = | |||
| شهر وفات = | |||
| تاریخ شهادت = ۴ آبان ۱۳۴۰ | |||
| محل شهادت =زندان پهلوی | |||
| محل دفن =نامعلوم | |||
| خویشاوندان سرشناس =فرج‌الله تکینی (پدر) | |||
| استادان = فرج‌الله تکینی، ابوالقاسم محمدی گلپایگانی، [[علی افتخاری گلپایگانی]]، امام‌خمینی، محقق داماد، [[سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی]]، [[سیدحسین بروجردی]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]] و... | |||
| شاگردان = | |||
| محل تحصیل =گلپایگان، اراک و [[قم]] | |||
| اجازه روایت از = | |||
| اجازه اجتهاد از = | |||
| اجازه روایت به = | |||
| اجازه اجتهاد به = | |||
| تالیفات = | |||
| سایر =تدریس در [[حوزه علمیه قم]] | |||
| سیاسی =مبارزه با [[رژیم پهلوی]] و حمایت از [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت امام‌خمینی]] | |||
| اجتماعی =تبلیغ در مازندران | |||
| امضا = | |||
| وبگاه رسمی = | |||
}} | |||
'''محمدصادق صدوق گلپایگانی'''، از شاگردان [[درس خارج فقه امام‌خمینی|درس خارج فقه]] و [[درس خارج اصول امام‌خمینی|اصول امام‌خمینی]]. | |||
==تولد و تحصیل== | |||
محمدصادق صدوق گلپایگانی در سال ۱۳۰۲ در روستای تکین در منطقه عربستان گلپایگان در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. پدرش شیخ فرج‌الله تکینی، از عالمان به نام منطقه و محل رجوع مردم در منطقه عربستان گلپایگان بود. | |||
[[رده:پروژه شاگردان]] | محمدصادق صدوق خواندن و نوشتن را در مکتب‌خانه‌ای در زادگاهش فراگرفت و سپس پدرش شخصاً آموزش او را برعهده گرفت. مدتی بعد و پس از رحلت پدرش، راهی روستای اسفرنجان گلپایگان شد و به تحصیل نزد ابوالقاسم محمدی گلپایگانی پرداخت.<ref>صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۱۸ـ۱۹.</ref> مدتی هم نزد [[علی افتخاری گلپایگانی|شیخ علی افتخاری]] به تحصیل مشغول بود.<ref>صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۹۱.</ref> آنگاه راهی اراک شد و در حوزه علمیه آنجا دروس سطح را به پایان رساند. | ||
صدوق گلپایگانی سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی به [[قم]] رفت و در درس خارج فقه و اصول استادان آنجا و از جمله امام‌خمینی حضور یافت. سیدعطاءالله زین‌الدین از دوستان صدوق گلپایگانی درباره حضور او در درس امام‌خمینی می‌گوید: <blockquote>«من همراه با شهید صدوق، [[سیدمصطفی خمینی|حاج‌آقا مصطفی خمینی(ره)]]، پسر بزرگ امام، [[جعفر سبحانی|آیت‌العظمی سبحانی]] و دیگران در درس آیت‌الله‌العظمی بروجردی(ره)، امام‌خمینی(ره)، آیت‌الله محقق داماد(ره) و آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی شرکت می‌کردیم. هفت سال در درس اصول امام‌خمینی، ده سال در درس آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی، ده سال در درس [[سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی|آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی]] و دیگر علمای آن زمان همراه با شهید صدوق بودم. ایشان در درس همۀ علما از مستشکلان بود. روحانی فاضل و با اندیشه‌ای بود».<ref>صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۶۸.</ref> </blockquote>با استناد به این گزارش می‌توان استنباط کرد که صدوق گلپایگانی هم مدت هفت سال در [[درس خارج اصول امام‌خمینی]] حضور می‌یافته و از جمله مستشکلان درس [[امام‌خمینی]] نیز بوده است.<ref>صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۲۳.</ref> وی که از آیات [[سیدحسین بروجردی|بروجردی]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|گلپایگانی]]، [[سیدابوالقاسم خویی]] و [[سیدعبدالهادی شیرازی]] اجازاتی در امور شرعیه و حسبیه دریافت کرده بود.<ref>صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۱۱۲ـ۱۱۷.</ref> | |||
