سیدیحیی عبادی طالقانی: تفاوت میان نسخه‌ها

سیدیحیی عبادی طالقانی در سال ۱۲۹۵ ش در تهران زاده شد. پدرش شیخ محمدحسن از علمای برجسته تهران بود. او پس از طی سیکل اول متوسطه در تهران، به تحصیل علوم حوزوی پرداخت<ref>شریف رازی، ج۴، ص۵۰۸.</ref> و به این منظور وارد مدرسه سپهسالار تهران شد و مقدمات علوم حوزوی را در آن مدرسه و دیگر مدارس تهران فراگرفت<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۴۱، ص۲.</ref> در سال ۱۳۱۳ ش برای تکمیل تحصیلات به قم رفت و در حوزه علمیه آن شهر ادبیات را از میرزا محمدعلی ادیب تهرانی آموخت. آنگاه در درس سطح آیات سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، سیداحمد زنجانی، سیداحمد لواسانی، میرزا آقا ترابی دامغانی و ادیب تهرانی شرکت کرد. سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و در درس خارج آیات سیدمحمد حجت کوه‌کمری، سیدمحمدتقی خوانساری و آیت‌الله سیدصدرالدین صدر حضور یافت<ref>شریف رازی، ج۴، ص۵۰۸؛ اثرآفرینان، ص۱۴۱؛ جواهرکلام، ج۴، ص۲۱۶۱-۲۱۶۲.</ref> او از سال ۱۳۱۸ تا ۱۳۲۱ ش همراه با افراد معدودی چون عباس زریاب خویی، سیدرضا صدر و... در درس فلسفه امام‌خمینی حضور یافت<ref>زریاب خویی، ۱۳۸۷، ص۶۱-۶۳؛ امام به روایت دانشوران، ص۱۶۷-۱۷۰؛ جواهرکلام، ج۴، ص۲۱۶۲.</ref> و منظومه ملا هادی سبزواری، اسفار، شرح تجرید و... را از محضر امام‌خمینی آموخت<ref>یعقوبی، ص۳۴۵.</ref> سپس شرح فصوص الحکم ابن‌عربی را همراه با جمعی معدود و به‌طور خصوصی نزد امام‌خمینی خواند<ref>زریاب خویی، ص۶۴.</ref> او پس از ورود آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی به قم، از درس خارج فقه ایشان بهره‌مند شد<ref>شریف رازی، ج۴، ص۵۰۸؛ اثرآفرینان، ص۱۴۱.</ref> وی در سال ۱۳۳۱ ش به تهران بازگشت و پس از درگذشت پدرش، امامت جماعت مسجد طالقانی‌های تهران را بر عهده گرفت<ref>یعقوبی، ص۳۴۵؛ شریف رازی، ج۴، ص۵۰۸ ـ ۵۰۹.</ref>

عبادی همراه با روحانیان برجسته تهران، به موضع‌گیری علیه پاره‌ای از تصمیمات حکومت پهلوی می‌پرداخت. ازجمله در ۷ دی ۱۳۳۹ ش و در جریان طرح بحث‌هایی درباره شرکت زنان در انتخابات مجلسین شورای ملی و سنا، همراه با جمعی از روحانیان تهران به قم رفت و با آیت‌الله بروجردی دیدار کرد و خواستار واکنش ایشان به آن مسئله شد<ref>قیام ۱۵ خرداد به...، ج۱، ص۲۴۰ ـ ۲۴۱.</ref> پس از تصویب‌نامه دولت در مورد لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، به فعالیت علیه آن پرداخت و در اول آذر ۱۳۴۱ همراه با جمعی از روحانیان تهران، به انتقاد از آن تصویب‌نامه پرداخت و با اعلام اینکه «آقای علم ـ نخست‌وزیر وقت ـ نه حاضر به اطاعت از احکام خداوند قادر قاهر و نه مجری قانون اساسی است»، بر غیرشرعی و غیرقانونی بودن آن تصویب‌نامه تأکید و اعلام کرد «تا روزی که به خواسته‌های مشروع علمای اعلام و ملت مسلمان ایران توجه نشود، از پای ننشسته و اجازه نخواهیم داد که احکام اسلامی و قانون اساسی پایمال شود»<ref>دوانی، ج۳، ص۱۳۵-۱۳۸.</ref> وی پس از آن نیز به مبارزات خود ادامه داد و به جرم مخالفت با لوایح شش‌گانه موسوم به انقلاب سفید، در سوم بهمن ۱۳۴۱ دستگیر و در زندان قزل‌قلعه زندانی شد و مدت پنج روز در آن زندان بود<ref>یاران امام به...، ج۴۱، ص۱-۳.</ref>

