اسدالله نوراللهی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (added Category:پروژه شاگردان2 using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه | |||
| عنوان = | |||
| تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
| سرشناسی = | |||
| نام کامل = اسدالله نوراللهی نجف‌آبادی | |||
| لقب = | |||
| نسب = | |||
| تاریخ تولد = ۱۲۹۶ ش | |||
| زادگاه = نجف‌آباد، اصفهان | |||
| تاریخ وفات = ۱۳۸۲ ش | |||
| شهر وفات = نجف‌آباد | |||
| تاریخ شهادت = | |||
| محل شهادت = | |||
| محل دفن = جنت الشهداء نجف‌آباد | |||
| خویشاوندان سرشناس = | |||
| استادان = امام‌خمینی، آیت‌الله بروجردی، آیت‌الله موسوی خویی | |||
| شاگردان = | |||
| محل تحصیل = حوزه علمیه نجف‌آباد، اصفهان، قم | |||
| اجازه روایت از = | |||
| اجازه اجتهاد از = آیت‌الله عبدالنبی اراکی | |||
| اجازه روایت به = | |||
| اجازه اجتهاد به = | |||
| تالیفات = | |||
| سایر = | |||
| سیاسی = | |||
| اجتماعی = | |||
| امضا = | |||
| وبگاه رسمی = | |||
}} | |||
'''اسدالله نوراللهی'''، از شاگردان درس فلسفه و خارج اصول امام‌خمینی. | |||
نوراللهی | اسدالله نوراللهی نجف‌آبادی در سال ۱۲۹۶ش در نجف‌آباد اصفهان زاده شد.<ref>شریف‌رازی، ج۷، ص۳۱۶.</ref> او مقدمات را در حوزه علمیه نجف‌آباد نزد شیخ احمد حججی، شیخ ابراهیم ریاضی و سیدجعفر طباطبایی خواند.<ref>مهدوی، ج۱، ص۵۳۷.</ref> در ۱۷ سالگی به اصفهان رفت و در حوزه علمیه اصفهان.<ref>شریف رازی، ج۷، ص۳۱۶</ref>، در درس شیخ محمدحسن عالم نجف‌آبادی، حاج‌آقا رحیم ارباب و میرزا علی‌آقا شیرازی حاضر شد.<ref>قاسمی، ج۵، ص۴۵۶.</ref> سپس به قم رفت و به تکمیل تحصیلاتش در حوزه علمیه آن شهر پرداخت. او ابتدا در درس فلسفه (منظومه ملاهادی سبزواری) امام‌خمینی شرکت کرد.<ref>قاسمی، ج۵، ص۴۵۶.</ref> سپس همراه با حسینعلی منتظری و علی‌اصغر احمدی شاهرودی، در درس شوارق آیت‌الله سیداحمد موسوی خوانساری حضور یافت.<ref>متن کامل خاطرات آیت‌الله منتظری به همراه پیوست‌ها، ص۴۱-۴۲.</ref> وی در کنار تحصیل، پیش از حضور آیت‌الله بروجردی در قم (۱۳۲۴ ش)، به تدریس لمعه در مدرسه خان قم پرداخت.<ref>خاطرات حجت‌الاسلام پورهادی، ص۱۱۰.</ref> او در سال ۱۳۲۴ ش و با آغاز درس خارج اصول امام‌خمینی، در آن درس شرکت کرد و از نخستین شاگردان امام‌خمینی بود و پس از حسینعلی منتظری و مرتضی مطهری، سومین نفری بود.<ref>سلسله موی دوست، ص۲۱۸</ref> که در درس خارج اصول امام‌خمینی در یکی از حجره‌های مدرسه فیضیه شرکت کرد.<ref>خبرگان ملت، ج۱، ص۱۶۸</ref> و همراه با آن دو، هسته اولیه نخستین درس خارج امام‌خمینی را تشکیل داد.<ref>سلسله موی دوست، ص۱۲۱.</ref> او همچنین از مستشکلان درس امام‌خمینی محسوب می‌شد. به گفته یدالله پورهادی، وی از شاگردان برجسته درس امام‌خمینی به شمار می‌رفت و در درس ایشان اشکالاتی را مطرح می‌کرد. امام‌خمینی هم به او احترام می‌گذاشت و ازجمله در مراسم ازدواج یکی از صبیه‌های او شرکت کرد.<ref>خاطرات حجت‌الاسلام پورهادی، ص۱۰۹-۱۱۰.</ref> سپس در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی.<ref>قاسمی، ج۵، ص۴۵۶</ref> و درس خارج فقه (صلات) آیت‌الله سیدمحمد محقق داماد نیز که به‌صورت خصوصی در حجره مرتضی مطهری در مدرسه فیضیه برگزار می‌شد، شرکت می‌کرد.<ref>شبیری زنجانی، ج۳، ص۵۲۲.</ref> | ||