== تدریس و تبلیغ == | |||
هم‌زمان با تحصیل، به تدریس در [[حوزه علمیه قم]] نیز می‌پرداخت و از جمله درس [[اصول فقه|اصول]] را تدریس می‌کرد<ref>صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۲۴.</ref> و جمع زیادی از [[طلاب]] در درس‌های او شرکت می‌کردند.<ref>صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۱۸ـ۱۹.</ref> همچنین کتابخانه شخصی او محل رجوع طلاب علوم دینی بود.<ref>صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۲۵.</ref> | |||
محمدصادق صدوق در منطقه آمل در مازندران به تبلیغ دین می‌پرداخت و مدت سیزده سال به آن منطقه تردد داشت.<ref>صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۳۹.</ref> | |||
== فعالیت مبارزاتی == | |||
محمدصادق صدوق گلپایگانی از بیان مسائل و نقطه‌نظرات خودش علیه [[حکومت پهلوی]] ابایی نداشت و حتی در درس آیت‌الله بروجردی نیز چنین انتقادهایی را مطرح می‌کرد. [[احمد محسنی گرکانی]] از دوستان او دراین‌باره می‌گوید: <blockquote>«در آن ایام خفقان که هیچ‌کس جرئت نمی‌کرد علیه شاه مطلبی بگوید ایشان بدون ترس حرفش را می‌زد. در کلاس درس آیت‌الله‌العظمی بروجردی(ره) اشکال می‌گرفت و علیه طاغوت سخن می‌گفت. خاطرم هست در یکی از همین کلاس‌ها به طاغوت اعتراض کرد و آیت‌الله بروجردی خطاب به ایشان دستور آرامش داد و گفت که نگران نباشید؛ خداوند ما را پیروز می‌کند و شما هم عاقبت به خیر می‌شوید».<ref>«شهید صدوق، خورشیدی درخشان در میان طالب بود / گفت‌وگو با آیت‌الله احمد محسنی گرکانی»، ص۱۸ـ۲۰.</ref></blockquote>وی بارها در دوره حیات آیت‌الله بروجردی دستگیر و زندانی شد، ولی با وساطت آن مرجع از حبس رهایی یافت.<ref>«شهید صدوق، خورشیدی درخشان در میان طالب بود / گفت‌وگو با آیت‌الله احمد محسنی گرکانی»، ص۸۷.</ref> پس از رحلت آیت‌الله بروجردی، [[امام‌خمینی]] را به‌عنوان مرجع تقلید اعلم به مردم معرفی کرد و در یکی از سخنرانی‌هایش در [[مسجد اعظم]]، مردم را به تقلید از امام‌خمینی ارجاع داد و اعلام کرد تنها کسی که پس از آیت‌الله بروجردی می‌تواند به اوضاع حوزه‌های علمیه سروسامان بدهد، امام‌خمینی است. این فعالیت‌ها و انتقادهایش از حکومت پهلوی باعث شد تا در سال ۱۳۴۰ در قم دستگیر و در زندانی انفرادی محبوس شود. مدتی بعد به زندان قصر تهران انتقال داده شد و تحت [[شکنجه]] قرار گرفت | |||
==شهادت== | |||
محمدصادق صدوق گلپایگانی در ۴ آبان ۱۳۴۰ بر اثر شکنجه‌های حکومت پهلوی به [[شهادت]] رسید. حکومت پهلوی جنازه او را هم تحویل نداد و تاکنون از محل دفن او خبری در دست نیست.<ref>«شهید صدوق، خورشیدی درخشان در میان طالب بود / گفت‌وگو با آیت‌الله احمد محسنی گرکانی»، ص۲۰.</ref> | |||
==پانویس== | |||
{{پانویس}} | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | |||
