محمدتقی نصیری: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۵۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲ آذر ۱۴۰۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۳: خط ۳۳:


== زادگاه و تحصیل ==
== زادگاه و تحصیل ==
محمدتقی نصیری در هفدهم بهمن ۱۳۱۰ش در سمنان به دنیا آمد. دوره ابتدایی را در مدرسه ملی سمنان طی کرد. آنگاه به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و مقدمات را نزد علی‌محمد نجات، نماینده آیت‌الله بروجردی در سمنان خواند.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری...، سیزده.</ref> او در سال ۱۳۲۸ش به دامغان رفت.<ref>انصاری، ص۱۲۶.</ref> و در درس شیخ محمدرضا خدایی و غلامحسین خیری شرکت کرد. در ۱۳۳۲ش عازم مشهد شد و در حوزه علمیه آن شهر بخشی از دروس سطح را نزد محمدتقی ادیب نیشابوری، میرزا احمد مدرس یزدی، میرزا هاشم قزوینی، شیخ مجتبی قزوینی، میرزا حسنعلی مروارید و شیخ کاظم دامغانی فراگرفت.  
محمدتقی نصیری در هفدهم بهمن ۱۳۱۰ش در سمنان به دنیا آمد. دوره ابتدایی را در مدرسه ملی سمنان طی کرد. آنگاه به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و مقدمات را نزد علی‌محمد نجات، نماینده [[سیدحسین بروجردی|آیت‌الله بروجردی]] در سمنان خواند.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری...، سیزده.</ref> او در سال ۱۳۲۸ش به دامغان رفت.<ref>انصاری، «آیت‌الله نصیری»، ص۱۲۶.</ref> و در درس شیخ محمدرضا خدایی و غلامحسین خیری شرکت کرد. در ۱۳۳۲ش عازم مشهد شد و در حوزه علمیه آن شهر بخشی از دروس سطح را نزد محمدتقی ادیب نیشابوری، میرزا احمد مدرس یزدی، میرزا هاشم قزوینی، شیخ مجتبی قزوینی، میرزا حسنعلی مروارید و شیخ کاظم دامغانی فراگرفت.  


نصیری در سال ۱۳۳۸ ش راهی [[قم]] شد و بخش دیگری از دروس سطح را نزد [[علی‌اکبر مشکینی]]، [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]] و [[حسین نوری همدانی]] تکمیل کرد. آنگاه به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس آیات [[سیدحسین بروجردی|سیدحسین طباطبایی بروجردی]].<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری...، سیزده ـ چهارده.</ref> (کتاب قضا و طهارت).<ref>انصاری، ص۱۲۶.</ref> [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی]]، سیدمحمد محقق داماد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری...، سیزده ـ چهارده.</ref> [[امام‌خمینی]] و [[مرتضی حائری یزدی|شیخ مرتضی حائری]] بهره برد.<ref>انصاری، ص۱۲۷.</ref> او از [[شاگردان امام‌خمینی]] محسوب می‌شد.<ref>روحانی، ج۱، ص۵۰.</ref> ولی درباره سال‌های حضور او در درس امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست و به احتمال زیاد در سال‌های نخست دهه ۱۳۴۰ ش در درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس امام‌خمینی حضور می‌یافته است.  
نصیری در سال ۱۳۳۸ ش راهی [[قم]] شد و بخش دیگری از دروس سطح را نزد [[علی‌اکبر مشکینی]]، [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]] و [[حسین نوری همدانی]] تکمیل کرد. آنگاه به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس آیات [[سیدحسین بروجردی|سیدحسین طباطبایی بروجردی]].<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری...، سیزده ـ چهارده.</ref> (کتاب قضا و طهارت).<ref>انصاری، «آیت‌الله نصیری»، ص۱۲۶.</ref> [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی]]، سیدمحمد محقق داماد،<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری...، سیزده ـ چهارده.</ref> [[امام‌خمینی]] و [[مرتضی حائری یزدی|شیخ مرتضی حائری]] بهره برد.<ref>انصاری، «آیت‌الله نصیری»، ص۱۲۷.</ref> او از [[شاگردان امام‌خمینی]] محسوب می‌شد.<ref>روحانی، ج۱، ص۵۰.</ref> ولی درباره سال‌های حضور او در درس امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست و به احتمال زیاد در سال‌های نخست دهه ۱۳۴۰ ش در درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس امام‌خمینی حضور می‌یافته است.  