نوراللهی با | نوراللهی همچنین از سال ۱۳۲۹ در جلسات هفتگی علامه طباطبایی که با حضور افرادی چون حسینعلی منتظری، مرتضی مطهری، عباس ایزدی، حسین نوری همدانی و... با هدف پاسخ‌گویی به شبهات و اشکالات عقیدتی ـ فکری و مقابله با مکتب‌های الحادی تشکیل می‌شد شرکت می‌کرد.<ref>خاطرات آیت‌الله ابراهیم امینی، ص۱۰۷-۱۰۸.</ref> علاوه بر آن همراه با مرتضی مطهری، حسینعلی منتظری، عباس ایزدی و ابراهیم امینی، جلساتی را با عنوان گروه بحث و تحقیق و با هدف بحث و بررسی درباره مسائل فکری در حوزه علمیه قم تشکیل می‌داد.<ref>همان، ص۱۴۷-۱۴۸.</ref> وی که از آیت‌الله عبدالنبی اراکی اجازه اجتهاد دریافت کرده بود.<ref>قاسمی، ج۵، ص۴۵۶</ref>، از سال‌های ۱۳۲۱-۱۳۲۲ به تدریس مقدمات در حوزه علمیه قم می‌پرداخت.<ref>خاطرات آیت‌الله ابراهیم امینی، ص۵۳.</ref> سپس دروس سطح را در حوزه علمیه قم آغاز کرد و به گفته مؤلف آثار الحجه که در ۱۳۳۲ ش منتشر شده است، در آن مقطع از مدرسان بنام دروس عالی سطح بود.<ref>رازی، ج۲، ص۳۷۳-۳۷۴</ref> و در درس او بالغ بر دویست نفر شرکت می‌کردند. او پس از مدتی راهی عراق شد و مدت سه سال در حوزه علمیه نجف اشرف در درس خارج آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی حاضر شد. او در عراق گرفتار بیماری.<ref>قاسمی، ج۶، ص۴۵۶</ref> و ضعف اعصاب مغزی شد و به همین سبب به ملایر رفت و دو سال در آن شهر سکنی گزید. سپس به قم بازگشت و تدریس را پی گرفت و در نهایت در سال ۱۳۴۳ ش به تهران رفت و در مسجدی در سرآسیاب تهران (منطقه مهرآباد) به اقامه نماز و ترویج احکام دین پرداخت.<ref>شریف رازی، ج۷، ص۳۱۶.</ref> | ||
نوراللهی با آغاز مبارزات امام‌خمینی علیه حکومت پهلوی، با امضای اعلامیه‌هایی به حمایت از ایشان پرداخت. در ۱۵ تیر ۱۳۴۲ همراه با جمعی از علما و روحانیان نجف‌آباد، در تلگرافی به امام‌خمینی از طریق رئیس فرمانداری نظامی تهران که رونوشت آن به آیات سیدبهاءالدین محلاتی و سیدحسن قمی نیز ارسال شد، حمایت و پشتیبانی خود را از مبارزات آنان اعلام کردند.<ref>دوانی، ج۴، ص۴۴۰؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۸۳.</ref> در ۸ مرداد همان سال نیز همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم در نامه‌ای سرگشاده به هیئت دولت، با اشاره به فرا رسیدن سال تحصیلی جدید، از تداوم حصر امام‌خمینی و حبس و زندانی شدن جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم انتقاد کردند و خواستار آزادی امام‌خمینی و دیگر روحانیان زندانی شدند.<ref>سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج۲، ص۸۸۰-۸۳.</ref> در اسفند ۱۳۴۲ نیز همراه با جمعی از فضلای حوزه علمیه قم در تلگرافی به هیئت دولت و خطاب به حسنعلی منصور، نخست‌وزیر وقت که رونوشت آن به آیات امام‌خمینی و سیدحسن قمی هم ارسال شد، با اشاره به «تجاوزهای» دولت سابق به «حریم مقدس دین و قانون اساسی، اصول دموکراسی و ساحت قدس روحانیت» و «کشتارهای وحشیانه، شکنجه‌های قرون وسطایی، سلب آزادی قلم و بیان و پر کردن زندان‌ها از افراد آزاده ملت»، اعلام کردند که ملت ایران و جامعه روحانیت دیگر تاب تحمل زندانی بودن «مرجع عالی‌قدر حضرت آیت‌الله‌العظمی خمینی و آیت‌الله قمی و حجت‌الاسلام طالقانی را ندارد» و در ادامه خواستار آزادی آنان و دیگر زندانیان سیاسی و لغو تصویب‌نامه‌های ضددینی شدند.<ref>همان، ج۲، ص۲۱۴-۲۱۵؛ روحانی، ج۱، ص۶۴۲.</ref> نوراللهی در تهران هم به فعالیت‌های سیاسی ادامه می‌داد و به‌ویژه در ۱۳۵۷، امضای او ذیل برخی از اعلامیه‌های روحانیان مبارز تهران دیده می‌شود.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۳۲۳ ـ ۳۲۵، ص۴۶۷ ـ ۴۷۰، ص۴۸۳ ـ ۴۸۷، ص۵۰۹ ـ ۵۱۲.</ref> شیخ اسدالله نوراللهی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به زادگاه خود بازگشت و به تدریس شرح لمعه، رسایل، مکاسب، کفایه و تفسیر و اقامه نماز جماعت در آن شهر پرداخت و در اوایل سال ۱۳۸۲ ش در نجف‌آباد درگذشت و در جنت الشهداء نجف‌آباد به خاک سپرده شد.<ref>قاسمی، ج۵، ص۴۵۷.</ref> | |||
==پانویس== | |||
{{پانویس}} | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | |||
* اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. | |||
* خاطرات آیت‌الله ابراهیم امینی (۱۳۹۲)، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. | |||
* خاطرات حجت‌الاسلام پورهادی (۱۳۸۲)، تدوین: عبدالرضا احمدی و سیده معصومه حسینی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. | |||
* خبرگان ملت: شرح‌حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری (۱۳۷۹)، دفتر اول، قم، دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری. | |||
* دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج ۶، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. | |||
* روحانی، سیدحمید (۱۳۶۱)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی، ج ۱، قم، دارالفکر. | |||
* سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد ساواک (۱۳۸۶)، ج ۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی. | |||
* رازی، محمد (۱۳۳۲)، آثار الحجه، قم، برقعی. | |||
* سلسله موی دوست: خاطرات دوران تدریس امام‌خمینی (س) به نقل از شاگردان، دوستان و منسوبین (۱۳۸۳)، به کوشش مجتبی فراهانی، مقدمه عباسعلی عمید زنجانی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (س). | |||
* شبیری زنجانی، سیدموسی (۱۳۹۳)، جرعه از دریا، ج ۳، قم، مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه (مؤسسه التراث الشیعه). | |||
* شریف رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج ۲، قم، پیروز. | |||
* قاسمی، رحیم (۱۳۹۳)، دره الصدق فیمن تلمذ من علما اصفهان بالنجف، ج ۳، قم، مجمع الذخائر الاسلامیه. | |||
* مهدوی، مصلح‌الدین (۱۳۸۶)، اعلام اصفهان، ج ۴، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان. | |||
* سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج ۲، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی. | |||
* متن کامل خاطرات آیت‌الله منتظری به همراه پیوست‌ها (۱۳۷۹)، بی‌جا، اتحادیه ناشران ایرانی در اروپا (نشر باران، نشر خاوران، نشر نیما). | |||
{{پایان}} | |||
[[رده:پروژه شاگردان2]] | [[رده:پروژه شاگردان2]] | ||
نسخهٔ ۱۶ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۴:۳۰
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | اسدالله نوراللهی نجف‌آبادی |
| تاریخ تولد | ۱۲۹۶ ش |
| زادگاه | نجف‌آباد، اصفهان |
| تاریخ وفات | ۱۳۸۲ ش |
| محل دفن | جنت الشهداء نجف‌آباد |
| شهر وفات | نجف‌آباد |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امام‌خمینی، آیت‌الله بروجردی، آیت‌الله موسوی خویی |
| محل تحصیل | حوزه علمیه نجف‌آباد، اصفهان، قم |
| اجازه اجتهاد از | آیت‌الله عبدالنبی اراکی |
اسدالله نوراللهی، از شاگردان درس فلسفه و خارج اصول امام‌خمینی.
اسدالله نوراللهی نجف‌آبادی در سال ۱۲۹۶ش در نجف‌آباد اصفهان زاده شد.[۱] او مقدمات را در حوزه علمیه نجف‌آباد نزد شیخ احمد حججی، شیخ ابراهیم ریاضی و سیدجعفر طباطبایی خواند.[۲] در ۱۷ سالگی به اصفهان رفت و در حوزه علمیه اصفهان.[۳]، در درس شیخ محمدحسن عالم نجف‌آبادی، حاج‌آقا رحیم ارباب و میرزا علی‌آقا شیرازی حاضر شد.[۴] سپس به قم رفت و به تکمیل تحصیلاتش در حوزه علمیه آن شهر پرداخت. او ابتدا در درس فلسفه (منظومه ملاهادی سبزواری) امام‌خمینی شرکت کرد.[۵] سپس همراه با حسینعلی منتظری و علی‌اصغر احمدی شاهرودی، در درس شوارق آیت‌الله سیداحمد موسوی خوانساری حضور یافت.[۶] وی در کنار تحصیل، پیش از حضور آیت‌الله بروجردی در قم (۱۳۲۴ ش)، به تدریس لمعه در مدرسه خان قم پرداخت.[۷] او در سال ۱۳۲۴ ش و با آغاز درس خارج اصول امام‌خمینی، در آن درس شرکت کرد و از نخستین شاگردان امام‌خمینی بود و پس از حسینعلی منتظری و مرتضی مطهری، سومین نفری بود.[۸] که در درس خارج اصول امام‌خمینی در یکی از حجره‌های مدرسه فیضیه شرکت کرد.[۹] و همراه با آن دو، هسته اولیه نخستین درس خارج امام‌خمینی را تشکیل داد.[۱۰] او همچنین از مستشکلان درس امام‌خمینی محسوب می‌شد. به گفته یدالله پورهادی، وی از شاگردان برجسته درس امام‌خمینی به شمار می‌رفت و در درس ایشان اشکالاتی را مطرح می‌کرد. امام‌خمینی هم به او احترام می‌گذاشت و ازجمله در مراسم ازدواج یکی از صبیه‌های او شرکت کرد.[۱۱] سپس در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی.[۱۲] و درس خارج فقه (صلات) آیت‌الله سیدمحمد محقق داماد نیز که به‌صورت خصوصی در حجره مرتضی مطهری در مدرسه فیضیه برگزار می‌شد، شرکت می‌کرد.[۱۳]
نوراللهی همچنین از سال ۱۳۲۹ در جلسات هفتگی علامه طباطبایی که با حضور افرادی چون حسینعلی منتظری، مرتضی مطهری، عباس ایزدی، حسین نوری همدانی و... با هدف پاسخ‌گویی به شبهات و اشکالات عقیدتی ـ فکری و مقابله با مکتب‌های الحادی تشکیل می‌شد شرکت می‌کرد.[۱۴] علاوه بر آن همراه با مرتضی مطهری، حسینعلی منتظری، عباس ایزدی و ابراهیم امینی، جلساتی را با عنوان گروه بحث و تحقیق و با هدف بحث و بررسی درباره مسائل فکری در حوزه علمیه قم تشکیل می‌داد.[۱۵] وی که از آیت‌الله عبدالنبی اراکی اجازه اجتهاد دریافت کرده بود.[۱۶]، از سال‌های ۱۳۲۱-۱۳۲۲ به تدریس مقدمات در حوزه علمیه قم می‌پرداخت.[۱۷] سپس دروس سطح را در حوزه علمیه قم آغاز کرد و به گفته مؤلف آثار الحجه که در ۱۳۳۲ ش منتشر شده است، در آن مقطع از مدرسان بنام دروس عالی سطح بود.