* «شهید صدوق، خورشیدی درخشان در میان طالب بود / گفت‌وگو با آیت‌الله احمد محسنی گرکانی (رئیس اسبق دیوان عالی کشور)» (۱۳۹۹)، ماهنامه شاهد یاران، شماره ۱۷۶ـ۱۷۷، مهرو آبان. | |||
* صدوق، محمدرضا (۱۳۹۴)، مجتهد بی‌نشان؛ زندگی‌نامه و خاطرات شهید آیت‌الله محمدصادق صدوق گلپایگانی، قم، نشر هدی. | |||
{{پایان}} | |||
[[رده:مقاله‌های ارزیابی‌شده/پروژه شاگردان]] | |||
[[رده:شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی]] | |||
[[رده:شاگردان درس خارج اصول امام‌خمینی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۹:۱۴
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۳۰۲ش |
| زادگاه | روستای تکین در منطقه عربستان گلپایگان |
| محل دفن | نامعلوم |
| تاریخ شهادت | ۴ آبان ۱۳۴۰ |
| محل شهادت | زندان پهلوی |
| خویشاوندان سرشناس | فرج‌الله تکینی (پدر) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | فرج‌الله تکینی، ابوالقاسم محمدی گلپایگانی، علی افتخاری گلپایگانی، امام‌خمینی، محقق داماد، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، سیدحسین بروجردی، سیدمحمدرضا گلپایگانی و... |
| محل تحصیل | گلپایگان، اراک و قم |
| سایر | تدریس در حوزه علمیه قم |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارزه با رژیم پهلوی و حمایت از نهضت امام‌خمینی |
| اجتماعی | تبلیغ در مازندران |
محمدصادق صدوق گلپایگانی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.
تولد و تحصیل
محمدصادق صدوق گلپایگانی در سال ۱۳۰۲ در روستای تکین در منطقه عربستان گلپایگان در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. پدرش شیخ فرج‌الله تکینی، از عالمان به نام منطقه و محل رجوع مردم در منطقه عربستان گلپایگان بود.
محمدصادق صدوق خواندن و نوشتن را در مکتب‌خانه‌ای در زادگاهش فراگرفت و سپس پدرش شخصاً آموزش او را برعهده گرفت. مدتی بعد و پس از رحلت پدرش، راهی روستای اسفرنجان گلپایگان شد و به تحصیل نزد ابوالقاسم محمدی گلپایگانی پرداخت.[۱] مدتی هم نزد شیخ علی افتخاری به تحصیل مشغول بود.[۲] آنگاه راهی اراک شد و در حوزه علمیه آنجا دروس سطح را به پایان رساند.
صدوق گلپایگانی سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی به قم رفت و در درس خارج فقه و اصول استادان آنجا و از جمله امام‌خمینی حضور یافت. سیدعطاءالله زین‌الدین از دوستان صدوق گلپایگانی درباره حضور او در درس امام‌خمینی می‌گوید:
«من همراه با شهید صدوق، حاج‌آقا مصطفی خمینی(ره)، پسر بزرگ امام، آیت‌العظمی سبحانی و دیگران در درس آیت‌الله‌العظمی بروجردی(ره)، امام‌خمینی(ره)، آیت‌الله محقق داماد(ره) و آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی شرکت می‌کردیم. هفت سال در درس اصول امام‌خمینی، ده سال در درس آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی، ده سال در درس آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی و دیگر علمای آن زمان همراه با شهید صدوق بودم. ایشان در درس همۀ علما از مستشکلان بود. روحانی فاضل و با اندیشه‌ای بود».[۳]
با استناد به این گزارش می‌توان استنباط کرد که صدوق گلپایگانی هم مدت هفت سال در درس خارج اصول امام‌خمینی حضور می‌یافته و از جمله مستشکلان درس امام‌خمینی نیز بوده است.[۴] وی که از آیات بروجردی، گلپایگانی، سیدابوالقاسم خویی و سیدعبدالهادی شیرازی اجازاتی در امور شرعیه و حسبیه دریافت کرده بود.[۵]