او در ۱۳۴۸ش به سمنان بازگشت و مسئولیت حوزه علمیه سمنان را عهده‌دار شد و شاگردان زیادی را تربیت کرد که حسن روحانی، هفتمین رئیس‌جمهوری ایران از آن جمله است.<ref>روحانی، ج۱، ص۵۰.</ref>
او در ۱۳۴۸ش به سمنان بازگشت و مسئولیت حوزه علمیه سمنان را عهده‌دار شد و شاگردان زیادی را تربیت کرد که حسن روحانی، هفتمین رئیس‌جمهوری ایران از آن جمله است.<ref>روحانی، ج۱، ص۵۰.</ref>


محمدتقی نصیری در سال ۱۳۴۲ ش اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه از امام‌خمینی دریافت کرد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری...، ص۱۶۶-۱۶۷.</ref>  
محمدتقی نصیری در سال ۱۳۴۲ش اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه از [[امام‌خمینی]] دریافت کرد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری...، ص۱۶۶-۱۶۷.</ref>  


== فعالیت سیاسی و اجتماعی ==
== فعالیت سیاسی و اجتماعی ==
نصیری همان سال به مبارزه با حکومت پهلوی و حمایت از امام‌خمینی می‌پرداخت. ازجمله نامه امام‌خمینی خطاب به علامه شیخ محمد صالح حائری مازندرانی، روحانی مقیم سمنان را به او تقدیم کرد.<ref>خاطرات سال‌های نجف، ج۱، ص۳۶.</ref> ساواک در گزارشی که در ۲۶ آبان ۱۳۴۳ تهیه کرد، از نصیری به‌عنوان یکی از روحانیان «ناراحت» نام برد.<ref>خاطرات سال‌های نجف، ج۱، ص۳.</ref>؛ صفتی که برای روحانیان مخالفت حکومت پهلوی و طرفدار امام‌خمینی به کار می‌برد. او پس از انتقال امام‌خمینی به عراق و استقرار ایشان در نجف اشرف، همراه با روحانیان سراسر کشور در نامه‌ای به امام‌خمینی، خرسندی خود را از حضور ایشان در نجف اشرف ابراز کردند.<ref>سیر مبارزات امام در آیینه اسناد ساواک، ج ۵، ص۳۷۲ ـ ۳۶۹.</ref> وی همچنین در سالگرد [[تبعید امام‌خمینی|تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور]] همراه با روحانیان مبارز کشور در نامه‌ای به نخست‌وزیر وقت، به ادامه تبعید امام‌خمینی اعتراض کردند.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۸۵ ـ ۱۹۱؛ امام‌خمینی در آیینه اسناد شهربانی، ج۳، ص۳۲۵ ـ ۳۲۹.</ref> به همین سبب [[ساواک]] رفتارهای او را زیر نظر قرار داد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۴-۵.</ref> به سبب این فعالیت‌ها در ۱۳۴۶ ش به ساواک احضار شد و از او تعهد گرفته شد از بحث سیاسی و حمله به دولت خودداری کند.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۶-۷.</ref> ساواک در گزارشی دیگر در سال ۱۳۴۸ ش از او به‌عنوان یکی از روحانیان مخالف حکومت پهلوی نام برد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۲۵.</ref>
نصیری در سال ۱۳۴۲ش به مبارزه با [[حکومت پهلوی]] و حمایت از امام‌خمینی می‌پرداخت. ازجمله نامه امام‌خمینی خطاب به علامه شیخ محمدصالح حائری مازندرانی، روحانی مقیم سمنان را به او تقدیم کرد.<ref>خاطرات سال‌های نجف، ج۱، ص۳۶.</ref> [[ساواک]] در گزارشی که در ۲۶ آبان ۱۳۴۳ تهیه کرد، از نصیری به‌عنوان یکی از روحانیان «ناراحت» نام برد.<ref>خاطرات سال‌های نجف، ج۱، ص۳.</ref>؛ صفتی که برای روحانیان مخالفت حکومت پهلوی و طرفدار امام‌خمینی به کار می‌برد. او پس از انتقال امام‌خمینی به عراق و استقرار ایشان در نجف اشرف، همراه با روحانیان سراسر کشور در نامه‌ای به امام‌خمینی، خرسندی خود را از حضور ایشان در نجف اشرف ابراز کردند.<ref>سیر مبارزات امام در آیینه اسناد ساواک، ج۵، ص۳۷۲ـ۳۶۹.</ref> وی همچنین در سالگرد [[تبعید امام‌خمینی|تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور]] همراه با روحانیان مبارز کشور در نامه‌ای به نخست‌وزیر وقت، به ادامه تبعید امام‌خمینی اعتراض کردند.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۸۵ ـ ۱۹۱؛ امام‌خمینی در آیینه اسناد شهربانی، ج۳، ص۳۲۵ ـ ۳۲۹.</ref> به همین سبب [[ساواک]] رفتارهای او را زیر نظر قرار داد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۴-۵.</ref> به سبب این فعالیت‌ها در ۱۳۴۶ش به ساواک احضار شد و از او تعهد گرفته شد از بحث سیاسی و حمله به دولت خودداری کند.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۶-۷.</ref> ساواک در گزارشی دیگر در سال ۱۳۴۸ ش از او به‌عنوان یکی از روحانیان مخالف حکومت پهلوی نام برد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۲۵.</ref>


