علی‌اکبر صادقی

علی‌اکبر صادقی، از شاگردان درس اخلاق و فلسفه امام‌خمینی.

علی‌اکبر صادقی در سال ۱۳۰۸ در خانواده‌ای روحانی در قم به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله مصطفی صادقی (محمدی ری‌شهری، ج ۲، ۳۹۴) از عالمان و مدرسان قم و جدش آیت‌الله میرزا ابوالحسن صادقی و جد اعلایش آخوند ملا محمدصادق قمی، از مجتهدان برجسته و نامور قم بود (جواهرکلام، ج ۳، ۳۷۱ـ۳۷۳). علی‌اکبر صادقی دوران ابتدایی و متوسطه را در مدرسه حیات (سنایی) قم خواند (کمالیان، ۲۴۸ و ۶۰۶). او سپس به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و به همین منظور به قم رفت و در حوزه علمیه آنجا به فراگیری دروس حوزوی پرداخت. درباره تحصیلات مقدمات و سطح او اطلاعاتی در دست نیست، ولی می‌توان احتمال داد که بخشی از دروس را نزد پدرش خوانده باشد. در زندگینامه مجملی از صادقی، از حضور او در درس فلسفه امام‌خمینی در قم سخن رفته است (محمدی ری‌شهری، ج ۲، ۳۹۴). البته صادقی در مصاحبه‌ای و ضمن صحبت درباره شرکت آقایان سیدرضا و سیدموسی صدر در درس فلسفه امام‌خمینی، تأکید کرده است: «من چون خودم ذوق فلسفی نداشتم، دنبال این مسائل نبودم» («گفتگو با آیت‌الله دکتر علی‌اکبر صادقی درباره پدر امام صدر»، www.mkamalian.com ). با استناد به این گزارش می‌توان گفت احتمالاً در درس فلسفه امام‌خمینی شرکت نداشته است. باوجوداین و در صورت شرکت او در آن درس، احتمالاً در سال‌های پایانی تدریس درس فلسفه امام‌خمینی از آن درس بهره می‌برده است. او در مصاحبه‌ای، از شرکت در درس اخلاق امام‌خمینی سخن گفته است. وی دراین‌باره می‌گوید: «من خودم می‌رفتم به درس اخلاق ایشان و حتی هنوز یادم هست که ایشان چه آیه‌ای را در اول درس خود مطرح می‌کردند. خیلی هم مؤثر صحبت می‌کردند» (همان). درس اخلاق امام‌خمینی تا سال ۱۳۲۴ و در روزهای پنجشنبه و جمعه و در مدرس زیر کتابخانه مدرسه فیضیه برگزار می‌شد و او از آن درس بهره می‌برد، ولی درباره سال‌های حضورش در درس اخلاق امام‌خمینی اطلاعاتی در دست نیست. صادقی همچنین از درس‌های فلسفه علامه سیدمحمدحسین طباطبایی بهره برد و سپس وارد درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدصدرالدین صدر شد (محمدی ری‌شهری، ج ۲، ۳۹۴). او در سال ۱۳۲۸ با صبیه آیت‌الله صدر ازدواج کرد («گفتگو با آیت‌الله دکتر علی‌اکبر صادقی درباره پدر امام صدر»، www.mkamalian.com ) و به‌عنوان داماد آن مرجع برجسته (کمالیان، ۸۸) از نزدیکان ایشان بود و او را در سفرها و همچنین دیدارهایش همراهی می‌کرد و خاطراتی را از این سفرها و دیدارها که بخشی از آنها مربوط به تحولات سیاسی روز است بیان کرده است («گفتگو با آیت‌الله دکتر علی‌اکبر صادقی درباره پدر امام صدر»، ).www.mkamalian.com همچنین از درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی بهره برد. هم‌زمان از درس‌های خارج فقه و اصول پدرش هم بهره‌مند می‌شد. او تولیت مدرسه علمیه جدش آخوند ملا محمدصادق قمی را بر عهده داشت. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تدریس در دانشکده حقوق دانشگاه تهران پرداخت و مدت ۳۸ سال در آنجا تدریس می‌کرد. صادقی تألیفات متعددی در حوزه دین دارد که از جمله می‌توان به ترجمه خطبه غدیر اشاره کرد که بارها تجدید چاپ شده است. علی‌اکبر صادقی که ابوالزوجه سیدمحمد خاتمی (رئیس‌جمهور ایران در سال‌های ۱۳۷۶ـ۱۳۸۴) بود، در هجدهم فروردین ۱۳۹۳ از دنیا رفت و پیکرش در باب الرحمه حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) در شهرری به خاک سپرده شد (محمدی ری‌شهری، ج ۲، ۳۹۴). منابع: جواهرکلام، عبدالحسین (۱۳۸۲)، تربت پاکان قم، ج ۳، قم، انصاریان؛ کمالیان، محسن (۱۳۹۶)، سفرنامه خاندان صدر: جستارهایی درباره شرح حال، انساب و خاطرات نگارنده از خاندان صدر، قم، راز نی؛ «گفتگو با آیت‌الله دکتر علی‌اکبر صادقی درباره پدر امام صدر»، www.mkamalian.com؛ محمدی ری‌شهری، محمد (۱۳۹۸)، دانشنامه ری، ج ۲، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر.