احمد دانش‌پژوه زنجانی

احمد دانش‌پژوه زنجانی

اطلاعات فردی
اطلاعات علمی

احمد دانش‌پژوه زنجانی، از شاگردان درس خارج اصول امام خمینی.

احمد دانش‌پژوه زنجانی در زنجان به دنیا آمد. درباره تاریخ تولد او گزارشی در دست نیست. او از ۱۳۱۴ ش در حوزه علمیه زنجان مشغول به تحصیل شد و مقدمات دروس حوزوی را نزد میرزا یحیی مدرّس، حاج میرزا علینقی و حاج میرزا فتحعلی فراگرفت. دو جلد شرح لمعه را هم نزد میرزا یعقوب علی (داماد مرحوم شیخ فیاض زنجانی) و میرزا عبدالرحیم واسعی خواند. در سال ۱۳۱۹ ش راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر مکاسب را نزد سید احمد حسینی زنجانی (شبیری زنجانی) و میرزا محمد مجاهد تبریزی خواند و کفایه الاصول و رسایل را هم در محضر میرزا محمد مجاهدی فراگرفت. سپس در درس خارج فقه و اصول آیات سید محمد حجت کوه‌کمری و سید حسین طباطبایی بروجردی شرکت کرد. آنگاه در درس خارج اصول امام خمینی در مسجد سلماسی حضور یافت (شریف رازی، ج ۹، ۱۵۳) و از درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس ایشان بهره‌مند شد.

دانش‌پژوه زنجانی که برخی از دروس استادان خود را تقریر کرده بود، به تدریس و فعالیت‌های تبلیغی نیز پرداخت (همان، ۱۵۳-۱۵۴) و از ۱۳۴۳ ش با امضای اعلامیه‌هایی به حمایت از امام خمینی و مبارزه با حکومت پهلوی می‌پرداخت. ازجمله در ۲۶ اسفند ۱۳۴۳ ش همراه با جمعی از علما و محصلان زنجانی حوزه علمیه قم در نامه‌ای به امیرعباس هویدا نخست‌وزیر وقت، که رونوشت آن به دیوان عالی کشور نیز ارسال شد، به تبعید امام خمینی به خارج از کشور اعتراض کرد و خواستار بازگرداندن امام خمینی به کشور و آزادی دیگر زندانیان سیاسی شد (اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۱۳۹ ـ ۱۴۱). در همان ماه و پس از حمله مأموران حکومت پهلوی به طلاب علوم حوزوی در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه که به دستگیری جمعی از روحانیان انجامید، همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم، در نامه‌ای دیگر به امیرعباس هویدا که رونوشت آن به دیوان عالی کشور و روزنامه‌های کیهان و اطلاعات ارسال شد، به آن اقدام اعتراض کردند و با اشاره به غیرقانونی بودن تبعید امام خمینی به خارج از کشور، خواستار بازگرداندن امام خمینی به کشور و آزادی سایر زندانیان شدند (همان، ۱۶۳). سپس همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم، با ارسال نامه‌ای دیگر به امیرعباس هویدا نخست‌وزیر وقت، با اشاره به شایعات درباره محل تبعید امام خمینی، خواستار اطلاع‌رسانی در آن باره شد (همان، ۱۶۴). در مهر ۱۳۴۴ پس از مهاجرت امام خمینی به عراق نیز در نامه‌ای به ایشان، همراه با جمعی از مدرسان و روحانیان حوزه علمیه قم، از حضور ایشان در آن کشور ابزار خوشحالی کردند و بار دیگر با اشاره به تبعید غیرقانونی ایشان به خارج از کشور، اقدام حکومت پهلوی را در تبعید امام خمینی از کشور محکوم کردند (خسروشاهی، ۱۱۰؛ ج ۳، اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۱۸۰؛ روحانی، ج ۱، ۸۸۲).

در ۱۳۴۹ و پس از رحلت آیت‌الله سید محسن طباطبایی حکیم، جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم در نامه‌ای به امام خمینی، درگذشت آن مرجع را تسلیت گفتند که در میان آنان نام «احمد دانش» نیز به چشم می‌خورد (همان، ۲۲۲؛ خسروشاهی، ج ۳، ۱۴۵؛ یاران امام در...، ج ۵، ۳۶۶) و به نظر می‌رسد احمد دانش‌پژوه زنجانی است، چراکه او بعضی از اعلامیه‌ها ازجمله دو اعلامیه پیشین را با نام «احمد دانش زنجانی» امضا کرده است.

منابع: اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ خسروشاهی، سید هادی (۱۳۹۰)، اسناد نهضت اسلامی، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ روحانی، سید حمید (۱۳۵۸)، بررسی و تحلیلی بر نهضت امام خمینی، ج ۱، تهران، دارالعلم ـ دارالفکر؛ شریف رازی، محمد (۱۳۷۰)، گنجینه دانشمندان، ج ۹، قم، مؤلف؛ سیر مبارزات یاران امام خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج ۵، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.