[۱۸] و در درس او بالغ بر دویست نفر شرکت می‌کردند. او پس از مدتی راهی عراق شد و مدت سه سال در حوزه علمیه نجف اشرف در درس خارج آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی حاضر شد. او در عراق گرفتار بیماری.[۱۹] و ضعف اعصاب مغزی شد و به همین سبب به ملایر رفت و دو سال در آن شهر سکنی گزید. سپس به قم بازگشت و تدریس را پی گرفت و در نهایت در سال ۱۳۴۳ ش به تهران رفت و در مسجدی در سرآسیاب تهران (منطقه مهرآباد) به اقامه نماز و ترویج احکام دین پرداخت.[۲۰]
نوراللهی با آغاز مبارزات امام‌خمینی علیه حکومت پهلوی، با امضای اعلامیه‌هایی به حمایت از ایشان پرداخت. در ۱۵ تیر ۱۳۴۲ همراه با جمعی از علما و روحانیان نجف‌آباد، در تلگرافی به امام‌خمینی از طریق رئیس فرمانداری نظامی تهران که رونوشت آن به آیات سیدبهاءالدین محلاتی و سیدحسن قمی نیز ارسال شد، حمایت و پشتیبانی خود را از مبارزات آنان اعلام کردند.[۲۱] در ۸ مرداد همان سال نیز همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم در نامه‌ای سرگشاده به هیئت دولت، با اشاره به فرا رسیدن سال تحصیلی جدید، از تداوم حصر امام‌خمینی و حبس و زندانی شدن جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم انتقاد کردند و خواستار آزادی امام‌خمینی و دیگر روحانیان زندانی شدند.[۲۲] در اسفند ۱۳۴۲ نیز همراه با جمعی از فضلای حوزه علمیه قم در تلگرافی به هیئت دولت و خطاب به حسنعلی منصور، نخست‌وزیر وقت که رونوشت آن به آیات امام‌خمینی و سیدحسن قمی هم ارسال شد، با اشاره به «تجاوزهای» دولت سابق به «حریم مقدس دین و قانون اساسی، اصول دموکراسی و ساحت قدس روحانیت» و «کشتارهای وحشیانه، شکنجه‌های قرون وسطایی، سلب آزادی قلم و بیان و پر کردن زندان‌ها از افراد آزاده ملت»، اعلام کردند که ملت ایران و جامعه روحانیت دیگر تاب تحمل زندانی بودن «مرجع عالی‌قدر حضرت آیت‌الله‌العظمی خمینی و آیت‌الله قمی و حجت‌الاسلام طالقانی را ندارد» و در ادامه خواستار آزادی آنان و دیگر زندانیان سیاسی و لغو تصویب‌نامه‌های ضددینی شدند.[۲۳] نوراللهی در تهران هم به فعالیت‌های سیاسی ادامه می‌داد و به‌ویژه در ۱۳۵۷، امضای او ذیل برخی از اعلامیه‌های روحانیان مبارز تهران دیده می‌شود.[۲۴] شیخ اسدالله نوراللهی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به زادگاه خود بازگشت و به تدریس شرح لمعه، رسایل، مکاسب، کفایه و تفسیر و اقامه نماز جماعت در آن شهر پرداخت و در اوایل سال ۱۳۸۲ ش در نجف‌آباد درگذشت و در جنت الشهداء نجف‌آباد به خاک سپرده شد.[۲۵]
پانویس
- ↑ شریف‌رازی، ج۷، ص۳۱۶.