او در ۲۸ اسفند ۱۳۴۱ همراه با روحانیت مبارز تهران و در اعتراض به رفراندوم انقلاب سفید، با صدور اعلامیه‌ای اعلام کردند نوروز آن سال را عید نمی‌گیرند<ref>همان، ص۲۲۶-۲۲۷؛ روحانی، ج۱، ص۳۲۹؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۵۸؛ قیام ۱۵ خرداد به...، ج۱، ص۵۷۰ ـ ۵۷۱.</ref> پس از حمله مأموران رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه قم در دوم فروردین ۱۳۴۲ ش و ضرب و شتم طلاب علوم حوزوی، همراه با روحانیان مبارز تهران با ارسال نامه‌ای به آیت‌الله سیدمحمدرضا گلپایگانی، همدردی خود را با حادثه‌دیدگان و نیز مراجع و مردم اعلام و اقدام رژیم در حمله به آن مدرسه را محکوم کردند<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۵۹.</ref> آیت‌الله گلپایگانی نیز در پاسخ، با ارسال نامه‌ای به سیدعلی‌اصغر خویی، از روحانیان تهران تشکر کرد<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۱، ص۷۹.</ref>

عبادی طالقانی پس از دستگیری امام‌خمینی (۱۵ خرداد ۱۳۴۲) و تحصن روحانیان سراسر کشور در تهران در اعتراض به اقدام فوق، در آن تحصن حضور یافت. یکی از جلسات روحانیان متحصن در منزل او برگزار شد و در آن جلسه از امام‌خمینی به‌عنوان تنها امید اسلام یاد شد و بر لزوم ترویج مرجعیت امام‌خمینی تأکید گردید<ref>سیر مبارزات امام در...، ج۲، ص۱۴۷.</ref> او پس از آن به حمایت از نهضت امام‌خمینی ادامه داد و در شهریور ۱۳۴۳ به قم رفت و با سیدمصطفی خمینی گفتگو کرد. در آن دیدار سیدمصطفی خمینی بر تأثر و ناراحتی امام‌خمینی از عدم استمرار مبارزات تأکید کرد. وی پس از بازگشت به تهران، در جلسه‌ای که به این منظور در منزل سیدمحمود طالقانی برگزار شد، انتقاد امام‌خمینی را مطرح و بر لزوم تداوم مبارزات تأکید کرد<ref>شهید آیت‌الله...، ص۳۵؛ قیام ۱۵ خرداد...، ج۶، ص۳۰۹ ـ ۳۱۰.</ref> در آن سال‌ها برخی از جلسات روحانیان طراز اول تهران در منزل او تشکیل می‌شد<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیت‌الله...، ج۲، ص۸۹.</ref> در دی ۱۳۴۴ و در آستانه ماه رمضان، ساواک نام او را در فهرست «وعاظ ناراحت» قرار داد و وی را ممنوع‌المنبر کرد<ref>سلیمی، ص۳۱۳-۳۱۶.</ref>

عبادی طالقانی در سال‌های ۱۳۵۶-۱۳۵۷ ش همراه با روحانیان مبارز تهران به مبارزه علیه حکومت پهلوی ادامه داد. وقتی حکومت پهلوی پس از سرکوب تظاهرات مردم تبریز در ۲۹ بهمن ۱۳۵۶، درصدد فرافکنی برآمد و نشریات و جراید مقالاتی در تحریف واقعیت منتشر کردند، همراه با جمعی از روحانیان تهران با ارسال نامه‌ای به مراجع تقلید، شهادت جمعی از مردم تبریز را به آنان تسلیت گفت و آن اقدام را محکوم کرد<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۲۴۴ ـ ۲۴۵.</ref> وی سپس به فعالیت‌های تبلیغی ـ علمی در تهران ادامه داد و درس‌هایی چون مشاعر ملاصدرا و شرح منظومه ملاهادی سبزواری را تدریس می‌کرد<ref>صدوقی سها، ص۳.</ref>

برخی از آثار علمی او عبارت است از: ۱- رساله جبر و تفویض. ۲-اثبات امر بین‌الامرین. ۳- تقریرات و دراسات آیت‌الله سیدمحمد حجت: مباحث الفاظ در اصول و لباس مشکوک، در فقه <ref>اثرآفرینان، ص۱۴۱.</ref> از فعالیت‌های اجتماعی او هم می‌توان به تعمیر اساسی مسجد طالقانی‌ها [در تهران]، تعمیر مسجد سراج‌الملک در تهران، تکمیل مسجد حسین‌آباد لویزان و تأسیس دبستان اسلامی کنی در حسین‌آباد لویزان اشاره کرد <ref>شریف‌رازی، ج۵، ص۵۰۹.</ref> یحیی عبادی طالقانی در سال اسفند ۱۳۵۹ش در تهران درگذشت و در مسجد طباطبایی در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد <ref>جواهرکلام، ج۴، ص۲۱۶۲.</ref>