نصیری در مراسم و مجالسی که توسط حکومت پهلوی در سمنان برگزار می‌شد، ازجمله مراسم نیایش در ۱۵ بهمن و ۲۱ فروردین (سالروز ترور شاه) شرکت نمی‌کرد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۶۷-۶۸.</ref> علاوه بر آن، از سیاست‌های حکومت پهلوی انتقاد می‌کرد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۷۲-۷۳.</ref> ازجمله در یکی از سخنرانی‌هایش از امام‌خمینی به‌عنوان «مردی حر» نام برد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۷۳.</ref> به همین سبب به ساواک احضار شد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۷۶.</ref> بر اساس گزارش ساواک، وی در ترویج مرجعیت امام‌خمینی در سمنان می‌کوشید.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۷۷.</ref> او در ۱۱ آذر ۱۳۵۶ در چهلمین روز درگذشت سیدمصطفی خمینی، در مجلسی که به آن مناسبت در مسجد جامع سمنان برگزار شده بود حضور داشت.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۸۶؛ انقلاب اسلامی به...، ج ۱، ص۱۹۳.</ref> و در مجلس چهلم شهدای ۲۹ بهمن تبریز در مسجد شاه سمنان سخنرانی و از حکومت پهلوی انتقاد کرد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری...، ص۹۸.</ref> پس از حمله مأموران به بیت مراجع تقلید در قم در اردیبهشت ۱۳۵۷، در اعتراض به آن از اقامه نماز جماعت خودداری کرد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۱۰۳.</ref> و سپس همراه با روحانیان سمنان در نامه‌ای به آیت‌الله گلپایگانی، حمله به بیت ایشان را محکوم کردند.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۱۰۴.</ref> در نیمه شعبان آن سال نیز پیرو دستور امام‌خمینی در تحریم جشن‌های شعبانیه، اعلام کرد که از برگزاری جشن خودداری خواهد کرد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۱۱۲.</ref>
نصیری در مراسم و مجالسی که توسط حکومت پهلوی در سمنان برگزار می‌شد، ازجمله مراسم نیایش در ۱۵ بهمن و ۲۱ فروردین (سالروز ترور شاه) شرکت نمی‌کرد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۶۷-۶۸.</ref> علاوه بر آن، از سیاست‌های حکومت پهلوی انتقاد می‌کرد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۷۲-۷۳.</ref> ازجمله در یکی از سخنرانی‌هایش از امام‌خمینی به‌عنوان «مردی حر» نام برد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۷۳.</ref> به همین سبب به ساواک احضار شد.<ref> آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۷۶.</ref> بر اساس گزارش ساواک، وی در ترویج [[مرجعیت امام‌خمینی]] در سمنان می‌کوشید.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۷۷.</ref> او در ۱۱ آذر ۱۳۵۶ در چهلمین روز درگذشت [[سیدمصطفی خمینی]]، در مجلسی که به آن مناسبت در مسجد جامع سمنان برگزار شده بود حضور داشت.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۸۶؛ انقلاب اسلامی به...، ج۱، ص۱۹۳.</ref> و در مجلس چهلم شهدای ۲۹ بهمن تبریز در مسجد شاه سمنان سخنرانی و از حکومت پهلوی انتقاد کرد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری...، ص۹۸.</ref> پس از حمله مأموران به بیت مراجع تقلید در قم در اردیبهشت ۱۳۵۷، در اعتراض به آن از اقامه [[نماز جماعت]] خودداری کرد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۱۰۳.</ref> و سپس همراه با روحانیان سمنان در نامه‌ای به [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|آیت‌الله گلپایگانی]]، حمله به بیت ایشان را محکوم کردند.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۱۰۴.</ref> در نیمه شعبان آن سال نیز پیرو دستور امام‌خمینی در تحریم جشن‌های شعبانیه، اعلام کرد که از برگزاری جشن خودداری خواهد کرد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۱۱۲.</ref>