- ↑ مهدوی، ج۱، ص۵۳۷.
- ↑ شریف رازی، ج۷، ص۳۱۶
- ↑ قاسمی، ج۵، ص۴۵۶.
- ↑ قاسمی، ج۵، ص۴۵۶.
- ↑ متن کامل خاطرات آیت‌الله منتظری به همراه پیوست‌ها، ص۴۱-۴۲.
- ↑ خاطرات حجت‌الاسلام پورهادی، ص۱۱۰.
- ↑ سلسله موی دوست، ص۲۱۸
- ↑ خبرگان ملت، ج۱، ص۱۶۸
- ↑ سلسله موی دوست، ص۱۲۱.
- ↑ خاطرات حجت‌الاسلام پورهادی، ص۱۰۹-۱۱۰.
- ↑ قاسمی، ج۵، ص۴۵۶
- ↑ شبیری زنجانی، ج۳، ص۵۲۲.
- ↑ خاطرات آیت‌الله ابراهیم امینی، ص۱۰۷-۱۰۸.
- ↑ همان، ص۱۴۷-۱۴۸.
- ↑ قاسمی، ج۵، ص۴۵۶
- ↑ خاطرات آیت‌الله ابراهیم امینی، ص۵۳.
- ↑ رازی، ج۲، ص۳۷۳-۳۷۴
- ↑ قاسمی، ج۶، ص۴۵۶
- ↑ شریف رازی، ج۷، ص۳۱۶.
- ↑ دوانی، ج۴، ص۴۴۰؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۸۳.
- ↑ سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج۲، ص۸۸۰-۸۳.
- ↑ همان، ج۲، ص۲۱۴-۲۱۵؛ روحانی، ج۱، ص۶۴۲.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۳۲۳ ـ ۳۲۵، ص۴۶۷ ـ ۴۷۰، ص۴۸۳ ـ ۴۸۷، ص۵۰۹ ـ ۵۱۲.
- ↑ قاسمی، ج۵، ص۴۵۷.
منابع
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- خاطرات آیت‌الله ابراهیم امینی (۱۳۹۲)، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- خاطرات حجت‌الاسلام پورهادی (۱۳۸۲)، تدوین: عبدالرضا احمدی و سیده معصومه حسینی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- خبرگان ملت: شرح‌حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری (۱۳۷۹)، دفتر اول، قم، دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری.
- دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج ۶، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- روحانی، سیدحمید (۱۳۶۱)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی، ج ۱، قم، دارالفکر.
- سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد ساواک (۱۳۸۶)، ج ۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- رازی، محمد (۱۳۳۲)، آثار الحجه، قم، برقعی.
- سلسله موی دوست: خاطرات دوران تدریس امام‌خمینی (س) به نقل از شاگردان، دوستان و منسوبین (۱۳۸۳)، به کوشش مجتبی فراهانی، مقدمه عباسعلی عمید زنجانی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (س).
- شبیری زنجانی، سیدموسی (۱۳۹۳)، جرعه از دریا، ج ۳، قم، مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه (مؤسسه التراث الشیعه).
- شریف رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج ۲، قم، پیروز.
- قاسمی، رحیم (۱۳۹۳)، دره الصدق فیمن تلمذ من علما اصفهان بالنجف، ج ۳، قم، مجمع الذخائر الاسلامیه.
- مهدوی، مصلح‌الدین (۱۳۸۶)، اعلام اصفهان، ج ۴، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
- سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج ۲، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- متن کامل خاطرات آیت‌الله منتظری به همراه پیوست‌ها (۱۳۷۹)، بی‌جا، اتحادیه ناشران ایرانی در اروپا (نشر باران، نشر خاوران، نشر نیما).