تدریس و تبلیغ
هم‌زمان با تحصیل، به تدریس در حوزه علمیه قم نیز می‌پرداخت و از جمله درس اصول را تدریس می‌کرد[۶] و جمع زیادی از طلاب در درس‌های او شرکت می‌کردند.[۷] همچنین کتابخانه شخصی او محل رجوع طلاب علوم دینی بود.[۸]
محمدصادق صدوق در منطقه آمل در مازندران به تبلیغ دین می‌پرداخت و مدت سیزده سال به آن منطقه تردد داشت.[۹]
فعالیت مبارزاتی
محمدصادق صدوق گلپایگانی از بیان مسائل و نقطه‌نظرات خودش علیه حکومت پهلوی ابایی نداشت و حتی در درس آیت‌الله بروجردی نیز چنین انتقادهایی را مطرح می‌کرد. احمد محسنی گرکانی از دوستان او دراین‌باره می‌گوید:
«در آن ایام خفقان که هیچ‌کس جرئت نمی‌کرد علیه شاه مطلبی بگوید ایشان بدون ترس حرفش را می‌زد. در کلاس درس آیت‌الله‌العظمی بروجردی(ره) اشکال می‌گرفت و علیه طاغوت سخن می‌گفت. خاطرم هست در یکی از همین کلاس‌ها به طاغوت اعتراض کرد و آیت‌الله بروجردی خطاب به ایشان دستور آرامش داد و گفت که نگران نباشید؛ خداوند ما را پیروز می‌کند و شما هم عاقبت به خیر می‌شوید».[۱۰]
وی بارها در دوره حیات آیت‌الله بروجردی دستگیر و زندانی شد، ولی با وساطت آن مرجع از حبس رهایی یافت.[۱۱] پس از رحلت آیت‌الله بروجردی، امام‌خمینی را به‌عنوان مرجع تقلید اعلم به مردم معرفی کرد و در یکی از سخنرانی‌هایش در مسجد اعظم، مردم را به تقلید از امام‌خمینی ارجاع داد و اعلام کرد تنها کسی که پس از آیت‌الله بروجردی می‌تواند به اوضاع حوزه‌های علمیه سروسامان بدهد، امام‌خمینی است. این فعالیت‌ها و انتقادهایش از حکومت پهلوی باعث شد تا در سال ۱۳۴۰ در قم دستگیر و در زندانی انفرادی محبوس شود. مدتی بعد به زندان قصر تهران انتقال داده شد و تحت شکنجه قرار گرفت
شهادت
محمدصادق صدوق گلپایگانی در ۴ آبان ۱۳۴۰ بر اثر شکنجه‌های حکومت پهلوی به شهادت رسید. حکومت پهلوی جنازه او را هم تحویل نداد و تاکنون از محل دفن او خبری در دست نیست.[۱۲]
پانویس
- ↑ صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۱۸ـ۱۹.
- ↑ صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۹۱.
- ↑ صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۶۸.
- ↑ صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۲۳.
- ↑ صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۱۱۲ـ۱۱۷.
- ↑ صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۲۴.
- ↑ صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۱۸ـ۱۹.
- ↑ صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۲۵.
- ↑ صدوق، مجتهد بی‌نشان، ص۳۹.
- ↑ «شهید صدوق، خورشیدی درخشان در میان طالب بود / گفت‌وگو با آیت‌الله احمد محسنی گرکانی»، ص۱۸ـ۲۰.
- ↑ «شهید صدوق، خورشیدی درخشان در میان طالب بود / گفت‌وگو با آیت‌الله احمد محسنی گرکانی»، ص۸۷.
- ↑ «شهید صدوق، خورشیدی درخشان در میان طالب بود / گفت‌وگو با آیت‌الله احمد محسنی گرکانی»، ص۲۰.
منابع
- «شهید صدوق، خورشیدی درخشان در میان طالب بود / گفت‌وگو با آیت‌الله احمد محسنی گرکانی (رئیس اسبق دیوان عالی کشور)» (۱۳۹۹)، ماهنامه شاهد یاران، شماره ۱۷۶ـ۱۷۷، مهرو آبان.
- صدوق، محمدرضا (۱۳۹۴)، مجتهد بی‌نشان؛ زندگی‌نامه و خاطرات شهید آیت‌الله محمدصادق صدوق گلپایگانی، قم، نشر هدی.