محمدتقی نصیری پس از محاصره بیت امام‌خمینی در نجف اشرف در مهر ۱۳۵۷ در نشست روحانیان سمنان در مسجد جامع آن شهر شرکت داشت و در آن نشست از امام‌خمینی تمجید شد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۱۱۸.</ref> سپس همراه با جمعی از روحانیان مبارز سمنان با صدور اعلامیه‌ای خطاب به امام‌خمینی، حمایت خود را از مبارزات آن مرجع مبارز اعلام داشت.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۳۹۸.</ref> او در تظاهرات نهم مهر ۱۳۵۷ مردم سمنان به سخنرانی پرداخت و از امام‌خمینی تجلیل نمود (آیت‌الله محمدتقی نصیری...، ص۱۲۳). به همین علت ساواک در گزارشی، از او به‌عنوان یکی از طرفداران امام‌خمینی نام برد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۱۲۵-۱۲۶.</ref>
محمدتقی نصیری پس از محاصره بیت امام‌خمینی در نجف اشرف در مهر ۱۳۵۷ در نشست روحانیان سمنان در مسجد جامع آن شهر شرکت داشت و در آن نشست از امام‌خمینی تمجید شد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۱۱۸.</ref> سپس همراه با جمعی از روحانیان مبارز سمنان با صدور اعلامیه‌ای خطاب به امام‌خمینی، حمایت خود را از مبارزات آن مرجع مبارز اعلام داشت.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۳۹۸.</ref> او در تظاهرات نهم مهر ۱۳۵۷ مردم سمنان به سخنرانی پرداخت و از امام‌خمینی تجلیل نمود.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری...، ص۱۲۳.</ref> به همین علت ساواک در گزارشی، از او به‌عنوان یکی از طرفداران امام‌خمینی نام برد.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری به روایت اسناد ساواک، ص۱۲۵-۱۲۶.</ref>


=== فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی ===
=== فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی ===
نصیری پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] به تدریس در حوزه علمیه قم ادامه داد و همچنان ریاست حوزه علمیه سمنان را بر عهده داشت. در سال ۱۳۶۰ش به سمت ریاست سازمان تبلیغات اسلامی سمنان منصوب شد و تا ۱۳۷۵ در آن سمت بود. هم‌زمان ریاست عقیدتی ـ سیاسی نیروی انتظامی آن شهر را در سال‌های ۱۳۶۰ ـ ۱۳۷۵ بر عهده داشت. علاوه بر آن، در شورای بنیاد مسکن استان سمنان (ستاد اجرایی فرمان امام‌خمینی) عضو بود و ریاست بنیاد بین‌المللی غدیر سمنان را نیز بر عهده داشت. بازسازی مسجد جامع سمنان، بازسازی حوزه علمیه سمنان و احداث کتابخانه الغدیر سمنان ازجمله اقدامات عام‌المنفعه او بود.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری...، سی‌وهفت.</ref>  
نصیری پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] به تدریس در [[حوزه علمیه قم]] ادامه داد و همچنان ریاست حوزه علمیه سمنان را بر عهده داشت. در سال ۱۳۶۰ش به سمت ریاست [[سازمان تبلیغات اسلامی]] سمنان منصوب شد و تا ۱۳۷۵ در آن سمت بود. هم‌زمان ریاست عقیدتی ـ سیاسی نیروی انتظامی آن شهر را در سال‌های ۱۳۶۰ ـ ۱۳۷۵ بر عهده داشت. علاوه بر آن، در شورای بنیاد مسکن استان سمنان ([[ستاد اجرایی فرمان امام‌خمینی]]) عضو بود و ریاست بنیاد بین‌المللی غدیر سمنان را نیز بر عهده داشت. بازسازی مسجد جامع سمنان، بازسازی حوزه علمیه سمنان و احداث کتابخانه الغدیر سمنان ازجمله اقدامات عام‌المنفعه او بود.<ref>آیت‌الله محمدتقی نصیری...، سی‌وهفت.</ref>  


== درگذشت ==
== درگذشت ==
او سرانجام در ۲۰ شهریور ۱۳۹۳ در سمنان درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط سیدمحمد شاهچراغی، در مدرسه علمیه امام صادق(ع) سمنان به خاک سپرده شد.<ref>انصاری، ص۱۲۷.</ref>
نصیری در ۲۰ شهریور ۱۳۹۳ در سمنان درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط [[سیدمحمد شاهچراغی]]، در مدرسه علمیه امام صادق(ع) سمنان به خاک سپرده شد.<ref>انصاری، «آیت‌الله نصیری»، ص۱۲۷.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۶۴: خط ۶۴:
* انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۳)، «آیت‌الله نصیری»، دوماهنامه آینه پژوهش، سال بیست و پنجم، شماره چهارم، مهر و آبان.
* انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۳)، «آیت‌الله نصیری»، دوماهنامه آینه پژوهش، سال بیست و پنجم، شماره چهارم، مهر و آبان.
* انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک (۱۳۷۶)، ج۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
* انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک (۱۳۷۶)، ج۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
* خاطرات سال‌های نجف (۱۳۸۹)، ج ۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی و مؤسسه چاپ و نشر عروج.
* خاطرات سال‌های نجف (۱۳۸۹)، ج۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی و مؤسسه چاپ و نشر عروج.
* روحانی، سیدحمید (۱۳۵۸)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، بی‌جا، دارالفکر ـ دارالعلم.
* روحانی، سیدحمید (۱۳۵۸)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، بی‌جا، دارالفکر ـ دارالعلم.
{{پایان}}
{{پایان}}
[[رده:پروژه شاگردان]]
[[رده:پروژه شاگردان]]
۲۴٬۹۱۰

ویرایش